De bestreden uiting

Het betreft een uiting op http://eurolactatie.net/2015/04/29/in-de-olie/.

Daarin staat onder de aanhef “In de olie” onder meer:

“Schimmelinfecties in zuigelingen en voedende moeders, veelal veroorzaakt door Candida Albicans en bekend onder de naam Spruw, kunnen de voeding en daarmee de verdere gezondheid van het kind in gevaar brengen.

(…)

Voor de behandeling van Spruw bij moeder en kind wordt meestal Nystatine of Miconazol voorgeschreven.

(….)

Er is in de loop der jaren ook onderzoek gedaan naar meer traditioneel toegepaste middelen (meestal huismiddeltjes genoemd) tegen infecties met schimmels en bacteriën. In de volgende alinea’s worden drie publicaties beschreven, namelijk die van Bergsson et al (1) over antimicrobiële werking van vetten in het algemeen, Ogbolu et al (2) over die van kokosolie in het bijzonder, en Devkatte et al (3) over het effect van allerlei plantaardige etherische oliën op schimmels, met name Candida Albicans.

(…).

De gecombineerde conclusies van de auteurs van deze publicaties(1) (2) (3) betekenen dat een mengsel van extra virgin kokosolie met enkele EO’s (EO’s = etherische oliën) bijvoorbeeld de bovenste twee van het lijstje van de vorige alinea, schimmels kan doden”.

Onderaan het artikel staan “comments”, waaronder een comment van C.G.A. van Veldhuizen-Staas van 1 mei 2015. Daarin staat:

“Je neemt niet-ontgeurde (‘extra virgin‘) kokosolie en laat die bij een temperatuur boven lichaamstemperatuur  (tussen 40 en 60 graden Celsius) vloeibaar worden. Daarbij doe je per 100ml 1ml etherische olie van kaneel en 1ml etherische olie van citroengras en mengt dit goed. Laat dan afkoelen en weer stevig worden. Ik heb dit al voor je gedaan en verkoop het in potjes van 15ml in de webwinkel http://www.eurolacwinkel.nl”.

De klacht

De klacht kan als volgt worden samengevat.

Er is sprake van reclame voor het product “Zacht” van het merk Eurolac/van Eurolac Lacatatiekunde, waarbij medische claims worden gebruikt. Door het gebruik van deze claims wordt “Zacht” als geneesmiddel gepositioneerd. Omdat voor het product geen handelsvergunning is afgegeven, is de uiting in strijd met artikel 84 lid 2 van de Geneesmiddelenwet en met artikel 4 van de Code Publieksreclame voor Geneesmiddelen. (CPG).

Klaagster wijst er nog op dat C.G.A. van Veldhuizen-Staas de tekst van de bestreden webpagina ook elders op internet heeft laten plaatsen met een link naar haar eigen website www.borstvoeding.com. Voorts gebruikt zij op Twitter medische claims voor het onderhavige product.

Klaagster legt kopieën over van een uiting op borstvoeding.com, van een uiting op de  blog van mevrouw Van Veldhuizen, van een tweet die via het bedrijfsaccount van Eurolac is gestuurd en van de facebookpagina van Eurolac, op welke Facebookpagina sprake is van “De zalf Zacht”. Naar de mening van klaagster betekenen “deze uitingen samen” dat “Zacht zalf” door Eurolac volgens het aandieningscriterium wordt gepositioneerd als ongeregistreerd geneesmiddel.

Informatie Keuringsraad KOAG/KAG

De Keuringsraad heeft onder meer het volgende meegedeeld.

De uiting valt onder de competentie van de KAG.

Op de bewuste website wordt geschreven over schimmelinfecties (een medische aandoening) in het algemeen en het optreden daarvan bij borstvoeding gevende moeders in het bijzonder. Daarbij worden de anti-microbiële eigenschappen van vetten in het algemeen en die van kokosolie in het bijzonder beschreven.

Onderaan de webpagina staan comments, waaronder die van C.G.A. van Veldhuizen-Staas. In deze comment wordt een kokosolie bevattende zalf in potjes van 15 ml in de webwinkel http://www.eurolacwinkel.nl” aangeprezen. Het betreft de zalf “Zacht”, op basis van onder meer kokosolie. De gemiddelde consument zal begrijpen dat deze zalf ‘Zacht’ anti-microbiële eigenschappen heeft. De zalf is niet geregistreerd als geneesmiddel.

