Omschrijving:

Het betreft de volgende uitingen van Nuon Retail B.V. en N.V. NUON:
Een televisiereclame waarin de volgende beeldtekst staat: “Het klimaat verandert.
Oorzaak: vooral de wereldwijde uitstoot van CO2. gevolg : opnieuw strijd tegen het water. Samen kunnen wij er iets aan doen. Wij. En u. Kijk op www.nuon.nl voor het NUON CO2-Reductieplan. Nuon”.
De website www.nuon.nl waarop onder andere het volgende staat:
Onder het kopje “Nieuwe energiecentrale Nuon Magnum”: “Nuon investeert in de toekomst en ontwikkelt een nieuwe elektriciteitscentrale, Nuon Magnum. De centrale beschikt over bewezen, innovatieve en duurzame technologie. Een concept waarbij we meerdere brandstoffen als gas, biomassa en kolen inzetten. En dit op een manier die veel schoner is dan bij verouderde centrales.”
Over de nieuwe Magnum centrale: “Nuon wil ook de uitstoot van CO2 sterk verminderen. Het mee stoken van biomassa en het afvangen van CO2 vermindert de uitstoot met 80%. Dit is een besparing van 3 miljoen ton CO2 per jaar, vergelijkbaar met de uitstoot van 2 miljoen personenauto’s op jaarbasis.”
Onder het kopje “Kolenvergassingstechnologie”: “In het Limburgse Buggenum ligt een centrale met schone kolentechnologie en een groen hart. (..) Door uit kolen en biomassa gas te maken en dit te reinigen, ontstaat een schone brandstof voor de productie van stroom”.

Een advertentie met de kop “Het klimaat verandert. Samen kunnen we er iets aan doen” waarin
onder het subkopje “wat doet Nuon?”onder ander staat: “Om energie altijd beschikbaar en betaalbaar te houden, zijn we voorlopig nog afhankelijk van fossiele brandstoffen. Wat we wél kunnen doen, is deze zo schoon en efficiënt mogelijk inzetten. Daarvoor gebruiken we de nieuwste technologieën. Zo wordt onze nieuwe centrale (in de Groningse Eemshaven) één van de schoonste ter wereld. Geschikt voor gas, kolen én biomassa. En dat is beter voor het milieu”.

Nuon reduceert geen CO2 maar is de grootste CO2 emmitent van Nederland. Deze uitstoot zal naar verwachting verder stijgen. Slechts 4,5% van de door adverteerder geproduceerde elektriciteit is duurzaam opgewekt. De door adverteerder aangekondigde toekomstige investeringen in centrales die stroom produceren uit fossiele brandstoffen, zoals de Magnum kolencentrale in Eemshaven en de Hoogovengascentrale in Velzen, zullen de uitstoot van CO2 juist doen toenemen. Er wordt weliswaar geïnvesteerd in een kleinschalig windmolenpark, maar veruit de meeste investeringen worden gedaan in centrales die zullen leiden tot meer CO2-emissie, zo blijkt uit een onderzoek van bureau SOMO.

De website is in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC:
De claims “bewezen, innovatieve en duurzame technologie” en “die veel schoner is dan bij verouderde centrales” gaan over kolenvergassingstechnologie en suggereren ten onrechte dat sprake is van een doorbraak. De claim “veel schoner” is onjuist, niet aantoonbaar en misleidend, omdat kolenvergassingstechnologie niet leidt tot minder CO2-uitstoot per eenheid stroom dan een poederkoolcentrale en dus niet schoner is vanuit het perspectief van CO2-uitstoot en het klimaat.
De absolute claim “vermindert de uitstoot met 80%” is onjuist, niet aantoonbaar en misleidend. Het afvangen van CO2 is geen onderdeel van het te realiseren Magnumproject in de Eemshaven. De technologie van CO2-afvang is onbewezen op deze schaalgrootte. Een uitspraak over reductiepercentages als de onderhavige is niet mogelijk. Dit is ook in strijd met artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
De kwalificaties “schone” in combinatie met “kolentechnologie” en “brandstof” wekken ten onrechte de suggestie dat er geen schade wordt aangericht aan het milieu, vergelijkbaar met het beeld dat ontstaat bij groene technologieën zoals windenergie. De kwalificaties “schone kolentechnologie” en “schone brandstof” zijn feitelijk onjuist, niet aantoonbaar en misleidend. Steenkool is per definitie een vervuilende bron van energie. Steenkool is een ramp voor het klimaat.

De advertentie is in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC.
Dat de Magnum centrale daadwerkelijk meerdere brandstoffen inzet en dus beter voor het milieu zal zijn, staat niet vast. Adverteerder heeft geen toezeggingen gedaan over het aandeel gas en biomassa dat in de centrale zal worden verbrand. Volgens de Milieu Effect Rapportage van KEMA zal de centrale 580 gram tot 766 gram CO2 per kWh gaan uitstoten, afhankelijk van het gekozen brandstofscenario. De claim “een van de schoonste ter wereld” zal door het publiek worden opgevat als een absolute claim dat er geen schonere is en dat is onjuist.

