De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiereclame.

Daarin is de zanger René Froger te zien. Hij hangt een vel papier met de tekst: “Tussenstand René “-8 kg” aan de muur en zegt: “Zo, dat gaat goed”.

Vervolgens is te zien dat René Froger door een park fietst met een fietsmand met groenten en fruit. Hij fietst langs twee dames waarvan er één roept: “Hé daar heb je René!”. Eén van de dames zegt: “Wat is de tussenstand?”, waarop René antwoordt: Acht kilo, ik voel me geweldig!”. De voice-over zegt:

“Val net als René af en start ook met XL-S Medical”. Intussen verschijnen in beeld: het papier met de tekst “Tussenstand René -8 kg”, de verpakking van het product XL-S Medical, “XLS-Challenge.nl” en in relatief kleine letters onderaan: “Lees voor gebruik van dit medisch hulpmiddel de gebruiksaanwijzing”. 

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.

In een brief van de advocaat van adverteerder in dossier 2016 00278A, betreffende een eerdere, vrijwel dezelfde versie van deze reclame, stond dat deze reclame was beëindigd. Klager vindt dit “een lachertje”. De betreffende reclame wordt inderdaad niet meer uitgezonden, maar nu is een nieuwe, (bijna) dezelfde reclame te zien, waarin René Froger niet 3, maar 8 kilo is afgevallen.

Volgens de Nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zijn dergelijke claims niet toegestaan. Klager verwijst naar “https://www.nvwa.nl/onderwerpen/eten-drinken-roken/dossier/claims-levensmiddelen/gezondheidsclaims-correct-gebruik/overige-voorwaarden-correctgebruik-gezondheidsclaims”. Hier staat, zo stelt klager:

“Niet toegestaan zijn:

suggereren of impliceren dat door gebruik van het product met een bepaalde snelheid

en/of hoeveelheid gewicht wordt verloren. Voorbeelden hiervan zijn: ‘zij verloor 10 kg

in 4 weken’, ‘snel en verantwoord afvallen (…): en ‘bereik je streefgewicht’. Ook

testimonials en foto’s ‘voor’ en ‘na’ gebruik van een product die gewichtsverlies

impliceren zijn niet toegestaan. Deze beperking is te begrijpen vanuit het standpunt dat

de snelheid en/of mate van gewichtsverlies niet alleen afhankelijk is van het gebruik

van een product, maar ook afhankelijk is van bijvoorbeeld wat die consument nog

meer eet, de hoeveelheid lichaamsbeweging en de genetische aanleg”.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Volgens klager is het niet toegelaten om claims over gewichtsverlies te maken. Klager verwijst ter onderbouwing naar de website van de NVWA. Deze verwijzing is echter onjuist: de link naar de website van de NVWA gaat over levensmiddelen. XL-S Medical

is echter een medisch hulpmiddel. Op reclame voor medische hulpmiddelen zijn specifieke, eigen regels van toepassing uit de Code Publieksreclame Medische Hulpmiddelen (CMH). Voor medische hulpmiddelen voor gewichtsbeheersing mag wel degelijk vermeld worden hoeveel gewichtsverlies met het product bereikt is, René

Froger is bovendien ook daadwerkelijk acht kilo afgevallen, door veel te bewegen, gezond te eten en XL-S Medical te gebruiken. De uiting is in overeenstemming met zowel de CMH als de NRC.

De XL-S Medical producten zijn klasse llb medische hulpmiddelen met CE-nummer

CE0197. De producten worden gebruikt voor de behandeling van overgewicht, en helpen bij algemene gewichtsbeheersing. XL-S Medical kenmerkt zich door een drievoudige aanpak: i) gezond eten, ii) meer bewegen en iii) gebruik van de XL-S Medical producten. De producten worden als aanvulling op de normale voeding gebruikt en bevatten ingrediënten die de eetlust en calorieopname uit voeding verminderen. Van

XL-S Medical bestaan verschillende varianten. De ’traditionele’ XL-S Medical Vetbinder is in Nederland op de markt sinds 2010. Dit product is verkrijgbaar in tabletvorm en sinds 2014 ook in de vorm van poedersticks (XL-S Vetbinder Direct). De bestreden uiting prijst XL-S Medical Vetbinder Direct aan.

Klager stelt dat adverteerder geen claims over gewichtsverlies mag maken. Klager verwijst ter onderbouwing van zijn stelling naar een link op de website van de NVWA. Zowel de stelling als de onderbouwing zijn echter onjuist. Op de bewuste pagina legt de NVWA uit dat voor levensmiddelen specifieke voorwaarden gelden voor het maken van

(gezondheids)claims. Hierop staat onder meer dat claims die zinspelen op de

snelheid en mate van gewichtsverlies (artikel 12 onder b Claimsverordening)

niet zijn toegelaten. XL-S Medical is echter geen levensmiddel, maar een medisch hulpmiddel. Voor medische hulpmiddelen gelden andere regels dan voor levensmiddelen. Voor medische hulpmiddelen mogen wel claims over afvallen worden gemaakt. Sommige medische hulpmiddelen (zoals XL-S Medical) zijn namelijk per definitie bedoeld om te helpen bij verantwoord afvallen. Op reclame voor medisch hulpmiddelen is de CMH van toepassing.

