De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiereclame voor de “ZenSations StarterSet”.
Daarin zegt de voice-over:
“Voor € 4,95 gaat iedereen dampend de winkel uit. Met de ZenSations StarterSet. De makkelijkste e-smoker ter wereld. Nu voor maar € 4,95. Kijk op ZenSations.nl”.
Intussen is bij de beelden van een man die “dampend”, kennelijk met een ZenSations e-smoker, een winkel verlaat, onder meer te lezen:
”ZenSations StarterSet € 4,95”
en
“DEZE ACTIE IS GELDIG T/M 28 MEI”
en
“DIT PRODUCT BEVAT DE VERSLAVENDE STOF NICOTINE
HET GEBRUIK ERVAN WORDT AFGERADEN VOOR NIET ROKERS”
en
“Van 17,95 nu voor 4,95”.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Klager zag de reclame om 19.45 uur. Hij maakt er bezwaar tegen dat reclame wordt gemaakt voor een verslavend, tot kanker en ziekten van hart en bloedvaten leidend genotsmiddel, op een tijdstip dat veel beïnvloedbare jongeren televisie kijken.
Aannemelijk is dat het gebruik van de e-sigaret voor bestaande rokers leidt tot continuering van het gebruik van nicotine, in plaats van het stoppen daarmee, en daardoor tot meer gezondheidsschade.
Aannemelijk is ook dat jongeren die bevattelijk zijn voor groepsdruk en twijfelen over hun rookdebuut door deze reclame zwichten voor nicotine en daardoor verslaafd raken aan tabaksmiddelen, terwijl zij zonder deze verleiding hier niet toe over zouden zijn gegaan.
Klager acht het toelaten van deze reclame door de Ster laakbaar; de Ster wordt medeplichtig aan gezondheidsschade die kan worden voorkomen.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
De e-sigaret valt tot 20 mei 2016 onder de regelgeving van het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret. Onderdeel van de regelgeving ter zake van het adverteren voor de elektronische sigaret is dat in een duidelijke disclaimer wordt weergegeven en gewaarschuwd dat de stof nicotine in het product zit en dat deze een potentieel verslavende werking heeft. Adverteerder heeft aan deze regel voldaan.
Klager meent dat het toelaten van deze reclame door de Ster laakbaar is, omdat de Ster daardoor medeplichtig wordt aan voorkombare gezondheidsschade. Aldus ziet de klacht niet op de specifieke reclame van adverteerder en hoort deze bij de Ster thuis.
De door adverteerder op 16 mei 2016 uitgezonden reclame voldoet aan de regelgeving die voortvloeit uit het Tijdelijk Warenwetbesluit elektronische sigaret, nu in de reclame duidelijk wordt vermeld dat het product de stof nicotine bevat en het gebruik ervan wordt afgeraden aan niet rokers.
Het oordeel van de Commissie
1.
De Commissie stelt voorop dat:
zij tot taak heeft te beoordelen of reclame wordt gemaakt in overeenstemming met de Nederlandse Reclame Code (NRC) en
een ieder die van oordeel is dat een reclame in strijd is met de NRC, een klacht kan indienen bij de Commissie, een en ander op de wijze als omschreven bedoeld in artikel 7 lid 1 van het Reglement betreffende de Reclame Code Commissie en het College van Beroep.
Klager heeft gesteld dat hij het toelaten van deze reclame door de Ster laakbaar acht, waarop namens adverteerder onder meer naar voren is gebracht dat de klacht dus niet ziet op de inhoud van de specifieke reclame van adverteerder en dat deze daarom thuishoort bij de Ster.
De Commissie deelt dit standpunt van adverteerder niet. De klacht heeft in elk geval ook betrekking op de inhoud van de reclame-uiting van adverteerder waarvoor zij verantwoordelijkheid draagt. De Commissie ziet dan ook geen aanleiding om de klacht niet zelf te behandelen.
2.
De klacht en het naar aanleiding daarvan gevoerde verweer, waarin adverteerder heeft meegedeeld dat de e-sigaret tot 20 mei 2016 onder de regelgeving van het tijdelijk Warenwetbesluit elektronische sigaret valt, geeft de Commissie aanleiding om als volgt te overwegen en te oordelen.
De bestreden uiting is uitgezonden op 16 mei 2016, derhalve voor 20 mei 2016. Vanaf 20 mei 2016 geldt de Tabaks- en rookwarenwet en op grond van artikel 5 lid 1 van deze wet is reclame voor elektronische sigaretten in beginsel verboden. Op dit verbod gelden enkele in voornoemde wet genoemde uitzonderingen, maar deze zijn in het geval van de onderhavige televisiereclame niet van toepassing.
Op 16 mei 2016, de datum van uitzending van de bestreden televisiereclame, gold nog het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret, dat op 1 februari 2015 in werking was getreden. Ingevolge artikel 1 onder b van dit besluit wordt onder een elektronische sigaret verstaan:
“een product dat gebruikt kan worden voor de consumptie van nicotinehoudende damp via een mondstuk, of een onderdeel van dat product, waaronder een patroon, een reservoir en het apparaat zonder patroon of reservoir”. Naar het oordeel van de Commissie valt de ZenSations e-smoker onder deze definitie.
Artikel 9 lid 1 van voornoemd warenwetbesluit luidt, voor zover hier van belang:
“Het is een ieder verboden om in de uitoefening van beroep of bedrijf een elektronische sigaret (..) aan te prijzen via enig op het publiek gericht reclamemedium anders dan met gebruikmaking van de waarschuwing, genoemd in artikel 8, eerste lid”. Deze waarschuwing luidt:
“Dit product bevat de zeer verslavende stof nicotine. Het gebruik ervan wordt afgeraden voor niet-rokers”.
De Commissie stelt vast dat het ingevolge voornoemde bepalingen van het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret met ingang van 1 februari 2015 was toegestaan om reclame te maken voor de elektronische sigaret, mits voornoemde waarschuwing werd gebruikt. De wetgever heeft destijds, door middel van voornoemd besluit, voorlopig de mogelijkheid willen bieden om reclame te maken voor een elektronische sigaret.
De bestreden uiting bevat de volgende waarschuwing:
“DIT PRODUCT BEVAT DE VERSLAVENDE STOF NICOTINE
HET GEBRUIK ERVAN WORDT AFGERADEN VOOR NIET ROKERS”.
Aangezien deze waarschuwing, waarin het woord “zeer” ontbreekt, niet geheel overeenstemt met de waarschuwing, voorgeschreven in artikel 9 lid 1 van voornoemd warenwetbesluit, is de uiting in strijd met deze bepaling en daardoor in strijd met de wet als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
Klager maakt ook bezwaar tegen het tijdstip van uitzenden van de reclame. Het Tijdelijk warenwetbesluit elektronische sigaret bevat geen verbod om voor een bepaald tijdstip reclame te maken voor elektronische sigaretten. De Commissie ziet verder ook geen aanleiding om te oordelen dat de uiting, gelet op het tijdstip van uitzenden daarvan, in strijd is met de NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met de artikel 2 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.