Tussenbeslissing 15-02-2018:

De bestreden reclame-uitingen

Het betreft de volgende uitingen voor Nuud deodorant:

A.

Tekstgedeeltes op de website www.nuud.care.

De betreffende uitingen worden nader gespecificeerd onder ‘De klacht’.

B.

Het filmpje met als titel “Kun jij jouw deodorant eten?” dat is te zien op de website www.nuud.care en op Facebook, YouTube en Vimeo.

In dit filmpje wordt door verschillende personen – terwijl zij een beetje uit een tubetje Nuud op etenswaren doen en deze vervolgens opeten – achtereenvolgens het volgende gezegd:

“Kun jij jouw deodorant eten? Waarschijnlijk heb je daar nog nooit over nagedacht, maar als je dat wel doet dan voel je gelijk dat je dat beter niet kan proberen. En terecht, want de meeste deo’s zitten tjokvol met troep waar je echt verschrikkelijk ziek van kan worden.

Dus het is heel logisch dat jij je deodorant niet wil eten. Maar als je deodorant zo slecht voor je is dat je het niet kan eten, is het dan wel verstandig om het elke dag, jaar in jaar uit, onder je armen te rollen of te spuiten?

Volgens steeds meer onafhankelijk onderzoek lijkt dat er in ieder geval niet op, want steeds vaker worden allerlei ziektes, zoals borstkanker en Alzheimer, direct in verband gebracht met de rotzooi die je in je deodorant hebt.

Maar goed, stinken is ook geen optie, en alternatieven met baking soda en andere natuurlijke ingrediënten ook niet. Daarom zijn we Nuud begonnen. Een revolutionaire deo met microzilver, die wel super zijn werk doet, maar waar tegelijkertijd niets in zit wat nu of ooit schadelijk voor je lijf is. En natuurlijk moet je Nuud gewoon smeren en niet eten. Maar het kán wel.”

De klacht

In haar uitingen citeert Nuud selectief en verspreidt zij misleidende informatie, waarin een verband wordt gelegd tussen deodorantgebruik en borstkanker en Alzheimer. Om haar eigen deodorant aan te prijzen suggereert Nuud dat alle andere deodorant slecht is. Door onafhankelijke instanties is echter geconcludeerd dat deodorant veilig is. Klager verwijst in dit verband naar de op hun websites weergegeven (en door klager overgelegde) standpunten van KWF (tab “Deodorant en borstkanker”, titel “Deodorant is veilig”) en van Borstkankervereniging Nederland (“Geen bewijs voor verband deodorant en borstkanker”), waaruit blijkt dat niet is bewezen dat deodorant borstkanker of Alzheimer veroorzaakt. Met de misleidende informatie maakt Nuud mensen ten onrechte bang voor ernstige ziekten.

Klager heeft in de door hem overgelegde afdrukken van tekstgedeeltes van de website (hiervoor aangeduid met ”A”) door middel van arcering aangegeven dat zijn bezwaar is gericht tegen de volgende zinsneden:

Op de pagina https:/uud.care/borstkanker-deodorant:

1) “Erfelijke overdraagbaarheid is een van de belangrijkste indicatoren, maar een recent artikel

     in Time Magazine (http://time.com/4394051/deodorant-antiperspirant-toxic/) duidt ook op

     andere mogelijke veroorzakers van borstkanker.”

2) “Het dag in dag uit aanbrengen van je deo gaat niet zonder gevolgen; het aluminium dat je

     steeds weer op dezelfde plek spuit of rolt gaat zich ophopen. Wanneer dat gebeurt kan dit

     leiden tot ernstige gevolgen voor je lichaam, waarbij zelfs ziekten als borstkanker en

     Alzheimer niet uitgesloten kunnen worden.”

3) “Je verdiepen in alternatieven die wel goed werken maar niet tot schade aan je lichaam

     kunnen leiden is misschien helemaal niet zo’n gek idee.”

Op de pagina https:/uud.care/faq-answer/waarom-is-normale-deo-niet-goed/:

4) “De tot voor kort gedane onderzoeken wezen echter wel degelijk in de juiste richting.”

5) “De onderzoekers leggen door dit onderzoek een duidelijke link tussen deodorant met

     aluminium en borstkanker.”

Op de pagina https:/uud.care/faq:

6) “Dat de onderzoeken die het verband tussen aluminium in deodorant en ernstige aan-

     doeningen inmiddels serieus genomen worden blijkt wel uit het feit dat Time Magazine

     (http://time.com/4394051/deodorant-antiperspirant-toxic/) er recent een artikel aan weidde.

     Hierin wordt genoemd dat aluminium “gen instabiliteit” in borstweefsel kan veroorzaken.”

