De bestreden reclame-uiting
Het betreft een uiting op de website van adverteerder www.consenza.nl. Hierin staat – voor zover hier van belang –:
“ Tomatensoep (instant)
(…)
Een lekkere opkikker, 100% allergeenvrij en met minder zout. Ideaal als u op uw zoutinname let en toch wilt genieten van een lekkere soep.
Ingrediënten
Tomatenpoeder (42%), dextrose, zetmeel (aardappel), zout, gedroogde groente (paprika, knoflook, uipoeder), plantaardige olie (raap, zonnebloem), gistextract, kruiden en specerijen (peterselie, peper), maltodextrine, via een thermisch procedé verkregen aroma, aromatiserend preparaat, natuurlijk aromastof, natuurlijk ui aroma.
Informatie allergenen en voedingswaarde
Groentebouillon (instant)
(…)
Een lekkere gevulde groentebouillon met stukjes groente met minder zout dan vergelijkbare soepen. Voor een ieder die duidelijk op de inname van zout let, tevens is deze bouillon ook allergeenvrij.
Ingrediënten
Maltodextrine, zetmeel (aardappel), gedroogde groente (14%) (ui, prei, paprika, uipoeder, spinzie), zout, gistextract, kruiden en specerijen (peterselie, peper, laurier), plantaardige olie (raap, zonnebloem), gebrande suiker, via een thermisch procedé verkregen aroma, aromatiserend preparaat, natuurlijk ui aroma.”
De klacht
In de uiting wordt vermeld dat de tomaten- en groentesoep (100%) allergeenvrij zijn. Volgens klager is dit misleidend. Klager vermoedt dat adverteerder hiermee wellicht bedoelt dat deze producten vrij zijn van de 14 in de EU wetgeving genoemde declareerbare allergenen. Maar (100%) allergeenvrij is niet hetzelfde als vrij van declareerbare allergenen. In deze producten zitten diverse kruiden, waaronder knoflook en peper waartegen allergie bekend is bij 2% van de bevolking. Ook zitten in deze producten gistextracten, groenten en tomaten waartegen allergieën bekend zijn.
Het verweer
In de ingrediënten declaratie worden geen declareerbare allergenen vermeld en daarmee zijn de producten in de ogen van adverteerder 100% allergeenvrij. Adverteerder heeft dit vermeld omdat gluten slechts 1 van de 14 declareerbare allergenen zijn en adverteerder veel vragen krijgt van consumenten om duidelijker te communiceren als het product ook vrij is van andere allergenen. Tevens kunnen volgens adverteerder geen rechten worden ontleend aan de verstrekte informatie op haar website.
Misleiding heeft volgens adverteerder tot doel de omzet te verhogen door de consument bewust verkeerd te informeren. Op de website van adverteerder worden de glutenvrije producten van adverteerder vermeld, de consument heeft volgens adverteerder niet de mogelijkheid om hier een impulsaankoop te doen.
Mensen met een allergie of intolerantie gaan voorzichtig om met de informatie die ze lezen, omdat eten van verkeerd voedsel gevolgen heeft voor hun gezondheid en welzijn. Zij zullen altijd de verpakking controleren en deze bevat de juiste informatie (ingrediënten declaratie). De opmerking ‘100% allergeenvrij’ heeft uiteindelijk niet geresulteerd in een verhoogde omzet en volgens adverteerder heeft er dan ook geen misleiding plaatsgevonden. Adverteerder heeft hierover nog niet eerder klachten ontvangen van consumenten of retailers.
De website van adverteerder wordt geraadpleegd door consumenten met een glutenvrij dieet. Het aantal bezoeken van de website is minder dan 50 per dag. De kans dat een consument deze site bezoekt die bewust op zoek is naar 100% allergeenvrije soep is dan ook klein, aldus adverteerder.
Hoewel adverteerder meent dat van misleiding geen sprake is, heeft zij haar website aangepast, zodat ‘100% allergeenvrij’ niet meer tot een verkeerde interpretatie kan leiden. De 14 afwezige allergenen waarop adverteerder haar claim heeft gebaseerd staan nu ter verduidelijking vermeld op de website van adverteerder.
Het oordeel van de Commissie
Klager acht de onderhavige uiting misleidend omdat hierin wordt vermeld dat de betreffende producten 100% allergeenvrij zijn, terwijl de in de uiting vermelde producten volgens hem wel degelijk allergenen bevatten. Ter onderbouwing van zijn klacht heeft klager kopieën overgelegd van de website van ‘The University of Manchester’ www.inflammation-repair.manchester.ac.uk/informall/allergenic-food/?FoodId=52 (Manchester Academic Health Science Centre).
Niet in geschil is dat de in de uiting vermelde producten geen declareerbare allergenen bevatten als bedoeld in bijlage II van de Verordening (EU) Nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten. Adverteerder heeft in haar verweer gesteld dat het om die reden niet misleidend is dat in de uiting staat dat de hierin genoemde producten 100% allergeen vrij zijn.
Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument echter op grond van de aanduidingen “100% allergeenvrij” en “allergeenvrij” verwachten dat de in de uiting vermelde producten in het geheel geen allergenen bevatten. Aldus wekt de uiting bij deze consument verkeerde verwachtingen. Dat de producten geen declareerbare allergenen bevatten (dat wil zeggen substanties die worden beschouwd als de meest gebruikelijke voedselallergenen waarvoor volgens de Europese Commissie voldoende bewijs bestaat om ze op te nemen in de lijst met allergenen), sluit immers niet uit dat desondanks sprake kan zijn van andere, niet op bedoelde lijst vermelde allergenen. Adverteerder heeft niet weersproken dat sprake is van de aanwezigheid van dergelijke allergenen. Gelet hierop is de Commissie van oordeel dat de uiting gepaard gaat met onjuiste informatie als bedoeld in artikel 8.2 aanhef van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De gemiddelde consument kan hierdoor ertoe worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. De Commissie neemt daarbij in aanmerking dat de reclame-uiting blijkbaar een specifieke doelgroep bedoelt aan te spreken, te weten een doelgroep die allergenen dient of wenst te vermijden. Voor zover deze doelgroep niet bekend is met het feit dat de aangeprezen producten (niet-declareerbare) allergenen bevatten, zal de voedselinformatie het economisch gedrag van (het gemiddelde lid van) deze doelgroep kunnen verstoren. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Dat de adverteerder, zoals door hem aangevoerd, met de uiting niet beoogd heeft om door middel van onjuiste informatie omzet te genereren en dat de informatie op de verpakking van het product zelf, althans volgens adverteerder, wel juist en volledig is, maakt niet dat de uiting zoals aan de Commissie is voorgelegd, in overeenstemming met de NRC kan worden bevonden.
Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.