De bestreden uiting

Het betreft een video (vlog) op YouTube van [naam], die bekend is als vlogger. De vlog is blijkens de omschrijving onderaan de video onderdeel van een serie waarin wordt ingegaan op duurzaamheid in de luchtvaart. In de vlog bezoekt de vlogger KLM teneinde te zien hoe KLM werkt aan duurzaamheid. Daarbij wordt onder meer een ontwerpafdeling van de KLM bezocht en worden voorwerpen getoond die zijn vervaardigd uit gerecycled materiaal. Ook wordt ingegaan op sustainable aviation fuel waarbij wordt gezegd dat hiervoor nog “a lot of challenges” zijn. Bij deze onderwerpen worden enkele werknemers van KLM geïnterviewd. Daarnaast wordt ingegaan op de bijdrage van de Technische Universiteit Delft aan duurzame luchtvaart.

Samenvatting van de klacht

De video is geen onafhankelijke journalistieke productie maar reclame in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). In de video is sprake van aanprijzing van KLM. Zij moet daarom worden aangemerkt als adverteerder. KLM heeft een sturende rol in de video en de vlogger bedankt haar voor de medewerking. Uit de video blijkt niet dat het om reclame gaat. Er is mogelijk sprake van een relevante relatie in de zin van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) 2019. Vlogger heeft veel kosten gemaakt voor de video en een compensatie van die kosten door KLM zou niet onredelijk zijn. Het zou zelfs ongeloofwaardig zijn als vlogger de video geheel belangeloos en onafhankelijk heeft gemaakt. De video maakt verder een ongebalanceerde indruk en is in strijd met artikel 2 van de Milieu Reclame Code (MRC)

Samenvatting van het verweer

De video is geen reclame van KLM. KLM heeft geen invloed uitgeoefend op de inhoud daarvan. Er is geen sprake van een relevante relatie omdat KLM de vlogger niet heeft betaald en hem evenmin enig ander voordeel heeft doen toekomen. De vlogger heeft dit ook bevestigd.

Het oordeel van de voorzitter

1)  In de bestreden vlog, die kennelijk deel uitmaakt van een serie, bezoekt de vlogger onder meer KLM in het kader van “duurzaamheid in de luchtvaart”. Klager omschrijft vlogger als volgt: “[naam] geniet een wereldwijde reputatie als ‘most celebrated aviation blogger/vlogger’. Via zijn eigen YouTubekanaal, website en nieuwsbrief heeft [naam] een enorm bereik. Op zijn eigen website is te lezen dat zijn video’s meer dan 400 miljoen keer bekeken zijn. Ook geldt [naam] als een ‘aviation expert’ en auteur van drie boeken over reizen en luchtvaart.”

2)  Deze omschrijving van vlogger sluit niet uit dat in dit geval sprake is van een journalistiek item. Dit is volgens vlogger het geval. Hij heeft blijkens de overgelegde stukken hierover het volgende verklaard: “It was my idea and initiative to produce sustainability video when I was in Holland last December seeing how environmental things are. I asked KLM for such interview and go to see what they’ve done. If there is misleading part, fine. I do not know it in advance but I must say I am very impressed from what I was shown.”
In de video wordt op zakelijke wijze verslag gedaan van bezoeken van de vlogger aan (onder meer) KLM waarbij ook personen van KLM geïnterviewd worden. Het onderwerp als geheel plaatst KLM in een positief daglicht, maar dit dient inherent te worden geacht aan het belichten van de inspanningen die KLM zegt te doen op het gebied van duurzaamheid als onderwerp van de vlog. De voorzitter acht dit onvoldoende om de video als reclame-uiting voor KLM aan te merken in de zin dat zij adverteerder is. Niet gebleken is dat KLM voor de video heeft betaald of enig ander voordeel aan vlogger heeft verstrekt om de video mogelijk te maken. KLM betwist dat dit het geval is en ook vlogger heeft blijkens het voorgaande verklaard dat hij geen financiële vergoeding heeft ontvangen. Evenmin is aannemelijk geworden dat sprake is geweest van uitlokking of beïnvloeding door KLM. Het enkele feit dat KLM heeft toegestaan dat sommigen van haar medewerkers door de vlogger werden geïnterviewd, is daarvoor onvoldoende.

3)  De video kan op basis van de beschikbare gegevens niet worden beschouwd als een door KLM gestimuleerde mededeling in de zin van artikel 1 NRC. Dit oordeel impliceert dat klager niet ontvankelijk is in zijn klacht, zodat wordt beslist als volgt.

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter verklaart klager niet ontvankelijk in zijn klacht.