De bestreden reclame-uiting
Het betreft een uiting voor Green Tea Slim Patch op adverteerders webpagina www.greenteaslimpatch.nl. De uiting heeft als kop
“AFSLANKEN MET GROENE THEE
Breng uw figuur in topvorm met Green Tea Slim Patch!”
en bevat onder meer de aanbieding “PROBEER VANDAAG GRATIS! OP=OP!” en een online bestelformulier.
De klacht
Klager heeft – kort samengevat – de volgende bezwaren tegen de uiting:
1)
De claims dat Green Tea Slim Patch de vetverbranding verhoogt en de spijsvertering stimuleert zijn discutabel en onbewezen. In de uiting wordt verwezen naar “een studie (waarvan verslag gedaan in de American Journal of Clinical Nutrition)” die heeft “aangetoond dat door de inname van het groene thee extract de verbranding van energie steeg” en dat “gedurende een periode van 24 uur groene thee extract de stofwisseling verhoogt met 4%”. Klager meent dat sprake is van misleiding, nu (a) de studie volgens hem laat zien dat het effect hooguit gemiddeld is (zie http://ajcn.nutrition.org/content/91/1/73.abstract) en (b) een promotieonderzoek laat zien dat je hooguit een enkele kilo afvalt van alleen groene thee (http://www.nu.nl/wetenschap/ 2484818/groene-thee-goed-lijn.html).
2)
Volgens klager zijn de mededelingen “Probeer vandaag gratis! OP=OP”, “Nog beperkt beschikbaar” (bovenaan het bestelformulier) en “Nog [2] pakketten beschikbaar” (zichtbaar tijdens het bestelproces) niet op waarheid gebaseerd en slechts bedoeld om kopers te lokken.
3)
In de uiting wordt niet vermeld dat als het “gratis” proefpakket niet binnen 14 dagen wordt geretourneerd, er drie zendingen van het product ten bedrage van € 59,95 per zending volgen. Deze voorwaarde zit verborgen achter de hyperlink “voorwaarden” die onderin het bestelformulier is opgenomen in de (aan te vinken) tekst: “Ik ga akkoord met de voorwaarden en wil het product gratis uitproberen. Ik betaal hiervoor 6,95 verzend- en verpakkingskosten. (…)”. In de uiting wordt niet meegedeeld dat je akkoord gaat met het ontvangen van vervolgzendingen, dit blijkt pas uit de niet in de uiting opgenomen voorwaarden.
4)
In de uiting is een “Exclusief 3-staps afslank programma” opgenomen van “Gewichtsconsulent Dr. H. van Beek”. Nu klager deze gewichtsconsulent via Google niet heeft kunnen vinden en op adverteerders website geen contactgegevens van hem zijn vermeld, lijkt deze persoon niet te bestaan en ontstaat de indruk, aldus klager, dat een fictieve “Dr.” wordt gebruikt om aan de uiting gezag te verlenen en autoriteit uit te stralen.
Het verweer
Ad 1)
Klager heeft niet (voldoende) gemotiveerd bestreden dat het product Green Tea Slim Patch de door adverteerder daaraan toegeschreven werking heeft.
Het rapport (a) waarop klager zich beroept, dateert van 2009 en betreft een ander onderwerp dan de studie uit 1999 waarnaar in de uiting wordt verwezen. Het rapport uit 2009 (getiteld “Effect of green tea catechins with or without caffeine on anthropometric measures: a systematic review and meta-analysis”) ziet op de werking van catechine, een anti-oxidant, in groene thee. De studie uit 1999 (getiteld “Efficacy of a green tea extract rich in catechin polyphenols and caffeine in increasing 24-h energy expenditure and fat oxidation in humans”) waarnaar adverteerder verwijst en dat bij verweer is overgelegd, ziet specifiek op de verbranding van energie. Een van de conclusies uit deze studie uit 1999 luidt: “Relative to placebo, treatment with the green tea extract resulted in a significant increase in 24-h Energy Expenditure (4%; P < 0,01).” Voorts wordt in de studie vermeld “… the 4% increase in 24-h EE during treatment with the green tea extract essentially reflects its stimulatory effect on thermogenesis.” Er bestaat derhalve een deugdelijke grondslag voor de stelling in de uiting: “Een studie (waarvan verslag gedaan in de American Journal of Clinical Nutrition) heeft aangetoond dat door de inname van het groene thee extract de verbranding van energie steeg. Onderzoekers concludeerden eveneens dat gedurende een periode van 24 uur, groene thee extract de stofwisseling verhoogt met 4%.”
