De bestreden reclame-uitingen

Het betreft de mededeling “100% compostable” op de Nature cup koffiebekers van Bioodi en bij de aanbieding van deze koffiebekers op de website www.bioodi.nl (subpagina https://www.bioodi.nk/producten/wegwerp-bekers/koffie-bekersature-cup-bekers).

De klacht

Klager acht de reclame-uiting ‘100% composteerbaar’ voor de koffiebekers om de volgende redenen misleidend als bedoeld in artikel 2 van de Milieu Reclame Code (MRC):

De producten composteren niet in de natuur, wat ‘100% composteerbaar’ wel suggereert.
De NEN-norm geeft aan dat een product voor 90% of meer biologisch afbreekbaar moet zijn om aan de norm te voldoen. Dat het product aan de norm voldoet, wil dus niet zeggen dat het 100% composteerbaar is.
De zogenaamd 100% composteerbare producten composteren in de Nederlandse composteringsinstallaties niet of slechts gedeeltelijk. Het officiële advies van de overheid, dat is gebaseerd op het Landelijk Afvalbeheerplan, is dan ook om composteerbare verpakkingen bij het restafval te gooien ter verbranding, en niet bij het gft-afval ter compostering.

Het verweer

Het standpunt van Bioodi, zoals dit is weergegeven in het verweer en is toegelicht ter zitting, wordt als volgt samengevat.

Alvorens inhoudelijk op de klacht te reageren, merkt Bioodi op dat naar haar mening geen sprake is van reclame in de zin van de Nederlandse Reclame Code (NRC), nu in de uitingen in neutrale bewoordingen slechts producteigenschappen van de koffiebeker worden genoemd. Verder meent Bioodi dat klager niet-ontvankelijk in zijn klacht is, omdat klager een ‘bekende journalist en televisie- en radioprogrammamaker’ is en hij zijn klacht lijkt te hebben ingediend in de hoedanigheid van journalist, ter voorbereiding van een van zijn media-activiteiten. In dat geval gelden volgens Bioodi andere ‘procedures’ dan bij een klacht die is ingediend door een particulier.

Inhoudelijk voert Bioodi met betrekking tot de verschillende onderdelen van de klacht het volgende aan.

Ad a)

De koffiebeker van Bioodi is getest en voldoet aan de EN 13432 standaard, die de norm is voor compostering van verpakkingsmaterialen. Deze standaard beweert niet dat materialen in de natuur gecomposteerd worden. Het industriële composteringsproces achter deze standaard vindt plaats onder bepaalde gestelde condities.

Ad b)

De koffiebeker is getest door DIN CERTCO (reg.nr.7P0353). Om het testen van een product op composteerbaarheid in een laboratorium mogelijk te maken, is uit praktische overwegingen ervoor gekozen om de standaard te stellen op minimaal 90% composteerbaarheid binnen een bepaalde tijd. Hierbij geldt volgens Bioodi de veronderstelling dat als een product binnen de bij de test gestelde tijdslimiet voor minimaal 90% wordt afgebroken, het product waarschijnlijk geheel composteerbaar is. Als het product voldoet aan de EN 13432 standaard, dan kan het worden gecertificeerd als ‘composteerbaar’. Volgens Bioodi is het ‘vanuit de branche’ dan tevens toegelaten om de aanduiding ‘100% composteerbaar’ te gebruiken, zoals bij de koffiebeker van Bioodi is gedaan. ‘Composteerbaar’ wil niet zeggen dat er geen tastbaar materiaal overblijft en de gemiddelde consument begrijpt dit, aldus Bioodi.

Ad c)

Er bestaan diverse composteringsmogelijkheden voor de koffiebekers van Bioodi. Het Nederlandse composteringsbedrijf Attero verwerkt dit soort koffiebekers tot compost, mits wordt voldaan aan de EN 13432 standaard en bepaalde aanleveringscondities. Ook is het mogelijk om met kleinere composteringsmachines in een bedrijfs- of eventomgeving zelf de bekers tezamen met ander gft-afval te composteren. Dat in de praktijk niet altijd wordt voldaan aan de juiste manier van inzameling, waardoor de koffiebekers niet worden gecomposteerd, betekent niet dat compostering niet mogelijk is. Daarom mag Bioodi haar koffiebekers ‘100% composteerbaar’ noemen. Overigens voert Wageningen Universiteit momenteel in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken een studie uit, waaruit blijkt dat EN 13432-gecertificeerde producten wel composteren in de Nederlandse composteringsinstallaties. Deze studie zal binnen een paar maanden verschijnen en de overheid zal dan ook een advies/beleid hierop schrijven, aldus Bioodi.