7) “Vooral als je je oksels scheert, zou het aanbrengen van een product dat aluminium bevat

     op die kapotte huid niet goed zijn.”

8) “Conclusie?

     De theorie dat er een verband kan zijn tussen het gebruik van aluminiumzouten in deodo-

     rants en ziekten als kanker en Alzheimer is niet gebaseerd op één enkel artikel. Er zijn op

     dit moment veel verschillende indicaties dat je beter het zekere voor het onzekere kunt

     nemen door een deodorant te gebruiken die niet werkt op basis van aluminiumzouten.”

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Op basis van de uitkomsten van onderzoeken naar een verband tussen aluminium(bestand-delen) en borstkanker deelt Nuud in de uitingen mee dat de ingrediënten in reguliere deodorant schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid. Daarmee zegt Nuud niet dat alle andere deodorant slecht is; iedere andere deodorant zonder aluminium is in dat opzicht even goed als Nuud. Dat het vaak in deodorant gebruikte ingrediënt aluminium mogelijk schadelijk is voor de gezondheid, blijkt volgens Nuud uit vooraanstaande bronnen in wetenschappelijke literatuur, zoals The International Journal of Cancer en Time Magazine. Zwitserland is zelfs bezig maatregelen te nemen om het ingrediënt aluminium volledig te verbieden. Daarom mag Nuud op het mogelijke verband tussen aluminium in deodorant en het ontstaan van borstkanker wijzen. Daarbij komt dat zij de boodschap genuanceerd en voorzichtig geformuleerd brengt, onder verwijzing naar relevante onderzoeken die (via op de website opgenomen hyperlinks) gemakkelijk vindbaar zijn, en op een manier die past bij het gevoelige onderwerp, aldus Nuud. Door de context en een uitleg bij haar boodschap te geven en haar visie genuanceerd en met duidelijke terughoudendheid over te brengen, misleidt Nuud de consument niet en zaait zij geen angst.

Vervolgens gaat Nuud puntsgewijs in op de acht door klager aangehaalde citaten van de website.

Met betrekking tot het als uiting B aangeduide bedrijfsfilmpje voert Nuud aan dat de daarin uitgesproken zin “Steeds meer onderzoek wijst uit dat er een directe relatie is tussen het gebruik van deo en borstkanker” feitelijk juist is. Het fragment waarin deze zin voorkomt is, om redenen van een gewijzigde marketingstrategie, begin december 2017 verwijderd. Nuud gaat ervan uit dat hiermee de bezwaren tegen het filmpje zijn weggenomen.

De mondelinge behandeling

Klager licht aan de hand van overgelegde pleitaantekeningen zijn klacht nader toe. Daarbij voert hij onder meer aan dat volgens hem de artikelen 2 lid 8 en 3 lid 3 van de Reclamecode Cosmetische Producten (RCP) zijn geschonden.

Artikel 2 lid 8 RCP luidt: “Beweringen mogen ingrediënten die op een wettelijke manier worden gebruikt niet in een kwaad daglicht stellen”.

Artikel 3 lid 3 RCP luidt: “Indien studies worden gebruikt teneinde een claim aannemelijk te maken, moeten deze relevant zijn voor het product en voor het voordeel waarop het product aanspraak maakt. Bovendien moeten de studies zijn uitgevoerd volgens goed opgezette en correct toegepaste methoden (geldig, betrouwbaar en reproduceerbaar) en moeten zij rekening houden met ethische overwegingen.”

Klager stelt dat artikel 2 lid 8 RCP in de uitingen (website en filmpje) wordt overtreden doordat uitspraken en suggesties worden gedaan waarin mensen bang worden gemaakt voor het ontstaan van borstkanker en Alzheimer bij gebruik van iedere andere deodorant dan die van Nuud. Alle cosmeticaproducten moeten echter voldoen aan de Europese Cosmeticaverordening. Nuud stelt dus ingrediënten en andere producten die voldoen aan de vigerende wetgeving in een kwaad daglicht, aldus klager.

Verder voert klager aan, onder verwijzing naar verschillende bronnen, dat de door Nuud aangehaalde studies om te onderbouwen dat deodorant met aluminium gevaarlijk is, eenzijdig zijn en niet met voldoende kwaliteit zijn uitgevoerd om de claims in de uitingen te kunnen maken. Hierdoor is artikel 3 lid 3 RCP geschonden, aldus klager.

Adverteerder merkt op dat klager eerst nu aanvoert met welke bepalingen hij de uitingen van Nuud in strijd acht, waardoor adverteerder zich daarop niet goed heeft kunnen voorbereiden.

Verder handhaaft Nuud haar standpunt dat in de uitingen niet wordt gezegd dat een verband tussen deodorant met aluminium en ziektes bewezen is, maar wel dat dit de overtuiging van Nuud is, waarbij zij zich baseert op onderzoeken van onafhankelijke instituten die zijn gepubliceerd in gerenommeerde tijdschriften.