Gelet op het vorenstaande verzoekt klager de Commissie om een openbare aanbeveling te doen.

b. Klager voert al lange tijd intensief campagne tegen de bouw van nieuwe kolencentrales waaronder de Magnum. Klager trekt de geciteerde zinsneden uit hun verband en kleurt deze naar eigen smaak in.
De technologie van vergassing is bewezen, innovatief en duurzaam. Deze manier van inzetten van brandstoffen is veel schoner. Superlatieven zijn niet gebruikt. De uiting doet het niet voorkomen dat sprake is van een wereldprimeur of een revolutionair concept. In de zinsnede wordt de indruk van een doorbraak aldus niet gewekt.
Een centrale met kolenvergassing is wel degelijk “veel schoner” dan verouderde kolencentrales die niet vergassen. Dit blijkt uit diverse openbare Milieu Jaarverslagen en wordt weergegeven in een figuur dat in het verweerschrift is afgebeeld.
CO2-afvang is geen onderdeel van het Magnumproject zoals adverteerder dat de komende jaren wil realiseren. Gelet op de schaalgrootte heeft adverteerder namelijk nog niet de (technische) mogelijkheid om al de komende jaren CO2-afvang bij Nuon Magnum te realiseren. Dit wordt ook niet op de website gesuggereerd. Er wordt enkel aangegeven dat adverteerder de intentie heeft de komende jaren fors te investeren in de afvang van CO2. Het CO2-reductiepercentage wordt genoemd om uit te leggen waarom adverteerder fors wil investeren.
Met “schoon” wordt een minder milieubelastende inzet van kolen en andere fossiele brandstoffen aangeduid. De term “schoon” wordt door media, milieuorganisaties, overheden en ook wetenschappers gebruikt om schoon gebruik van fossiele brandstoffen aan te duiden. Het is voor het publiek duidelijk wat hiermee wordt bedoeld.

Adverteerder heeft in een startnotitie geformuleerd dat hij het voornemen heeft om een nieuwe centrale te bouwen, gebaseerd op milieuvriendelijke vergassingstechnologie en dat de brandstoffen zullen bestaan uit steenkool, secundaire brandstoffen, schone biomassa en aardgas. Er is ook geen gefundeerde reden om aan deze intentie te twijfelen. Een zo schoon en efficiënt mogelijke inzet van fossiele brandstoffen bijvoorbeeld door het gebruik van gas, kolen en biomassa, is beter voor het milieu.
Er staat niet dat de centrale de schoonste is. Er staat “een van de schoonste”. Kolenvergassing is één van de schoonste manieren om elektriciteit op te wekken, omdat de brandstoffen na het vergassingsproces worden gereinigd waardoor de uitstoot van kwik, fijnstof, NOx en SO2 aanzienlijk wordt teruggedrongen. Daarnaast is kolenvergassing bijzonder geschikt voor het op grote schaal meestoken van biomassa en de afvang van CO2 in de toekomst. In de centrale in Buggenem wordt kolenvergassing op grotere schaal toegepast. Adverteerder wil de eerste zijn om kolenvergassing op de schaalgrootte van de Magnum centrale toe te passen. Daarnaast zal de Magnum centrale vanaf 2013 de mogelijkheid hebben CO2 af te vangen. Al met al kan met recht worden gesteld dat de Magnum centrale één van de schoonste ter wereld is.

Toelichting klager

De algemene indruk van de televisie-uiting is dat adverteerder CO2 -uitstoot gaat verminderen, terwijl adverteerder juist veel meer CO2 gaat produceren.
“Zo schoon mogelijk” en “zo laag mogelijk” zijn absolute claims. Als grootste CO2 emittent kan adverteerder deze claims niet volhouden. De Magnum centrale zal niet “zo schoon mogelijk” worden ingezet, mede gelet op de brandstofmix die adverteerder waarschijnlijk zal gebruiken.
Over de Magnum centrale suggereert adverteerder ten onrechte dat het hier om iets heel nieuws gaat.
Kolenvergassing leidt niet tot minder CO2 -emissie en is dus niet schoon. Het is dan ook misleidend om te spreken van “schone kolentechnologie”, zeker in het kader van het CO2 Reductieplan.
De absolute claim “vermindert de uitstoot met 80%” suggereert ten onrechte een grote mate van zekerheid en concreetheid van plannen en meer dan enkele investeringsplannen. Adverteerder erkent dat CO2 -afvang en opslag nog geenszins zeker zijn. De komende 10-15 jaar zal het in ieder geval niet mogelijk zijn.
Adverteerders windmolenpark gaat zo’n 100 megawatt stroom produceren, terwijl de Magnum centrale zo’n 1200 megawatt zal gaan produceren.

