De tussenbeslissing

De klacht van Cloetta betreft, kort samengevat, (I) de aanduiding “de 100% natuurlijke kauwgom” op verschillende verpakkingen van BenBits kauwgom, (II) gezondheidsclaims met betrekking tot BenBits kauwgom op de website van BenBits en (III) afbrekende claims ten opzichte van (de producten van) concurrenten, waaronder Cloetta, op de website van BenBits en in een door BenBits uitgebracht persbericht.

Met betrekking tot de met (I) aangeduide klacht (“Natuurclaim”) heeft de Commissie in de tussenbeslissing overwogen dat op de verpakkingen van BenBits kauwgom het beweerdelijk natuurlijke karakter van het product en de gebruikte ingrediënten zeer sterk wordt benadrukt. Beoordeeld moet worden of dit alles voldoet aan de eis van artikel 7 lid 1 Verordening (EU) 1169/2011 (‘VIC-Verordening’) dat voedselinformatie op een etiket niet misleidend mag zijn, uitgaande van de vermoedelijke verwachting van de gemiddelde consument. Deze consument zal naar het oordeel van de Commissie onder ‘natuurlijk ingrediënt’ in de eerste plaats de in de natuur voorkomende verschijningsvorm van ingrediënten verstaan, en daarnaast ingrediënten die door een bereidingswijze weliswaar hun oorspronkelijke verschijningsvorm hebben verloren, maar waarbij die bereidingswijze geen afbreuk doet aan het natuurlijke karakter van het ingrediënt. Voor de vraag welke bereidingswijzen door de gemiddelde consument als zodanig worden beschouwd, heeft de Commissie aansluiting gezocht bij de in Verordening 1334/2008 (‘Aromaverordening’) genoemde traditionele levensmiddelenbereidingswijzen, waaronder: verhitten, drogen, verdampen, gisten, malen, aftrekken, microbiologische procedés, distillatie, emulgatie en extractie. De Commissie heeft de beslissing op de klacht aangehouden en BenBits gevraagd mee te delen of de in BenBits kauwgom gebruikte ingrediënten, waarvan Cloetta betwist dat deze als natuurlijk kunnen worden aangemerkt, slechts een van de in de Aromaverordening genoemde traditionele bereidingswijzen hebben ondergaan of (mede) een andere bereidingswijze. Indien sprake is van een andere bereidingswijze, dient BenBits te onderbouwen dat en waarom deze in de vermoedelijke visie van de gemiddelde consument geen afbreuk doet aan de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’. BenBits is tevens in de gelegenheid gesteld om aannemelijk te maken dat de oorsprong van salmiakzout natuurlijk is, wat door Cloetta is betwist.

De nadere informatie van BenBits van 25 januari 2017

BenBits heeft het volgende, verkort en zakelijk weergegeven, aangevoerd.

Doorslaggevend voor de vraag of de claim “100% natuurlijke kauwgom” misleidend is in de zin van de VIC-Verordening is hoe de gemiddelde consument tegen deze claim aankijkt. Volgens BenBits vat de gemiddelde consument de claim zo op dat de ingrediënten van de kauwgom een natuurlijke oorsprong hebben. De consument begrijpt dat een ingrediënt een bewerking heeft ondergaan om het geschikt en veilig te maken voor gebruik in een product. De bewerking betekent dus niet dat de consument dit ingrediënt ziet als niet-natuurlijk. Alle ingrediënten van BenBits kauwgom, ook salmiakzout dat “naturally mined” is, hebben een natuurlijke oorsprong. Dat op zich volstaat volgens BenBits om te kwalificeren als natuurlijk ingrediënt. Deze zienswijze is ook in lijn met het oordeel van de NVWA met betrekking tot de zoetstof stevia, de beslissing van de Commissie in de zaak Holy Soda (dossier 2015/00862) en het vonnis van de rechter in de zaak Omega Pharma/Procter & Gamble (Vrz. Rb Rotterdam 27 maart 2014), aldus BenBits.

BenBits bestrijdt verder dat voor het bepalen van de interpretatie door de gemiddelde consument en het waarmaken door de adverteerder van de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’ in het onderhavige geval aansluiting gezocht moet worden bij de Aromaverordening. De Aromaverordening is specifieke wetgeving die is toegespitst op één strak omlijnde groep ingrediënten, de aroma’s. Alleen de Aromaverordening beperkt de term ‘natuurlijk’ tot specifiek omschreven productieprocessen. Voor ingrediënten in het algemeen is deze keuze niet gemaakt, aldus BenBits. Door analoge toepassing van de Aromaverordening zouden strengere eisen worden gesteld aan het gebruik van de term ‘natuurlijk’ dan vereist volgens de geldende regels, zoals geïnterpreteerd door de NVWA, de rechter en de Commissie.

Ten overvloede – gelet op het vorenstaande – voert BenBits aan dat de ingrediënten van BenBits kauwgom geproduceerd zijn in lijn met de traditionele bereidingswijzen zoals beschreven in Bijlage II van de Aromaverordening. Ter onderbouwing hiervan legt BenBits voor wat betreft de ingrediënten salmiakzout, magnesiumstearaat, glycerol en gombasis schriftelijke verklaringen over. Voor de ingrediënten carnaubawas en xylitol heeft BenBits (nog) geen schriftelijke informatie over de bereidingswijze beschikbaar.

BenBits stelt zich op het standpunt dat de claim “100% natuurlijke kauwgom” voor elk ingrediënt van BenBits kauwgom gerechtvaardigd en geenszins misleidend is.

De reactie van Cloetta van 6 februari 2017

Cloetta heeft gemotiveerd gesteld – kort samengevat – dat BenBits er niet in is geslaagd aan te tonen dat alle ingrediënten van haar kauwgom een natuurlijke oorsprong hebben en bovendien geen bewerking hebben ondergaan die afbreuk doet aan het natuurlijke karakter van de ingrediënten, zoals gevraagd in de tussenbeslissing. BenBits heeft geen enkele productspecificatie van haar ingrediënten overgelegd waaruit blijkt dat de ingrediënten ‘natuurlijk’ zijn zoals bedoeld in de Aromaverordening of anderszins. Cloetta handhaaft daarom haar klacht dat de claim “100% natuurlijke kauwgom” misleidend is.

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten, mede aan de hand van overgelegde pleitaantekeningen, nader toegelicht. Op hetgeen door partijen ter zitting is aangevoerd wordt, voor zover nodig voor de beslissing, teruggekomen in het hiernavolgende oordeel van de Commissie.

Het oordeel van de Commissie

In deze eindbeslissing houdt de Commissie de in de tussenbeslissing gehanteerde indeling van de verschillende onderdelen van de klacht van Cloetta aan.