Het oordeel van de Commissie

1. Klager maakt bezwaar tegen teksten op de website van Nuud en tegen het bedrijfsfilmpje vanwege het daarin genoemde of gesuggereerde verband tussen het gebruik van deodorant met aluminium(bestanddelen) en het ontstaan van borstkanker of Alzheimer. Klager stelt dat er geen afdoende bewijs is voor de bewering dat de manier waarop aluminium bevattende deodorant wordt gebruikt slecht is voor de gezondheid van de mens. Volgens zijn schriftelijke klacht acht klager de uitingen misleidend en maken zij mensen ten onrechte bang voor ernstige ziekten. De Commissie maakt hieruit op dat klager de bestreden uitingen in strijd acht met het bepaalde in de artikelen 6 en 7 NRC. Blijkens zijn ter zitting overgelegde pleitaantekeningen baseert klager de klacht ook op artikel 2 lid 8 en artikel 3 lid 3 RCP.

2. Adverteerder heeft opgemerkt zich niet te hebben kunnen voorbereiden op de door klager eerst ter zitting genoemde bepalingen waarmee hij de uitingen in strijd acht. Gelet hierop acht de Commissie het wenselijk om, alvorens een inhoudelijk oordeel over de klacht te geven, adverteerder in de gelegenheid te stellen schriftelijk te reageren op hetgeen door klager ter zitting naar voren is gebracht, meer in het bijzonder op het beroep van klager op de (twee) bepalingen in de RCP. De Commissie verzoekt adverteerder binnen 7 dagen na dagtekening van deze beslissing de bedoelde reactie te verstrekken, waarna klager in de gelegenheid zal worden gesteld een laatste schriftelijke reactie te geven.

3. Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie stelt adverteerder in de gelegenheid om binnen 7 dagen na dagtekening van deze beslissing schriftelijk te reageren op hetgeen door klager ter zitting naar voren is gebracht, meer in het bijzonder op het beroep van klager op de (twee) bepalingen in de RCP.

Voor het overige houdt de Commissie haar beslissing aan.

Eindbeslissing 27-03-2018:

De reactie van adverteerder naar aanleiding van de tussenbeslissing.

Nuud betwist dat haar uitingen in strijd zijn met de artikelen 2 lid 8 en 3 lid 3 van de Reclamecode Cosmetische Producten (RCP). Nuud licht dit als volgt, kort samengevat, toe.

In artikel 2 lid 8 RCP is bepaald: “Beweringen mogen ingrediënten die op een wettelijke manier worden gebruikt niet in een kwaad daglicht stellen”. Uit Verordening (EU) Nr. 655/2013, waarop de RCP is gebaseerd en waarin de voorwaarden voor claims bij cosmetica zijn vastgelegd, blijkt dat artikel 2 lid 8 RCP dient ter voorkoming van oneerlijke concurrentie door het niet objectief dan wel bewust onjuist voorlichten van consumenten (punt 5 van Bijlage 1 bij deze Verordening). Het artikel verbiedt echter niet de keuzes in de samenstelling van het product te onderbouwen. Dat is wat Nuud doet: zij licht in haar uitingen op objectieve wijze toe waarom zij het ingrediënt aluminiumzout niet gebruikt, zonder daarbij producten die dit ingrediënt wel bevatten te diskwalificeren. In haar reclame verwijst Nuud ter verantwoording en onderbouwing van haar keuzes voor de samenstelling van haar deodorant naar objectieve wetenschappelijke onderzoeken over aluminiumzouten. Zo licht Nuud zo objectief mogelijk haar filosofie en productpositionering toe en stelt zij producten met aluminiumzouten niet in een kwaad daglicht.

Nuud is het verder niet eens met de stelling van klager dat de uitingen niet voldoen aan de vereisten van artikel 3 lid 3 RCP, welke stelling meer specifiek inhoudt dat de in de uitingen aangehaalde studies eenzijdig en van onvoldoende kwaliteit zijn en dat er geen consensus is over of bewijs is van de bijdrage van aluminiumzouten in deodorant aan het risico op (onder andere) borstkanker.