Bioodi concludeert dat de tekst “100% compostable” op het bekertje en op de website niet in strijd is met de NRC.

Het oordeel van de Commissie

1.

De klacht stelt aan de orde of het misleidend in de zin van artikel 2 MRC is om de Nature cup koffiebeker van Bioodi aan te duiden met “100% compostable”.

2.

De Commissie stelt voorop dat er geen aanleiding is om klager niet-ontvankelijk te verklaren, zoals door Bioodi is verzocht. Een ieder die meent dat een reclame-uiting in strijd is met bepalingen van de Nederlandse Reclame Code, kan daartegen een klacht indienen bij de Commissie. Daarbij is niet relevant of de klacht wordt ingediend door een particulier of in een zogenoemd commercieel belang. Dit onderscheid is slechts relevant voor de vraag of de klager voor de behandeling van zijn klacht klachtengeld verschuldigd is. De (voorzitter van de) Commissie heeft die vraag in dit geval negatief beantwoord.

3.

Vervolgens moet worden beoordeeld of de bestreden mededeling “100% compostable” reclame in de zin van de NRC betreft. Naar het oordeel van de Commissie kan deze mededeling niet worden beschouwd als louter feitelijke informatie over een producteigenschap van de koffiebeker. Met “100% compostable” wordt uitdrukkelijk gewezen op een eigenschap van het product, die gezien de huidige maatschappelijke aandacht voor milieu en duurzaamheid positief is bedoeld en door de gemiddelde consument als zodanig zal worden opgevat. Hierdoor heeft de mededeling “100% compostable” een aanprijzend karakter en moet deze worden aangemerkt als reclame in de zin van artikel 1 NRC.

4.

De reclame-uiting “100% compostable” betreft een milieuclaim in de zin van artikel 1 MRC, nu hierin wordt gerefereerd aan milieuaspecten die zijn verbonden aan de afvalverwerking van de Nature cup koffiebeker. In artikel 2 MRC is bepaald dat een milieuclaim geen mededelingen, afbeeldingen of suggesties mag bevatten waardoor de consument misleid kan worden over milieuaspecten van het aangeprezen product.

5.

De Commissie acht voldoende aannemelijk gemaakt dat de Nature cup koffiebeker van Bioodi is gecertificeerd volgens de Europese norm voor composteerbare verpakkingen EN 13432. Niet is in geschil dat aan deze norm voor composteerbaarheid wordt voldaan indien bij het testen in een laboratorium is gebleken dat het betreffende product binnen een bepaalde voorgeschreven periode voor minstens 90% afbreekt. Dat de koffiebeker van Bioodi in overeenstemming is met de norm voor composteerbare verpakkingen, betekent naar het oordeel van de Commissie dat Bioodi haar koffiebeker “composteerbaar” (compostable) mag noemen, maar rechtvaardigt niet de absolute toevoeging “100%”. Door deze toevoeging wordt immers de indruk gewekt dat de koffiebeker volledig kan composteren, terwijl dit niet kan worden aangetoond. De veronderstelling dat een afbraak van 90% tijdens de testperiode een uiteindelijke afbraak van 100% betekent, verhoudt zich niet met het vereiste in artikel 3 MRC dat een milieuclaim aantoonbaar juist moet zijn. Door de claim “100% compostable” wordt naar het oordeel van de Commissie een groter milieuvoordeel van de Nature cup koffiebeker gesuggereerd dan kan worden waargemaakt. De uitingen zijn om die reden in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC.

6.

Gelet op het vorenstaande kan buiten bespreking blijven of de claim “100% compostable” tevens misleidend is vanwege het verschil tussen de theoretische composteerbaarheid van de koffiebeker en de composteringsmogelijkheden in de praktijk.

7.

De Commissie beslist als volgt.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uitingen in strijd met het bepaalde in de artikelen 2 en 3 MRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.