De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial van TOTO voor TOTO online casino. De commercial begint met twee vogels die op hun mobiele telefoon kijken en via de telefoon een TOTO casino binnen gaan. In het casino zijn bekende Nederlanders te zien. Ook komen er speelkaarten in beeld, op een van de kaarten staat een afbeelding van Wesley Sneijder. Tijdens de commercial is onder andere het volgende te horen: “Yo, TOTO heeft nu online casino”, “Hey, kom binnen en voel het geluk”, “De jackpot loopt over dus zet nu maar in!”, “Het nieuwe casino, online casino”, “Ben je ook een geluksvogel, zet in en win”.
Samenvatting van de klacht
Het is onacceptabel dat reclame voor gokken is toegestaan, nota bene door staatsondernemingen. TOTO gebruikt consequent bekende Nederlandse voetballers en scripts die zijn gericht op jongeren. Wesley Sneijder die te zien is in deze reclame heeft grote hoeveelheden jonge fans. Dat kan en mag niet. Nog veel erger is dat nu online gokken is vergund de TOTO ook agressief adverteert met poker, blackjack, slotmachines en roulette. Door de reclames voor online gokken wordt men duidelijk op de gedachte gebracht dit eens te proberen. Juist in een tijd dat iedereen gewend is aan de smartphone wordt adverteren voor online gokken toegelaten. De reclames voor online gokken zijn gericht op de massa, op vele tv-zenders te zien en rond de meest bekeken programma’s. De verslavende werking van (online) gokken is groot voor volwassenen, jongeren en kinderen en dus zou adverteren op geen enkel tijdstip moeten zijn toegestaan. Klager snapt de legalisering van online gokken, maar om toe te staan dat er zo veel reclame wordt gemaakt in de avonduren is maatschappelijk onjuist.
Samenvatting van het verweer
Uiteraard staat het klager vrij om de mening te hebben dat reclame voor kansspelen niet zou moeten zijn toegestaan, echter is het bij wet toegestaan om reclame te maken voor kansspelen op afstand. De wijze waarop reclame wordt gemaakt voor kansspelen op afstand is aan strenge regels gebonden. Adverteerder houdt zich aan de geldende wet- en regelgeving. Klager vraagt zich af of het de bedoeling is van het reclamebeleid om online gokken eens te proberen. Dat is niet het geval. Er is vanuit de overheid bewust gekozen om kansspelen op afstand toe te staan. De reden hiervoor is dat dit de mogelijkheid biedt om de deelnemer te wijzen op het legale aanbod dat gereguleerd wordt door de Kansspelautoriteit. Deze regulering was nodig omdat voorheen 800.000 Nederlanders meespeelden met online kansspelen van illegale aanbieders, die mogelijk geen vangnet bieden aan spelers die hun speelgedrag niet in de hand hebben. Daarbij is er geen idee of en hoe deze spelers worden beschermd. Reclame richt zich op diegene die wil kansspelen op afstand wil spelen en het is niet de bedoeling iedereen in de problemen te helpen door het deelnemen aan kansspelen. Daarom zijn vergunninghouders verplicht het speelgedrag van deelnemers te monitoren en in te grijpen als er sprake is van risicovol speelgedrag. Adverteerder monitort al het speelgedrag van de deelnemers en gaat in gesprek als het gedrag als risicovol bestempeld kan worden. Daarbij krijgt iedere speler een risicoprofiel. Ook op dit punt handelt adverteerder in lijn met de toepasselijke regelgeving. Adverteerder wil op een verantwoorde manier, samen met andere vergunde aanbieders, omgaan met de mogelijkheden die er zijn om reclame te maken voor online kansspelen. Bijvoorbeeld door afspraken te maken over het beperken van de hoeveelheid reclame voor kansspelen op afstand.
