De bestreden reclame-uiting

Het betreft de advertentie ‘1opde4.nl’ van GGZ Nederland in de Volkskrant van

15 september 2009. Er staat onder meer: “Dankzij de grote inzet van onze professionals is driekwart van onze patiënten binnen een jaar weer genezen.”

Een kopie van de uiting is aan deze beslissing gehecht.

De klacht

Klager maakt bezwaar tegen de in de advertentie opgenomen zinsnede dat driekwart van de patiënten in de geestelijke gezondheidszorg binnen een jaar genezen zou zijn. Adverteerder doet deze uitspraak zonder wetenschappelijke onderbouwing. Uit het door adverteerder overgelegde rapport blijkt niet dat deze bewering juist is. Voorts is met de advertentie in de Volkskrant sprake van een kwalijke werving door adverteerder met belastinggeld. De belofte die in de advertentie gedaan wordt, geeft valse hoop en is misleidend op grond van artikel 2 en 8 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Het verweer

Met de gewraakte advertentie heeft adverteerder begrip willen vragen voor de maatschappelijke rol van de geestelijke gezondheidszorg. Adverteerder kan aantonen dat driekwart van haar patiënten daadwerkelijk binnen een jaar klaar is met zijn of haar behandeling in de geestelijke gezondheidszorg en daarmee als genezen wordt gezien.

Daartoe heeft zij het ‘Sectorrapport GGZ 2009’ overgelegd. Overigens is de reclame-uiting niet bedoeld om nieuwe patiënten te werven.

De mondelinge behandeling

Klager vindt dat in de advertentie ten onrechte wordt gesproken over ‘genezen.’ In het door adverteerder overgelegde rapport wordt alleen de term ‘behandelduur’ gebruikt. In kader 3.26 wordt informatie gegeven over het aantal uitgeschreven cliënten en de gemiddelde behandelduur in dagen. Wat opvalt is dat het totaal aantal uitgeschreven cliënten 86.243 bedraagt terwijl volgens klager bijna 850.000 mensen in behandeling zijn. Klager vraagt zich af hoe adverteerder op grond van deze cijfers zijn bewering heeft kunnen doen.

Het oordeel van de Commissie

Adverteerder stelt dat driekwart van zijn patiënten binnen een jaar is genezen. In het daartoe overgelegde sectorrapport wordt, in tegenstelling tot de gebezigde term in de reclame-uiting, niet gesproken over ‘genezen’ maar over ‘beëindiging van zorg’ of over ‘uitgeschreven cliënten.’ Zorg wordt onder meer beëindigd in wederzijds overleg of door overlijden of verhuizing. Waar in het rapport wordt gerapporteerd over ‘uitgeschreven cliënten’ is sprake van een afgeronde behandeling. Over het ijkjaar 2007 zijn 86.243 cliënten uitgeschreven waarvan 35.154 cliënten een behandelduur hebben genoten korter dan 1 jaar. Hieronder vallen ook behandelingen van 1 dag, zoals door-verwijzingen. In totaal zijn in het desbetreffende ijkjaar 844.677 cliënten behandeld.

Voor de Commissie is niet duidelijk hoe bovengenoemde cijfers over behandelduur en aantal cliënten zich tot de mededeling verhouden in de reclame-uiting dat driekwart van de door adverteerder behandelde patiënten binnen een jaar geneest. Voorts is niet duidelijk of met een ‘afgeronde behandeling’ wordt bedoeld een ‘genezen’ patiënt. Het feit dat doorverwijzingen worden gerekend tot de categorie ‘afgeronde behandelingen’ acht de Commissie niet juist nu een doorverwijzing niet als een genezing kan worden beschouwd. Gelet op het bovenstaande is de Commissie van oordeel dat adverteerder onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat driekwart van haar patiënten binnen een jaar is genezen. Daarmee is geen duidelijke informatie verstrekt over de resultaten van de behandelingen van adverteerder als bedoeld onder b van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, te weten het sluiten van een behandelingsovereenkomst met adverteerder, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.