De bestreden reclame-uitingen
Het betreft:
1.
Een advertentie waarin onder meer staat:
“Groener vliegen = ook lagere reiskosten”. In de uiting staat ook, onder het kopje “Your boarding pass for better travel”:
“Groener vliegen past binnen een verantwoord reisbeleid. Het vermindert reiskosten en CO2. Met TravelScan, TravelCoach en GreenSeat van Climate Neutral Group kunt u tot wel 25% besparen. Deze diensten geven u inzicht en praktische suggesties voor het vermijden, verminderen en vergroenen van uw zakelijke vluchten.
2.
Een uiting op “www.climateneutralgroup.com”.
Daarin staat onder meer:
“U vliegt al klimaatneutraal binnen Europa voor de prijs van een kop koffie.
100% Klimaatneutraal vliegen?
(….)
Compensatie is de enige manier om uw CO2-uitstoot volledig te beperken”
en
“Wanneer u rechtstreeks via Climate Neutral Group klimaatneutraal vliegt, levert u per kwartaal of per jaar een lijst aan met uw vluchtdata.”
en
onder “100% klimaatneutraal vliegen”:
“1 ton CO2 hier geproduceerd
=
1 ton CO2 daar gereduceerd”.
Onder het kopje “GreenSeat by Climate Neutral Group – de groene stoel voor zakelijk Nederland” staat onder meer:
“Op deze GreenSeat vlieg je klimaatneutraal, wat betekent dat alle broeikasgassen, roet en condensstrepen worden meegenomen in de berekening”.
De klacht
Klagers bezwaren tegen de verschillende uitingen kunnen als volgt worden samengevat. a.
In de advertentie staat: “Groener vliegen = ook lagere reiskosten”. Het is onbegrijpelijk hoe dit mogelijk is zonder de gevlogen afstanden te bekorten.
b.
Onder de kop “100% Klimaatneutraal vliegen?” staat:
“Compensatie is de enige manier om uw CO2-uitstoot volledig te beperken” en verderop staat: “1 ton CO2 hier geproduceerd
=
1 ton CO2 daar gereduceerd” .
Voor klimaatneutraal vliegen kan echter niet worden volstaan met het verminderen van dezelfde hoeveelheid CO2. Volgens de IPPC-rapporten kent de CO2-uitstoot bij vluchten 2 tot 3 keer meer klimaatgevolgen. De website www.climateneutralgroup.com” verwijst ook naar het IPPC (“het door het UN aangewezen instituut dat klimaatverandering wetenschappelijk onderzoekt”). Er is derhalve geen sprake van klimaatneutrale reductie. Ook de vorming van roet en condensstrepen dient bij de compensatie te worden betrokken.
c.
Op de site staat: “Wanneer u rechtstreeks via Climate Neutral Group klimaatneutraal vliegt, levert u per kwartaal of per jaar een lijst aan met uw vluchtdata”.
“Neutraal” wordt echter niet bereikt door compensatie achteraf, soms na een jaar. Het tijdelijk hogere CO2-gehalte wordt genegeerd.
d.
Op de site staat: “U vliegt al klimaatneutraal binnen Europa voor de prijs van een kop koffie”.
Klager vindt het misleidend om de huidige, lage CO2-prijs als maatstaf te nemen.
Het verweer
Naar aanleiding van de verschillende bezwaren heeft adverteerder onder meer het volgende meegedeeld.
Ad a.
De advertentie dient ter promotie van een pakket diensten (TravelScan (inzicht), TravelCoach (reductie) en GreenSeat (compensatie)) met als doel het bedrijfsleven te stimuleren om een duurzaam reisbeleid te gaan voeren. Het reisbeleid wordt doorgelicht en geanalyseerd, waarna een advies volgt omtrent een groener reisbeleid, dat in de meeste gevallen leidt tot lagere reiskosten. Adviezen zijn bijvoorbeeld videoconferencing, treinreizen en rechtstreekse vluchten. Een maatregel, die tot nu toe aan alle klanten is geadviseerd, is Business class vervangen door Economy class. Dit bespaart naast CO2-uitstoot ook kosten.