De conclusie luidt dat er sprake is van een ongeregistreerd geneesmiddel en dat de uiting in strijd is met de artikelen 3c en 4 CPG en met artikel  84 lid 2 van de Geneesmiddelenwet.

Het verweer

Namens verweerder is onder meer het volgende meegedeeld.

Het bestreden artikel houdt een bespreking in van vrij en openbaar toegankelijke wetenschappelijke literatuur met onderzoeksresultaten. Van een medische claim is geen sprake. De vermelding dat een product op basis van in het artikel beschreven stoffen verkrijgbaar is in de webwinkel van verweerder is pas later toegevoegd, in antwoord op een vraag van een lezer. Het betreft geen reclame, maar slechts een vermelding omtrent verkrijgbaarheid. Lacatiekundigen verwijzen moeders met vragen over verkrijgbaarheid van producten nu eenmaal naar collega-verkooppunten dan wel naar hun eigen webshop.

Noch in het artikel, noch in de vermelding van verkrijgbaarheid wordt gesproken over een geneesmiddel.

Verweerder verwerpt ook het oordeel van KOAG/KAG. Er is geen sprake van medische claims, noch van een aanprijzing van de zalf; er wordt slechts gewezen op de verkrijgbaarheid van de zalf.

Het bespreken van wetenschappelijke literatuur is een belangrijk onderdeel van het werk van verweerder als lactatiekundige. Verweerder deelt slechts wetenschappelijke informatie, teneinde deze toegankelijk te maken. In de regels, waarin verweerder volgens de aantijging zalf aanprijst, geeft verweerder eerst een recept (in een meer culinaire betekenis als ‘ingrediënten en bereidingswijze’) om op basis van de literatuurbespreking een zalf te maken. Pas daarna wordt meegedeeld dat die zalf in plaats van zelfgemaakt ook kant en klaar kan worden gekocht.   

Het oordeel van de Commissie

De Commissie stelt voorop dat zij zich zal beperken tot het beoordelen van de hierboven onder “De bestreden uiting” beschreven uiting, namelijk de tekst onder de aanhef “In de olie” in combinatie met de comments onder die tekst ten tijde van het indienen van de klacht, meer in het bijzonder het comment van C.G.A. van Veldhuizen-Staas, tegen welke uiting klaagster een duidelijk bezwaar naar voren heeft gebracht.

Klaagster heeft in verband met de klacht ook gewezen op een uiting op borstvoeding.com, een uiting op de blog van mevrouw Van Veldhuizen, een tweet via het bedrijfsaccount van Eurolac en op de facebookpagina van Eurolac en heeft gesteld dat “deze uitingen samen” betekenen dat Zacht zalf door Eurolac als ongeregistreerd geneesmiddel wordt gepositioneerd.

In de bestreden uiting wordt de in de comment beschreven combinatie van “niet-ontgeurde (‘extra virgin‘) kokosolie” en etherische oliën van kaneel en citroengras, verkrijgbaar in potjes van 15ml in de webwinkel http://www.eurolacwinkel.nl”, naar het oordeel van de Commissie genoemd als voorbeeld van een mengsel van extra virgin kokosolie met enkele EO’s (EO’s = etherische oliën), dat schimmels kan doden, zoals in de tekst boven de comments is beschreven.

Aldus wordt voornoemde combinatie aan de consument gepresenteerd als zijnde geschikt voor: het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek of wond bij de mens als bedoeld in artikel 1 lid 1 onder b van de Geneesmiddelenwet. Nu zoals de Keuringsraad KOAG/KAG heeft meegedeeld, voor dit middel geen handelsvergunning is afgegeven, is de uiting in strijd met artikel 84 lid 2 Geneesmiddelenwet en met het op deze wetsbepaling gebaseerde artikel 4 CPG. Artikel 4 CPG luidt:

“Het is verboden reclame te maken voor geneesmiddelen waarvoor de wettelijk vereiste handelsvergunning niet is afgegeven”.

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met artikel 2 NRC en met artikel 4 CPG. Zij beveelt verweerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.