De bestreden reclame-uitingen
Het betreft:
a.
Een door klaagster ontvangen brief, door adverteerder aangeduid als “Aankondigingsbrief”, met de aanhef:
“Het gigasnelle glasvezelnetwerk
voor iedereen
Meld u voor 9 december aan en stap gratis
over op glasvezel van Rekam GlasDraad!”
Daarin staat onder meer:
“Beste bewoner van Berkenwoude, Gouderak, Haastrecht, Ouderkerk a/d lJssel of Stolwijk,
U heeft het vast meegekregen: het buitengebied van Krimpenerwaard krijgt glasvezel. GlasDraad Krimpenerwaard sloot hier in samenwerking met lokale netwerkbeheerder Rekam een succesvolle glasvezelcampagne af. Als logisch vervolg bieden wij ook u in de dorpen de kans om toegang te krijgen tot het toekomstvaste glasvezelnetwerk!
Alle keuzevrijheid voor u
Rekam GlasDraad zorgt altijd voor een zogeheten ‘open’ netwerk, waarop alle providers welkom zijn om hun diensten aan te bieden. Wij vinden het namelijk belangrijk dat u een abonnement kunt kiezen dat bij uw persoonlijke situatie past en keuzevrijheid geeft. Daarom bieden meer dan 20 bekende en onafhankelijke serviceproviders, waaronder KPN, hun diensten over ons netwerk aan. (….) En dat betekent meer gemak voor u, want in veel gevallen kunt u dus gewoon bij uw huidige provider blijven. (….).
Gratis glasvezel? Meld u aan voor 9 december 2019
Rekam is de beheerder van het huidige glasvezel- en coax-netwerk in uw regio. Maar het coax-netwerk wordt vervangen door een glasvezelnetwerk en zal dan ook binnen afzienbare tijd door Rekam worden uitgeschakeld. Het goede nieuws voor u? U heeft tot 9 december 2019 de mogelijkheid om gratis over te stappen op glasvezel in combinatie met een abonnement bij de serviceprovider van uw keuze.
U schrijft zich altijd in voor glasvezel, overstappen naar een andere serviceprovider is niet in alle situaties nodig. Op onze website vindt u meer informatie daarover. (….). lnschrijven na 9 december is weliswaar ook mogelijk, maar dan bedragen de aansluitkosten minimaal € 1.000,-. Vanaf januari 2020 en gedurende de aanleg van
het glasvezelnetwerk heeft u de tijd om uw abonnement te kiezen bij een van de vele serviceproviders.
Bezoek een informatie- en inschrijfavond
(…)
Binnenkort ontvangt u meer informatie
Rond 14 september ontvangt u van ons ook de glasvezelkrant in de brievenbus met informatie over glasvezel, alle voordelen, de aansluitkosten en de planning. Neem ook gerust regelmatig een kijkje op onze website krimpenerwaard.rekamglasdraad.nl”.
b.
Een door klaagster ontvangen brief, door adverteerder aangeduid als “Aanbiedingsbrief”, met de aanhef:
“Het gigasnelle glasvezelnetwerk
voor iedereen
Zeg ‘ja’ tegen GRATIS gigasnel internet
van Rekam en GlasDraad!”,
en met als bijlage de “Glasvezelkrant”.
In de brief staat onder meer:
“Beste bewoner van Berkenwoude, Gouderak, Haastrecht, Ouderkerk a/d lJssel of Stolwijk,
Een snelle en betrouwbare internetverbinding is cruciaal. Nu, straks, maar vooral ook in de toekomst. (…). U heeft nu een internetverbinding via de koperkabel van KPN of de coax-kabel van Rekam. Beide technieken zijn ver voor het internet-tijdperk ontwikkeld en verouderd. Het is daarom hoog tijd dat uw gemeente vooroploopt in een maatschappij die op alle fronten digitaliseert. Met glasvezel bent u klaar voor alle ontwikkelingen op het gebied van internet, nu en in de toekomst. En het goede nieuws is dat glasvezel nu voor u en uw buren gratis te verkrijgen is.
Aanleg glasvezel al gestart
De aanleg van het glasvezelnetwerk in het buitengebied van Krimpenerwaard is inmiddels gestart. Als logisch vervolg bieden Rekam en GlasDraad nu ook u de kans om toegang te krijgen tot het glasvezelnetwerk. U heeft tot 9 december 2019 de mogelijkheid om gratis over te stappen op glasvezel, in combinatie met een abonnement bij de serviceprovider van uw keuze. We beginnen dan in het voorjaar van 2020 met de aanleg van het glasvezelnetwerk in de dorpen van Krimpenerwaard.