Toelichting adverteerder
De huidige reclamecampagne omtrent het CO2 Reductieplan past in een patroon van al vele jaren gevoerde bewustwordingscampagnes. Er zijn allerlei projecten in dit kader, maar klager richt zich alleen op de Magnum en de Velzen centrales, omdat hij tegen het gebruik van kolen is. Klager wringt zich in allerlei bochten om zijn bezwaren onder de noemer van een klacht tegen reclame-uitingen van adverteerder te kunnen brengen.
De televisiereclame gaat niet over de twee nieuwe centrales.
Adverteerder heeft een duidelijke ambitie om de emissie van CO2 terug te dringen. Gezegd wordt dat adverteerder veel gaat investeren, niet dat de investeringen al gedaan zijn.
“Schone brandstof” is inmiddels veranderd in “schonere brandstof”.
Klager veronderstelt ten onrechte iets af te weten over de brandstofmix die in de Magnum centrale zal worden gebruikt.
Het is moeilijk te zeggen of een absolute CO2 reductie bij adverteerder in de komende jaren is te verwachten. Bij gelijke vraag zal de CO2 uitstoot in absolute getallen niet toenemen.
De klacht is zeer onterecht, omdat men zich bij adverteerder uitgebreid met CO2 reductie bezighoudt.

Het oordeel van de Commissie

In de televisiereclame wordt gezegd dat het klimaat verandert, vooral door de wereldwijde uitstoot van CO2, dat dit leidt tot “opnieuw strijd tegen het water”, dat adverteerder en consument er samen iets aan kunnen doen en dat adverteerder een plan heeft: het NUON CO2-Reductieplan. NUON heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat dit plan daadwerkelijk ziet op het trachten te realiseren van minder CO2 uitstoot, enerzijds door de vraag te beïnvloeden en anderzijds door te investeren in minder schadelijke technologieën. Het feit dat niet vaststaat dat door het plan de CO2 uitstoot van NUON in absolute zin zal verminderen en het feit dat het plan een beperkte reikwijdte heeft, maken niet dat NUON haar intenties niet als reductieplan zou mogen aanprijzen. Dit onderdeel van de klacht wijst de Commissie dan ook af.

Wat de website betreft, oordeelt de Commissie als volgt.
1. Ten aanzien van de nieuwe elektriciteitscentrale, Nuon Magnum wordt gezegd dat deze beschikt over “bewezen, innovatieve en duurzame technologie”. Deze technologie betreft kolenvergassingstechnologie. Dat de technologie innovatief zou zijn, suggereert niet dat deze ook als een doorbraak geldt. Dat meerdere brandstoffen als gas, biomassa en kolen worden ingezet “op een manier die veel schoner is dan bij verouderde centrales”, suggereert evenmin dat sprake is van een doorbraak.
“Veel schoner” heeft betrekking op een vermindering van CO2-uitstoot. Klagers uitleg gaat echter verder; klager beziet de bewuste zinsnede ten onrechte mede in het perspectief van het klimaat. Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder zijn stelling dat bedoelde manier (met kolenvergassingstechnologie) veel schoner is – omdat dit met minder CO2-uitstoot gepaard gaat – voldoende aannemelijk gemaakt.
Dit onderdeel van de klacht wijst de Commissie daarom af.
De mededeling “Het mee stoken van biomassa en het afvangen van CO2 vermindert de uitstoot met 80%” acht de Commissie een te absolute milieuclaim, omdat tijdens de mondelinge behandeling en uit het verweer is gebleken dat de Magnum centrale niet 80% minder CO2 gaat uitstoten, maar adverteerder dit als einddoel ziet dat voorlopig niet gehaald zal kunnen worden. Klager gaat beginnen met het stoken van aardgas en zal daarna bezien of en wanneer kolen en biomassa zullen worden gebruikt. Naar adverteerder in het verweer heeft gesteld, zal er vóór 2013 geen CO2 worden afgevangen. Om die reden is de website in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC en met artikel 7 NRC.
De milieuclaims “schone kolentechnologie” en “schone brandstof” acht de Commissie te absoluut. Niet is gebleken dat kolenvergassingstechnologie schoon is. Om die reden is de website in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC. Dat anderen ook de term ‘schoon’ gebruiken, terwijl ‘minder milieubelastend’ wordt bedoeld, doet aan dit oordeel niet af.

De Commissie beschouwt “een van de schoonste ter wereld” niet als een absolute claim. De Commissie acht het voldoende aannemelijk dat een centrale die geschikt is voor gas, kolen en biomassa beter voor het milieu is dan een centrale die dat niet is. In zoverre wijst de Commissie dit onderdeel van de klacht af.
De juistheid van de milieuclaim dat de nieuwe Magnum centrale “een van de schoonste ter wereld” wordt, is niet door adverteerder aannemelijk gemaakt. De Commissie overweegt daartoe het volgende. Tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat klager gaat beginnen met het stoken van aardgas en zal daarna bezien of en wanneer kolen en biomassa zullen worden gebruikt. Naar adverteerder in het verweer heeft gesteld, zal er vóór 2013 geen CO2
worden afgevangen. Klager heeft gemotiveerd betwist dat de centrale één van de schoonste centrales is. Het zijn van één van de schoonste acht de Commissie aldus niet meer dan een theorie, een wens voor de toekomst.
Wanneer de centrale in gebruik zal worden genomen, is deze niet één van

artikelen 2 en 3 MRC

artikel 7 NRC