De bestreden reclame-uitingen
Uiting 1
Het betreft de volgende onderdelen op de website www.stromerbike.com:
http://www.stromerbike.comll/ondersteuning/ondersteuning-st2/omni-st2/gps voor zover hier staat:
“De ST2 beschikt over een geïntegreerde GPS-module. Hiermee kan het voertuig op elk gewenst moment gelokaliseerd worden met de myStromer App. Als de ST2 zich in de diefstalmodus bevindt dan wordt via de GPS-module de positie van de ST2 vastgelegd.”
http://www.stromerbike.comll/ondersteuning/ondersteuning-st2/stromer-app voor zover hier staat:
“Haal het maximale uit uw ST2. Installeer de Stromer App op uw smartphone en ontdek de volledige wereld van de ST2. De Stromer App is de makkelijkste manier om de ST2 aan uw behoeften aan te passen. U kunt zelf de ondersteuningsmodus 2 finetunen. De app toont bovendien de locatie en het laadniveau, ook als u niet in de buurt bent van uw ST2. De basisfuncties van de ST2 kunnen ook zonder smartphone gebruikt worden. Om de ST2 te gebruiken hoeft er geen smartphone aanwezig te zijn. (…).”
http://www.stromerbike.comll/ondersteuning/omni/stromer-app/functies-stromer-met-omni voor zover hier staat:
“Functies – stromer met omni
De myStromer App biedt in combinatie met een Stromer met OMNI veel extra functies. Zodra u OMNI op uw e-bike hebt geactiveerd, kunt u uw fiets instellen en onder andere:
de laadtoestand weergeven
locatie weergeven*
diefstalmodus activeren/deactiveren*
ondersteuningsmodus bijstellen*
*Deze functies kunnen alleen gebruikt worden met de myStromer App en zijn niet beschikbaar voor gebruikers zonder deze app.
Als OMNI op uw Stromer niet beschikbaar is of niet is geactiveerd dan zijn de functies van de app beperkt.”
http://stromerbike.comll/technologie/omni voor zover hier staat:
“Cloud+Fiets+Fietser=OMNI
OMNI is het cloud-based platform van Stromer. Het maakt verbinding met de Stromer app (IOS en ANDROID) en het Stromer-Portal op uw Browser.” Vervolgens worden 3 mobiele telefoons afgebeeld met daaronder de tekst: Bluetooth, Energybus, GPS, GSM met bijbehorende symbolen en daaronder de volgende tekst:
“Met de Stromer App kunt u de instellingen van uw Stromer aanpassen. U kunt uw fiets op afstand op slot zetten en zo diefstal voorkomen. Als iemand dan iets uithaalt met uw fiets beginnen de lichten automatisch te knipperen en gaat de motor in de diefstalmodus waarbij rijden praktisch onmogelijk is. Als de fiets wordt gestolen kunt u de locatie ervan bepalen met een slim ingebouwd gps-systeem dat vanuit de Stromer App gebruikt kan worden. (….) Het Stromer Portal geeft een totaaloverzicht van uw ST2, van de datum van de volgende onderhoudsbeurt tot hulpmiddelen voor onderhoudsmonteurs van Stromer om op afstand kleine problemen te vinden en op te lossen. Via het Stromer Portal kunt u uw ST2 instellen en analyseren, de onderhoudsgeschiedenis en -planning raadplegen en de gegevens en statistieken van uw fiets inzien.”
Uiting 2
Het betreft de brochure omtrent de stromer bike type ST2, afkomstig van verweerder sub 2.
De klacht
Klager heeft de volgende bezwaren:
1. In alle uitingen wordt door verweerder sub 2 gezegd dat op ieder gewenst moment de locatie van de myStromer ST2 (hierna: fiets) kan worden bepaald door middel van een GPS verbinding. Dit is feitelijk onjuist, want in de praktijk doet men dit wanneer men de fiets inschakelt en daarna is er geen update meer. Men kan dus niet door middel van de app op een smartphone de positie bepalen, terwijl dit wel in de uitingen wordt gesuggereerd.