I. Natuurclaim

1. Beoordeeld moet worden of de door BenBits op de verpakkingen van haar kauwgom gehanteerde claim “100% natuurlijke kauwgom” voldoet aan de eis van artikel 7 lid 1 Verordening (EU) 1169/2011 (VIC-Verordening) dat voedselinformatie op een etiket niet misleidend mag zijn, waarbij moet worden uitgegaan van de vermoedelijke verwachting van de normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument.

2. Niet is in geschil dat de gemiddelde consument de claim ‘100% natuurlijk’ zal betrekken op de in de kauwgom van BenBits verwerkte ingrediënten en ervan uit zal gaan dat al deze ingrediënten ‘natuurlijk’ zijn. In de VIC-Verordening is niet gereguleerd onder welke omstandigheden een product of de daarin verwerkte ingrediënten ‘natuurlijk’ mogen worden genoemd. Het geschil spitst zich toe op de vraag wanneer in de vermoedelijke visie van de gemiddelde consument sprake is van een ‘natuurlijk ingrediënt’.

3. In haar tussenbeslissing heeft de Commissie geoordeeld dat de gemiddelde consument het begrip ‘natuurlijk ingrediënt’ in die zin zal uitleggen dat het gaat om de in de natuur voorkomende verschijningsvorm van een ingrediënt, dan wel om een ingrediënt met een natuurlijke oorsprong dat door een bereidingswijze zijn oorspronkelijke verschijningsvorm weliswaar heeft verloren, maar waarbij die bereidingswijze geen afbreuk doet aan het natuurlijke karakter van het ingrediënt.

4. Voor zover BenBits in haar reactie op de tussenbeslissing heeft aangevoerd dat voor de gemiddelde consument alleen de natuurlijke oorsprong van een ingrediënt bepalend is voor de vraag of sprake is van een ‘natuurlijk ingrediënt’, en het feit dat een ingrediënt een bewerking heeft ondergaan niet afdoet aan het natuurlijke karakter van dat ingrediënt, volgt de Commissie dit standpunt niet. In haar tussenbeslissing heeft zij reeds geoordeeld dat naast de natuurlijke oorsprong de wijze van bereiding relevant is voor wat de gemiddelde consument verstaat onder een ‘natuurlijk ingrediënt’. De Commissie heeft ook al in deze zin beslist in haar uitspraak van 7 januari 2008 (dossier 2008/07.0458). De door BenBits (opnieuw) aangehaalde opvatting van de NVWA ten aanzien van stevia – een ingrediënt (steviolglycoside) dat in het onderhavige product niet voorkomt -, het vonnis in de zaak Omega Pharma/Procter & Gamble en de uitspraak van de Commissie in de zaak Holy Sody kunnen niet als onderbouwing gelden voor het standpunt dat alleen de natuurlijke oorsprong bepalend is voor het natuurlijke karakter van een ingrediënt. De Commissie ziet geen aanleiding om het in de tussenbeslissing bepaalde uitgangspunt voor de beoordeling van de toelaatbaarheid van de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’ – oorsprong én bereidingswijze – los te laten.

5. De Commissie heeft in haar tussenbeslissing overwogen dat voor de invulling van het begrip ‘natuurlijk’ voor wat betreft de gehanteerde bereidingswijze van een ingrediënt aansluiting zou kunnen worden gezocht bij de in de Aromaverordening genoemde traditionele levensmiddelenbereidingswijzen. Als zodanige bereidingswijzen worden onder meer genoemd: verhitten, drogen, verdampen, gisten, malen, aftrekken, microbiologische procedés, distillatie, emulgatie of extractie. Is sprake van een andere bereidingswijze, dan ligt het op de weg van BenBits om te onderbouwen dat en waarom deze bereidingswijze in de vermoedelijke visie van de gemiddelde consument geen afbreuk doet aan de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’.

6. BenBits heeft betwist dat de in de Aromaverordening gegeven invulling van het begrip ‘natuurlijk’ zich leent voor analoge toepassing. BenBits heeft hiertoe aangevoerd dat de Aromaverordening specifieke criteria voor aroma’s bevat, welke criteria niet uitgaan van de verwachting van de gemiddelde consument en daarom niet kunnen gelden voor andere ingrediënten. Deze stelling van BenBits is naar het oordeel van de Commissie echter onvoldoende onderbouwd om aannemelijk te maken dat bij de in de Aromaverordening gegeven regulering van het begrip ‘natuurlijk’ niet is uitgegaan van de verwachting van de gemiddelde consument. De Commissie wijst in dit verband op de preambule van de Aromaverordening (nr. 25), waar staat: “Aromastoffen of aromatiserende preparaten mogen op het etiket alleen als „natuurlijk” worden aangeduid indien zij voldoen aan bepaalde criteria die waarborgen dat de consument niet wordt misleid.”

7. De Commissie acht evenmin aannemelijk gemaakt dat door aansluiting te zoeken bij de Aromaverordening te strenge regels worden gesteld aan de toelaatbaarheid van de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’, zoals BenBits heeft betoogd. Naar het oordeel van de Commissie kan in zoverre worden aangehaakt bij de Aromaverordening dat, indien sprake is van een van de in de Aromaverordening opgesomde traditionele bereidingswijzen, er in ieder geval vanuit kan worden gegaan dat de gemiddelde consument het betreffende ingrediënt nog steeds als ‘natuurlijk’ ziet. Het voorgaande sluit niet uit dat ook in het geval van een andere bereidingswijze in de visie van de gemiddelde consument geen afbreuk wordt gedaan aan het natuurlijke karakter van een ingrediënt. In dat geval is het echter aan BenBits als adverteerder van de claim “100% natuurlijke kauwgom” om te onderbouwen dat van een dergelijke bereidingswijze sprake is, zoals de Commissie heeft overwogen in haar tussenbeslissing.

8. Ter beoordeling staat thans of BenBits van alle ingrediënten die in haar kauwgom zijn verwerkt aannemelijk heeft gemaakt dat zowel de oorsprong als de eventuele bereidingswijze van de ingrediënten, in het licht van hetgeen in de tussenbeslissing en hiervoor is overwogen, als ‘natuurlijk’ kan worden beschouwd.