De studie uit 1999 biedt voldoende steun voor de stellingen in de uiting ten aanzien van de werking van groene thee extract. Overigens stelt klager, onder verwijzing naar het rapport uit 2009, dat groene thee extract in ieder geval een gemiddeld effect heeft. Klager erkent derhalve de werking van het product. Klager heeft voorts (onder b) verwezen naar een bericht op de website nu.nl. Adverteerder stelt zich op het standpunt dat een enkel bericht op een nieuwswebsite niet gelijk gesteld kan worden aan een daadwerkelijke studie.
Ad 2)
Adverteerder biedt het product Green Tea Slim Patch gedurende een periode van drie maanden aan. De bewering dat het product beperkt beschikbaar is en de stelling “OP=OP” zijn dan ook juist. Om de schijn te voorkomen dat klanten op oneigenlijke wijze worden ‘gelokt’, ontvangen consumenten inmiddels geen boodschap meer over het exacte aantal nog beschikbare pakketten. In plaats daarvan wordt nu boven het bestelformulier op de website vermeld: “Nog beperkt beschikbaar”.
Ad 3)
In de uiting wordt door middel van een link direct onder het bestelformulier verwezen naar de voorwaarden elders op de website. Het is niet noodzakelijk om voorwaarden op een homepage op te nemen, een link naar een andere pagina van de website is toereikend. Alvorens tot bestelling van het product over te kunnen gaan, dient de consument akkoord te gaan met de voorwaarden door middel van het aanvinken van een vakje. Dit is een gebruikelijke en juridisch correcte handelswijze.
De stelling van klager dat eventuele vervolgzendingen niet in de uitingen worden vermeld, is onjuist. Direct onder het bestelformulier staat: “Ik neem af bij tevredenheid en ontvang zolang ik wil elke maand dit product”. Bovendien zijn de toepasselijke voorwaarden voorafgaand aan het plaatsen van een bestelling duidelijk voor de consument. In de voorwaarden, die voor akkoord moeten worden aangevinkt, wordt uiteengezet dat sprake kan zijn van vervolgzendingen, maar ook dat en op welke wijze kenbaar kan worden gemaakt dat men geen vervolgzendingen wenst te ontvangen.
Voor zover klager suggereert dat geen sprake is van een “gratis” proefpakket wordt opgemerkt dat de kosten van € 6,95 in de uiting worden vermeld en in overeenstemming zijn met het bepaalde in Bijlage 1 onder 19 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Klager heeft niet gemotiveerd dat het voor de consument niet mogelijk zou zijn kennis te maken met het product zonder dat meer betaald moet worden dan de vooraf duidelijk gecommuniceerde kosten.
Ad 4)
Om iedere onduidelijkheid te voorkomen heeft adverteerder de toevoeging “Dr.” bij de naam van de gewichtsconsulent verwijderd.
De repliek
Klager heeft zijn standpunt gehandhaafd en nader toegelicht. Daarbij heeft hij onder meer aangevoerd dat de studie uit 2009 waarnaar hij in zijn klacht verwijst recenter is dan de studie uit 1999 waarop adverteerder zich kennelijk – uit de uiting blijkt dit niet – beroept. Overigens vermeldt de studie uit 1999 ook slechts dat groene thee afvallen kán ondersteunen: “may play a role” (abstract) en “has the potential to influence body weight” (conclusion). Het effect is echter niet groot.