2. In alle uitingen wordt de indruk gewekt dat de fiets een anti-diefstalfunctie zou hebben, omdat de locatie zou worden doorgegeven waar de fiets is gestolen. Volgens klager geeft de fiets weliswaar een melding wanneer de functie wordt ingeschakeld, maar omdat de locatie niet steeds wordt bijgewerkt, is zij daarna niet meer actueel.
3. In alle uitingen staat dat er een webportaal is waar de consument op kan inloggen om de status van zijn fiets te bekijken, maar deze functie is niet beschikbaar, aldus klager.
4. In alle uitingen staat dat er een bluetooth functie beschikbaar is. Dit is echter niet het geval, aldus klager.
5. In de brochure wordt een foto getoond waarop de fiets is te zien waarbij onder het zadel van de fiets duidelijk rode verlichting is te zien. Op de fiets zelf ontbreekt deze verlichting. In de brochure wordt weliswaar gezegd: “This catalogue is not legally binding. The products included are subjects to change and availibility.” Echter, nu in de brochure sterk de nadruk wordt gelegd op de fietsverlichting op de foto en men daar bovendien een hele pagina mee vult, vindt klager deze handelswijze discutabel, mede gelet op het feit dat de disclaimer op een andere pagina staat en het volgens klager kennelijk de bedoeling is dat deze niet opvalt.
Het verweer van verweerder sub 1
Verweerder sub 1 is slechts de dealer die de fiets aan klager heeft verkocht en niet de partij die de reclamefolders, website en de daarbij behorende teksten ontwikkelt en in stand houdt. Verweerder sub 1 kon klager niet tevreden stellen. Om die reden is de koop met wederzijds goedvinden van partijen ontbonden onder terugbetaling van het volledige aankoopbedrag.
Repliek naar aanleiding van verweer van verweerder sub 1
Verweerder sub 1 acht zich niet verantwoordelijk voor de inhoud van de reclame-uitingen. Hierbij gaat zij volgens klager voorbij aan het feit dat de fiets nog niet leverbaar was op het moment dat klager de fiets bestelde. Klager was dus afhankelijk van de mondelinge informatie van verweerder sub 1 en van de informatie in de brochure en op de website. Gelet hierop kan verweerder sub 1 zich volgens klager niet verschuilen dat zij niet verantwoordelijk is voor de inhoud van de verstrekte informatie. Indien zij zich niet verantwoordelijk acht dan had zij die informatie niet moeten verstrekken.
Het verweer van verweerder sub 2
Ten aanzien van de GPS verbinding:
Met de software van de fiets is het mogelijk om iedere tien minuten een update te krijgen van de locatie van de fiets, zowel tijdens het rijden als in anti-diefstalmodus. Bij het inschakelen van de fiets wordt automatisch de positie van de fiets bepaald. Deze positie wordt ook automatisch bepaald wanneer de modus van de fiets wordt gewijzigd van ‘on’ naar ‘locked’. Indien de consument tijdens het rijden de positie van de fiets wil bepalen, moet de ‘renew’ knop twee keer worden ingedrukt; de eerste keer om een verzoek te sturen aan de software van de fiets en de tweede keer (na ongeveer een minuut) om de data op de Stromer App te vernieuwen. Vanzelfsprekend werkt deze functie alleen onder de volgende omstandigheden:
a. de fiets is ingeschakeld, b. de fiets heeft verbinding met een mobiel netwerk, c. er is sprake van een goed GPS signaal, d. de Stromer app is geïnstalleerd op een IOS of Android smartphone en e. de smartphone heeft internetverbinding. De informatie die verweerder sub 2 over de fiets heeft verschaft, is niet misleidend. Als het klager niet is gelukt om elke tien minuten de locatie van zijn fiets te bekijken, kan verweerder sub 2 slechts aannemen dat één van voornoemde omstandigheden (sub a t/m e) zich niet voordeed.
Ten aanzien van de anti-diefstal functie:
Zoals hiervoor reeds is vermeld, maakt de software van de fiets van klager het mogelijk de positie van de fiets te bepalen wanneer deze zich in de anti-diefstal modus bevindt. Dit betekent dat als voornoemde omstandigheden (a t/m e) aanwezig zijn en de fiets zich in de anti-diefstal modus bevindt, de locatie van de fiets wel degelijk iedere tien minuten kan worden bepaald. De informatie die verweerder sub 2 hierover in haar uitingen heeft verschaft is niet misleidend. Klager baseert zijn veronderstelling dat de anti-diefstal functie niet werkte op de aanname dat de locatie-informatie niet iedere tien minuten kan worden geactualiseerd, maar deze aanname is onjuist, zoals hiervoor reeds uiteen is gezet.
