De bestreden uiting

Het betreft een artikel in Trouw met de titel: “Helpt een stukje samengeklonterd mineraal bij een gelukkig leven?”, waarbij als auteur wordt genoemd Alexandra van Ditmars. In het artikel wordt ingegaan op een sessie met kristallenmeditatie en wordt vervolgens H. Peeters geïnterviewd, volgens het artikel de schrijfster van het boek ‘Rock your crystals’.  Daarnaast worden boeken van andere schrijvers over dit onderwerp besproken. Aan het slot van het artikel wordt het boek van H. Peeters nogmaals genoemd met de uitgeverij, het aantal pagina’s en de prijs.

Samenvatting van de klacht en de repliek

Er wordt gebruik gemaakt van de reputatie van een betrouwbaar nieuwsmedium om bijgeloof in kristallen te legitimeren en op basis van valse feiten een boek te verkopen. Daarbij worden onbewezen waarheidsclaims gedaan over helende stenen. In de context van een nieuwsartikel wordt desinformatie verspreid. Het lijkt op een recensie en op journalistiek, maar in feite wordt een podium gegeven aan charlatans die bijval krijgen van de auteur. Dit is een verkapte en misleidende vorm van reclame. Een redactioneel artikel dat stimulerende mededelingen bevat, valt binnen het bereik van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Volgens klager is de uiting in strijd met de artikelen 2, 3, 4, 5, 6 en 7 NRC.

Samenvatting van het verweer en de dupliek

De uiting betreft een redactioneel artikel. Er is geen sprake van (verkapte) reclame en/of branded content. Het is gebruikelijk dat als Trouw een interview afneemt met een schrijver van een boek, de gegevens van dat boek onderaan het artikel worden vermeld. Dit kan niet worden gezien als reclame maar dient slechts ter informatie van de lezer. Het is aan de lezer om een oordeel te vellen over hetgeen de schrijfster van het boek in de uiting zegt.

Het oordeel van de voorzitter

1)  Verweerder heeft aangevoerd dat de uiting van redactionele aard is en dat er geen sprake is van reclame. Om die reden dient de vraag te worden beantwoord of het artikel is aan te merken als een reclame-uiting in de zin van artikel 1 van de NRC.

2)  De voorzitter ziet geen aanleiding om te twijfelen aan hetgeen verweerder stelt. Het gaat om een artikel in een landelijk dagblad waarbij wordt ingegaan op de vraag of mineralen het welzijn van mensen kunnen beïnvloeden. Dat daarbij vooral de schrijfster van het boek ‘Rock your crystals’ uitvoerig wordt geciteerd en ook schrijfsters van andere boeken worden genoemd die, blijkens het artikel, menen dat deze vraag bevestigend moet worden beantwoord, is onvoldoende om de uiting als reclame-uiting voor een goed, dienst of denkbeeld aan te merken. Op grond van hetgeen verweerder stelt kan niet worden aangenomen dat sprake is geweest van uitlokking of beïnvloeding door de schrijfster van het boek of een andere persoon die als ‘adverteerder’ is aan te merken. Om die reden is de voorzitter van oordeel dat de gewraakte uiting een redactioneel artikel betreft waarin geen reclame wordt gemaakt. Nu van een openbare en/of systematische aanprijzing van goederen door een adverteerder, zoals bedoeld in artikel 1 NRC, geen sprake is, beslist de voorzitter als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.