Klager houdt de indruk, vooral nadat hij hierover contact heeft gehad met de Consumentenbond, dat adverteerder bij de aanbieding van het gratis probeerpakket erop gokt dat de voorwaarden niet goed worden gelezen en de consument dus door geen actie te ondernemen vastzit aan een duur abonnement.
Klager voert aan ook te twijfelen aan het waarheidsgehalte van de drie in de uiting opgenomen testimonials, nu de met naam en foto weergegeven personen op internet niet te vinden zijn. (In het oordeel wordt dit klachtonderdeel aangeduid met ‘klacht 5’).
De dupliek
Het standpunt van adverteerder is gehandhaafd. Met betrekking tot de klacht betreffende de in de uiting genoemde personen wordt aangevoerd dat deze personen en hun testimonials niet fictief zijn. De namen zijn bijvoorbeeld op Facebook te vinden.
Overigens is adverteerder gebleken dat klager ook op de website Klachtenkompas van de Consumentenbond een klacht heeft ingediend over het ongewild ontvangen van vervolgzendingen van Green Tea Slim Patch, en op die website heeft meegedeeld dat zijn klacht inmiddels naar tevredenheid is verholpen. Adverteerder meent daarom dat de onderhavige klachtenprocedure bij de Commissie “in het geheel niet nodig” is.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder wordt als volgt, kort samengevat, nader toegelicht.
De in de uiting genoemde studie uit 1999 vormt de wetenschappelijke onderbouwing voor de geclaimde werking van het product Green Tea Slim Patch. De ter zitting aanwezige vertegenwoordigers van adverteerder delen desgevraagd mee niet te weten of door het gebruik van het product een gewichtsverlies van meer dan een (door klager genoemde) “enkele kilo” mogelijk is.
De vermeldingen van de beperkte beschikbaarheid die thans nog in de uiting staan zijn juist. Adverteerder heeft een voorraad voor drie maanden ingekocht, en na deze periode gaat de website uit de lucht. De aanbieding is derhalve in tijd beperkt. Op de vraag hoe deze beperking zich verhoudt met de zinsnede onder de bestelbon “Ik neem af zo lang ik wil”, wordt meegedeeld dat adverteerder (wellicht) afspraken maakt met klanten die het product langere tijd willen gebruiken. Ten tijde van de zitting loopt de aanbieding nog. De vermelding van het exacte aantal nog beschikbare pakketten was onjuist en wordt inmiddels niet meer getoond.
Uit de voorwaarden, waarmee de consument bij bestelling van het product uitdrukkelijk akkoord moet gaan, blijkt dat men door het retour zenden van het proefpakket binnen 14 dagen het ontvangen van de (drie) vervolgzendingen kan voorkomen. De termijn van 14 dagen is het enige criterium, er is geen minimum gesteld aan het aantal terug te zenden patches.
De toevoeging “Dr.” bij de naam van de gewichtsconsulent is verwijderd omdat onduidelijk is of deze persoon arts is. Hij is wel een bestaand persoon. Dit geldt ook voor de personen van wie een review is opgenomen, nu zij een Facebook-account blijken te hebben.
Ten slotte hecht adverteerder eraan op te merken de onderhavige klacht onredelijk te achten, nu klagers klacht over het ongewilde abonnement op zendingen Green Tea Slim Patches via de website van de Consumentenbond al in december 2014 opgelost is.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat de klacht die klager op de website Klachtenkompas heeft gedaan, met (mede) als doel de door hem niet gewenste vervolgzendingen van Green Tea Slim Patch stop te laten zetten en afgeschreven betalingen van adverteerder terug te krijgen, er niet aan in de weg staat dat klager bij de Commissie een klacht kan indienen met betrekking tot de wijze van reclame maken door adverteerder en dat de Commissie de bestreden reclame-uiting toetst aan de Nederlandse Reclame Code (NRC).
