De bestreden reclame-uitingen

Het betreft:

1.

Een uiting op www.samsung.com waarin onder meer staat:

“Er is slechts één manier om 3D te ervaren als u niet in de bioscoop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv”.

2.

Een flyer waarin onder meer staat:

“Bij Samsung’s 3D-technologie wordt gebruik gemaakt van de active shutter-techniek. Deze techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek en is de enige techniek waarbij volledig 3D-Full HD kan worden weergegeven”.

De klacht

LG heeft tegen de verschillende uitingen de volgende bezwaren.

Ad 1.

De bewering “Er is slechts één manier om 3D te ervaren als u niet in de bioscoop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv” is om de volgende redenen misleidend als bedoeld in de artikelen 8.1, 8.2 en 8.3 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en in strijd met artikel 13 NRC betreffende vergelijkende reclame.

a.

In de televisiemarkt worden verschillende 3D-technologieën toegepast (waaronder passieve 3D-technologie) die voor een superieure 3D-ervaring buiten de bioscoop zorgen. Reeds daarom is de bewering onjuist.

b.

Zelfs als de actieve 3D-technologie die Samsung gebruikt moet worden bestempeld als een ‘bioscoopachtige 3D-weergave’, geldt dat Samsung niet de enige televisiefabrikant is die deze technologie toepast.

c.

De bestreden bewering lijkt te impliceren dat 3D-bioscopen uitsluitend actieve 3D-technologie gebruiken. In werkelijkheid echter is het overgrote deel van de 3D-technologie die in bioscopen wordt toegepast, gebaseerd op passieve 3D-technologie.

Ad 2.

i.

De bewering met betrekking tot de active shutter-techniek: “Deze techniek (..) is de enige techniek waarbij volledig 3D-Full HD kan worden weergegeven” is eveneens in strijd met de artikelen 8.1, 8.2, 8.3 en 13 NRC. LG voert daartoe het volgende aan.

De bewering houdt een vergelijking in met de passieve 3-technologie die door LG en andere fabrikanten zoals Philips en Toshiba wordt gebruikt. De Cinema 3D-televisies van LG, die gebruik maken van passieve 3D-technologie, vertonen zowel 2D-inhoud als 3D-inhoud in Full HD, in de zin waarin de term Full HD wordt gebruikt door onder andere de Consumentenbond. Dit wordt ondersteund door en erkend in de beslissing van de Commissie van 20 juni 2011 in dossier 2011/00488.      

ii.

De bewering met betrekking tot de active shutter-techniek: “Deze techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek” is ook in strijd met de artikelen 8.1, 8.2, 8.3 en 13 NRC. LG voert hiertoe het volgende aan.

Deze -niet onderbouwde- vergelijkende bewering verwijst kennelijk naar andere of niet-actieve 3D-technologie, bijvoorbeeld passieve 3D-technologie. Samsung laat na te vermelden naar welke kijkhoeken zij verwijst. De bewering kan alleen worden gelezen als een verwijzing naar alle kijkhoeken, dat wil zeggen verticale en horizontale kijkhoeken en de kijkhoek bij hoofdkanteling. LG wijst erop dat passieve 3D-technologieën vergelijkbare, zo niet soms grotere kijkhoeken hebben. LG’s Cinema 3D TV heeft bijvoorbeeld zowel een betere horizontale kijkhoek als een betere kijkhoek bij hoofdkanteling dan Samsung’s 3D televisies.

Dat de bewering niet wordt onderbouwd, wordt ook duidelijk wanneer men cijfers probeert te vinden over de kijkhoeken van Samsung’s 3D-televisies. Het is LG voor verschillende modellen niet gelukt om specifieke gegevens te vinden, noch in de bij de klacht overgelegde flyer, noch op de website van Samsung. 

Het verweer

De klacht is gemotiveerd weersproken.

Op het verweer zal worden teruggekomen in het oordeel.

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten mondeling toegelicht, waarbij beiden met behulp van een LG televisie, een Samsung televisie en verschillende 3D-brillen een demonstratie hebben gegeven van de passieve en de actieve 3D-technologie.

Samsung heeft zich voor de demonstratie laten bijstaan door dr. Joe Kane. Deze heeft zich voorgesteld als “independent consultant”.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie stelt voorop dat zij voor haar oordeel uitgaat van de bij de klacht overgelegde uitingen, te weten een uiting op www.samsung.com en een flyer met de aanhef “SMARTPACK CADEAU!”. Ter vergadering heeft LG nog gewezen op een andere flyer waarin -anders dan in de bij de klacht overgelegde flyer- de volledige in de klacht op pagina 1 onder B aangehaalde tekst zou voorkomen. Namens Samsung is ter vergadering meegedeeld dat de niet bij de klacht overgelegde flyer een Belgische flyer betreft en dat Samsung voor haar verweer uitgaat van de wel bij de klacht overgelegde  flyer. De Commissie stelt vast dat de bezwaren tegen de flyer gericht zijn tegen twee  zinsneden die in beide flyers vrijwel gelijkluidend zijn. In de “Belgische flyer” staat:

“Active shutter-techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek en is de enige techniek waarbij volledig 3D-Full HD kan worden weergegeven”, terwijl in de bij de klacht overgelegde flyer met betrekking tot de active-shutter techniek wordt gesteld:

“Deze techniek zorgt voor” waarna de tekst gelijkluidend is.    