Volgens de CMH is het toegestaan om voor medische hulpmiddelen voor gewichtsbeheersing claims over gewichtsverlies te maken. Het is niet toegestaan om de snelheid van het gewichtsverlies die men per tijdseenheid zou kunnen bereiken te vermelden, bijvoorbeeld: “val nu binnen drie dagen drie kilo af”. De ratio hierachter is

dat anders de indruk zou kunnen worden gewekt dat dit effect zich altijd, bij

iedereen en in die mate voordoet. Van strijd met deze bepaling is echter geen

sprake. De bestreden commercial vermeldt namelijk geen tijdseenheid of snelheid. Deze commercial laat bovendien expliciet zien dat René Froger daadwerkelijk is

afgevallen. Een tijdsbestek wordt niet genoemd.

De gehele campagne voor XL-S Medical met René Froger (waaronder de

website, social media en televisiecommercials) is vooraf uitgebreid besproken met en

voorgelegd aan de Keuringsraad KOAG/KAG. Daarbij is voor de bestreden uiting een  KOAG/KAG goedkeuring verkregen onder nummer KOAG KAG 24-0216-0121 van 1 februari 2016.

Informatie Keuringsraad KOAG/KAG

Deze informatie wordt als volgt samengevat.

De bestreden uiting, hierna te noemen: “tag-on”, valt onder de competentie van de Keuringsraad KOAG/KAG. Verwezen wordt naar de brief van de Keuringsraad KOAG/KAG van 6 april 2016 in de dossiers 2016/00278 en 2016/00278A. Hierin staat over de tag-on, bedoeld in dossier 2016/00278A, dat de tag-on samen met een tv-commercial waarin onder meer wordt gezegd: “verlies tot 3x meer gewicht met XL-S Medical” ter preventieve keuring aan de Keuringsraad is voorgelegd en getoetst aan de CMH en dat de uiting op 1 februari 2016 is voorzien van KOAG/KAG-nr. 24-0216-0121.

ln de tag-on wordt het vermelde gewichtsverlies steeds aangepast aan de resultaten die René Froger tot dan toe heeft geboekt. Dat is de reden dat het gewichtsverlies in het onderhavige geval is gewijzigd van -3 kg naar -8 kg.

Verwezen wordt naar voornoemde brief van 6 april 2016 voor zover het betreft dossier 2016/00278A: de tussenstand wordt niet gekoppeld aan een tijdseenheid waarbinnen dit resultaat bereikt is. Daarom voldoet de betreffende claim aan het bepaalde in artikel 7.2 CMH.

Overigens verwijst klager ten onrechte naar documenten van de NVWA over claims voor levensmiddelen; XL-S Medical is een medisch hulpmiddel en geen levensmiddel. De betreffende stukken zijn derhalve niet van toepassing.

De mondelinge behandeling

De voorzitter vraagt of de bestreden uiting altijd wordt uitgezonden met de tv-commercial van adverteerder waarin onder meer wordt gezegd: “verlies tot 3x meer gewicht met XL-S Medical”, of (ook) alleen. Namens adverteerder wordt geantwoord dat de bestreden uiting los van andere uitingen werd uitgezonden. Verder wordt meegedeeld dat de bestreden uiting inmiddels niet meer wordt uitgezonden.

Het standpunt van adverteerder wordt -samengevat- als volgt nader toegelicht. 

Op grond van artikel 12 onder b van de Verordening ( EG) 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: “Claimsverordening”) zijn claims die zinspelen op de snelheid en mate van gewichtsverlies niet toegelaten, als het gaat om  levensmiddelen. XL-S Medical is echter geen levensmiddel, maar een medisch hulpmiddel. De regels die gelden voor levensmiddelen zijn niet van toepassing op medische hulpmiddelen. Voor medische hulpmiddelen mogen wel claims over afvallen worden gebruikt. Sommige medische hulpmiddelen (zoals XL-S Medical) zijn namelijk per definitie bedoeld om te helpen bij verantwoord afvallen en gewichtsbeheersing.

Op reclame voor medische hulpmiddelen is de CMH van toepassing. Het enige wat niet mag is het vermelden van de mate of de snelheid van het gewichtsverlies per tijdseenheid. Adverteerder vermeldt geen tijdseenheid. Adverteerder maakt het individueel: zij benoemt sec het gewichtsverlies van de bekende Nederlandse zanger René Froger.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie begrijpt dat klager meent dat de claim “-8 kg” ontoelaatbaar is, gelet op  hetgeen gesteld wordt in de in de klacht weergegeven tekst op de website van de NVWA. De Commissie deelt dit standpunt niet, en overweegt daartoe het volgende.

Adverteerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat het in de uiting aangeprezen product, XL-S Medical Vetbinder Direct, een medisch hulpmiddel is en als zodanig onder de Code Publieksreclame Medische Zelfzorg Hulpmiddelen (CMH) valt. Deze code voorziet niet in een verbod om in reclame de mate van het gewichtsverlies te vermelden.  Wel is het op grond van artikel 7.2 CMH verboden om de mate van het gewichtsverlies die men per tijdseenheid zou kunnen afvallen te vermelden. Niet is gesteld dat de uiting een zodanige vermelding bevat. Om die reden geeft de klacht de Commissie geen aanleiding om de bestreden vermelding “-8 kg” ontoelaatbaar te achten.

De link naar de website van de NVWA waarnaar klager verwijst heeft betrekking op levensmiddelen en daarvoor gebruikte gezondheidsclaims. Volgens artikel 12 onder b van de Claimsverordening zijn voor levensmiddelen, waarop voornoemde verordening van toepassing is, de volgende claims niet toegestaan:

“claims die zinspelen op de snelheid of de mate van gewichtsverlies”. Het in de bestreden uiting aangeprezen product is een medisch hulpmiddel, geen levensmiddel, en daarom is artikel 12 onder b van de Claimsverordening in dit geval niet van toepassing. 

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.