Ten aanzien van het webportaal:
Het webportaal is uitsluitend beschikbaar voor dealers. Verweerder sub 2 heeft haar communicatie over het Stromer webportaal op dit punt dan ook aangepast.
Ten aanzien van bluetooth:
Het ST2 reclamemateriaal bevat een bluetooth symbool omdat in de fiets een bluetooth chip is geïnstalleerd. Het op voorhand implementeren van de bluetooth chip in de fiets maakt het voor verweerder sub 2 mogelijk om nieuwe functies/services aan de fiets toe te voegen met toekomstige firmware. Omdat verweerder sub 2 momenteel geen services aanbiedt die gebruik maken van bluetooth, wordt de bluetooth-compatibiliteit nergens in de gedetailleerde beschrijving van de functies van de fiets, in de brochure of op de website besproken. Nu er geen bluetooth services zijn beloofd, kan klager op dit punt niet misleid zijn door het reclamemateriaal.
Ten aanzien van fietsverlichting:
Verweerder sub 2 betwist dat in de brochure sterk de nadruk is gelegd op de verlichting onder het fietszadel. Het licht is slechts op één foto zichtbaar en het wordt nergens in de brochure genoemd. Het licht was oorspronkelijk op de fiets gepland zoals weergegeven in de brochure, maar moest worden verwijderd vanwege nationale regelgeving die dit type verlichting niet toestaat. Vanwege dit soort redenen heeft verweerder sub 2 in haar brochure een disclaimer opgenomen. De geringe nadruk op het licht in de brochure en de aanwezigheid van de disclaimer – die betrekking heeft op de gehele brochure, maar in dit geval nota bene is geplaatst op de pagina naast de pagina waar klager over klaagt, en dus in dit verband zeker goed zichtbaar is – leidt er toe dat er geen sprake is van misleiding op dit punt.
Repliek naar aanleiding van verweer van verweerder sub 2
Klager heeft – voor zover van belang – het volgende aangevoerd:
Ten aanzien van de GPS verbinding:
Tijdens een fietstocht heeft klager herhaaldelijk – zonder resultaat – getracht om de locatie van de fiets te vernieuwen met de ‘renew’ knop. De beperking dat de locatie slechts iedere tien minuten wordt vernieuwd, wordt niet genoemd in de reclame. De consument verwacht dat er een permanente indicatie is. Vrijwel iedere applicatie op een smartphone wil toegang tot de locatie van de telefoon, dus verwacht de consument dat ook van de Stromer app op een smartphone. De informatie is immers beschikbaar. Een beperking van tien minuten om de app te vernieuwen is niet wat een normale consument mag verwachten.
Ten aanzien van de anti-diefstalfunctie:
De consument verwacht niet dat deze functie – althans de informatie over de locatie waar de fiets zich bevindt – slechts om de tien minuten wordt ververst. Deze beperking wordt in de uitingen niet vermeld.
Ten aanzien van de bluetoothfunctie:
Indien – zonder enige beperking – een bluetooth symbool in woord en beeld in de uitingen wordt vermeld, mag een consument volgens klager verwachten dat deze functie ook daadwerkelijk op het artikel aanwezig is.
Ten aanzien van de fietsverlichting:
In de brochure is duidelijk te zien dat er onder het zadel een rode lamp aanwezig is. Het volledig weglaten van de verlichting onder het zadel gaat te ver. Bovendien is de disclaimer daar niet voor bedoeld. De disclaimer is weergegeven in een klein lettertype en is in een andere leesrichting gezet, waardoor zij minimaal opvalt. Bovendien vermeldt de tekst niet wat er onder de disclaimer valt.
