De bestreden reclame-uiting
Het betreft de website van Groningen Airport Eelde (www.groningenairport.nl) voor zover daarop ten tijde van het indienen van de klacht over een vliegreis met als bestemming Turku werd gezegd:
“Vlieg met Green Airlines. Bij Green Airlines vlieg je klimaatbewust! Per passagier wordt er meer uitstoot gecompenseerd dan er wordt veroorzaakt. Green Airlines vertrouwt op twee strategieën: compensatie van de emissies die worden veroorzaakt tijdens de vlucht en in het bedrijf en verminderen van uitstoot door gebruik te maken van de huidige technologie die duurzaamheid op verschillende gebieden zoals milieu, maatschappij en economie ondersteunt.”
Samenvatting van de klacht
Groningen Airport Eelde maakt op haar website de zeer sterke milieuclaim: “Bij Green Airlines vlieg je klimaatbewust! Per passagier wordt er meer uitstoot gecompenseerd dan er wordt veroorzaakt.” Voor deze claim ontbreekt de onderbouwing. Ook op de website van Green Airlines is de onderbouwing weinig concreet. Er is slechts wat informatie te vinden over een bebossingsproject in Costa Rica. De onderbouwing voor deze milieuclaim zou voor iedere consument snel en gemakkelijk te vinden moeten zijn. De claim wekt de indruk dat vliegen via Green Airlines zelfs een positieve bijdrage zou kunnen hebben voor het klimaat, omdat er sprake zou zijn van méér compensatie dan er door de vlucht zelf wordt veroorzaakt. De claim is bovendien suggestief omdat onvermeld blijft dat er ook andere klimaateffecten zijn van de luchtvaart, de zogenaamde non-CO2-emissies. Er is daardoor tevens sprake van misleiding wegens het ontbreken van relevante informatie met betrekking tot milieuaspecten verbonden aan vliegen. Er is overigens geen sterk toezicht op CO2-compensatieprojecten. Het gaat om vrijwillige regulering door middel van keurmerken. Klager acht beide verweerders verantwoordelijk voor de volgens hem onjuiste reclame-uiting.
Samenvatting van het verweer van Groningen Airport Eelde
Groningen Airport Eelde heeft op haar website een uiting van Green Airlines herhaald. Green Airlines heeft korte tijd vanaf Groningen Airport Eelde gevlogen. Tijdens de kennismakingsgesprekken met Green Airlines heeft Groningen Airport Eelde zich uitgebreid laten voorlichten over de groene ambities van deze luchtvaartmaatschappij. Compensatie van CO2 vindt plaats door een deel van de omzet opzij te zetten en daar bomen voor aan te schaffen of te laten planten. Op basis van het verhaal en de plannen van Green Airlines heeft Groningen Airport te goeder trouw de boodschap van Green Airlines overgenomen teneinde zo nieuwe bestemmingen te promoten voor passagiers. Nadat klager via Twitter zijn grieven over de uiting van Green Airlines op haar website had geuit, heeft Groningen Airport Eelde direct actie ondernomen en contact gezocht met Green Airlines. Hierop is nog geen reactie ontvangen. Groningen Airport Eelde gaat ervan uit dat Green Airlines geld opzij heeft gezet voor CO2-compensatie maar nog niet is toegekomen aan het daadwerkelijk aanschaffen of aanplanten van bomen. Groningen Airport Eelde heeft besloten om de boodschap van Green Airlines voorlopig niet te herhalen totdat Green Airlines op de vragen heeft gereageerd.
Samenvatting van het verweer van Green Airlines
De bestreden uiting is afkomstig van Groningen Airport Eelde en kan niet aan Green Airlines worden toegeschreven. De website van Green Airlines is uitsluitend beschikbaar in het Duits en is gericht op een Duits publiek, zodat om die reden geen verwijzing naar Nederland is opgenomen. Bovendien zijn de statutaire zetel van Green Airlines en haar volledige bedrijfsvoering in Duitsland gevestigd. Er is dus geen band met Nederland. Green Airlines voert momenteel geen vluchten uit van of naar Nederland. Er is derhalve geen reden voor officiële maatregelen in Nederland.
