De bestreden reclame-uiting

Het betreft de televisiecommercial waarin “de nieuwe In’genius van Bosch” stofzuiger wordt aangeprezen. Aan het eind van de commercial zijn twee modellen van deze stofzuiger te zien, terwijl een voice-over zegt: “Nu met quattro energielabel”. Tegelijkertijd verschijnt een soort etiket in beeld met daarin, schuin achter elkaar, vier maal de letter A en de tekst “beste energielabel classificatie”.

De klacht

In de commercial wordt gezegd dat de stofzuiger een “quattro A energielabel” heeft en wordt een logo met vier A’s getoond. Hierdoor wordt de indruk gewekt dat sprake is van het officiële Europese energielabel A+++, terwijl de stofzuiger officieel het energielabel A heeft. Nu in de commercial een veel hogere dan de werkelijke score wordt gesuggereerd, is de uiting volgens klager misleidend.

Het verweer

Sinds september 2014 is het energielabel verplicht voor alle modellen stofzuigers die nieuw geproduceerd en op de markt gebracht worden. Het Europese standaardlabel voor stofzuigers is opgebouwd uit vier klassen, te weten energie-efficiëntie, stofuitstoot, reiniging op tapijt en reiniging op harde vloeren. In elke klasse kan van A (heel goed) tot en met G (slecht) worden gescoord. De In’genius stofzuiger van Bosch heeft in alle klassen een A gescoord en dus de hoogst mogelijke score behaald. De door klager genoemde status A+++ kan nu nog niet worden behaald; dat is pas het geval vanaf 1 januari 2017. Er zijn op dit moment dus ook geen stofzuigers op de markt met energielabel A+++.

Op grond van de Europese regelgeving dienen reclames voor stofzuigers ten minste “een verwijzing naar de energie-efficiëntie klasse” te bevatten (artikel 4 sub c en d van Richtlijn 2010/30/EU). Adverteerder vermeldt in haar reclame-uitingen naast de energie-efficiëntie klasse ook de scores in de drie overige klassen. In haar uitingen maakt adverteerder veelvuldig gebruik van pictogrammen om bepaalde eigenschappen van haar producten mee te delen, zoals het in de commercial getoonde pictogram met de vier A’s en de tekst “beste energielabel classificatie”.

Het gebruik van dit pictogram of de uitgesproken tekst “nu met quattro A energielabel” is niet misleidend. “Quattro A energielabel” is een speelse manier om mee te delen dat de betreffende stofzuiger vier keer een A heeft gescoord in de vier klassen die tezamen deel uitmaken van het Europese energielabel. Dit is objectief en aantoonbaar feitelijk juist. De tekst “beste energielabel classificatie” in het pictogram geeft slechts de betekenis aan van de daarin afgebeelde A’s, namelijk dat de stofzuiger in elke klasse de hoogste score heeft behaald. Nu er veel aandacht is geweest voor de invoering van het energielabel voor o.a. stofzuigers, mag volgens adverteerder de consument bekend worden verondersteld met het Europese energielabel en de verschillende categorieën, alsmede met het feit dat de hoogst haalbare score een A is. In de commercial wordt niet de indruk gewekt dat de stofzuiger een hogere score heeft behaald dan in werkelijkheid het geval is, zoals klager stelt, nu de stofzuiger daadwerkelijk de hoogste score heeft behaald. Het energielabel A+++ is nog niet in gebruik en dus ook niet bekend bij de consument. Verder valt volgens adverteerder niet in te zien dat de consument het getoonde pictogram zou verwarren met het officiële Europese energielabel, nu de consument bekend is met het officiële energielabel. Het pictogram wordt ook niet ter vervanging van maar naast dit label gebruikt en geeft niet meer of andere informatie dan het label. Dezelfde informatie, gevisualiseerd in een pictogram, zal niet leiden tot ander economisch gedrag bij de consument.

De repliek

De repliek wordt als volgt samengevat.