9. Xylitol is het hoofdingrediënt van de kauwgom. De Commissie gaat ervan uit dat de oorsprong van dit ingrediënt natuurlijk is, mede omdat Cloetta ter zitting heeft verklaard dat xylitol in het algemeen uit mais of berken wordt gewonnen. Daarentegen heeft BenBits niet aannemelijk gemaakt dat de wijze waarop de in de kauwgom verwerkte xylitol wordt bereid geen afbreuk doet aan het natuurlijke karakter van het ingrediënt. Blijkens de door BenBits overgelegde verklaring van haar leverancier wordt de xylitol door hydrogenering verkregen. Tegenover de gemotiveerde stelling van Cloetta dat hydrogenering een chemisch proces is waarbij xylose aan waterstof gebonden wordt, heeft BenBits niet aannemelijk gemaakt dat de in haar kauwgom gebruikte xylitol wordt bereid op een van de in Bijlage II bij de Aromaverordening genoemde traditionele bereidingswijzen dan wel op een andere wijze die in de vermoedelijke visie van de gemiddelde consument geen afbreuk doet aan de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’.

10. Hetzelfde oordeel geldt voor het ingrediënt carnaubawas, waarvan de natuurlijke (plantaardige) oorsprong niet wordt bestreden, maar dat volgens Cloetta wordt gebleekt met waterstofperoxide. BenBits heeft geen informatie verstrekt over de bereidingswijze van carnaubawas en derhalve niet aannemelijk gemaakt dat de in haar kauwgom verwerkte carnaubawas een ‘natuurlijk ingrediënt’ is in de hiervoor bedoelde betekenis.

11. Voor wat betreft het ingrediënt magnesiumstearaat, waarvan de natuurlijke oorsprong door de aanwezigheid van magnesium door Cloetta (ter zitting) overigens in twijfel is getrokken, en het ingrediënt glycerol heeft BenBits een geanonimiseerde verklaring van 18 januari 2017 overgelegd, waarin staat:

“We [__] a company based in [__] hereby declare that the products:

Vegetable glycerine 99,5%

Magnesium stearate

are treated in accordance with the Additives Regulation, following one of the methods listed in the RCC decision as “heating, drying, evaporation, fermentation, grinding, subtraction, microbiological processes, distillation, emulsification and extraction.”

Gelijkluidende verklaringen van de “Director Aboafsite SA CV” in Mexico van 10 januari 2017 zijn door BenBits overgelegd met betrekking tot “natural chicle gum base SF-20” en “natural chicle gum base SF-Pharma”. In haar toelichting heeft BenBits opgemerkt dat in de verklaringen abusievelijk is verwezen naar de Additives Regulation; bedoeld is de Flavourings Regulation (Aromaverordening).

12. Naar het oordeel van de Commissie zijn bovengenoemde algemene verklaringen onvoldoende om, indien al sprake is van een natuurlijke oorsprong, duidelijk te maken welke bereidingswijze de betreffende ingrediënten hebben ondergaan en om uit te sluiten dat, naast de eventuele traditionele bereidingswijze, een andere bereidingswijze is toegepast die niet als ‘natuurlijk’ kan worden aangemerkt.

13. Uit de door BenBits bij verweer overgelegde ‘material safety data sheet’ valt af te leiden  dat de in haar kauwgom gebruikte gombasis naast het hiervoor genoemde chicleboomsap bestaat uit candelillawas en citroenzuur. Nu Cloetta gemotiveerd heeft gesteld dat candelillawas doorgaans wordt gebleekt met waterstofperoxide en behandeld met zwavelzuur, en dat citroenzuur “voor 99,9%” via chemische processen wordt verkregen, had het op de weg van BenBits gelegen aannemelijk te maken dat desondanks sprake is van een ‘natuurlijke’ bereidingswijze. BenBits heeft dit nagelaten.

14. In haar tussenbeslissing heeft de Commissie BenBits tevens in de gelegenheid gesteld de – door Cloetta bestreden – natuurlijke oorsprong (en bereidingswijze) aannemelijk te maken van het ingrediënt salmiakzout, dat is verwerkt in de kauwgom in de smaak ‘Minty Salmiak’. BenBits is hierin naar het oordeel van de Commissie niet geslaagd. De handgeschreven mededeling “naturally mined” op het door BenBits overgelegde ‘Naturalness Certificate’ voor het product ‘Ammonium Chloride’ biedt onvoldoende duidelijkheid over de oorsprong en wijze van verkrijging van het salmiakzout.

15. Gelet op het voorgaande is de Commissie van oordeel dat BenBits niet aannemelijk heeft gemaakt dat de oorsprong en de bereidingswijze van alle in haar kauwgom gebruikte ingrediënten volledig natuurlijk zijn. De door BenBits op haar verpakkingen gehanteerde claim “100% natuurlijke kauwgom” voldoet derhalve niet aan de eis van artikel 7 lid 1 van de VIC-Verordening dat voedselinformatie op een etiket niet misleidend mag zijn. Dit leidt ertoe dat de in de tussenbeslissing met 1 a t/m d aangeduide verpakkingen in strijd zijn met de wet in de zin van artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

16. Voor zover de claim “100% natuurlijke kauwgom” los van de verpakking van de kauwgom wordt gebruikt op de website www.benbits.com, gaat deze uiting gepaard met onjuiste informatie over de samenstelling van de BenBits kauwgom als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit te nemen over een transactie – de aankoop van BenBits kauwgom – dat hij anders niet had genomen, is deze uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

II Gezondheidsclaim

17. Als erkend is komen vast te staan dat de mededeling op de website www.benbits.com dat kauwgom “stress verlagend en concentratie verhogend werkt” een gezondheidsclaim is die ingevolge EU Verordening 1924/2006 (de Claimsverordening) niet is toegestaan. Deze uiting is derhalve in strijd met artikel 10 lid 1 van de Claimsverordening en daardoor in strijd met de wet in de zin van artikel 2 NRC. In de mededeling van BenBits dat deze uiting van de website is verwijderd en niet meer op deze wijze zal worden geplaatst, ziet de Commissie aanleiding een aanbeveling op dit punt achterwege te laten.

III Afbrekende claims

18. Op de website www.benbits.com en in het door BenBits uitgebrachte persbericht zet BenBits haar “100% natuurlijke kauwgom” tegenover “de meeste kauwgom”, zijnde “kauwgom op basis van petro-chemische gum 99%”. Van ‘de meeste kauwgom’ zegt BenBits op haar website onder meer: “…wordt (…) nu gemaakt met restproducten uit de petrochemische industrie en 25 andere vage ingrediënten! Best verontrustend als je bedenkt dat 60% van ieder kauwgompje in je lichaam wordt opgenomen” en “…de onnatuurlijke, vaak ronduit ongezonde ingrediënten die jammer genoeg in veel kauwgom te vinden zijn” en “chemische troep”. In het persbericht wordt over de “de niet gespecificeerde gombasis” van ‘de meeste kauwgom’ gezegd: “Deze vormt zo’n 30% van het product en wordt in vrijwel alle gevallen gemaakt met bestanddelen uit de petrochemische industrie, waarmee ook industrieel rubber en latex worden gemaakt. Mensen kauwen dus eigenlijk op een autoband of een condoom.”