Adverteerder richt zich op meerderjarigen vanaf 24 jaar, met reclames die Nederlandse spelers leiden naar het veilige, verantwoorde en legale aanbod van online kansspelen. Zij is zich ervan bewust dat kansspelen voor sommige mensen risico’s kennen, zoals kansspelverslaving. Zij ziet het als haar taak om ervoor te zorgen dat spelers geen negatieve ervaring hebben en daarom zet zij in op preventie, detectie en interventies. Bij preventie gaat het erom dat spelers duidelijk wordt gemaakt dat er risico’s zijn verbonden aan kansspelen. Een voorbeeld hiervan is de campagne met Nathan Rutjes, die praktische tips geeft om kansspelen leuk te houden. Deze campagne heeft wereldwijde erkenning genoten. Adverteerder loopt voorop in het bieden van informatie op het gebied van verantwoord spelen. Hierbij moet ook gedacht worden aan de mogelijkheid van het instellen van een verlieslimiet. Daarbij heeft adverteerder een maximaal verlieskrediet ingesteld voor jongvolwassenen (18-24 jaar). Adverteerder kiest zorgvuldig de inzet van bekende Nederlanders (rolmodellen) in reclames, waarbij ook de populariteit en het bereik van de bekende Nederlanders onder specifieke leeftijdsgroepen wordt meegewogen bij de keuze. Voordat een bekende Nederlander door TOTO wordt gecontracteerd, onderzoekt zij of deze persoon ouder is dan 25 jaar en geen substantieel bereik heeft onder minderjarigen of jongvolwassenen. Hiervoor kijkt adverteerder onder meer naar het bereik op diverse social media platforms, wat het beroep is van de bekende Nederlander, welke andere werkzaamheden de bekende Nederlander heeft, en zo ja voor welk publiek, wat het publiek is van de uitgaansgelegenheden waar het rolmodel doorgaans optreedt, enzovoorts. Hiermee voldoet adverteerder aan artikel 4 van de Regeling werving, reclame en verslavingspreventie. Ook naar Wesley Sneijder is onderzoek gedaan. Op verzoek van de Kansspelautoriteit heeft adverteerder het door haar uitgevoerde onderzoek naar Wesley Sneijder met de Kansspelautoriteit gedeeld. Voor zover adverteerder reclame verspreidt via tv en radio wordt deze na 21:00 uur uitgezonden. Dit in overeenstemming met de toepasselijke wet- en regelgeving.
Het oordeel van de voorzitter
1) Voor zover klager bezwaar maakt tegen het feit dat reclame wordt gemaakt voor een kansspel op afstand, volstaat de voorzitter met op te merken dat dergelijke reclame is toegestaan binnen de kaders van de Wet op de kansspelen en de Reclamecode voor kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de Kansspelen (RVK) 2015 en het wettelijke kader voor dergelijke reclame. Niet ter discussie staat dat de televisiecommercial is uitgezonden na 21:00 uur, op een tijdstip waarop dit op grond van de Mediawet is toegestaan. Het eerste deel van de klacht slaagt dan ook niet.
2) Het tweede onderdeel van de klacht vat de voorzitter zo op dat klager bezwaar maakt tegen de inzet van bekende Nederlanders die zich zouden richten op jongeren of een substantieel bereik zouden hebben onder jongeren. Als specifiek voorbeeld noemt klager hier Wesley Sneijder. De vraag in dit geval is of de bestreden uiting, mede door de inzet van Wesley Sneijder, op minderjarigen en jongvolwassenen is gericht. Reclame voor online kansspelen mag zich immers, onder andere, niet richten op minderjarigen en personen van 18-24 jaar. De voorzitter oordeelt hierover als volgt. Adverteerder heeft uitvoerig uiteengezet hoe zij voorafgaand aan de bestreden reclame-uiting heeft bepaald dat de 37-jarige oud-voetballer Wesley Sneijder geen substantieel bereik onder minderjarigen en jongvolwassenen heeft. Adverteerder heeft hierbij gekeken naar welke leeftijdsgroepen door social media worden bereikt door Wesley Sneijder en hoe groot dat bereik is en ook welke werkzaamheden hij nu heeft, als ook wat hierbij het publiek is. Ook heeft adverteerder aangevoerd dat zij het onderzoek naar Wesley Schneider met de Kansspelautoriteit heeft gedeeld. Hoewel hem daarvoor de gelegenheid is gegeven heeft klager nagelaten op de stellingen van adverteerder, onder andere over het substantieel bereik van Wesley Sneijder onder jongeren en jongvolwassenen, te reageren. Gelet op het voorgaande is de voorzitter van oordeel dat adverteerder zich met de bestreden reclame-uiting niet tot minderjarigen en personen van 18-24 jaar richt. Het tweede deel van de klacht slaagt niet.
3) Het derde onderdeel van de klacht vat de voorzitter zo op dat klager stelt dat er te veel reclame (in de avonduren) voor kansspelen op afstand wordt gemaakt. De voorzitter verwijst hiernaar hetgeen is opgemerkt onder 1) en merkt daarbij nog op dat de bestreden reclame-uiting op televisie is uitgezonden, terwijl op dit moment (nog) geen beperking voor de hoeveelheid reclame voor online kansspelen op tv geldt. De stellingen van klager dat er sprake is van te veel reclame voor online kansspelen kunnen er daarom niet toe leiden dat de reclame in strijd is met de huidige regels. Het derde deel van de klacht slaagt dus evenmin.
De voorzitter beslist op grond van het voorgaande als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.