De bestreden reclame-uiting

Het betreft de website www.heatdesign.nl voor zover daarop, blijkens de door klager overgelegde prints met gemarkeerde teksten, ten tijde van het indienen van de klacht stond: “Op dit moment zijn pelletketels een van de meest efficiënte en duurzame manieren om uw huis of bedrijf gasloos te verwarmen.”, “Het betreft een energiezuinige en duurzame manier van verwarmen.”, “Stoken op houtpellets is bovendien CO2-neutraal. Het is dus een erg milieuvriendelijke manier van verwarmen.”, “Ravelli houtkachel Daphne (…) Ook heeft deze kachel een schone en slimme verbranding.”, “A12 Style Moretti (…) Geniet van kostenefficiëntie warmte met de milieuvriendelijke pellet brandstof.”

Samenvatting van de klacht

Klager maakt bezwaar tegen het gebruik door adverteerder van de volgende claims voor het stoken op hout of pellets respectievelijk voor twee kachels: ‘milieuvriendelijk’, ‘duurzaam’, ‘CO2-neutraal’ en ‘schoon’. Klager acht deze claims om de volgende redenen onjuist. Hoe optimaal men ook stookt, er komen bij houtstook altijd stoffen vrij die schadelijk zijn voor het milieu en de gezondheid, zoals aromatische koolstoffen, PAK’s, fijnstof en ultrafijnstof en andere kankerverwekkende stoffen. Hout is een vervuilende brandstof. Er is geen sprake van dat een houtkachel schoon en CO2 neutraal brandt. Om het klimaat te redden moet meer CO2 worden opgenomen, bijvoorbeeld door het planten van extra bomen teneinde zo het te hoge gehalte van CO2 in de atmosfeer te verlagen en de schadelijke gevolgen hiervan voor het klimaat terug te dringen. Een nieuwe boom heeft echter tientallen jaren nodig om te volgroeien en de CO2 van de verbrande boom op te nemen. Ondertussen gaat de CO2-uitstoot van nieuw te verbranden hout door. De uitstoot en opnamebalans van CO2 loopt daardoor uit de pas, tenzij voor elke gekapte boom tientallen nieuwe bomen worden teruggeplaatst, zodat per jaar net zoveel CO2 kan worden opgenomen als in dat jaar wordt uitgestoten. Dit gebeurt vrijwel nergens. Ook is er onvoldoende ‘groen’ hout om aan de vraag te voldoen. Daar komt bij dat er veel energie nodig is voor de verwerking van het hout.

Samenvatting van de reactie van adverteerder

Tijdens zijn leven absorbeert een boom CO2 en bij verbranding komt deze CO2 weer vrij. Dit kan in het algemeen als CO2-neutraal worden beschouwd. Als de boom in het bos blijft liggen om te vergaan, stoot hij namelijk net zoveel CO2 uit als bij de verbranding. Daarbij is van belang dat de biomassa die adverteerder verkoopt is gemaakt van reststromen uit de bouw en industrie. Adverteerder heeft nergens gevonden dat zij de bewuste claims niet zou mogen gebruiken.

Het oordeel van de voorzitter

1)  Klager maakt bezwaar tegen diverse mededelingen op de website van adverteerder die volgens hem inhouden of impliceren dat houtstook respectievelijk houtkachels en pelletkachels voordelen hebben voor het milieu, althans niet slecht zijn voor het milieu. Het betreft specifiek de volgende mededelingen die blijken uit de door klager overgelegde screenprints van bedoelde website: ‘milieuvriendelijk’, ‘duurzaam’, ‘CO2-neutraal’ en ‘schoon’ .Al deze mededelingen dienen te worden getoetst aan de Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR). Het gaat om duurzaamheidsclaims die ingevolge de CDR (onder meer) aantoonbaar juist dienen te zijn.

2)  Adverteerder heeft geen inhoudelijk verweer gevoerd tegen de klacht over de claims ‘milieuvriendelijk’, ‘duurzaam’ en ‘schoon’. Zij heeft dus ook niet, in het licht van de gemotiveerde betwisting door klager, aangetoond dat de hier bedoelde duurzaamheidsclaims juist zijn. Daarmee dienen de bedoelde claims in strijd met artikel 4 CDR te worden geacht.

3)  Adverteerder heeft wel verweer gevoerd voor zover de klacht is gericht tegen de mededeling “Stoken op houtpellets is bovendien CO2-neutraal.” Zij stelt dat de CO2 claim juist is omdat de CO2 die een boom bij zijn leven heeft geabsorbeerd bij verbranding weer vrijkomt, hetgeen eveneens zou gebeuren als de boom zou vergaan. Dit laatste is echter een natuurlijk (en – in vergelijking tot verbranding – langdurig) proces en kan niet op één lijn worden gesteld met het stoken op hout of pellets als brandstof. Los daarvan geldt het volgende. Bij het verbranden van hout komt CO2 vrij dat in het hout is opgeslagen. Ook indien ervan wordt uitgegaan dat het mogelijk is de aldus vrijkomende CO2 opnieuw in hout vast te leggen via nieuwe bomen, rechtvaardigt dat nog niet de absolute claim dat het stoken op hout of pellets CO2 neutraal is. Deze claim dient nader te worden onderbouwd aan de hand van een berekening van de broeikasgasemissie door het stoken op hout of pellets, waarbij moet worden uitgegaan van het totale koolstofeffect van dit gebruik, dus inclusief onder meer de uitstoot van de productie- en toeleveringsketen. Daarnaast dient te worden berekend in hoeverre de CO2-uitstoot via nieuwe aanplant feitelijk wordt gecompenseerd. Het had op grond van de bewijslastverdeling bij duurzaamheidsclaims op de weg van adverteerder gelegen om haar claim in dat opzicht nader te onderbouwen. Adverteerder heeft dit nagelaten. Nu ook deze claim niet is bewezen, is de uiting op dit punt eveneens in strijd met artikel 4 CDR. Dat adverteerder, zoals zij stelt, biomassa verkoopt die is gemaakt van reststromen uit de bouw en industrie, doet aan dit oordeel niet af. Ook hieruit volgt immers niet dat het stoken op hout of pellets CO2 neutraal is. De voorzitter beslist als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande, acht de voorzitter de mededelingen in de bestreden reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 4 CDR. De voorzitter beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.