Het oordeel van de voorzitter
1) De klacht is gericht tegen een uiting waarin wordt geclaimd dat in het kader van een vlucht vanaf Groningen Airport naar Turku met Green Airlines per passagier meer uitstoot wordt gecompenseerd dan er wordt uitgestoten. Dit is een milieuclaim in de zin van de Milieu Reclame Code. De gemiddelde consument zal deze claim zo opvatten dat het milieu is gebaat bij vliegen met Green Airlines doordat dit per saldo tot vermindering van CO2 in het milieu leidt. De voorzitter verwijst in dit verband naar het toetsingskader dat is gehanteerd in dossier 2021/00190, waarin het een in essentie vergelijkbare milieuclaim betrof. Zoals volgt uit die beslissing moet bij een dergelijke claim worden aangetoond dat in dit geval meer CO2 wordt gecompenseerd dan door het vliegen per passagier wordt uitgestoten, waardoor het nadelig effect op het milieu door vliegreizen wordt opgeheven en zelfs wordt omgezet in een milieuvoordeel.
2) Uit de stukken volgt dat de claim blijkbaar is gebaseerd op een project in Costa Rica, waarvan de effecten verder niet zijn toegelicht. Daarmee is niet voldaan aan de eis van artikel 3 MRC dat milieuclaims aantoonbaar juist moeten zijn. Absolute claims, zoals de onderhavige, vereisen immers sterk bewijsmateriaal. Uit het bewijsmateriaal moet blijken dat het beweerde resultaat gegarandeerd wordt bereikt. Nu dit bewijsmateriaal blijkbaar niet voorhanden is, is de uiting tevens in strijd met artikel 2 MRC, waarin is bepaald dat milieuclaims de consument niet mogen misleiden over milieuaspecten van de aangeprezen producten of over de bijdrage van een adverteerder aan het handhaven en bevorderen van een schoon leefmilieu in het algemeen.
3) Ten aanzien van de stelling van klager dat in de reclame-uiting ten onrechte de “non-CO2-emissies” niet zijn genoemd en dat dit een misleidende omissie is, merkt de voorzitter het volgende op. Klager bedoelt hier blijkbaar een aspect dat bij de in de uiting bedoelde milieuclaim had dienen te worden vermeld. De voorzitter komt aan dit aspect, wat daarvan verder zij, niet meer toe nu de milieuclaim zelf al in strijd met de MRC is geacht. Hetzelfde geldt voor de bezwaren van klager tegen de term “klimaatbewust”.
4) De voorzitter acht beide verweerders verantwoordelijk voor het handelen in strijd met artikel 2 MRC en 3 MRC, ook al voert Green Airlines aan dat de uiting niet van haar afkomstig is en ook niet aan haar kan worden toegerekend. Groningen Airport Eelde heeft meegedeeld dat de uiting een herhaling is van een uiting van Green Airlines en dat zij deze uiting heeft overgenomen na gesprekken met laatstgenoemde. Green Airlines heeft dat niet bestreden. De voorzitter gaat daarom ervan uit dat de uiting overeenstemt met een eerdere uiting van Green Airlines die, zonder dat Green Airlines daar bezwaar tegen heeft gemaakt, door Groningen Airport Eelde op haar website is gepubliceerd mede ten behoeve van Green Airlines. Deze uiting prijst niet alleen Green Airlines aan maar tevens Groningen Airport Eelde. De uiting bevordert immers dat consumenten via haar vliegveld met Green Airlines naar Turku zullen gaan vliegen in de (onjuiste) veronderstelling dat dit belangrijke milieuvoordelen biedt. Dat Groningen Airport Eelde, zoals zij stelt, heeft vertrouwd op de juistheid van de mededelingen van Green Airlines, ontslaat haar niet van de verplichting om zich ervan te vergewissen dat de op haar website mede ten behoeve van zichzelf gepubliceerde milieuclaims gefundeerd zijn. Het feit dat Green Airlines in Duitsland is gevestigd doet aan het voorgaande niet af nu het gaat om reclame die zich mede richt op de Nederlandse markt. De voorzitter beslist daarom als volgt.
De beslissing van de voorzitter
De voorzitter acht de reclame-uiting in strijd met artikel 2 en artikel 3 MRC, en beveelt beide verweerders aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.