Ook stelt de Commissie voorop dat beide bestreden uitingen moeten worden aangemerkt als reclame-uitingen in de zin van artikel 1 NRC en dat voor haar oordeel niet van belang is dat de bestreden uiting op de website niet op de homepage van die website staat, maar eerst na een aantal klikken wordt gevonden, noch dat -zoals ter vergadering door Samsung is meegedeeld- de flyer niet behoort tot de meest relevante uitingen van Samsung.

Met betrekking tot de bezwaren tegen de verschillende uitingen overweegt de Commissie het volgende.

Ad 1.

Samsung heeft onder meer het verweer gevoerd dat voor de gemiddelde consument duidelijk is dat de mededeling “Er is slechts één manier om 3D te ervaren als u niet in de bioscoop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv” niet verwijst naar andere 3D-technologieën, maar slechts de persoonlijke visie van Samsung weergeeft over de ervaring van de 3D-tv van Samsung. Volgens Samsung ligt het “ervaringsniveau” van de Samsung 3D-tv het dichtst bij het ervaringsniveau van 3D in de bioscoop. Bovendien heeft Samsung gesteld dat de consument de bewuste mededeling, mede gezien de context waarin deze wordt gedaan, zal opvatten als een gebruikelijke overdrijving.

Ook is het verweer gevoerd dat Samsung de eerste televisiefabrikant was die 3D-televisie op de markt bracht, en wel in maart 2010,  dat de uiting ten tijde van het lanceren van de 3D-televisie op de website is geplaatst, namelijk in 2010 en dat aangezien Samsung de eerste was met 3D-televisie, er ook maar één manier was om 3D te ervaren, namelijk via de 3D-televisie van Samsung. Nu de uiting volgens bijlage 1 bij de klacht en naar niet is weersproken op 1 juli 2011 nog steeds werd gebruikt, dient deze echter naar de op dat moment bestaande omstandigheden te worden beoordeeld. 

Het verweer van Samsung kan niet slagen.

De Commissie acht niet voldoende duidelijk dat slechts een persoonlijke mening wordt gegeven. Van kennelijke overdrijving is evenmin sprake, ook niet door de context waarin de uitspraak wordt gedaan, ook al worden daarin enigszins overdreven woorden als ‘explosieve beelden’ en ‘adembenemende effecten’ gebruikt.

Naar het oordeel van de Commissie gaat van de bestreden tekst voor de gemiddelde consument de suggestie uit dat men alleen door aanschaf van een Samsung 3D-tv buiten de bioscoop 3D kan ervaren. Die suggestie is onjuist, aangezien -naar LG voldoende aannemelijk heeft gemaakt- ook op andere wijzen dan via de Samsung 3D-tv buiten de bioscoop 3D kan worden ervaren, bijvoorbeeld via passieve 3D-technologie, zoals aangeboden door bijvoorbeeld LG.     

Gelet op het bovenstaande gaat de reclame gepaard met onjuiste informatie over de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de bestreden uiting de gemiddelde consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Nu de Commissie de uiting reeds gelet op het bovenstaande misleidend acht, komt zij niet meer toe aan beoordeling van de vraag of de uiting misleidend is in de zin van  artikel 8.3 NRC. 

Van vergelijkende reclame als bedoeld in artikel 13 NRC is geen sprake, omdat niet kan worden geoordeeld dat in het geval van de bestreden bewering een concurrent dan wel door een concurrent aangeboden goederen of diensten uitdrukkelijk of impliciet worden genoemd. Veeleer is er sprake van een vergelijking tussen 3D in de bioscoop en de Samsung 3D-tv.

Ad 2 ad i.

Wat betreft de bewering over de “active shutter-techniek”: “Deze techniek (..) is de enige techniek waarbij volledig 3D-Full HD kan worden weergegeven”, verschillen partijen van mening over de betekenis van het begrip “3D-Full HD”.

LG stelt dat haar Cinema 3D-televisies, die gebruik maken van passieve 3D-technologie, zowel 2D-inhoud als 3D-inhoud vertonen in Full HD, in de zin waarin deze term onder andere door de Consumentenbond wordt gebruikt. In de in dit verband als bijlage 3 bij de klacht overgelegde afdruk van www.consumentenbond.nl/test/elektronica-communicatie/tv-en-video/televisies/extra/hd-tv-vraag-en-antwoord staat onder het kopje “Full HD” onder meer:

“Er zijn platte tv’s met een schermresolutie van 1920 x 1080 pixels. Deze tv’s worden Full HD genoemd. Dit is overigens geen officiële benaming, maar deze wordt door fabrikanten vaak zelf in logo’s op tv’s gebruikt”.

Samsung stelt onder meer dat de overgelegde publicatie van de Consumentenbond verouderd is en “geen echte uitleg” geeft over de werking van 3D Full HD. Volgens Samsung was er ten tijde van deze publicatie nog geen 3D Full HD en beperkt de publicatie zich derhalve tot een uitleg over het aantal pixels dat een televisiescherm bevat, terwijl bij 3D, door het toevoegen van een 3D-bril, gekeken moet worden naar het aantal pixels dat de kijker kan waarnemen.

