De bestreden reclame-uiting
Het betreft de televisiecommercial ‘Nederland draait op zuivel’ van de Nederlandse Zuivel Organisatie (hierna: NZO). De commercial bestaat uit een animatiefilmpje met de volgende tekst:
Voice-over:
“Kijk, een broodje kaas en een goed glas melk. Zo lunchen we in Nederland. Er zit een hoop in. En dan kun je d’r weer lekker tegenaan. Want we hebben een hoop te doen, hè. Dijken bouwen bijvoorbeeld. Stel dat we geen zuivel hadden gehad.”
(Tegen de achtergrond van het aanleggen van een dijk verschijnen twee mannen in beeld met een glas melk en een broodje kaas in hun handen, die tegen elkaar zeggen nadat de melk en het broodje zijn weggevallen:)
“Mwoa, ik heb echt geen puf.”
“Ja, laat die dijken maar zitten.”
Voice-over:
“Dan had Nederland er nu heel anders uitgezien. Dan hadden we nu geen weidekoeien gehad, maar zeekoeien. (Te zien zijn koeien die in zee zwemmen en duiken.)
Nederland draait op zuivel.”
De klacht
In de commercial wordt gezegd dat zuivel duurzaam is omdat het van dichtbij komt. Dit is niet waar, omdat een groot deel van het voer van koeien uit de Amazonegebieden komt en dus helemaal niet duurzaam is. Daarnaast is bekend dat de zuivelindustrie veel CO2, stikstof, methaan- en lachgas uitstoot. In de commercial is daarom sprake van greenwashing, aldus klaagster.
Daarnaast wordt geclaimd dat men zuivel zou moeten consumeren, omdat veel voedingsstoffen die nodig zijn voor de gezondheid niet van nature aanwezig zijn in plantaardige voeding. Onder verwijzing naar een publicatie van de Academy of Nutrition and Dietetics betoogt klaagster dat een dieet geen dierlijke producten behoeft te bevatten om de mens gezond te houden.
Het ver
NZO heeft de klacht gemotiveerd betwist.
Voor zover relevant voor de beslissing wordt op het verweer ingegaan in het hierna volgende oordeel van de Commissie.
Het oordeel van de Commissie
1.
Klaagster maakt in de eerste plaats bezwaar tegen de commercial, omdat daarin volgens haar ten onrechte wordt geclaimd dat zuivel duurzaam is, waardoor sprake is van ‘greenwashing’. In tekst en/of beeld komt echter geen claim voor die betrekking heeft op het duurzame karakter van zuivel. Nu dit bezwaar feitelijke grondslag mist, kan dit onderdeel van de klacht niet slagen.
2.
Klaagster maakt verder bezwaar tegen de commercial, omdat daarin volgens haar ten onrechte wordt geclaimd dat het eten van zuivel nodig is om gezond te blijven. Ook dit klachtonderdeel slaagt niet. Onder de titel ‘Nederland draait op zuivel’ vraagt NZO op een duidelijk humoristisch bedoelde en overdreven wijze aandacht voor de rol van zuivel in de Nederlandse samenleving. Daarbij wordt niet uitdrukkelijk of impliciet geclaimd dat plantaardige voeding onvoldoende voedingsstoffen bevat, waardoor het consumeren van zuivel en/of dierlijke producten nodig zou zijn om gezond te blijven. Dit onderdeel van de klacht mist daarom ook feitelijke grondslag.
3.
Gelet op het vorenstaande beslist de Commissie als volgt.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.