19. In de hiervoor genoemde uitingen is sprake van een impliciete vergelijking door BenBits van haar kauwgom met de kauwgom van concurrenten, waartoe Cloetta als eigenaar van het merk Sportlife kauwgom behoort. Tegen deze achtergrond dienen de uitingen te worden getoetst aan artikel 13 NRC, waarin is bepaald dat vergelijkende reclame, wat de vergelijking betreft, geoorloofd is indien aan de in dit artikel genoemde voorwaarden is voldaan.

20. Cloetta heeft gemotiveerd gesteld dat de door BenBits gemaakte vergelijking met de kauwgom van concurrenten onjuist en misleidend is. Verder is de vergelijking volgens Cloetta denigrerend en schaden de uitingen de goede naam van onder andere Cloetta.

21. De Commissie is van oordeel dat BenBits geen onderbouwing heeft geleverd voor de juistheid van de mededelingen over de samenstelling en het beweerde gevaar voor de gezondheid van de kauwgom van concurrenten. De uitingen gaan daarom gepaard met onjuiste informatie over de voornaamste kenmerken van ´de meeste kauwgom´, waaronder die van Cloetta, als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, zijn deze uitingen misleidend en is er sprake van vergelijkende reclame die niet geoorloofd is in de zin van artikel 13 sub a NRC. Reeds door de vergelijking van de kauwgom van concurrenten met een autoband en een condoom kwalificeren de uitingen naar het oordeel van de Commissie tevens als vergelijkende reclame die zich kleinerend uitlaat over de producten van concurrenten als bedoeld in artikel 13 sub e NRC.

22. BenBits heeft toegezegd de beweringen met betrekking tot het gebruik van restproducten uit de petrochemische industrie in ‘de meeste kauwgom’ en de ongezondheid daarvan van de website te verwijderen en in het vervolg niet meer te gebruiken. In deze toezegging ziet de Commissie aanleiding met betrekking tot deze uitingen een aanbeveling achterwege te laten.

23. Nu de onder de noemer ‘Afbrekende claims’ beoordeelde uitingen reeds op grond van een ongeoorloofde vergelijking niet zijn toegestaan, kan in het midden blijven of in deze uitingen sprake is van strijd met artikel 6 NRC.

De (eind)beslissing

I. Op grond van hetgeen is overwogen onder 1 t/m 16 acht de Commissie de claim “100% natuurlijke kauwgom” in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC (voor zover gebruikt op de verpakkingen van BenBits) en artikel 7 NRC (voor zover gebruikt in andere uitingen). Zij beveelt BenBits aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

II. Op grond van hetgeen is overwogen onder 17 acht de Commissie de uiting op de website in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC.

III. Op grond van hetgeen is overwogen onder 18 t/m 22 acht de Commissie de uitingen op de website en in het persbericht in strijd met het bepaalde in artikel 13 aanhef en onder a en e NRC.

Tussenbeslissing d.d. 23/12/2016:

De bestreden reclame-uitingen

Het betreft de volgende reclame-uitingen:

De verpakkingen van het product, te weten kauwgom in de smaken “Peppermint”, “Minty Salmiak” en “Spearmint”, bestaande uit:

de verpakking van één pakje kauwgom.

Op de voorzijde staat:

”Nieuw”, “BenBits”, “De 100% natuurlijke kauwgom”, de betreffende smaakvariant en minder nadrukkelijk in licht grijs “Little bits of Nature”.

Op de achterzijde staat onder meer: “Wist je dat ruim 60% van iedere kauwgom door je lichaam wordt opgenomen? Daarom vindt BenBits dat kauwgom niet alleen fris en lekker maar ook 100% natuurlijk moet zijn. BenBits is gemaakt met een natuurlijke gombasis uit de duurzaam geteelde chicozapoteboom en gebruikt uitsluitend natuurlijke ingrediënten. Little Bits of Nature dus!” en “natuurlijke suikervrije kauwgom (gezoet met zoetstof)” en

“Ingrediënten: zoetstof (xylitol), natuurlijke gombasis, natuurlijke aroma’s, bevochtigingsmiddel (glycerol), antiklontermiddel (magnesiumstearaat), glansmiddel (carnabauwas)”.

de duo verpakking van twee pakjes kauwgom bij elkaar in één verpakking.

Op de voorzijde staat: ”Little Bits of Nature”, ”Nieuw”, “BenBits”, “De 100% natuurlijke kauwgom”, de betreffende smaakvariant en minder nadrukkelijk in licht grijs nogmaals “Little bits of Nature” en daaronder “suikervrij”, “natuurlijke gombasis”, “uitsluitend natuurlijke ingrediënten”. Op de achterzijde staat dezelfde tekst als hierboven beschreven bij de verpakking van één pakje kauwgom.

de afbeelding en omschrijving van laatst genoemde verpakking op de website van Albert Heijn;
de verpakking van 32 stuks kauwgom in een potje met dezelfde teksten als hierboven beschreven bij de verpakking van één pakje kauwgom.

De website-pagina van adverteerder met de titel “De 100% natuurlijke kauwgom” die aanvangt met de tekst: “Dankzij de Maya’s weten we al eeuwen dat kauwgom niet alleen lekker is, maar ook nog eens stress verlagend en concentratie verhogend werkt. En de Maya’s haalden het gewoon uit de natuur; ze kauwden op de gom van de Chicozapoteboom. De mensheid groeit en daarmee groeit ook de industrie. In de jacht op nog meer winst wordt de meeste kauwgom nu gemaakt met restproducten uit de petrochemische industrie en meer dan 25 andere vage ingrediënten! Best verontrustend als je bedenkt dat 60% van ieder kauwgompje in je lichaam wordt opgenomen….”  Daaronder staat:

“Over BenBits

Wij zijn gek op kauwgom en geloven dat je er 100% ontspannen van moet kunnen genieten. Zonder je zorgen te maken over de onnatuurlijke, vaak ronduit ongezonde ingrediënten die jammer genoeg in veel kauwgom te vinden zijn….”

Verder is in een door BenBits uitgebracht persbericht onder meer het volgende vermeld:

“Op de verpakking van de meeste kauwgom prijken weliswaar meer dan 20 ingrediënten, maar verder ook niet gespecificeerde ‘gombasis’. Deze vormt zo’n 30% van het product en wordt in vrijwel alle gevallen gemaakt met bestanddelen uit de petrochemische industrie, waarmee ook industrieel rubber en latex worden gemaakt. Mensen kauwen dus eigenlijk op een autoband of een condoom. (…)”

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.