Volgens Samsung kan met de -juiste- constatering van de Consumentenbond: “Deze tv’s worden Full HD genoemd” wel worden aangenomen dat “deze 1920 x 1080 pixels in Full HD (2D en geen 3D) daadwerkelijk kunnen worden waargenomen door een kijker met beide ogen op elk moment”. Samsung stelt over 2D: “Elk oog ziet dus afzonderlijk het beeld van 1920×1080 pixels”. Daartegenover stelt Samsung dat de zogenaamde ‘film retardent patern techniek’ (hierna genoemd: “FRP”) passive-technologie niet in staat is, met de huidige stand van de techniek, om elk oog in 3D afzonderlijk 1920×1080 pixels te laten zien. Daarbij verwijst Samsung naar een in de paragrafen 9 en 10 van het verweer gegeven uitleg van de FRP passive-technologie, waarin onder meer het volgende staat:

“Bij (..) FRP (..) wordt gebruik gemaakt van een film die over het scherm wordt geplaatst waardoor de horizontale lijnen om en om (even en oneven) op een verschillende manier gepolariseerd worden. Een nadeel van deze techniek is dat de (3D)bril twee beelden (een voor elk oog) tegelijkertijd toont, waardoor de resolutie van het scherm per oog gehalveerd wordt”.

In de paragrafen 12 en 13 van het verweer geeft Samsung een uitleg van de zogenaamde active shutter-techniek. Daarin staat onder meer:

“Bij de active shutter-techniek wordt om de beurt het rechter- en het linkerbeeld geprojecteerd. De kijker maakt gebruik van een shutter-bril. Dit zijn brillen waarvan ieder glas om de beurt ondoorzichtig gemaakt kan worden”. (…) “Het voordeel van de active shutter-brillen boven gepolariseerde passieve brillen is dat elk oog een Full HD 3D-beeld voorgeschoteld kan krijgen. De beelden worden namelijk niet tegelijkertijd, maar na elkaar vertoond”.   

Volgens Samsung ziet in het geval van de FRP passive-techniek ieder oog maar de helft van het aantal pixels, waarbij het in het geval van LG gaat om 1920 x 540 pixels per oog.

Voor haar stelling dat door de active shutter-techniek van Samsung wel 3D in Full HD kan worden weergegeven, verwijst Samsung naar 4 bij het verweer als bijlage 5 overgelegde testrapporten en naar een als bijlage 1 bij het verweer overgelegd document met de aanhef “Summary”, waarin de verschillende 3D-technieken worden uitgelegd.  

Samsung stelt ook dat voor de bepaling van technische standaarden en specificaties in Europa zal moeten worden gekeken naar hetgeen de European Broadcasting Union (hierna: de EBU) voorschrijft.   

Desgevraagd is namens Samsung aan de Commissie meegedeeld dat er thans nog geen vaste definitie bestaat van “3D-Full HD”, dat het begrip niet is gedefinieerd door de EBU en dat momenteel nog een definitie wordt ontwikkeld.

De Commissie begrijpt ook uit de door partijen overgelegde documenten, waaronder het door LG ter vergadering overgelegde “Zertifikat” van 30 juni 2011 van “VDE Prüf- und Zertifizierungsinstitut”, waarin met betrekking tot een televisie van LG onder het kopje “Bewertung” staat:

“Full-HD 3D representation for both eyes combined (..)”,

dat het bewuste begrip verschillend wordt gebruikt, in die zin dat VDE (hierna: VDE) spreekt over de combinatie van beide ogen, terwijl in het door Samsung bij het verweer in bijlage 5 overgelegde testrapport van TUV SUD Product Service van 8 april 2011 wordt gesproken over weergave per oog.

In dit verband constateert de Commissie dat ter vergadering desgevraagd door Samsung is meegedeeld dat twee ogen nodig zijn om 3D-beelden te kunnen waarnemen. In zoverre kan de vraag worden gesteld of voor de gemiddelde consument van belang is hoeveel pixels per oog worden “voorgeschoteld”.

Wat daarvan zij, naar het oordeel van de Commissie leidt de bestreden bewering,

– nu dit begrip in de praktijk voor zover deze van belang is voor de consument op twee   

  manieren blijkt te worden gebruikt, namelijk zowel voor het tonen in 3D van 1920×1080

  pixels per oog als voor het tonen in 3D van 1920×1080 pixels aan beide ogen te samen

  (en wel 1920×540 pixels per oog), en

– nu dit begrip in de flyer niet nader wordt toegelicht, in die zin dat het begrip in

  eerstgenoemde zin is gebruikt,

ertoe dat de flyer voor de gemiddelde consument onduidelijk is ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de bestreden uiting de gemiddelde consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De Commissie neemt hierbij nog het volgende in overweging.

De Commissie stelt voorop dat Samsung zich met de bestreden uiting richt tot de gemiddelde consument. Voor de bewering “Deze techniek (..) is de enige techniek waarbij volledig 3D-Full HD kan worden weergegeven” baseert Samsung zich, naar de Commissie begrijpt, op natuurkundige verschillen in de wijze van aanbieden van het televisiebeeld (de pixels). Samsung  heeft niet aangetoond dat op grond van wetenschappelijk onderzoek vaststaat dat de waarneming van het televisiebeeld, zoals die met behulp van twee verschillende technieken, te weten de actieve shutter-techniek en de FRP passieve-techniek via de ogen en de hersenen tot stand wordt gebracht, tot verschillen in beeldbeleving leidt.