Ad klacht 1)
De Commissie vat dit onderdeel van de klacht aldus op dat klager bestrijdt dat het aangeprezen product Green Tea Slim Patch daadwerkelijk de (mate van) afslankende werking heeft die in de uiting wordt geclaimd. Klager heeft ter onderbouwing van zijn stelling onder meer verwezen (door middel van een link) naar een studie uit 2009 over het effect van groene thee catechinen met of zonder cafeïne op lichaamsgewicht en lichaamsomvang.
Nu klager de juistheid van de in de uiting geclaimde werking van Green Tea Slim Patch met – volgens de uiting – “gegarandeerd resultaat” gemotiveerd heeft bestreden, ligt het op de weg van adverteerder om de juistheid en eerlijkheid van de uiting aannemelijk te maken.
Ter onderbouwing van de geclaimde werking heeft adverteerder zich beroepen op een in de uiting niet nader aangeduide “studie waarvan verslag gedaan in de American Journal of Clinical Nutrition”. Blijkens het verweer wordt hiermee gedoeld op de studie “Efficacy of a green tea extract rich in catechin polyphenols and caffeine in increasing 24-h energy expenditure and fat oxidation in humans” uit 1999. Deze studie toont aan, aldus adverteerder, dat het juist is te stellen dat door de inname van het groene thee extract de verbranding van energie stijgt en dat gedurende een periode van 24 uur groene thee extract de stofwisseling verhoogt met 4%.
Wat er zij van de conclusies van genoemde studie, gebleken is dat bij dit onderzoek is uitgegaan van orale inname van groene thee extract (“Each subject (…) was randomly assigned to receive 1 of the following 3 treatments orally (in capsular form) 3 time/d …” Adverteerder heeft niet aangetoond of aannemelijk gemaakt dat het gebruik van de patches met groene thee extract hetzelfde resultaat opleveren als orale inname van dat extract.
Bovendien blijkt uit het door klager aangevoerde onderzoek uit 2009 dat het afslankende effect van groene thee, zo dat er al is, met name te danken is aan de aanwezigheid van cafeïne. Niet is gesteld of gebleken dat cafeïne ook voorkomt in de Green Tea Slim Patch.
Nu adverteerder de in de uiting geclaimde werking van Green Tea Slim Patch niet aannemelijk heeft gemaakt, wordt het ervoor gehouden dat deze uiting gepaard gaat met onjuiste informatie ten aanzien van de van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de Commissie voorts van oordeel is dat de gemiddelde consument door de uiting ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad klacht 2)
In de uiting wordt op verschillende plaatsen en in verschillende bewoordingen meegedeeld dat sprake is van een beperkte beschikbaarheid van de aanbieding om Green Tea Slim Patch gratis te proberen. Als erkend is komen vast te staan dat de (aanvankelijk) tijdens het bestelproces getoonde mededeling over het exacte aantal nog verkrijgbare pakketten niet juist was. De Commissie heeft kennis genomen van de mededeling van adverteerder dat deze vermelding inmiddels niet meer wordt getoond.
Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder ook de juistheid van de in de uiting staande mededelingen “Probeer vandaag gratis! OP=OP” en “Nog beperkt beschikbaar” niet aannemelijk gemaakt. Volgens adverteerder is de aanbieding in tijd beperkt, nu een voorraad voor drie maanden beschikbaar is en de website na drie maanden uit de lucht gaat. Vast is komen te staan dat de aanbieding ten tijde van de zitting (op 19 februari 2015), ruim drie maanden na de door klager op 14 november 2014 geplaatste bestelling, nog op de website staat. De beperking van de aanbieding tot een periode van drie maanden is daardoor niet komen vast te staan. Voor zover wel van een dergelijke beperking sprake is, moet ervan uitgegaan worden dat klager direct na plaatsing van de aanbieding op de website het product besteld heeft. Niet is aannemelijk dat op dat moment gezegd kan worden “Nog beperkt beschikbaar” of dat de consument moet worden aangespoord om snel Green Tea Slim Patch te bestellen.