Het is klager gebleken dat status A+++ op dit moment inderdaad nog niet behaald kan worden door stofzuigers, omdat het nieuwe energielabel gefaseerd per productgroep ingevoerd wordt. De status A+++ wordt echter al wel gehanteerd voor veel andere elektronische apparaten. Klager meent dat in redelijkheid niet van consumenten verwacht mag worden dat zij weten wanneer welke productgroep naar het nieuwe energielabel overgaat. Bovendien krijgen alleen nieuwe apparaten het nieuwe energielabel, waardoor oude en nieuwe labels naast elkaar worden gebruikt. Door dit alles kan de consument in verwarring raken door het in de commercial getoonde label en de indruk krijgen dat de stofzuiger een energielabel heeft gekregen dat hoger is dan de status A. Dat volgens adverteerder sprake is van een in haar huisstijl passend pictogram en niet van een officieel energielabel is niet duidelijk, aldus klager, nu geen andere pictogrammen en niet het Europese energielabel worden getoond. De voice-over spreekt ook van “energielabel”. Blijkens de door klager geraadpleegde website energielabel.nl betekent het oude energielabel A niet automatisch dat het betreffende product onder het nieuwe label ook de status A of hoger krijgt.

De dupliek

De dupliek wordt als volgt samengevat.

Voor zover de gefaseerde invoering van het nieuwe A+++ energielabel voor stofzuigers (vanaf 1 januari 2017) daadwerkelijk voor onduidelijkheid zorgt bij de consument, vloeit deze situatie voort uit Europese wetgeving waarop adverteerder geen invloed kan uitoefenen. Adverteerder maakt reclame voor haar stofzuigers binnen het kader van de huidige Europese wetgeving. Uit zowel het Europese energielabel als het in de commercial getoonde pictogram volgt duidelijk dat op dit moment de hoogst haalbare score in de vier klassen van het energielabel een A is. Niets in het pictogram verwijst naar of suggereert dat sprake is van een (toekomstige) A+++ beoordeling. Van verwarring door het naast elkaar gebruiken van het oude en het nieuwe energielabel, zoals klager stelt, is geen sprake. Het nieuwe energielabel voor stofzuigers wordt pas vanaf 2017 gebruikt.

Het oordeel van de Commissie

Klager maakt bezwaar tegen de televisiecommercial voor de nieuwe stofzuiger van Bosch, zo begrijpt de Commissie, omdat volgens klager de consument wordt misleid over de status van het aan de stofzuiger toegekende energielabel. Deze klacht treft doel.

De mededeling “nu met quattro energielabel” en het daarbij getoonde etiket met vier A’s en de tekst “beste energielabel classificatie” zullen naar het oordeel van de Commissie bij de gemiddelde consument gemakkelijk de indruk wekken dat de betreffende stofzuiger vier maal een A heeft gescoord op energieverbruik. Deze consument hoeft niet te begrijpen dat in werkelijkheid slechts één A betrekking heeft op de energie-efficiëntieklasse van de stofzuiger en de andere drie A’s op de resultaten voor stofuitstoot en reiniging op tapijt en harde vloeren, welke resultaten ook in klassen van A tot en met G weergegeven worden op het met ingang van september 2014 ingevoerde Europese standaardetiket voor stofzuigers. Daarbij is van belang dat in de commercial het officiële Europese energielabel niet wordt getoond en in plaats daarvan wordt gesproken van een “quattro energielabel”.

Vast staat dat de aangeprezen stofzuiger een A heeft gescoord op energie-efficiëntie. Door de suggestie dat de stofzuiger in deze categorie een score van vier A’s heeft behaald, wordt de consument naar het oordeel van de Commissie op het verkeerde been gezet. Dat een hogere score dan A op dit moment nog niet mogelijk is, doet daaraan niet af.

Gelet op het voorgaande wordt in de televisiecommercial onduidelijke informatie verstrekt over de voornaamste kenmerken van de stofzuiger als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Omdat de gemiddelde consument hierdoor een besluit over een transactie kan nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.