De Commissie acht de uiting tevens in strijd met artikel 13 aanhef en onder a en c NRC. Zij overweegt daartoe dat door de bestreden bewering door concurrenten aangeboden goederen impliciet worden genoemd, dat de gemaakte vergelijking misleidend is in de hierboven genoemde zin en dat bij gebreke van duidelijkheid omtrent de betekenis van het begrip “3D-Full HD” in dit geval niet op objectieve wijze relevante kenmerken van goederen worden vergeleken.

Ad 2 ad ii.

De Commissie stelt voorop dat de bewering met betrekking tot de active shutter-techniek: “Deze techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek”, welke bewering volgt op de mededeling “Bij Samsung’s 3D-technologie wordt gebruik gemaakt van de active shutter-techniek” een vergelijking inhoudt van de door Samsung gebruikte 3D-technologie met door concurrenten gehanteerde 3D-technologie. Naar het oordeel van de Commissie is er sprake van vergelijkende reclame als bedoeld in artikel 13 NRC, in die zin dat door concurrenten aangeboden goederen impliciet worden genoemd.

LG  stelt dat Samsung nalaat te vermelden naar welke kijkhoeken zij verwijst en dat de bewering alleen kan worden gelezen als een verwijzing naar alle kijkhoeken, volgens LG verticale en horizontale kijkhoeken en de kijkhoek bij hoofdkanteling.

Samsung bestrijdt dat ‘hoofdkanteling’ een kijkhoek is en stelt daartoe dat op het moment dat een kijker zijn hoofd tilt of kantelt, de hoek ten opzichte van het scherm niet verandert. In haar verweer definieert Samsung “kijkhoek” -samengevat- als volgt:

“Een kijkhoek is de hoek of het aantal graden vanuit het gezichtsveld van de kijker ten opzichte van het scherm. Een kijkhoek wordt vaak uitgedrukt in een horizontale kijkhoek en een verticale kijkhoek. Maar als de kijkhoek in zijn totaliteit wordt bekeken dan moeten ook alle posities tussen de horizontale en verticale kijkhoeken worden meegenomen” en

“Een kijkhoek is de maximale hoek van waaruit een beeldscherm bekeken kan worden zonder dat er sprake is van een significant verlies van contrast en kleur. Bij 3D komt daarbij nog het aanwezig blijven van het 3D-effect en dus ook het ontstaan van cross-talk. Indien er sprake is van cross-talk is het 3D-effect niet meer optimaal. Bij cross-talk ziet het linkeroog ook het beeld van het rechteroog of andersom. Het 3D effect komt dan te vervallen”.

Onder verwijzing naar de pagina’s 6 en 7 van bijlage 1 bij het verweer, de pagina’s 1, 8 en 16 van bijlage 5 bij het verweer en bijlage 7 bij het verweer, stelt Samsung dat de horizontale kijkhoeken bij zowel de actieve als de passieve variant binnen een acceptabel rangeniveau blijven, maar dat de verticale kijkhoek in het geval van de FRP passieve-techniek kleiner is dan de verticale kijkhoek bij de actieve-techniek, vanwege het optreden van cross-talk. Samsung concludeert dat de kijker bij de actieve-techniek van Samsung van een grotere verticale kijkhoek naar het scherm kan kijken dan bij de FRP passieve-techniek van LG en dat bezien vanuit het hele spectrum van kijkhoeken (horizontaal en verticaal gezamenlijk) de actieve-techniek over een betere en grotere kijkhoek beschikt dan de FRP passieve-techniek.

De Commissie begrijpt uit het verweer dat de bestreden bewering verwijst naar het verschil in verticale kijkhoek tussen de actieve-techniek en de passieve-techniek, in die zin dat door het optreden van een hoger percentage cross-talk bij de passieve-techniek dan bij de actieve-techniek de verticale kijkhoek bij de passieve-techniek kleiner zou zijn dan de  verticale kijkhoek bij de actieve-techniek. Ter onderbouwing hiervan heeft Samsung verwezen naar een aantal bij het verweer overgelegde bijlagen.

De Commissie stelt vast dat uit de bestreden uiting niet valt op te maken dat de bewuste, naar haar oordeel  absolute bewering de thans door Samsung gestelde strekking heeft. In zoverre acht de Commissie de uiting onvoldoende genuanceerd en voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu  de bestreden uiting de gemiddelde consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De Commissie neemt hierbij nog het volgende in overweging.     

Daargelaten dat LG ter vergadering heeft betwist dat

–       ‘hoofdkanteling’ geen kijkhoek zou zijn -LG heeft onder meer gesteld dat consumentenorganisaties bij het testen van 3D tv’s rekening houden met ‘hoofdkanteling’ en dat passieve 3D technologie in tegenstelling tot actieve 3D technologie de kijker toestaat het hoofd zijwaarts te draaien, terwijl men 3D televisie kan blijven kijken en

–       dat LG omtrent het in bijlage 5 bij het verweer overgelegde UL VS Verification Test Report heeft gesteld dat daarin -wat betreft cross-talk- een topmodel van Samsung  wordt vergeleken met een middenklasse van LG en dat de mate waarin cross-talk optreedt verschilt per 3D TV model,

geldt het volgende.