Ad b.
Er bestaat CO2-neutraal en klimaatneutraal vliegen. Bij Climate Neutral Group wordt er standaard klimaatneutraal gevlogen. Het klopt dat de uitstoot bij klimaatneutraal vliegen 2-3 keer hoger is dan bij CO2-neutraal vliegen. Bij klimaatneutraal vliegen worden immers naast het broeikasgas CO2 ook de andere broeikasgassen, zoals methaan en stikstofoxide betrokken in de berekening. De uitstoot van deze andere gassen wordt omgerekend naar CO2-equivalenten. De vorming van roet en condensstrepen wordt ook in de berekening betrokken.
Adverteerder compenseert iedere “1 ton CO2-equivalenten” die wordt geproduceerd (=uitgestoten) met “1 ton CO2-equivalenten” die wordt gereduceerd (=niet uitgestoten) in een klimaatcompensatieproject.
Ad c.
Adverteerder stimuleert dat direct op het moment van het boeken van de vlucht, de CO2-uitstoot van die vlucht wordt berekend en betaald. Er wordt dan gecompenseerd voordat de vlucht plaatsvindt.
Als een bedrijf zelf zijn vluchten boekt, wordt er op basis van de vluchtdata die het bedrijf adverteerder aanlevert per kwartaal of jaar, gecompenseerd. Ook in dit geval wordt vooraf betaald en gecompenseerd. Er wordt namelijk een inschatting gemaakt van de CO2-uitstoot en de kosten om dit te compenseren op basis van de vluchtdata van het jaar ervoor. Aan de hand van de werkelijk uitgevoerde vluchten vindt een nacalculatie plaats en wordt het verschil verrekend, overeenkomstig het principe van de energienota.
Ad d.
De CO2-prijs is op dit moment laag en gelijk aan de prijs van een kop koffie. Ook ziet adverteerder geen reden om aan te nemen dat de CO2-prijs binnen afzienbare tijd zal stijgen.
De mondelinge behandeling
Partijen hebben hun standpunten nader toegelicht. Daarbij is onder meer het volgende aan de orde gekomen.
Klager kan zich vinden in het advies om niet te vliegen, maar de mededeling “Groener vliegen = ook lagere reiskosten” acht hij onjuist.
De voorzitter wijst op de mededeling bij verweer dat een groener reisbeleid “in de meeste gevallen” tot lagere reiskosten leidt. Namens adverteerder wordt meegedeeld dat er nog geen gevallen zijn waarin geen sprake is van “lagere reiskosten”.
Namens adverteerder wordt meegedeeld dat zij zich onder meer bezighoudt met het berekenen van de zogenaamde CO2-voetafdruk, waarbij vliegen met businessclass bijvoorbeeld een grotere CO2-voetafdruk oplevert dan vliegen met economyclass. Geadviseerd wordt bijvoorbeeld om alleen vanaf 8 uur businessclass te vliegen, hetgeen ook leidt tot lagere reiskosten. Lagere reiskosten kunnen ook het gevolg zijn van het advies om te reizen per trein. Namens adverteerder wordt meegedeeld dat in de advertentie uit communicatief oogpunt beter zou kunnen staan: “Groener reizen” in plaats van “Groener vliegen”.
Desgevraagd wordt namens adverteerder, onder verwijzing naar het verweer, meegedeeld dat “klimaatneutraal vliegen” inhoudt dat zowel CO2 als andere broeikasgassen en roet en condensstrepen in de berekening van de uitstoot worden betrokken en worden gereduceerd in klimaatcompensatieprojecten. Naar de mening van klager blijkt uit de website niet voldoende duidelijk dat er sprake is van compensatie van “CO2-equivalenten”, zoals bij verweer meegedeeld.
Ter onderbouwing van de mededeling “U vliegt al klimaatneutraal binnen Europa voor de prijs van een kop koffie” wordt namens adverteerder gewezen op het volgende voorbeeld.
De CO2-prijs bedraagt € 5,- per ton. In geval van een vlucht van Londen naar Parijs wordt 500 kg CO2 per persoon uitgestoten. De kosten hiervan bedragen € 2,50. Dat bedrag wordt geïnvesteerd in een klimaatcompensatieproject.