Adverteerder verspreidt diverse uitingen met misleidende informatie over de samenstelling van haar kauwgom. Daarnaast hanteert zij ongeoorloofde gezondheidsclaims en maakt zij op afbrekende wijze reclame ten opzicht van kauwgom van haar concurrenten, waaronder klaagster.

I. Natuurclaim:

Op haar producten, in haar reclamemateriaal, op verpakkingsmateriaal en via de website benbits.com en op andere websites waarop de kauwgom wordt aangeboden, maakt adverteerder gebruik van de claim “100% natuurlijke kauwgom”. Deze claim kwalificeert als misleidende reclame als bedoeld in artikel 8.2 NRC ten aanzien van de samenstelling van de kauwgom. Om een dergelijke claim te rechtvaardigen is immers vereist dat alle ingrediënten van de kauwgom 100% natuurlijk zijn, hetgeen klaagster niet aannemelijk acht. Bovendien worden de ingrediënten, volgens de ingrediëntenlijst van uiting 1.d bijvoorbeeld “xylitol, natuurlijke gombasis, glycerol, magnesiumstearaat en carnaubawax”, in de regel door middel van chemische processen vervaardigd.

Xylitol: deze zoetstof kan op twee manieren bereid worden. Ten eerste door hydrogenering (het middels een chemische reactie verbinden met waterstof) van xylose (houtsuiker), waardoor de suiker wordt omgezet in een primaire alcohol. Dit is geen natuurlijk proces. Xylitol kan ook worden bereid met een microbiologisch proces waarbij gebruik wordt gemaakt van fermentatie- en katalysatieprocessen in bacteriën, schimmels en gisten. Hierbij worden zodanig veel chemicaliën gebruikt, dat de aldus verkregen xylitol evenmin als “natuurlijk” ingrediënt kan gelden.

Gombasis bevat doorgaans zowel natuurlijke als synthetische grondstoffen en bij (louter) natuurlijke grondstoffen worden gebruikelijk niet-natuurlijke chemische antioxidanten of additieven toegevoegd. Ook natuurlijke aroma’s bevatten vaak zulke niet-natuurlijke chemische antioxidanten of additieven.

Glycerol is een doorgaans door hydrolyse bereide alcohol. Biologische vetten worden behandeld met ethanol en een katalytische hoeveelheid base. Daarnaast ontstaat glycerol als nevenproduct bij het maken van zeep en biodiesel of wordt het van aardolie gemaakt. Na geen van deze processen kan glycerol worden aangemerkt als een natuurlijk ingrediënt.

Magnesiumstearaat wordt bereid door een (chemische) reactie tussen natriumstearaat en magnesiumzouten of door de behandeling van magnesiumoxide met stearinezuur. Ook de magnesiumstearaat is naar alle waarschijnlijkheid dus geen natuurlijk ingrediënt.     

Carnabauwas wordt gemaakt door bladeren van de carnabaupalm stuk te slaan, de was te raffineren en vervolgens te bleken, waarbij doorgaans waterstofperoxide wordt gebruikt waardoor ook hier waarschijnlijk niet van een natuurlijk ingrediënt gesproken kan worden.

Salmiakzout kan worden bereid door de klassieke zuurbasereactie tussen ammoniak en zoutzuur. Het is een bijproduct van verschillende (chemische) processen en dus niet natuurlijk.

II.Gezondheidsclaim

De gezondheidsclaim stelt dat er een verband bestaat tussen kauwgom en de gezondheid, namelijk: het verlagen van stress en het verhogen van concentratie. Deze gezondheidsclaim is niet toegelaten op grond van de Claimsverordening of enige andere overgangsregeling en derhalve in strijd met artikel 3 RVV. Daarnaast is de gezondheidsclaim onjuist en daarom misleidend in de zin van artikel 8.2 NRC.

III.Afbrekende claims

BenBits beweert dat kauwgom van concurrenten ongezonde, chemische ingrediënten zou bevatten. Ten eerste is dit onjuist en misleidend. Ten tweede laat zij zich kleinerend uit over haar concurrenten en schaadt zij hun goede naam, waaronder die van klaagster. Vergelijkende reclame is immers alleen geoorloofd indien is voldaan aan de cumulatieve voorwaarden van artikel 13 NRC en is ongeoorloofd als deze misleidend is of de goede naam schaad of zich kleinerend uitlaat over merken of goederen van een concurrent. Zij gaat zelfs zo ver, dat zij stelt dat consumenten van concurrerende “reguliere” kauwgommerken “eigenlijk op een autoband of een condoom kauwen”.  De afbrekende claims zijn ook in strijd met artikel 6 NRC omdat deze zonder rechtvaardige reden appelleren aan angstgevoelens van de consument. Dit angstgevoel wordt nog eens versterkt door de stelling dat kauwgom (met de vermeende ongezonde, chemische ingrediënten) voor 60% in het lichaam wordt opgenomen.

Het verweer

Ad I  Natuurclaim

Adverteerder staat volledig achter de claim “100% natuurlijk” omdat het product daadwerkelijk uitsluitend uit natuurlijke producten bestaat. Zij kan dit bewijzen door middel van certificaten van alle ingrediënten en alle leveranciers en heeft deze daartoe overgelegd.

Op alle verpakkingen wordt toegelicht hoe de consument deze claim “100% natuurlijk” moet begrijpen want op alle verpakkingen wordt expliciet vermeld: “natuurlijke gombasis” en “uitsluitend natuurlijke ingrediënten”. Adverteerder maakt daarmee helder aan de consument dat de claim betrekking heeft op de natuurlijke ingrediënten.

Verder zijn bij het productieproces geen kunstmatige processen of middelen gebruikt.

Klaagster doet voorkomen alsof het feit dat enig technische procedé nodig is om een natuurlijk ingrediënt te winnen, maakt dat het ingrediënt niet meer ‘natuurlijk’ mag worden genoemd. Dat is onjuist en ook niet hoe de consument de vermelding 100% natuurlijk/met uitsluitend natuurlijke ingrediënten zal opvatten. Bovendien geeft klaagster zelf ook voor één van haar merken, namelijk Xylifresh, aan dat xylitol natuurlijk is. Het kan niet zo zijn dat alle producten met natuurlijke aroma’s en Stevia niet meer als ‘natuurlijk’ kunnen worden aangemerkt. De claim 100% natuurlijk zoals adverteerder die voert is niet wezenlijk anders dan hoe merken als Yoki Drink, Arla, Pickwick Icetea en Coolbear die al jaren voeren.