Op “page 2/8” van de bij het verweer overgelegde bijlage 7 met de aanhef:

“Press release from TCO Development, April 4th 2011

 New study from TCO Development highlights differences in visuel ergonomics between

3DTV’s with active and passive eye-glasses” staat onder meer:

“The cross-talk for the vertical direction is (..) low for the active eye-glass display at all angles and for the passive eye-glass display below 10° to 15°. However, the vertical cross-talk starts to increase rapidly for the passive eye-glass display beyond tilt angles of ±15°”. However, it can still be considered acceptable (below 10%) at angles up to ±15°”

en onder het kopje: “Discussion about crosstalk results”:

“It could be argued that it is not meaningful to measure vertical angles larger than ±15°. (..) For a TV that is placed at the correct height or tilted towards the viewer it is unlikely that the viewing angle will be larger than ±15° in the vertical direction. A conclusion however, is that a tilting function and correct placement are more important for the passive eye-glass type 3DTV”.    

In bovenaangehaalde tekst wordt aan de orde gesteld in hoeverre het zinvol is om rekening te houden met verticale kijkhoeken boven 15°, waarboven -volgens het bewuste stuk- in het geval van the passive eye-glass display de cross-talk -anders dan in het geval van de active eye-display- niet meer “low” zou zijn. Gesteld wordt dat het in het geval van

– een op juiste hoogte geplaatste televisie of

– een in de richting van de kijker geplaatste televisie,

onwaarschijnlijk is dat de verticale kijkhoek groter is dan 15°. Naar het oordeel van de Commissie betreft het hier omstandigheden die voor de gemiddelde consument relevant zijn en was nuancering van de absolute mededeling “deze techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek” voor de duidelijkheid op zijn plaats.    

De Commissie acht de uiting tevens in strijd met artikel 13 aanhef en onder a en c NRC. Zij overweegt daartoe dat door de bestreden bewering door concurrenten aangeboden goederen impliciet worden genoemd, dat de gemaakte vergelijking misleidend is in de hierboven genoemde zin en dat bij gebreke van duidelijkheid omtrent de strekking van de bewering “het comfort van de grootste kijkhoek” niet op objectieve wijze relevante kenmerken van goederen worden vergeleken.

De beslissing van de Reclame Code Commissie van 2 augustus 2011

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting onder 1 in strijd met  artikel 7 NRC en de reclame-uiting onder 2 in strijd met de artikelen 7 en 13 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Voor het overige wijst zij de klacht af.

Het College van Beroep:

De grieven

Grief 1

Ten onrechte heeft de Commissie geoordeeld dat het niet voldoende duidelijk is dat met de mededeling “Er is slechts één manier om 3D te ervaren als u niet in de bios­coop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv.” een persoonlijke mening wordt gege­ven. Met name het woord “ervaren” maakt voor de consument duidelijk dat het gaat om de subjectieve mening van Samsung, wellicht met enige overdrijving die aan reclame eigen is. De gemiddelde consument weet dat ook andere fabrikanten dan Samsung 3D-televisies verkopen. Volgens Samsung ligt het ervaringsniveau van haar 3D-televisies echter het dichtst bij het ervaringsniveau van 3D in de bioscoop. Samsung verwijst naar andere uitspraken waarin de Commissie diverse uitingen toelaatbaar heeft geacht onder verwijzing naar de subjectieve aard van de uiting,

al dan niet in combinatie met de vaststelling dat een zekere mate van overdrijving eigen is aan reclame. De gemiddelde consument zal bedoelde tekst niet in deze zin opvatten, dat men alleen door de aanschaf van een Samsung 3D televisie buiten de bioscoop 3D kan ervaren. Voorts is het blijkens de rechtspraak toegestaan superla­tie­ven te gebruiken. Hierbij wordt uitgegaan van een publiek met een kritische hou­ding ten aanzien van de geloofwaardigheid van de reclame-uiting. Samsung ver­wijst hierbij naar de verdere inhoud van de reclame-uiting, waarin duidelijke me­taforen worden gebruikt waardoor de positieve kenmerken van de Samsung 3D-televisies worden overbelicht. De consument zal de overdrijving herkennen.