Dupliek van verweerder sub 1
Ten aanzien van de GPS verbinding:
De locatie update zou moeten functioneren. Verweerder sub 2 heeft geen andere klachten ontvangen over het feit dat de locatie update niet zou werken. Verweerder sub 2 heeft van verweerder sub 1 begrepen dat klager bij hem meerdere keren heeft geklaagd dat de ontvangst met zijn mobiele telefoon in zijn woonplaats zo slecht was. Verweerder sub 2 sluit niet uit dat dit van invloed is geweest op het functioneren van de locatie update. Uit het feit dat de fiets van klager wellicht niet naar behoren functioneerde, kan niet worden afgeleid dat het reclamemateriaal van verweerder sub 2 misleidend is met betrekking tot de mogelijkheid locatie updates te ontvangen. Die mogelijkheid is er wel degelijk. Ook de maximale frequentie van de locatie updates van iedere tien minuten zou bij een normaal gebruik van de fiets voldoende moeten zijn. Verweerder sub 2 heeft geen reden om aan te nemen dat haar klanten normaliter een frequentere update verwachten.
Ten aanzien van de anti-diefstalfunctie:
De maximale frequentie van de locatie update van iedere tien minuten zou bij een normaal gebruik van de fiets voldoende moeten zijn. Dat geldt temeer wanneer de fiets is gestolen en de locatie update in de anti-diefstal functie wordt gebruikt. Niet valt in te zien waarom de consument in dat geval een locatie update vaker dan tien minuten zou verwachten.
Ten aanzien van bluetooth:
In de reclame-uitingen staat dat bluetooth techniek aanwezig is op de fiets, althans dat de fiets bluetooth compatible is. Nergens in de uitingen van verweerder sub 2 staat dat de consument reeds op dit moment van bluetoothfuncties gebruik kan maken.
Ten aanzien van de fietsverlichting:
De afwezigheid van een getoond fietslicht maakt de fiets niet non-conform en is van dermate ondergeschikte aard dat deze geacht mag worden onder de disclaimer te vallen.
De mondelinge behandeling
Klager handhaaft zijn standpunt en voert voorts aan dat er in Hengelo – waar hij woonachtig is – een uitstekende telefoon/internetverbinding is, zodat de benodigde omstandigheden om alle voorzieningen van de fiets naar behoren te laten werken aanwezig waren.
Verweerder sub 2 handhaaft haar verweer en voert voorts nog het volgende aan. Verweerder sub 2 heeft meer dan 3000 fietsen verkocht en verder geen enkele klacht ontvangen. Zij ging ervan uit dat de GPS verbinding alleen nuttig was voor de anti-diefstalfunctie omdat de consument verder de mobiele app gebruikt en hij met zijn mobiele telefoon een GPS verbinding tot stand kan brengen. In de reclame wordt niet gezegd dat er een live GPS verbinding is, zodat de consument dat ook niet mocht verwachten. De dealer heeft niets kunnen vinden aan de GPS van de fiets van klager zodat het volgens verweerder sub 2 het meest voor de hand ligt dat het niet functioneren van de GPS aan de verbinding heeft gelegen.
Het oordeel van de Commissie
Bij de beoordeling van de bezwaren 1 t/m 4 gaat de Commissie ervan uit dat deze betrekking hebben op de website van verweerder sub 2 (uiting 1) en derhalve niet zien op de brochure (uiting 2). Bij de beoordeling van bezwaar 5 gaat de Commissie ervan uit dat deze enkel ziet op uiting 2.
