De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial van adverteerder waarin wordt gezegd:

“Bij vandebron.nl koop je je energie rechtstreeks van de boer. Dat is veel voordeliger en echt duurzaam. Energiebedrijven hebben we dus niet meer nodig. Kies jouw boer op vandebron.nl, het alternatief voor energiebedrijven.”

De klacht

Klager acht de reclame-uiting misleidend omdat daarin wordt beweerd dat men, na aansluiting bij adverteerder, de energie rechtstreeks van de zelf gekozen producent ontvangt, terwijl dit niet het geval is. Bovendien is adverteerder zelf ook een energiemaatschappij. Klager licht het voorgaande als volgt toe.

1) In de uiting wordt gemeld dat de consument de energie rechtstreeks ontvangt van de door hem of haar gekozen producent, bijvoorbeeld een boer met een windmolen. Men kan in werkelijkheid echter niet kiezen waar de energie vandaan komt omdat de netbeheerder dit bepaalt. Iedereen in Nederland krijgt zowel groene als grijze stroom, ongeacht of men voor groene of grijze stroom heeft gekozen. De betreffende producenten van groene stroom leveren aan het net en iedereen zal hiervan energie ontvangen, niet alleen de clientèle van adverteerder.

2) Adverteerder zegt in de uiting dat energiemaatschappijen niet meer nodig zijn en daarmee dat zij zelf geen energiemaatschappij is. Dit is zij echter wel nu zij energie inkoopt en verkoopt aan klanten.

Het verweer

Adverteerder is een online marktplaats die producenten van duurzame energie en consumenten bij elkaar brengt in de handel van energie. Hierdoor kunnen kleinschalige producenten zelfstandig handel drijven met consumenten en zelf de prijs bepalen voor hun energie. Adverteerder draagt zorg voor de benodigde vergunning, facturatie, klantenservice, draagt de wettelijke verantwoordelijkheid en rekent voor deze diensten een vast bedrag per maand: het vastrecht. Het onderscheid tussen adverteerder en de traditionele energieleveranciers is dat adverteerder geen energie opwekt, noch marge maakt op de in- en verkoop van energie.

In de commercial wordt gezegd dat de consument zijn energie rechtstreeks van de producent kan kopen. Het klopt dat de levering van energie via het nationale net gaat en daardoor niet te traceren is welke elektronen van welke producent komen. Het woord ‘levering’ wordt daarom niet in onze commercial genoemd. Consumenten bepalen echter zelf de bron van de energie en daarmee waar het geld dat zij voor energie betalen terecht komt.

Mondelinge behandeling

Het standpunt van adverteerder is nader toegelicht.

Daarbij is onder meer aangevoerd dat de consument kan kiezen van welke producent en tegen welke prijs hij stroom wil afnemen en dat de leveringsprijs die de consument betaalt direct naar de gekozen boer (of andere producent) gaat die deze prijs heeft bepaald. Vandebron verdient hier niet aan en is in die zin geen energieleverancier, maar dienstverlener voor de administratie waarvoor zij een vast bedrag van tien euro per maand vraagt. Dezelfde hoeveelheid energie die de consument betaalt, wordt door de gekozen producent opgewekt. Met het woord ‘rechtstreeks’ wordt gedoeld op de rechtstreekse betaling. De consument bepaalt aldus de bron die deze hoeveelheid energie opwekt en wie de hoeveelheid energie die het huishouden afneemt zal opwekken en de vergoeding ervoor zal ontvangen. De rechtstreekse levering van groene energie is uiteraard niet te garanderen.

De term “energieleverancier” is, anders dan “energiebedrijf”, een wettelijke term. Adverteerder stelt in de commercial het alternatief voor een energiebedrijf te zijn, om te benadrukken dat dit een heel ander concept is dan de reguliere energiebedrijven.

Het oordeel van de Commissie

Ad 1)

Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat daarin wordt beweerd dat men de groene energie rechtstreeks van een gekozen producent ontvangt. In de uiting echter wordt niet gesproken van het rechtsreeks ‘ontvangen’ van energie, maar van ‘koop je je energie rechtstreeks van de boer’. De Commissie is voorts van oordeel dat de gemiddelde consument voornoemde mededeling zal opvatten in die zin dat de gekozen producent/boer de hoeveelheid energie zal opwekken die door de consument wordt gekocht en dat de stroom die men op deze manier via adverteerder koopt volledig duurzaam wordt opgewekt. Dat deze groene stroom op het algemene elektriciteitsnet wordt gezet en zich daardoor “mengt” met grijze stroom, betekent niet dat de bestreden uiting misleidend is. De Commissie heeft meermalen (onder andere in de dossiers 2013/00870, 2014/00050) geoordeeld dat het algemeen bekend is dat alle elektriciteit die in Nederland wordt opgewerkt via één net wordt geleverd en de Commissie ziet geen aanleiding hier thans anders over te oordelen. Ook anderszins ligt in de bestreden uiting niet de suggestie besloten dat men, wanneer men bij adverteerder groene stroom afneemt, uitsluitend groene stroom van de gekozen producent in huis krijgt.

Op grond van het voorgaande ziet de Commissie geen aanleiding om de in de uiting opgenomen mededeling “Bij vandebron koop je je energie rechtstreeks van de boer” misleidend te achten.

Ad 2)

Daarnaast acht klager het onjuist dat adverteerder stelt dat zij geen energiemaatschappij is terwijl dit volgens klager wel het geval is. De Commissie heeft geconstateerd dat in de uiting niet wordt gesteld dat adverteerder geen energiemaatschappij is. Gezegd wordt: ‘energiebedrijven hebben we dus niet meer nodig’, waarop aan het einde volgt:”vandebron.nl, het alternatief voor energiebedrijven”. Adverteerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij anders dan traditionele energiebedrijven geen energie opwekt en geen winst maakt uit de in- en verkoop van energie, maar zich beperkt tot de administratieve afhandeling waarvoor een vast bedrag per maand wordt gevraagd. Nu de uiting voorts duidelijk niet afkomstig is van één van de energieproducenten maar van de adverteerder met de naam ‘vandebron’, die zich daarin ‘het alternatief voor energiebedrijven’ noemt, acht de Commissie het voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk dat adverteerder heeft willen benadrukken in welke zin zij anders is dan de traditionele energiebedrijven.

Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.