Grief 2

Ten onrechte heeft de Commissie geoordeeld dat de flyer onduidelijk is ten aanzien van de voordelen van het product, en dat er sprake is van vergelijkende reclame. Met de zin “Deze techniek (…) is de enige techniek waarbij volledig 3D-FULL HD kan worden weergegeven” stelt Samsung niet dat LG met haar passieve techniek geen 3D-FULL HD kan weer­ge­geven, maar wijst Samsung op het kenmerkende verschil tussen beide systemen voor zover het betreft “volledig” 3D-FULL HD. Dit komt doordat bij de door Samsung gebruikte techniek beide ogen beurtelings het scherm in Full HD, 1920 x 1080 pixels, kunnen waarne­men. Bij de passieve tech­niek zien beide ogen elk maar de helft, namelijk 1920 x 540 pixels. Dit kan niet als volledig 3D-FULL HD ge­kwalificeerd worden, mede omdat bij de passive-techniek naast de beeldlijnen met beeld­informatie ook zwarte lijnen worden waar­genomen. Voor de consument is duidelijk wat 3D-FULL HD inhoudt. Op diver­se voor de con­su­ment eenvoudig toegankelijke websites en in tijdschriften wordt duide­lijk het verschil tussen active shutter-techniek en de passive-techniek vermeld. Ook andere fabri­kan­ten ma­ken op dezelfde wijze onderscheid tussen beide technieken. Van een (mislei­den­de) vergelijking in de zin van artikel 13 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) is geen sprake. De ver­gelijking die Samsung maakt, is een toelaatbare systeemver­gelijking zonder dat sprake is van het noemen van een concurrent of zijn merk, en zonder dat een concurrent herkenbaar is.

Grief 3

Ten onrechte heeft de Commissie geoordeeld dat de mededeling in de flyer met betrekking tot de grootste kijkhoek onvoldoende genuanceerd is en dat er sprake is van vergelijkende reclame. In de uiting geeft Samsung aan dat de active shutter-techniek een grotere kijkhoek heeft dan de passive-techniek. Dit is in absolute zin

juist. Met name bij de verticale kijkhoek is de kijkhoek bij de active shutter-techniek groter doordat deze techniek minder last heeft van “crosstalk” (vermenging van beelden waardoor het 3D effect vervalt). Dit is relevant omdat de consument in de  praktijk niet altijd de televisie op de juiste hoogte heeft staan. De verticale kijkhoek is een belangrijk element, met name indien de kijkhoek groter is dan 15 graden. Bij dergelijke kijkhoeken blijkt volgens rapporten en diverse informatiebronnen op het internet dat de active shutter-techniek een optimaal 3D beeld geeft.

Het antwoord in appel

De grieven zijn gemotiveerd weersproken. Op het antwoord in appel zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.

De mondelinge behandeling

Partijen lichten hun wederzijdse standpunten toe.

Het oordeel van het College

Grief 1 (website)

1. Het College stelt voorop dat bij de beoordeling van grief 1 dient te worden uitge­gaan van de totale reclame-uiting waarover in dit verband wordt geklaagd. Hoofdre­gel is immers dat de tekst waartegen de klacht zich spe­ci­fiek richt, niet van de ver­dere inhoud van de uiting mag worden geabstraheerd, maar dient te worden bezien in de context waarin deze is geplaatst. Deze context luidt, voor zover hier van be­lang, als volgt:

“Ultieme werkelijkheid met Samsung 3D

Er is slechts één manier om 3D te ervaren als u niet in de bioscoop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv. U gaat als nooit tevoren op in deze kijkervaring, doordat de scherminhoud loskomt van de platte tv en verandert in explosieve beelden. Het effect is adembenemend – een levensechte, ultrarealistische beeldkwaliteit die kan concurreren met de bioscoop – en dat in uw eigen woonkamer. De Samsung-innovatie maakt het zelfs mogelijk uw favoriete 2D-films om te zetten in 3D. Want een Samsung 3D-tv trekt de aandacht, wat er ook op is.”

2. Het College oordeelt dat de mededeling “Er is slechts één manier om 3D te erva­ren als u niet in de bioscoop zit. En dat is met de Samsung 3D-tv” niet op zichzelf staat, maar onderdeel is van een tekst waarin op onmiskenbaar subjectieve en overdre­ven wijze de Sam­sung 3D-tv wordt aangepre­zen. Het College wijst in dit verband op het ge­bruik van de woorden “ultieme werkelijkheid”, “explosieve beelden”, “adem­bene­­mend” en “ultrarealistisch”. Naar het oordeel van het College zal het de gemid­delde con­su­ment die is geïnteresseerd in 3D televisie niet ontgaan dat hier sprake is van overdrijving. Het College acht het op grond hiervan aannemelijk dat deze consument de beschrijving van Samsung 3D niet zal opvatten als een objectieve weergave van de eigenschappen van dit product. In plaats daarvan zal de consu­ment begrij­pen dat het hier gaat om de visie van Sam­sung met betrekking tot de positieve eigen­schappen die haar producten zouden heb­ben wat betreft de 3D be­leving van de consument, waarbij die positieve eigenschappen met op in reclame niet ongebruikelijke overdrijving worden benadrukt. Dat die eigen­schap­pen in zeke­re mate aanwezig zijn, is overigens niet betwist.

3. Op grond van het voorgaande is het College van oordeel dat de in aanmerking komende gemiddelde consu­ment de ge­wraakte zin zal plaatsen in het kader van een duidelijk overdreven aan­prijzing van Sam­sung 3D-tv, waarbij sprake is van de subjectieve mening van Sam­sung met be­trek­king tot hetgeen men bij haar product kan ervaren. De con­su­ment zal de uiting derhalve niet in deze zin uitleggen, dat men uitsluitend met een Sam­sung 3D televisie 3D kan er­varen “alsof men in de bioscoop zit”. Ook overi­gens is niet aannemelijk dat die consument door de uiting ertoe wordt of kan worden ge­bracht een be­sluit over een transactie nemen dat hij an­ders niet had genomen. Vast staat dat die consu­ment weet dat er verschillende fabrikanten van 3D-televisies zijn, zodat de uiting hieromtrent geen misverstand kan wekken. Nu ook verder niet valt in te zien dat de consument door de hier bedoelde uiting is misleid, slaagt grief 1.

