De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiereclame voor de ZenSations Angel E-Smoker.
Daarin wordt gezegd:
“Bespaar tot € 200,- per maand met ZenSations Angel. ZenSations Angel E-Smoker, nu met twee gratis e-liquids voor maar € 17,95”.
In beeld verschijnt onder meer een verpakking van genoemde E-Smoker. Op die verpakking staat onder meer: “E-Sigaret”. Onder in beeld is vermeld:
“www.zensations.nl.
Zensations producten bevatten geen kankerverwekkende stoffen”.
Vervolgens zijn twee verpakkingen van e-liquids te zien met naast elk van die verpakkingen het betreffende product.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Reclame voor sigaretten (en andere rookwaren) is al lange tijd niet meer toegestaan.
E-smokers zijn geen rookwaren, maar het gebruik van dit product en reclame daarvoor geven wel aanleiding tot roken. Reclame voor E-smokers en andere alternatieven voor sigaretten dienen dan ook verboden te worden.
Verder is niet aangetoond dat E-smokers op lange termijn niet schadelijk zijn voor de gezondheid. Er wordt een vloeistof met toegevoegde aroma’s verhit, zodat de damp ingeademd kan worden. De samenstelling van deze vloeistoffen wordt niet getoetst en iedere fabrikant kan eigen vloeistoffen ontwikkelen. Deze vloeistoffen bevatten ook nicotine en andere schadelijke en/of verslavende stoffen.
Bij het verhitten van deze bovenbedoelde aromatische vloeistoffen, tijdens normaal gebruik van de E-Smoker, ontstaan chemische verbindingen die zeer schadelijk voor de gezondheid en potentieel kankerverwekkend zijn. In de reclame is echter vermeld:
“Zensations producten bevatten geen kankerverwekkende stoffen”. Deze informatie is onjuist.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
De e-sigaret valt onder het tijdelijke Warenwetbesluit elektronische sigaret. Op grond van dit besluit dient reclame de in het Warenwetbesluit bedoelde waarschuwing te bevatten die ook op de verpakking moet staan. Verder mag reclame niet de indruk wekken dat de gebruiker het product kan gebruiken zonder schadelijke gevolgen en mag niet worden vermeld dat het product kan helpen bij het stoppen met roken van tabaksproducten. Volgens adverteerder geldt het besluit thans niet voor e-sigaretten.
Een verbod voor reclame voor e-smokers, zoals klager wenst, geldt op dit moment niet. Naar alle waarschijnlijkheid zullen e-sigaretten pas vanaf 20 mei 2016 onder de Tabakswet vallen.
Voor wat betreft de vermelding “Zensations producten bevatten geen kankerverwekkende stoffen” voert adverteerder aan dat de ingrediënten en de vloeistof die de e-sigaret van adverteerder bevat, worden verdampt tijdens gebruik van de e-sigaret. Deze producten worden geproduceerd in Duitsland onder ISO 2001-2008 en zijn “GRAS” (Generally Recognised As Safe). Adverteerder acht het bezwaar van adverteerder dan ook ongegrond.
Het oordeel van de Commissie
De klacht en het naar aanleiding daarvan gevoerde verweer, waarin adverteerder heeft meegedeeld dat e-sigaretten naar alle waarschijnlijkheid vanaf mei 2016 onder de Tabakswet zullen vallen, geven de Commissie aanleiding om als volgt te overwegen en te oordelen.
Op 1 februari 2015 is het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret in werking getreden. Ingevolge artikel 1 onder b van dit besluit wordt onder een elektronische sigaret verstaan:
“een product dat gebruikt kan worden voor de consumptie van nicotinehoudende damp via een mondstuk, of een onderdeel van dat product, waaronder een patroon, een reservoir en het apparaat zonder patroon of reservoir”. Naar het oordeel van de Commissie valt de ZenSations Angel E-Smoker, op de verpakking daarvan aangeduid als “E-Sigaret”, onder deze definitie.
Artikel 9 lid 1 van voornoemd warenwetbesluit luidt, voor zover hier van belang:
“Het is een ieder verboden om in de uitoefening van beroep of bedrijf een elektronische sigaret (..) aan te prijzen via enig op het publiek gericht reclamemedium anders dan met gebruikmaking van de waarschuwing, genoemd in artikel 8, eerste lid”. Deze waarschuwing luidt:
“Dit product bevat de zeer verslavende stof nicotine. Het gebruik ervan wordt afgeraden voor niet-rokers”.
De Commissie stelt vast dat het ingevolge voornoemde bepalingen van het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret met ingang van 1 februari 2015 is toegestaan om reclame te maken voor de elektronische sigaret, mits voornoemde waarschuwing wordt gebruikt. De wetgever heeft, door middel van voornoemd besluit, voorlopig de mogelijkheid willen bieden om reclame te maken voor een elektronische sigaret. Een redelijke uitleg van artikel 9 lid 1 van het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret in verbinding met artikel 8, eerste lid van dat besluit brengt mee dat de bewuste waarschuwing duidelijk leesbaar dient te zijn. Naar het oordeel van de Commissie is bestreden uiting niet duidelijk voorzien van voornoemde waarschuwing. Deze waarschuwing lijkt te staan op de getoonde verpakkingen van de e-liquids, maar is niet voldoende duidelijk leesbaar. Gelet hierop acht de Commissie de uiting in strijd artikel 9 lid 1 van het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret en daardoor in strijd met de wet als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code.
Klager heeft de mededeling “Zensations producten bevatten geen kankerverwekkende stoffen” gemotiveerd bestreden. Gelet daarop lag het op de weg van adverteerder om de juistheid van deze mededeling aannemelijk te maken. Daarin is adverteerder naar het oordeel van de Commissie niet geslaagd. Het verweer dat de producten van adverteerder worden produceerd in Duitsland onder ISO 2001-2008 en dat deze “GRAS” ofwel “Generally Recognised As Safe” zijn, biedt onvoldoende grondslag voor de specifieke mededeling: “Zensations producten bevatten geen kankerverwekkende stoffen”. In zoverre gaat de reclame gepaard met onjuiste informatie ten aanzien van risico’s van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met de artikelen 2 en 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.