De ingrediënten glycerol, magnesiumstearaat en salmiakzout bestaan zowel als synthetisch geproduceerd ingrediënt, alsook in natuurlijke vorm. Dit is het verschil tussen kunstmatige en natuurlijke zoet- , smaak- en vulstofffen: het product van adverteerder bevat steeds uitsluitend de natuurlijke variant. Datzelfde geldt voor de gombasis. Ook volgens experts, die de ingrediëntenspecificaties hebben bekeken, is de claim ‘100% natuurlijk” voor de kauwgom van BenBits valide. Adverteerder heeft verklaringen overgelegd van de heer G.H. Vegter, voorheen Corporate R&D manager van Perfetti van Melle en de heer Ir. Chu, zoetwarenconsultant.

Ad II.Gezondheidsclaim

Op eerste verzoek van klaagster heeft adverteerder dit na juridisch advies hierover direct van de website verwijderd. Zij verklaart dat zij deze claim niet meer zal maken in de reclame-uitingen en passende maatregelen heeft genomen.

Ad III.Afbrekende claims

Er is relatief weinig te vinden over de samenstelling van gangbare kauwgom en al zeker niet over de gombasis. Adverteerder heeft zich gebaseerd op wetenschappelijke publicaties over kauwgom en wat zij hebben gehoord van gezaghebbende instanties als KIWA en TU Wageningen en voormalig R&D manager bij Perfetti met 40 jaar ervaring op het gebied van de productie van kauwgom. Daaruit heeft zij mogen concluderen dat de gombasis van de nu gangbare kauwgom uit de petrochemische bestanddelen bestaat. Dit is een objectief feit dat wetenschappelijk juist is. Voor zover BenBits zich denigrerend zou hebben uitgelaten over de nu gangbare kauwgom, waaronder die van klaagster, door gebruik te maken van de vergelijking met een condoom of autobanden, zal BenBits dit in het vervolg nalaten.

Mondelinge behandeling

Klaagster heeft haar standpunten gehandhaafd en, mede aan de hand van een pleitnotitie, nader toegelicht.

I. Natuurclaim:

Aan een absolute claim als 100% natuurlijk mogen hoge eisen worden gesteld. De relevante vraag is hoe consumenten deze claim zullen begrijpen. Daarvoor is volgens klaagster vereist dat de ingrediënten uit natuurlijke bron komen en deze bovendien niet op onnatuurlijke wijze zijn bewerkt. De vrij willekeurige verzameling documenten die adverteerder heeft overgelegd bij haar verweerschrift tonen niet aan dat de gebruikte ingrediënten als ‘natuurlijk’ zijn aan te merken:

Xylitol: terwijl deze zoetstof met 74% het hoofdbestanddeel van BenBits-kauwgom vormt, erkent de leverancier in haar “Raw Material Statement” expliciet dat haar xytiltol niet natuurlijk is maar dat deze door middel van een industrieel proces wordt verkregen: “Industrialization of xylitol is hydrogenization from xylose”. Hydrogenisatie is een chemisch proces waarbij xylose aan waterstof wordt gebonden. Dat deze xylose weer wordt gewonnen uit mais doet niet af aan de onnatuurlijkheid van dit ingrediënt. De Commissie achtte xylitol al eerder onnatuurlijk (RCC 2008/07.0458).  

Magnesiumstearaat: de leverancier heeft uitsluitend verklaard dat het van “100% vegetable origin” is. Adverteerder heeft hiermee niet aangetoond dat dit ingrediënt niet is ontstaan uit een chemische reactie, zoals gebruikelijk is.

Glycerol kan weliswaar een natuurlijke basis hebben, zoals de leverancier heeft verklaard, maar het is geen natuurlijke ingrediënt omdat het wordt verkregen door middel van een chemisch proces.

Salmiakzout: dit is een bijproduct van verschillende chemische processen. Klaagster is niet bekend met uit de mijnbouw afkomstig salmiakzout, zoals uit door adverteerders overgelegde certificaat blijkt. De aangehaalde standaarden zijn ontwikkeld voor de parfumindustrie en volgens deze zelfde standaarden zou samiakzout afkomstig uit de mijnbouw niet natuurlijk genoemd mogen worden omdat het niet afkomstig is uit plantaardige, dierlijke of microbiotische bronnen. Bovendien betreft de verklaring een dosis van 200 gram. Het is bepaald niet aannemelijk dat BenBits in haar productieproces potjes van 200 gram gebruikt. Er is dan ook sprake van een dubieus certificaat dat geenszins aantoont dat het salmiakzout ‘natuurlijk’ genoemd mag worden.

Gombasis en Carnabauwas: uit de overgelegde stukken blijkt ook niet dat deze door haar gebruikte ingrediënten ‘natuurlijk’ zijn te noemen. Carnabauwas wordt verkregen door carnabapalmbladeren te raffineren en te bleken met waterstofperoxide en is daarmee onnatuurlijk. De leverancier heeft enkel verklaart dat deze was van “from vegetable origin” is. Ook de candelilla wax, één van de ingrediënten van de gombasis wordt doorgaans gebleekt met waterstofperoxide. De door adverteerder ingediende stukken tonen niet het tegendeel aan, terwijl het op haar weg had gelegen om hier duidelijkheid over te verschaffen.

II. Afbrekende claims:

Adverteerder zegt in haar verweerschrift toe het uiten van afbrekende claims in het vervolg na te laten maar alleen “voor zover BenBits zich denigrerend zou hebben uitgelaten […] door gebruik te maken van de vergelijking met een condoom of autobanden”. BenBits beperkt haar voorwaardelijke toezegging tot slechts één van de afbrekende claims. Voor wat betreft anderen afbrekende claims, waarin BenBits kauwgom van haar concurrenten bijvoorbeeld vergelijkt met ‘restproducten uit de petrochemische industrie’, ‘chemische troep” en stelt dat deze kauwgom ‘onnatuurlijk en ronduit ongezond zijn’ hetgeen verontrustend zou zijn omdat ‘60% van ieder kauwgompje in je lichaam wordt opgenomen’, doet BenBits geen enkele toezegging. Benbits uit nog steeds afbrekende claims, waarin ze haar eigen product plaatst tegenover ‘synthetische kauwgom’ waarmee iets naars aan de hand zou zijn, waardoor je daar niet ontspannen en met gerust hart op zou kunnen kauwen. BenBits moet zich geheel onthouden van het trekken van dergelijke ontoelaatbare vergelijkingen. Cloetta zou dan ook graag zien dat de Commissie een uitspraak met aanbeveling doet.

III. Gezondheidsclaim:

Nu adverteerder heeft toegezegd deze claim volledig te staken, kan klaagster akkoord gaan met een oordeel van de Commissie in de zin van artikel 12 lid 5 van het Reglement RCC en CvB.

Adverteerder heeft haar standpunten gehandhaafd en, mede aan de hand van een pleitnotitie, nader toegelicht.