Het oordeel van de Commissie
Met betrekking tot de verschillende bezwaren overweegt de Commissie het volgende.
Ad a.
De Commissie begrijpt dat adverteerder bedrijven adviseert over -zoals in het verweer gesteld- “een groener reisbeleid, dat in de meeste gevallen leidt tot lagere reiskosten”, bijvoorbeeld omdat Business class wordt vervangen door Economy class, maar ook omdat videoconferences worden gehouden of treinreizen worden gemaakt, in plaats van dat men vliegt. Ter zitting is namens adverteerder meegedeeld dat uit communicatief oogpunt beter zou kunnen worden gesproken over “Groener reizen” dan over “Groener vliegen”.
Nu adverteerder onder “groener vliegen” ook verstaat dat men niet vliegt om kosten te besparen is de juistheid van de mededeling “Groener vliegen = ook lagere reiskosten” niet aannemelijk geworden. In zoverre gaat de advertentie gepaard met onjuiste informatie als bedoeld in artikel 8.2 aanhef van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad b.
Op de site staat onder de kop “100% Klimaatneutraal vliegen?”:
“Compensatie is de enige manier om uw CO2-uitstoot volledig te beperken” en verderop staat: “1 ton CO2 hier geproduceerd
=
1 ton CO2 daar gereduceerd”. In dit onderdeel van de website is niet vermeld dat de mededeling “1 ton CO2 hier geproduceerd” niet alleen ziet op het broeikasgas CO2, maar ook op andere broeikasgassen, zoals methaan en stikstofoxide en op de vorming van roet en condensstrepen, die volgens het verweer alle worden betrokken in de berekening. Elders op de website staat wel:
“Op deze GreenSeat vlieg je klimaatneutraal, wat betekent dat alle broeikasgassen, roet en condensstrepen worden meegenomen in de berekening”,
maar deze mededeling geeft onvoldoende duidelijkheid over wat wordt bedoeld met “1 ton CO2 hier geproduceerd”.
Gelet op bovenbedoelde onduidelijkheid acht de Commissie de uiting voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Aangezien de bestreden uiting moet worden aangemerkt als een milieuclaim in de zin van de Milieu Reclame Code (MRC), acht de Commissie de uiting tevens in strijd met artikel 2 MRC. Deze bepaling houdt -voor zover hier van belang- in dat milieuclaims geen mededelingen of suggesties mogen bevatten waardoor de consument kan worden misleid over milieuaspecten van de aangeprezen producten.
Ad c.
Adverteerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat er sprake is van compensatie vooraf, en wel als volgt. Als een bedrijf zelf zijn vluchten boekt, wordt er op basis van de vluchtdata die het bedrijf aan adverteerder aanlevert per kwartaal of jaar, gecompenseerd. In dit geval wordt vooraf betaald en gecompenseerd, aldus adverteerder. Er wordt een inschatting gemaakt van de CO2-uitstoot en de kosten om dit te compenseren op basis van de vluchtdata van het jaar ervoor. Aan de hand van de werkelijk uitgevoerde vluchten vindt een nacalculatie plaats en wordt het verschil verrekend, overeenkomstig het principe van de energienota.
Derhalve acht de Commissie dit onderdeel van de klacht ongegrond.
Ad d.
De Commissie ziet geen aanleiding om de juistheid in twijfel te trekken van adverteerders mededeling dat de CO2-prijs op dit moment € 5,- per ton bedraagt en dat de CO2-prijs van een vlucht Londen-Parijs thans € 2,50 bedraagt, welk bedrag via adverteerder kan worden geïnvesteerd in een klimaatcompensatieproject. Derhalve acht de Commissie klagers bezwaar tegen de mededeling “U vliegt al klimaatneutraal binnen Europa voor de prijs van een kop koffie” ongegrond.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
Op grond van het oordeel onder Ad a respectievelijk Ad b acht de Commissie de advertentie in strijd met artikel 7 NRC en de uiting op de website in strijd met de artikelen 7 NRC en 2 MRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.