Nuud stelt, kort samengevat, in de eerste plaats dat het productvoordeel van Nuud wordt onderbouwd door relevante studies. De studies waarop Nuud zich beroept onderschrijven het mogelijke gevaar van het ophopen van aluminiumzouten, met name in de vorm van aluminiumchloride of aluminiumchloorhydraat die in de meeste gevallen in deodorant (anti-transpiranten) worden toegepast. Het ontbreken hiervan kan als een relevant voordeel worden gezien. Verder blijkt uit het feit dat de studies zijn gepubliceerd in vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften dat de studies zijn uitgevoerd volgens goed opgezette en correct toegepaste methoden. Het in twijfel trekken van de competentie van al deze onderzoeksinstanties, zoals klager doet, strekt volgens Nuud buiten het kader van deze klacht. Nuud geeft een opsomming van de gepubliceerde studies en de belangrijkste conclusies daaruit, te weten het voordeel van het ontbreken van aluminiumchloride/aluminiumchloorhydraat in deodorant. Ook wijst Nuud op de voorbereiding door Zwitserland van een wet om het toepassen van actieve aluminiumzouten in deodorant te verbieden.

De reactie van klager van 22 februari 2018

Volgens klager bevestigt Nuud in haar reactie dat zij niet voldoende bekwaam is in het interpreteren van wetenschappelijke informatie.

Het oordeel van de Commissie

1.

Het geschil spitst zich onder meer toe op de vraag of de aanprijzing van Nuud deodorant in tekstgedeeltes op de website www.nuud.care en in het filmpje met de titel “Kun jij jouw deodorant eten?” in strijd is met de Reclamecode Cosmetische Producten, meer specifiek met de artikelen 2 lid 8 en/of 3 lid 3 RCP.  

2.

De Commissie stelt vast dat deodorant een cosmetisch product in de zin van de RCP is. De RCP is op de reclame-uitingen van Nuud voor haar deodorant van toepassing.

3.

Artikel 2 lid 8 RCP luidt: “Beweringen mogen ingrediënten die op een wettelijke manier worden gebruikt niet in een kwaad daglicht stellen”. “Op een wettelijke manier gebruikt” betekent  in dit geval dat als in een wet is bepaald dat het toepassen van aluminium(bestanddelen) in deodorant is toegestaan, in reclame het gebruik van aluminium als ingrediënt in deodorant niet in een kwaad daglicht mag worden gesteld. Van een dergelijke wettelijke bepaling is sprake in Verordening (EG) 1223/2009 betreffende cosmetische producten. Bijlage III bij deze Verordening bevat een “Lijst van de stoffen die in cosmetische producten mogen voorkomen” (met inachtneming van de gestelde beperkingen). Onder referentienummer 50 staat dat “Aluminium-zirkonium-hydroxydechloridecomplexen” zijn toegestaan in antitranspiratiemiddelen.

4.

Vervolgens moet beoordeeld worden of het ingrediënt aluminium dat in reguliere deodorantproducten op een wettelijke manier wordt gebruikt, in de uitingen van Nuud in een kwaad daglicht wordt gesteld. Dat is naar het oordeel van de Commissie het geval. Nuud prijst immers zowel in de tekstgedeeltes op de website als in het filmpje haar product aan door te benadrukken dat de aluminiumbestanddelen in deodorantproducten van concurrenten borstkanker en/of Alzheimer kunnen veroorzaken. Zo staat op de website bijvoorbeeld: “Het dag in dag uit aanbrengen van je deo gaat niet zonder gevolgen; het aluminium dat je steeds weer op dezelfde plek spuit of rolt gaat zich ophopen. Wanneer dat gebeurt kan dit leiden tot ernstige gevolgen voor je lichaam, waarbij zelfs ziekten als borstkanker en Alzheimer niet uitgesloten kunnen worden.” En in het filmpje wordt onder meer gezegd: “De meeste deo’s zitten tjokvol met troep waar je echt verschrikkelijk ziek van kan worden” en “..steeds vaker worden allerlei ziektes, zoals borstkanker en Alzheimer, direct in verband gebracht met de rotzooi die je in je deodorant hebt”.

Door deze en soortgelijke beweringen bij de aanprijzing van haar product stelt Nuud het in de reguliere deodorantproducten wettelijk gebruikte ingrediënt aluminium in een kwaad daglicht. Dat een logisch gevolg hiervan is dat het ontbreken van aluminium in de producten van Nuud een voordeel is, maakt dit niet anders. Nuud beperkt zich niet tot het informeren van de consument over de samenstelling van haar eigen product, waarin geen aluminium is gebruikt, maar benadrukt de (mogelijke) negatieve effecten van het gebruik van aluminium in reguliere deodorant.

5.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de uitingen van Nuud – zowel het filmpje als de tekstgedeeltes op de website – in strijd zijn met het bepaalde in artikel 2 lid 8 RCP. Nu de uitingen reeds hierom niet toegestaan zijn, komt de Commissie niet meer toe aan de vraag of ook artikel 3 lid 3 RCP en/of andere bepalingen van de NRC geschonden zijn.

6.

Op grond van het vorenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uitingen in strijd met het bepaalde in artikel 2 lid 8 RCP. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.