De bestreden reclame-uiting

Het betreft de aanbieding van “Weelder kip” in de reclamefolder van supermarkt Coop voor week 39 van 2011, waarin wordt gezegd: “Een duurzaam en diervriendelijk product!”.

De klacht

Het is misleidend om Weelder kip, die nauwelijks verschilt van gangbare industriekip, aan te prijzen als “diervriendelijk”. De Weelder kip komt niet in aanmerking voor één of meer sterren volgens het door de Dierenbescherming (DB) ontwikkelde systeem van Beter Leven sterren. Producten met één Beter Leven ster mogen, volgens afspraak tussen DB en de producenten, nog niet als diervriendelijk worden aangeprezen, laat staan producten zonder een ster. Blijkens de webpagina van de producent leeft de Weelder kip 49 dagen in een dichte stal met 15 kippen per m². Dat betekent 30 tot 37,5 kilo per m². Dat is net iets minder industrieel dan gangbare kip, die 42 dagen oud wordt en met circa 18 tot 21 kippen per m² leeft, maar kan niet diervriendelijk worden genoemd. Wakker Dier verwijst in dit verband naar de pagina’s 65 en 66 van het rapport “The Welfare of Chickens Kept for Meat Production” van het Wetenschappelijk Comité voor de gezondheid en het welzijn van dieren, en het (mede) hierop gebaseerde advies van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. Hierin staat dat onderzoek naar gedrags- en pootproblemen duidelijk uitwijst, dat de bezettingsdichtheid maximaal 25 kg/m² moet bedragen om ernstige welzijnsproblemen te vermijden en dat er boven de 30 kg/m² een scherpe toename is van ernstige problemen, zelfs bij goede controlesystemen.

Weelder kip mag volgens Wakker Dier voorts geen diervriendelijk product worden genoemd, omdat de stallen waarin deze kippen leven geen uitloop naar buiten hebben en de kippen al na 7 weken worden geslacht, terwijl kippen van nature ongeveer 10 jaar oud worden. Bovendien zijn er geen extra regels gesteld met betrekking tot de kuikenvangst en de slacht.

Wakker Dier concludeert dat de aanprijzing van Weelder kip als “diervriendelijk”, gelet op het vorenstaande, feitelijk onjuist is en daarom misleidend. Bovendien is de aanprijzing van Weelder kip als diervriendelijk schadelijk voor het dierenwelzijn, omdat consumenten, zodra zij zich bewust zijn van de misleiding, ontmoedigd worden om bij hun aankopen rekening te houden met het dierenwelzijn.

Het verweer

De Weelder kip bevindt zich in het tussensegment van reguliere kip uit de bio-industrie en de scharrelkip. Coop stelt zich, in navolging van haar leverancier van de Weelder kip, op het standpunt dat de Weelder kip ten opzichte van de reguliere kip diervriendelijk is.

“Diervriendelijk” betekent letterlijk: dieren niet nodeloos kwellend; bio-industriële productiemethoden mijdend. De leefomstandigheden van de Weelder kip wijken in gunstige zin af van die voor de gewone kip uit de bio-industrie. De Weelder kip wordt niet gekweld en er is geen sprake van bio-industriële productiemethoden. De mededeling in de advertentie dat Weelder kip diervriendelijk is, is dan ook niet feitelijk onjuist of misleidend voor de consument.

Er zijn geen wettelijke criteria voor het hanteren van het begrip “diervriendelijk”. Het Beter Leven sterrensysteem van de Dierenbescherming wordt regelmatig door supermarkten en hun leveranciers gehanteerd, maar dit geeft dit systeem nog geen wettelijke status en evenmin is dit systeem bindend voor deze partijen. Coop maakt in de advertentie geen gebruik van het Beter Leven of een daarmee overeenstemmend logo, maar van het als Beneluxmerk geregistreerde Bewust & Lekker beeldmerk van haar eigen leverancier. Niet wordt gesuggereerd dat Weelder kip in aanmerking komt voor één of meer sterren volgens het Beter Leven systeem. Van misleiding is geen sprake.

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten nader toegelicht. Wakker Dier heeft hierbij een pleitnota overgelegd.

Voor zover nodig voor de beslissing wordt in het hierna volgende oordeel van de Commissie ingegaan op hetgeen door partijen is aangevoerd.

Het oordeel van de Commissie

1. In de advertentie wordt Weelder kip aangeprezen als “diervriendelijk product”. Nu de juistheid van deze claim gemotiveerd is aangevochten door Wakker Dier, ligt het ingevolge artikel 15 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) op de weg van Coop om de juistheid ervan aannemelijk te maken.

2. Coop heeft ter onderbouwing van de gebezigde aanduiding “diervriendelijk” aangevoerd dat wordt voldaan aan de definitie van deze term in het woordenboek en voorts dat de leefomstandigheden van Weelder kip wat betreft ruimte, levensduur, daglicht, afleidings-materiaal en stro(oisel) in gunstige zin afwijken van die voor de gewone kip uit de bio-industrie, wat voor de producent aanleiding is geweest Weelder kip te voorzien van het Bewust & Lekker beeldmerk.

3. Opgemerkt wordt, dat er geen wettelijke regelgeving is die bepaalt aan welke eisen een product moet voldoen om als diervriendelijk te mogen worden bestempeld. Nu voor de betekenis van “diervriendelijk” geen vast omlijnd kader bestaat, gaat de Commissie bij de beoordeling van de juistheid van deze aanduiding in de onderhavige reclame uit van de uitleg die de gemiddelde consument aan de aanduiding “diervriendelijk product” zal geven. Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument deze aanduiding in de onderhavige uiting aldus opvatten dat de leefomstandigheden en productiemethoden van Weelder kip aanmerkelijk beter zijn dan die van de reguliere kip in de bio-industrie. Daarvan is geen sprake. Weliswaar heeft Coop aannemelijk gemaakt dat de leef- en productie-omstandigheden van Weelder kip iets diervriendelijker zijn dan bij de reguliere kip uit de bio-industrie, maar deze verbeteringen zijn te marginaal om de claim “diervriendelijk product”, zoals die door de gemiddelde consument wordt uitgelegd, te xrechtvaardigen.

4. Daarbij wordt opgemerkt dat door Wakker Dier voldoende aannemelijk is gemaakt dat de productie van Weelder kip niet voldoet aan de wetenschappelijk breed aanvaarde standaard voor dierenwelzijn, waaronder een maximale bezettingsgraad van 25 kg/m². Door Coop is erkend dat voor Weelder kip een bezettingsdichtheid van 31 kg/m² wordt gehanteerd. Voorts is als erkend komen vast te staan dat door de Dierenbescherming, die in dezen – anders dan de producent van Weelder kip – als onafhankelijke instantie kan worden beschouwd, aan Weelder kip geen Beter Leven ster is toegekend.

5. Gelet op het vorenstaande komt de Commissie tot de conclusie dat Coop de juistheid van de claim “diervriendelijk product” niet aannemelijk heeft gemaakt. Dit impliceert dat de bestreden uiting gepaard gaat met onjuiste informatie als bedoeld in artikel 8.2 aanhef NRC.

Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument door de uiting ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. Om die reden acht de Commissie de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

6. Gelet op het vorenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.