Grief 2 (flyer)

4. Grief 2 heeft betrekking op een flyer waarin, in combinatie met bepaalde actievoor­delen en voor zover hier van belang, de volgende mededelingen worden gedaan:

“Bij Samsung’s 3D-technologie wordt gebruik gemaakt van de active-shutter tech­niek. Deze techniek zorgt voor het comfort van de grootste kijkhoek en is de enige techniek waarbij vol­ledig 3D-FULL HD kan worden weergegeven.”

Anders dan bij de hiervoor bedoelde uiting, zal de gemiddelde consument deze me­dedelingen niet als duidelijk overdreven en/of als subjectieve mening van Samsung opvatten. Ook de verdere inhoud van de flyer wijst daar niet op. Grief 2 ziet op het gedeelte van de tekst waar in relatie tot de active shutter-techniek wordt gezegd: “de enige techniek waarbij volledig 3D-FULL HD kan worden weergegeven”.

5. Uit de stellingen van Samsung in eerste aanleg en in beroep blijkt dat zij betwist dat bij de door LG gebruikte techniek sprake is van 3D-FULL HD. Samsung stelt dat het ken­merkende onderscheid tussen beide technieken is dat bij haar systeem (de ac­tive shutter-techniek) sprake is van “volledig” 3D-FULL HD, omdat bij deze tech­niek beide ogen beurtelings het scherm in Full HD (1920 x 1080 pixels) kunnen waar­ne­men, terwijl bij de passive-techniek elk oog maar 1920 x 540 pixels zou zien. Naar het oordeel van het College zal de gemiddelde consument echter ontgaan dat Sam­sung met de woorden “volledig 3D-FULL HD” naar een dergelijke nuance bedoelt te ver­wij­zen. Uit de flyer blijkt die nuance niet, terwijl de consument ook niet bekend kan worden verondersteld met het door Samsung gemaakte onderscheid tus­sen “vol­ledig 3D-FULL HD” en, blijkbaar, “beperkt 3D-FULL HD”. Dit verschil kan alleen wor­den begrepen indien deze begrippen in de kring van het in aanmerking komen­de publiek een algemeen gangbare betekenis hebben, hetgeen niet het geval is, of indien men speci­fieke technische kennis van beide systemen heeft en die kennis kan niet als feit van algemene bekendheid worden beschouwd. Naar het oordeel

van het Col­lege wordt door het ontbreken van infor­ma­tie over de uitleg van het door Samsung ge­bruikte begrip “volledig 3D-FULL HD” bij de gemid­delde con­sument de suggestie gewekt dat bij een andere techniek dan de active shutter-tech­niek – vast­staat dat dit uitsluitend de passive-techniek kan zijn nu op dit moment geen andere technieken beschikbaar zijn – sprake is van “be­perkt 3D-FULL HD”.

6. De consument zal op grond van het voorgaande veronderstellen dat de passive-tech­niek in het algemeen beperkingen heeft met betrekking tot de 3D beeldbele­ving, waardoor, anders dan bij de active shutter-techniek, in beperkte mate sprake is van 3D-Full HD. Naar het oordeel van het College wordt aldus bij de consument in zijn al­gemeenheid een on­juiste ver­wachting gewekt. Ter ver­gadering heeft de deskundige toegelicht hoe de herse­nen de beelden die men ziet verwerkt. Daarbij is, mede naar aanleiding van het­geen de deskundige heeft verklaard en hetgeen ter vergadering is gebleken, vol­doende aannemelijk geworden dat de con­sument die op een gebrui­ke­lijk te achten wijze kennis neemt van de informatie die hem via de televisie be­reikt, geen noe­mens­waardig verschil ziet tussen deze technie­ken wat betreft de 3D beeld­be­le­ving. Ook de door Samsung gestelde “zwar­te lijnen” (volgens LG “gepolariseer­de lijnen”) zullen in dat geval niet door de consument worden waar­ge­nomen. Niet kan worden uitgesloten dat de consument onder be­paalde omstandig­he­den wel een verschil in resolutie waarneemt, maar daargelaten of dit een reëel verschil is, doet dit niet af aan het feit dat ook de LG 3D-FULL HD televisies met passive-tech­niek beschikken over informatie die in 3D over 1920 x 1080 pixels wordt weergege­ven, hetgeen, naar niet in geschil is, naar heden­daagse maatstaven kan worden be­schouwd als “Full HD”. Dit impli­ceert dat de uiting de con­su­ment on­juist voorlicht over de voor­delen van het product van Sam­sung, nu ten on­rechte de indruk wordt gewekt dat bij televisies met de passive-techniek in feite geen sprake is van 3D-FULL HD. Het Col­lege onderschrijft het oordeel van de Commissie dat de uiting misleidend is.