I. Natuurclaim:

De claim 100% natuurlijk wordt steeds uitgelegd in de uitingen. Op de duo verpakking staat op de voorzijde de toelichting van de claim: “natuurlijk gombasis” en “uitsluitend natuurlijke ingrediënten”. Zo weet de consument precies wat de claim inhoudt: alle ingrediënten zijn allemaal natuurlijk. En op de individuele verpakking wordt op de achterzijde keurig uitgelegd wat de claim inhoudt.

Uit HvJ EU Teekanne volgt dat de hele context van de uiting meetelt bij de vraag naar misleiding. Zowel de verpakking, als de ingrediëntendeclaratie, als de tekst. Deze combinatie leidt voor de consument tot de conclusie dat deze kauwgom uit alleen maar ingrediënten bestaat die natuurlijk zijn. En dit is juist want alle ingrediënten zijn van natuurlijke oorsprong. Alle ingrediënten certificaten zijn overgelegd waaruit blijkt dat ieder ingrediënt natuurlijk is, inclusief een verklaring van de producent dat alle ingrediënten van BenBits natuurlijk zijn.  
Anders dan het overgrote deel van de kauwgommarkt met een synthetisch vervaardigde gombasis en kunstmatige zoetstoffen en aroma’s, heeft BenBits gekozen voor de natuurlijke variant. De gombasis wordt ingekocht bij Natural Cirle Products dat zich speciaal toelegt op louter natuurlijke ingrediënten. Hiervoor moet BenBits fors betalen en de inkoopprijs is dan ook 4 tot 5 keer duurder dan die van kunstmatige gombasis. Ook de natuurlijke aroma’s en andere ingrediënten zijn 20 tot 30% duurder. Om die reden is de verkoopprijs ook hoger dan van andere kauwgom.

Ook het productieproces zelf, wanneer al die natuurlijke ingrediënten bij elkaar worden gevoegd, heeft geen chemische/synthetische component. De ingrediënten worden gemengd en enkele keren verhit en weer afgekoeld. De gom wordt in stukjes gesneden en deze worden via een verhittingsproces vervolgens gecoat met xylitol siroop. Ook bij de ‘flow chart’ die de fabrikant heeft aangeleverd, verklaart hij expliciet dat het productieproces niet is gebaseerd op chemische/synthetische processen.

Cloetta meent dat de wijze waarop de natuurlijke ingrediënten behandeld worden, maakt dat het niet natuurlijk zou mogen heten. Dat is niet juist. De consument begrijpt dat het begrip ‘natuurlijke ingrediënten’ wordt gebruikt als tegenhanger van kunstmatige ingrediënten. Natuurlijke zoetstoffen en aroma’s vallen niet zomaar uit de boom. Natuurlijk is er enig procedé nodig om het voor verwerking geschikt te maken. Xylitol komt gewoon voor in fruit. Het is volgens algemeen aanvaarde standpunten een natuurlijk zoetmiddel. De overheid (NVWA) hanteert het standpunt dat het gaat om de oorsprong van de ingrediënten. Is die van een natuurlijke basis? Dan mag het woord natuurlijk gebruikt worden. Dat blijkt heel duidelijk bij Stevia. Foodwatch is hier boos over en meent dat ‘natuurlijk ingrediënt’ niet juist is omdat voor de winnen van Stevia een technisch/chemisch procedé nodig is. Maar dat is niet hoe de wet werkt en ook niet hoe NVWA handhaaft: Stevia komt uit een plantje en is een natuurlijke zoetstof, een natuurlijk ingrediënt en van natuurlijke oorsprong. Alle drie deze kwalificaties zijn toegestaan door NVWA. Ook de rechter (Rb Rotterdam Vrz 27 maart 2014 Omega Pharma/Procter&Gamble) heeft zich positief uitgelaten over de claim 100% natuurlijke kleurstoffen en dat het daarvoor voldoende is dat het een natuurlijke oorsprong heeft. Een ingrediënt dat van natuurlijke oorsprong is en vervolgens chemisch wordt bewerkt, maakt dat ingrediënten dus nog niet tot een kunstmatige kleurstof. De Commissie volgt deze lijn ook, zo blijkt uit RCC 2015 00862 over “Holy Soda” en “100% natural”, te weten een product dat net als bij BenBits uitsluitend natuurlijke ingrediënten gebruikt, waaronder ook de chemisch bewerkte maar van oorsprong natuurlijke ingrediënt Stevia.

De claim “100% natuurlijk” is bij BenBits ook 100% waar: BenBits bevat namelijk uitsluitend natuurlijke ingrediënten. Er zit geen enkel kunstmatig/synthetisch ingrediënt in.

II. Afbrekende claims:

Adverteerder zegt toe het uiten van afbrekende claims over de kauwgom van concurrenten met betrekking tot ongezondheid en de mogelijke restproducten van de petrochemische industrie daarin in het vervolg na te laten. Verwijzingen naar synthetische en kunstmatige kauwgom, waarvan het een feit is dat deze bestaan, ten opzichte van de kauwgom van natuurlijke ingrediënten van BenBits, zal zij blijven uiten. Dit is immers een feit van algemene bekendheid.

III. Gezondheidsclaim:

Dit hoeft niet meer behandeld te worden.

Het oordeel van de Commissie

1.  Ten aanzien van de verpakkingen (uitingen sub 1) van BenBits, stelt Cloetta dat door de aanduiding “100% natuurlijke kauwgom” sprake is van misleidende reclame ten aanzien van de samenstelling van het product. Cloetta heeft aangevoerd dat de consument daardoor ten onrechte verwacht dat alle ingrediënten van natuurlijke bron afkomstig zijn en niet op een onnatuurlijke wijze zijn verkregen of bewerkt, zoals bijvoorbeeld door middel van een chemisch proces. Van het ingrediënt salmiakzout heeft zij betwist dat deze stof afkomstig is van een natuurlijke bron. Van de ingrediënten xylitol, magnesiumstearaat, glycerol, carnabauwas en gombasis erkent zij dat deze weliswaar van natuurlijke bron afkomstig zijn maar betwist zij dat gesproken kan worden van een (100%) natuurlijk ingrediënt, nu deze volgens haar zijn verkregen door een chemisch proces en voor wat betreft de carnabauwas en de gombasis sprake is van bleken met waterstofperoxide. BenBits betwist het voorgaande en stelt dat de aanduiding ‘natuurlijke ingrediënten’ in dit geval gerechtvaardigd is nu geen afbreuk wordt gedaan aan het natuurlijke karakter van de ingrediënten. De Commissie overweegt als volgt.