Klager acht de website misleidend voor zover hier wordt gezegd dat de fiets op elk gewenst moment gelokaliseerd kan worden met de my stromer app. Niet in geschil is dat het met de op de fiets aanwezige software mogelijk is om iedere tien minuten een update te krijgen van de locatie van de fiets. Gelet op het voorgaande is de Commissie van oordeel dat geen juiste informatie is verstrekt over de gebruiksmogelijkheden van het product als bedoeld in artikel 8.2 onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Anders dan uitdrukkelijk in de uiting wordt gezegd, is het immers niet mogelijk om op elk gewenst moment een locatie update te ontvangen, maar is dit slechts elke tien minuten mogelijk. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument door deze onjuiste informatie ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. Om die reden is uiting 1 op dit punt misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Voorts acht klager uiting 1 misleidend voor zover hierin wordt gezegd: “Als de fiets wordt gestolen kunt u de locatie ervan bepalen met een slim ingebouwd gps-syteem dat vanuit de Stromer App gebruikt kan worden.” Niet in geschil is dat het – zoals hiervoor reeds uiteen is gezet – slechts mogelijk is om iedere tien minuten een update te krijgen van de locatie van de fiets. Dit geldt ook indien de anti-diefstalfunctie van de fiets is ingeschakeld, terwijl de gemiddelde consument zal verwachten dat in geval van diefstal op ieder moment te traceren is waar de gestolen fiets zich bevindt. Om die reden is de Commissie van oordeel dat ook op dit punt geen juiste informatie is verstrekt over de gebruiksmogelijkheden van het product als bedoeld in artikel 8.2 onder b NRC. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument door deze onjuiste informatie ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is uiting 1 ook op dit punt misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Met betrekking tot het bezwaar over uiting 1 voor zover hier staat dat er een webportaal is waar de consument op kan inloggen om de status van zijn fiets te bekijken, oordeelt de Commissie als volgt. Verweerder sub 2 heeft erkend dat het niet tot de mogelijkheden van de consument behoort om in te loggen op het webportaal om de status van zijn fiets te bekijken. Deze mogelijkheid is slechts voorbehouden aan de dealer(s) van de fiets. Gelet hierop is de uiting op dit punt misleidend en in strijd met artikel 7 NRC. De Commissie heeft echter geconstateerd dat verweerder sub 2 inmiddels passende maatregelen heeft genomen en de uiting op dit punt heeft aangepast. Om die reden zal de Commissie gebruik maken van haar bevoegdheid als bedoeld in artikel 17 lid 1 onder g van het Reglement van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep en een aanbeveling achterwege laten.
Ten aanzien van het bezwaar dat in uiting 1 ten onrechte een bluetooth symbool in woord en beeld staat, terwijl nog geen services/functies worden aangeboden die gebruik maken van bluetooth, oordeelt de Commissie als volgt. Niet in geschil is dat in alle fietsen van het type ST2 een bluetoothchip is geïnstalleerd. Dat (op dit moment nog) geen functies of services door verweerder sub 2 worden aangeboden die gebruik maken van bluetooth, betekent niet dat het onderhavige gebruik van een bluetoothchip de uiting misleidend doet zijn. Alle fietsen van het type ST2 van verweerder sub 2 beschikken over een bluetoothchip zodat om die reden geen sprake is van misleidende reclame door dit bluetoothsymbool in de uiting op te nemen. Naar het oordeel van de Commissie is uiting 1 op dit punt dan ook niet misleidend.
Tot slot acht klager uiting 2 misleidend voor zover de fiets hierin is afgebeeld met rode verlichting om de zadelpen, terwijl deze verlichting ontbreekt op de fiets van klager. Niet in geschil is dat voornoemde verlichting op de fiets ontbreekt, vanwege – zoals verweerder sub 2 heeft meegedeeld – nationale regelgeving die dit type verlichting niet toestaat. Bij de beoordeling van de vraag of sprake is van misleiding slaat de Commissie acht op de totale uiting. Op de laatste pagina van de bestreden uiting staat in een duidelijk lettertype: “This catalogue is not legally binding. The products included are subject tot change and availability.” Deze mededeling dient te worden bezien in combinatie met de Engelstalige inhoud van de uiting, die niet specifiek op Nederland is gericht. Klager had om die reden rekening dienen te houden met de mogelijkheid dat bepaalde details niet in Nederland beschikbaar zijn vanwege nationale wetgeving. De Commissie merkt een lampje om een zadelpen aan als een dergelijk detail dat blijkbaar hier niet kan worden geleverd. Van misleiding is daarom geen sprake.
Verweerder sub 1 heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat hij op geen enkele wijze bij de totstandkoming van de bestreden uitingen is betrokken. Gelet hierop acht de Commissie verweerder sub 1 niet (mede) verantwoordelijk voor de uiting.
Op grond van het vorenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht uiting 1 op grond van hetgeen in het oordeel onder 2, 3 en 4 is overwogen in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt verweerder sub 2 aan om – voor zover het oordeel betreft onder 2 en 3 – niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. Voor het overige wijst zij de klacht af.