7. Ten aanzien van de vraag of de uiting als vergelijkende recla­me in de zin van artikel 13 NRC dient te worden aangemerkt, oordeelt het College als volgt. De uiting bevat een impliciete superioriteitsclaim met betrekking tot de active shutter-techniek. De claim houdt immers in dat deze techniek een unieke eigenschap heeft (“enige”) ten opzichte van andere technieken, waarmee uitsluitend de passive-techniek kan zijn bedoeld. In zoverre is sprake van een impliciete sys­teem­ver­gelijking, nu twee ver­schillende technieken worden vergeleken. De reclame-uiting ziet evenwel op het eindproduct, te weten 3D-televisie met active shutter-techniek. Dit product leent zich voor directe verge­lijking met de producten van de fabrikanten van 3D-tele­visie die gebruik maken van de passive-techniek. Nu niet in geschil is dat er slechts een zeer beperkt aantal fabrikanten van 3D-FULL HD is, acht het College het aan­nemelijk dat de consument de uiting zal (kunnen) be­trekken op (onder meer) de televisies van LG. Op grond van het voorgaande is naar het oordelen van het Col­lege sprake van vergelijkende reclame in de zin van artikel 13 NRC. Deze reclame is, zoals de Commissie terecht heeft overwogen, in strijd met artikel 13 aanhef en onder a en c NRC, nu ten onrechte de indruk wordt gewekt dat bij televisies met de passive-techniek in feite geen sprake is van 3D-FULL HD.

Grief 3 (flyer)

8. Grief 3 ziet op het gedeelte van de tekst in de flyer waar in relatie tot de active-shut­ter techniek wordt gezegd: “het comfort van de grootste kijkhoek”. Het College is van oordeel dat Samsung door het gebruik van het superlatief “grootste” indirect ver­­wijst naar de passive-techniek. Er is immers geen andere relevante tech­niek

waarop het superlatief betrekking kan hebben. Daarmee ligt het, gelet op artikel 15 NRC en de inhoud van de klacht, op de weg van Samsung om de juistheid van dit super­latief aannemelijk te maken, en wel in deze zin dat de active-shutter techniek bij 3D televisies leidt tot een grotere kijkhoek dan bij de passive-techniek. Samsung dient dit zowel ten aanzien van de horizontale als de verticale kijkhoek aannemelijk te ma­ken. Vaststaat immers dat zowel de horizontale als de ver­ticale kanteling van het hoofd van invloed zijn op het 3D beeld dat de consument ervaart, ter­wijl het College geen redenen aanwezig acht om de uiting be­perkt te achten tot de verticale kijk­hoek. De uiting bevat op dit punt immers geen nuancering en zal naar het oordeel van het College door de ge­middelde consu­ment ook niet aldus worden opge­vat, dat de bedoelde mede­de­ling slechts ziet op de verticale kijkhoek.

9. Partijen beroepen zich over en weer op producties die hun standpunt zouden on­der­­steunen. Voor een deel betreft het producties waarover de Com­mis­sie nog niet kon beschikken. LG heeft in dit verband onder meer een rapport van TCO Deve­lopment van 16 september 2011 overgelegd, waarbij het eerdere rapport van deze instantie, waarop Samsung zich in eerste aanleg heeft beroepen, is aangevuld en gewijzigd (“amendment to first study published on 2011-04-28”). Het College begrijpt uit het nadere rapport dat ook bij de active-shutter techniek de horizontale kijkhoek nadelig kan worden beïnvloed door “crosstalk” en dat onder bepaalde omstan­dig­heden, afhankelijk van de mate van horizontale hoofdkanteling, de crosstalk bij deze techniek groter is dan bij de passieve. Samsung heeft niet op dit rapport ge­reageerd en is ook tijdens de mondelinge behandeling niet specifiek op de kwestie van de horizontale kijkhoek ingegaan. In het beroepschrift heeft Samsung haar stellingen eveneens toegespitst op de verticale kijkhoek.

10. Het College is van oordeel dat op grond van het voorgaande onvol­doende aanne­melijk is geworden dat de active shutter-techniek in absolute zin zo­wel horizontaal als verticaal de “grootste kijkhoek” heeft. Dit impliceert dat de Com­mis­sie de uiting terecht misleidend heeft geacht, nu de consument daardoor onjuist wordt geïn­for­meerd en ertoe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet zou hebben genomen. Voorts onderschrijft het College het oordeel van de Commissie dat ook in zoverre sprake is van vergelijkende re­clame die niet voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Het College verwijst in dit verband naar hetgeen in onderdeel 5.7 is overwogen. Ook in zoverre acht het College het aanne­melijk dat de consument de uiting zal (kunnen) betrekken op de producten van (onder meer) LG.

Slotsom

Al hetgeen hiervoor is overwogen brengt mee dat de beslis­sing van de Commissie niet in stand kan blijven uitsluitend voor zover het betreft de beslissing met betrek­king tot de website. In zoverre wordt de klacht alsnog afgewezen.

Ten aanzien van de flyer treft het beroep geen doel. In zoverre bevestigt het Colle­ge het oordeel van de Commissie.

De beslissing

Het  College:

Vernietigt de bestreden beslissing voor zover deze betrekking heeft op de bestre­den mededeling op de website www.samsung.com als vermeld in onderdeel 5.1 van deze beslissing. Wijst de klacht in zoverre alsnog af.

Bekrachtigt de beslissing van de Commissie voor het overige.