De bestreden reclame-uiting

Het betreft een aanbieding van “eenpersoons boxspring Noa” op de website bedden.nl, voor zover daarin (onder aan de pagina) met een hyperlink wordt verwezen naar de algemene voorwaarden van bedden.nl. In deze algemene voorwaarden staat (voor zover voor de klacht van belang):

“Artikel 6. Ontbinding/herroeping

Afnemer heeft gedurende 14 dagen na ontvangst van het artikel het recht een Leveringsovereenkomst te ontbinden zonder opgave van redenen. Uitzondering hierbij zijn speciaal voor u samengestelde producten of speciaal voor u op maat bestelde producten (dit geldt voor alle bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems). Alle annuleringen dienen schriftelijk aan MasterBedding B.V. te worden doorgegeven. U dient in uw schriftelijke annulering in ieder geval uw volledige naam, telefoon- en ordernummer te vermelden. Ingeval van ontbinding dient het artikel onmiddellijk en verantwoord (dat wil zeggen: met zo min mogelijk risico op beschadiging) aan de Leverancier te worden geretourneerd. Als de Afnemer zijn bestelling van op maat bestelde artikelen zoals bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems wenst te annuleren tijdens de bestelperiode, ofwel voordat de goederen geleverd zijn, rekenen wij hiervoor 30% annuleringskosten (volgens de CBW voorwaarden).

De kosten voor het retourneren van de bestelling dienen te worden voldaan door de Afnemer. Eventuele schade welke ontstaat tijdens het retour zenden aan de Leverancier zijn voor verantwoording en rekening van de Afnemer.

Nadat de Afnemer een beroep heeft gedaan op de ontbinding en de bestelling retour is ontvangen en deze voldoet aan de genoemde voorwaarden van lid. 6.2, zal MasterBedding B.V. binnen 14 dagen het aan de Afnemer verschuldigde bedrag restitueren. Restitutie geschiedt op de door de Afnemer opgegeven bank- of girorekening.

De aanspraak op terugbetaling is aan de volgende voorwaarden gebonden:

De artikelen zijn geheel compleet en in de originele staat;

De artikelen moeten in de originele gesloten en ongeopende verpakking zitten (indien de Afnemer gebruik maakt van de montageservice en de artikelen zijn uitgepakt en/of geplaatst vervalt dan ook het recht van retour);

De artikelen zijn ongebruikt en onbeschadigd;

De artikelen zijn schoon, zoals de Afnemer deze heeft ontvangen;

De Afnemer kan de originele aankoopfactuur overleggen;

Het recht van retour geldt niet voor producten die op maat besteld/vervaardigd zijn (zoals alle bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems) of voor speciale eenmalige aanbiedingen.”

Verder staan, naast de afbeelding en prijs van het bed, 5 stappen genoemd: “stap 1: kies uw maat”; “stap 2: kies uw kleur”; “stap 3: kies uw matrashardheid”; “stap 4: kies uw topper” en stap 5: “4 seizoenendekbed”.

De klacht

De klacht, zoals klager deze schriftelijk heeft verwoord en tijdens de zitting mondeling heeft toegelicht, wordt als volgt samengevat. Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat daarin, in de algemene voorwaarden die bij de aanbieding gelden, onjuiste informatie wordt verstrekt over het herroepingsrecht. Volgens klager heeft de consument op basis van het Burgerlijk Wetboek tot 12 maanden na levering de tijd om de overeenkomst kosteloos te annuleren, en moet een adverteerder correcte informatie geven over het herroepingsrecht.

Klager heeft ter zitting toegevoegd dat er geen sprake is van “op maat gemaakte producten”, omdat in de uiting steeds uit vaststaande maten moet worden gekozen. Bij de 5 “stappen” kan volgens klager maximaal uit 4 opties (afmetingen, kleuren etc.) per stap worden gekozen. Het is niet zo dat men een zelfgekozen maat kan invoeren, die afwijkt van de opties die adverteerder biedt.

Het oordeel van de Commissie

1) In de algemene voorwaarden van adverteerder staat onder meer:

“Afnemer heeft gedurende 14 dagen na ontvangst van het artikel het recht een Leveringsovereenkomst te ontbinden zonder opgave van redenen. Uitzondering hierbij zijn speciaal voor u samengestelde producten of speciaal voor u op maat bestelde producten (dit geldt voor alle bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems).”

En:

“Als de Afnemer zijn bestelling van op maat bestelde artikelen zoals bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems wenst te annuleren tijdens de bestelperiode, ofwel voordat de goederen geleverd zijn, rekenen wij hiervoor 30% annuleringskosten (volgens de CBW voorwaarden).”