Gelet op het voorgaande is de Commissie van oordeel dat in de uiting onjuiste informatie wordt verstrekt over de beschikbaarheid van het aangeprezen product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de Commissie voorts van oordeel is dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting ook op dit punt misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad klacht 3)
Vast is komen te staan dat, indien men ingaat op het aanbod om het product Green Tea Slim Patch gratis te proberen, akkoord wordt gegaan met de voorwaarde dat bij het niet binnen 14 dagen retourneren van de zending een abonnement wordt aangegaan voor tenminste drie vervolgzendingen, ten bedrage van € 59,95 per zending, welk bedrag door middel van automatische incasso wordt afgeschreven.
Van belang is dat (het bestelformulier in) de onderhavige uiting een uitnodiging tot aankoop in verband met een overeenkomst op afstand betreft, waarvoor de in artikel 8.4 NRC (onder f t/m s) genoemde informatieverplichtingen gelden. In genoemd artikel is onder i onder meer bepaald dat de uiting de totale prijs van de zaak dient te bevatten inclusief, in geval van een overeenkomst die een abonnement inhoudt waarvoor een vast tarief van toepassing is, de totale maandelijkse kosten. Voorts is in artikel 8.4 onder p NRC bepaald dat de consument op een duidelijke en in het oog springende manier en onmiddellijk voordat hij zijn bestelling plaatst op deze informatie moet worden gewezen.
Aan deze verplichtingen is naar het oordeel van de Commissie niet voldaan. Zoals hiervoor is overwogen, krijgt men na ontvangst van het proefpakket automatisch (minimaal) drie vervolgzendingen toegestuurd waarvoor door middel van automatische incasso geld van de rekening wordt afgeschreven, tenzij men binnen een periode van 14 dagen na ontvangst van het proefpakket meedeelt geen prijs te stellen op deze vervolgzendingen. Dat in feite sprake is van een abonnement waarvan de maandelijkse kosten € 59,95 bedragen tenzij de consument actief, door middel van het retourneren van de zending, laat weten dat niet te willen, is naar het oordeel van de Commissie essentiële informatie die duidelijk in de uiting vermeld dient te zijn. Het opnemen van een link naar elders te raadplegen voorwaarden is daartoe niet voldoende, evenmin als de mededeling “Ik neem af bij tevredenheid en ontvang vervolgens zolang ik wil elke maand dit product”.
Nu adverteerder naar het oordeel van de Commissie niet heeft voldaan aan de onder i en p van artikel 8.4 NRC opgenomen verplichtingen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad klacht 4)
Als erkend is komen vast te staan dat ten onrechte de in de uiting genoemde gewichtsconsulent is aangeduid als “Dr.”. Aldus gaat de uiting gepaard met onjuiste informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 NRC. Omdat dit ertoe kan leiden dat voor de gemiddelde consument meer waarde aan het ‘afslankprogramma’ van de gewichtsconsulent wordt toegekend, waardoor deze consument ertoe gebracht kan worden een besluit over de aanschaf van Green Tea Slim Patch te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad klacht 5)
Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder niet aannemelijk gemaakt dat de in de uiting opgenomen reviews waarheidsgetrouwe beoordelingen van bestaande personen betreffen. De enkele opmerking dat de namen van deze personen op Facebook te vinden zijn, is hiertoe niet voldoende. Gelet op het voorgaande wordt het ervoor gehouden dat de uiting ook op dit punt gepaard gaat met onjuiste informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 NRC, op grond waarvan de uiting misleidend is en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC.
Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.