De bestreden uiting

Het betreft de kaft, en meer specifiek de aanduiding “ANWB Cursusboek” daarop, van het boek Klein Vaarbewijs I en II.

De klacht

Het cursusboek is geen uitgave van ANWB. Toch staat dit op de cover en wordt hiermee geadverteerd bij bijvoorbeeld Bol.com. Klager acht het misleidend om het boek dat in werkelijkheid van Vaarbewijs Academy is te verkopen als boek van ANWB.

Het verweer van ANWB

NWB voert onder meer het volgende aan.

Klager verwijt ANWB dat de naam van de uitgever in het colofon van het cursusboek niet overeenkomt met de naam in het ISBN, waardoor sprake zou zijn van misleidende reclame. ANWB bestrijdt dat sprake is van reclame, omdat het ISBN en de gegevens in het colofon van het cursusboek niet voldoen aan de definitie van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Het gaat slechts om feitelijke mededelingen, waarbij tevens geen sprake is van uitlokking of beïnvloeding door ANWB. De uitgeversnaam in het ISBN kan om verschillende redenen afwijken van de uitgeversnaam zoals die in een boek is vermeld, bijvoorbeeld als men het boek liever onder een andere uitgeversnaam uitgeeft of wanneer sprake is van een samenwerking met een bedrijf dat de kosten voor publicatie op zich neemt. Ten behoeve van het cursusboek is ANWB een samenwerking aangegaan met Vaarbewijs Academy.

Indien wordt geoordeeld dat wel sprake is van reclame in de zin van artikel 1 NRC, dan stelt ANWB dat geen sprake is van misleidende reclame door het enkele feit dat de uitgeversnaam in het ISBN niet overeenkomt met de uitgeversnaam in het colofon. Deze informatie brengt de gemiddelde consument er niet toe een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. Op de voorkant van het boek wordt – met de bijbehorende beeldmerken – duidelijk meegedeeld dat het cursusboek wordt uitgegeven in samenwerkingsverband tussen ANWB en Vaarbewijs Academy. Welk bedrijf of bedrijven precies als uitgever(s) van het boek moet(en) worden aangemerkt, is niet beslissend voor de consument.

De repliek

Het ANWB Cursusboek Klein Vaarbewijs 1 en 2 is bij elke watersporter bekend, aldus VBO. De eerste druk is van 1982 en de 21e en laatste druk is van 2015. ANWB is gestopt met het uitgeven van dit cursusboek, dat een ander boek is dan het onderhavige cursusboek Klein Vaarbewijs I en II van Vaarbewijs Academy. Dit wordt expliciet verwoord op bladzijde 3 van laatstgenoemd boek, waar onder meer staat: “Dit cursusboek en de website met de online leeromgeving zijn een uitgave van: Vaarbewijs Academy B.V.” De rechten liggen dus niet bij ANWB, maar bij Vaarbewijs Academy. Het cursusboek wordt door Vaarbewijs Academy echter aangeprezen als het (welbekende) ANWB Cursusboek Klein Vaarbewijs 1 en 2, waardoor de consument wordt misleid.

De dupliek van de ANWB

De dupliek wordt als volgt samengevat.

Nu de klacht kennelijk niet tegen de ANWB is gericht maar tegen Vaarbewijs Opleidingen (kennelijk bedoelt ANWB: Vaarbewijs Academy), is ANWB ook op die grond van mening dat de klacht niet ontvankelijk moet worden verklaard.

Verder herhaalt ANWB dat zij een samenwerking is aangegaan met Vaarbewijs Opleidingen (kennelijk bedoeld: Vaarbewijs Academy) ten behoeve van het cursusboek ANWB Klein Vaarbewijs I en II 2016. Dat er enige verschillen zijn met eerdere uitgaven is geen onbekend fenomeen in deze business. Een onderdeel van de samenwerking is dat ANWB de inhoud van het boek controleert en goedkeurt voordat het gedrukt wordt.

Het verweer van Vaarbewijs Academy

Vaarbewijs Academy sluit zich aan bij hetgeen door ANWB is gesteld. Er is sprake van een samenwerkingsovereenkomst tussen ANWB en Vaarbewijs Academy over de gezamenlijke uitgave van het cursusboek, waarbij uitgave en intellectueel eigendom tussen beide partijen verdeeld zijn. Dit wordt weergegeven door het weergeven van beide logo’s en de vermelding “in samenwerking met” op de kaft van het boek. Door de op de voorzijde van de kaft opgenomen gele cirkel met de tekst “Geheel vernieuwde uitgave” wordt de consument duidelijk gemaakt dat sprake is van een totaal andere uitgave dan de vorige uitgave van de ANWB.

De mondelinge behandeling

Het standpunt van VBO is gehandhaafd en nader toegelicht. Voor zover nodig voor de beslissing wordt hierop ingegaan in het oordeel.

Het oordeel van de Commissie

1. De Commissie begrijpt de klacht aldus, dat volgens VBO door de vermelding “ANWB Cursusboek” op de kaft van het boek ‘Klein Vaarbewijs I en II’ (2016) wordt gesuggereerd dat dit boek een nieuwe druk is van het tot 2015 door ANWB uitgegeven cursusboek ‘Klein Vaarbewijs 1 en 2’. Dit is volgens VBO misleidend, omdat in werkelijkheid – blijkens het colofon – het onderhavige cursusboek geen uitgave van ANWB maar van Vaarbewijs Academy betreft.

2. De kaft met daarop de aanduiding “ANWB Cursusboek” moet als reclame in de zin van artikel 1 NRC worden aangemerkt, nu hiervan een wervend effect kan uitgaan door de bekendheid en blijkbaar goede reputatie die de oorspronkelijke ANWB cursusboeken volgens VBO hebben. De klacht kan echter niet slagen. Behalve de aanduiding “ANWB Cursusboek” zijn op de kaft de logo’s van ANWB en Vaarbewijs Academy duidelijk afgebeeld met daar tussenin de tekst: “in samenwerking met”. Ook wordt op de kaft uitdrukkelijk vermeld: “Met Vaarbewijs Academy kom je goed voorbereid aan de start van je examen! www.vaarbewijs.academy”. Aldus wordt naar het oordeel van de Commissie op de kaft van het cursusboek voldoende duidelijk gemaakt dat het boek geen uitgave van alleen ANWB betreft, zodat de gemiddelde consument niet op het verkeerde been wordt gezet.

3. Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.