En:

“De aanspraak op terugbetaling is aan de volgende voorwaarden gebonden:

2. De artikelen moeten in de originele gesloten en ongeopende verpakking zitten (indien de Afnemer gebruik maakt van de montageservice en de artikelen zijn uitgepakt en/of geplaatst vervalt dan ook het recht van retour);

[…]

6. Het recht van retour geldt niet voor producten die op maat besteld/vervaardigd zijn (zoals alle bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems) of voor speciale eenmalige aanbiedingen.”

2) Het herroepingsrecht (het recht om een overeenkomst binnen 14 dagen te herroepen) beoogt de consument te beschermen in de bijzondere situatie van een op afstand gesloten overeenkomst, waarbij het de consument vóór sluiting van de overeenkomst niet mogelijk is daadwerkelijk het product te zien (zoals bij de onderhavige koop via internet). Het herroepingsrecht wordt dus geacht het nadeel te vergoeden dat de consument lijdt bij een op afstand gesloten overeenkomst, door hem bedenktijd toe te kennen waarin hij het gekochte product kan keuren en uitproberen. De regels voor het herroepingsrecht staan in Richtlijn 2011/83/EU (hierna ook “Richtlijn Consumentenrechten”). Deze Richtlijn is voor wat betreft de informatieverplichtingen geïmplementeerd in artikel in artikel 6:230 sub p BW en in artikel 8.4 sub f e.v. van de Nederlandse reclame Code (NRC). In artikel 14 van de Richtlijn staat dat de consument alleen de directe kosten van het terugzenden van de goederen draagt. Bovendien (zo volgt uit overweging 40 van de Richtlijn) dient de consument de mogelijkheid te hebben zijn herroepingsrecht uit te oefenen voordat hij de goederen fysiek in bezit krijgt.

3) Er zijn enkele beperkingen op het herroepingsrecht.

In artikel 16 onder c van de Richtlijn Consumentenrechten staat dat er een uitzondering bestaat voor de levering van “volgens specificaties van de consument vervaardigde goederen, of die duidelijk voor een specifieke persoon bestemd zijn”.

Daarnaast geldt, in de context van artikel 16, onder e van de Richtlijn, dat de aard van een goed de verzegeling van de verpakking ervan kan rechtvaardigen om redenen van gezondheidsbescherming of hygiëne en dat door de verbreking van de verzegeling van een dergelijke verpakking het erin vervatte goed dus niet langer de gezondheidsbescherming of de hygiëne kan waarborgen. In die situatie brengt verzegeling van de verpakking mee dat het herroepingsrecht niet meer kan worden ingeroepen. Dit wordt restrictief uitgelegd. Het Europese Hof van Justitie heeft recent geoordeeld dat deze beperking voor matrassen niet geldt. Een matras wordt in feite beschouwd als een product dat door gebruik niet definitief ongeschikt is voor een nieuw gebruik door een derde of voor een nieuwe verkoop (HvJ 27 maart 2019, ECLI:EU:C:2019:255).

4) De Commissie is van oordeel dat de bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems  die adverteerder aanbiedt niet een zodanig “op maat gemaakt” karakter hebben, dat zij onder de uitzondering op het herroepingsrecht vallen. Weliswaar kan bij de samenstelling van het bed gekozen worden uit een aantal opties voor wat betreft afmeting, kleur en materiaal, maar dit zijn alle door de adverteerder, vooraf vastgestelde opties. Het gevolg hiervan is dat alle bestelde bedden een min of meer gangbaar formaat, materiaal en kleur hebben. Wanneer adverteerder een bed (of een onderdeel daarvan) geretourneerd krijgt, zal zij dit (in zijn geheel of in onderdelen) naar alle waarschijnlijkheid kunnen hergebruiken of doorverkopen.

5) Gelet op het voorgaande, acht de Commissie de bepaling dat alle bedden, boxsprings, matrassen en lattenbodems van adverteerder zonder meer van het herroepingsrecht zijn uitgesloten, in strijd is met artikel 8.4 onder l NRC, dat kort gezegd eist dat wanneer er een recht van ontbinding van de overeenkomst bestaat, de voorwaarden van dat recht overeenkomstig de wet moeten zijn.

6) Voor het rekenen van 30% annuleringskosten geldt, gelet op hetgeen is overwogen onder 2, dat deze bepaling en daarmee de uiting eveneens in strijd met de Richtlijn is, en daarmee tevens in strijd met artikel 8.4 onder l NRC.

7) Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 8.4 l NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.