2. Op de verpakkingen staat uitdrukkelijk “De 100% natuurlijke kauwgom”. In hetzelfde kader staat, minder opvallend, “Little Bits of Nature”. Op de duo-verpakking onderaan en op de andere verpakkingen op de zij- of achterkant staat, met nadruk,: “Uitsluitend natuurlijk ingrediënten”. Verder staat er “Little Bits of Nature dus!”. De boodschap dat het product 100% natuurlijk is dan wel uitsluitend natuurlijke ingrediënten bevat, wordt geïllustreerd door grafisch abstract afgebeelde bladeren op de verpakking. De Commissie oordeelt dat op grond van het voorgaande zeer sterk het beweerdelijke natuurlijke karakter van het product en van de gebruikte ingrediënten wordt benadrukt. Beoordeeld dient te worden of dit alles voldoet aan de eis van artikel 7 lid 1 Verordening (EU) Nr. 1169/2011 dat voedselinformatie op een etiket niet misleidend mag zijn. Uit de rechtspraak volgt dat bij deze toets moet worden uitgegaan van de vermoedelijke verwachting van de normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument (HvJ EG 16 juli 1998, 347). Nu BenBits op de verpakkingen uitdrukkelijk stelt dat sprake is van een natuurlijk product respectievelijk van natuurlijke ingrediënten en zij dit onmiskenbaar doet om haar producten te onderscheiden door te wijzen op een eigenschap die de gemiddelde consument als positief zal ervaren, zal de gemiddelde consument verwachten dat de kauwgom vrij is van ingrediënten die geen natuurlijk karakter hebben.  

3.  Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument bij een product als kauwgom begrijpen dat dit product, indien het als natuurlijk wordt aangeprezen, die vermelding in feite ontleent aan de gebruikte ingrediënten. De vermelding “Uitsluitend natuurlijke ingrediënten” op de verpakking wijst hier ook op. Voor zover deze nuancering op de losse portieverpakking op de achterzijde ontbreekt, gaat de Commissie ervan uit dat dit de gemiddelde consument niet zal misleiden met betrekking tot het feit dat het gaat om de claim dat de afzonderlijke ingrediënten van de kauwgom ‘natuurlijk’ zijn. De gemiddelde consument zal het begrip ‘natuurlijk ingrediënt’ in de eerste plaats in die zin uitleggen dat het gaat om de in de natuur voorkomende verschijningsvorm van ingrediënten. Daarnaast zal de gemiddelde consument onder natuurlijke ingrediënten ook die ingrediënten verstaan die door een bereidingswijze hun oorspronkelijke verschijningsvorm weliswaar hebben verloren, maar waarbij die bereidingswijze geen afbreuk doet aan het natuurlijke karakter van het ingrediënt. Het geschil spitst zich op het laatste toe, met andere woorden, welke bereidingswijzen de gemiddelde consument zal opvatten als een bereidingswijze waardoor het natuurlijke karakter van het ingrediënt niet verloren gaat.

4. Verordening Nr. 1169/2011 bevat geen specifieke voorschriften voor het gebruik van het woord “natuurlijk” in combinatie met de aard van het product of de daarin verwerkte ingrediënten. Ook verder is in deze verordening niet gereguleerd onder welke omstandigheden een product of de daarin verwerkte ingrediënten ‘natuurlijk’ mogen worden genoemd. Een dergelijke vorm van regulering is wel te vinden in Verordening 1334/ 2008. Deze verordening beschouwt als natuurlijke aromastof: “een aromastof die door geschikte fysische dan wel enzymatische of microbiologische procedés is verkregen van een uitgangsmateriaal van plantaardige, dierlijke of microbiologische oorsprong, hetzij als zodanig, hetzij voor consumptie door de mens verwerkt door middel van een of meer van de in bijlage III genoemde traditionele levensmiddelenbereidingswijzen.” In deze lijst van traditionele levensmiddelenbereidingswijzen staan onder meer genoemd: verhitten, drogen, verdampen, gisten, malen, aftrekken, microbiologische procedés, distillatie, emulgatie en extractie. Deze door de Europese Commissie ontwikkelde maatstaf is kennelijk bedoeld om duidelijk te maken dat bepaalde bereidingswijzen geen afbreuk doen aan het natuurlijke karakter van een aromastof, alsmede om duidelijk te maken welke bereidingswijzen dat zijn. Aangenomen moet worden dat de Europese Commissie hierbij heeft aangesloten bij het verwachtingspatroon van de gemiddelde consument. De Commissie constateert overigens dat Cloetta niet heeft gesteld dat de in BenBits verwerkte aroma’s niet voldoen aan de omschrijving ‘natuurlijke aroma’s’ overeenkomstig deze verordening. De Commissie neemt in zoverre aan dat Cloetta geen bezwaar heeft tegen het gebruik van deze omschrijving, nu dit ingrediënt zijn natuurlijke karakter niet door de bereidingswijze heeft verloren.

5. De Commissie ziet geen aanleiding om te veronderstellen dat voormelde, in Verordening 1334/2008 gegeven, invulling aan het begrip ‘natuurlijk’ voor wat betreft de gehanteerde bereidingswijze, zich niet leent om analoog te worden toegepast. Om die reden wenst de Commissie in dit stadium van de procedure ten aanzien van de ingrediënten waarvan Cloetta betwist dat deze als natuurlijk kunnen worden aangemerkt, van partijen te vernemen of de ingrediënten, die van natuurlijke (plantaardige, dierlijke of microbiologische) oorsprong zijn, slechts een van de in Verordening 1334/ 2008 genoemde traditionele bereidingswijzen hebben ondergaan of (mede) een andere bereidingswijze. Indien sprake is van een andere bereidingswijze, dient BenBits te onderbouwen dat en waarom deze in de vermoedelijke visie van de gemiddelde consument geen afbreuk doet aan de aanduiding ‘natuurlijk ingrediënt’.

6. De Commissie zal BenBits als eerste in de gelegenheid stellen op het voorgaande te reageren. Rekening houdend met de feestdagen, dient de reactie uiterlijk op 16 januari 2017 te zijn ontvangen.

Nu klaagster gemotiveerd heeft betwist dat de oorsprong van het ingrediënt salmiakzout natuurlijk is, zal BenBits eveneens in de gelegenheid worden gesteld om haar andersluidende stelling aannemelijk te maken.

7. De Commissie zal, in afwachting van het voorgaande, iedere verdere beslissing aanhouden.

De beslissing

De Commissie stelt BenBits in de gelegenheid nadere inlichtingen te verschaffen als bedoeld onder 6. In afwachting hiervan houdt de Commissie iedere verdere beslissing aan.

Voornoemde reactie van adverteerder dient uiterlijk op 16 januari 2017 te zijn ontvangen waarna klaagster in de gelegenheid zal worden gesteld hierop te reageren. De Commissie streeft er naar om het onderhavige dossier op haar zitting van 9 februari 2017 te behandelen.