Een antwoord op al uw vragen
We begrijpen dat u vragen heeft. Wat is glasvezel precies, welke voordelen biedt glasvezel van Rekam GlasDraad, hoe gaat het inschrijven in zijn werk, wordt het Rekam coax-netwerk afgesloten en geldt dit aanbod ook voor VDSL of ADSL/koperlijn klanten? En misschien nog wel het belangrijkste: hoe zit het met de keuzevrijheid in glasvezelabonnementen bij service-providers? Antwoorden op deze vragen en nog veel meer informatie leest u in de bijgevoegde glasvezelkrant.
(…)
Informatie- en inschrijfavonden
(…)
We helpen u graag verder
Voor meer informatie en antwoord op uw vragen over het aanmelden voor gratis glasvezel, kunt u kijken op onze website krimpenerwaard.rekamglasdraad.nl. (…)”.
De klacht
Klaagster heeft -samengevat- de volgende bezwaren.
1.
Klaagster gaat ervan uit dat Rekam kabels door de dorpen heeft lopen, maar kent niemand die hiervan gebruik maakt. De bewoners van klaagsters wijk maken alle gebruik van de bekabeling van KPN.
Gezegd wordt dat de koperlijnen een jaar na oplevering van de glasvezel zullen worden stopgezet, maar dit geldt niet voor de mensen die gebruik maken van diensten over de KPN lijn. Dit wordt echter niet in de onderhavige reclame vermeld. Evenmin is vermeld dat meer dan de helft van de inwoners geen gebruik maakt van de kabels van Rekam, maar van de kabels van KPN.
2.
“Het is niet gratis”, aldus klaagster. Zij voert hiertoe het volgende aan.
Men betaalt in ieder geval minimaal €54,- per maand voor een abonnement, terwijl men nu voor minder dan €30,- hetzelfde heeft.
Verder wordt nergens gesproken over het vastrecht, terwijl op de website van adverteerder staat:
“Als u hebt gekozen voor de maandelijkse vastrechtvergoeding van € 15,- en deze later wilt afkopen, is dit mogelijk via een eenmalige bijdrage van € 1.815,-” en
“Ik wil wel de vastrechtvergoeding betalen, maar wil geen abonnement. Kan dat?
Nee, dat kan niet. de vastrechtvergoeding is verbonden aan een abonnement. Dit abonnement kan na een jaar opgezegd worden, maar u blijft dan de vastrechtvergoeding van € 15,- wel door betalen. Als u de vastrechtvergoeding eenmalig heeft afgekocht voor € 1815,-, betaalt u na eventuele opzegging van een abonnement niets meer voor uw glasvezelaansluiting”.
Verder zegt adverteerder dat als men zich na de ‘gratis’ periode aanmeldt, men minimaal €1000,- betaalt. Ook dit vindt klaagster misleidend, om de volgende reden. Bij aanmelding na de ‘gratis’ periode, moet men het vastrecht in één keer afkopen voor €1815,-. Daarbij komen nog de graafkosten etcetera, aldus klaagster.
Tenslotte is ook niet vermeld dat overstappen geld kost, als men dit doet voor het einde van zijn contract.
3.
Op pagina 2 van de Glasvezelkrant komt “Wethouder Vente”, aan het woord, onder de aanhef:
“Als we nu geen actie ondernemen, gaan we achterop lopen”.
Klaagster stelt hierover: “Het interview is niet afgegeven voor de glasvezelkrant”.
Tot slot merkt klaagster het volgende op.
Telefonisch zeggen “ze” (kennelijk is bedoeld: adverteerder) dat “het” in samenwerking met de gemeente is, maar de gemeente ontkent dit, aldus klaagster.
“Telefonisch zeggen ze ook dat als je niet over gaat je na een jaar geen gebruik meer kan maken van ‘de kabel’, zelfs nadat je aangeeft niet over hun kabel je diensten af te nemen”, aldus klaagster.
Het verweer
Adverteerder heeft de klacht gemotiveerd weersproken. Op het verweer zal worden teruggekomen in het oordeel.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder is mondeling toegelicht. Op die toelichting zal worden teruggekomen in het oordeel.
Het oordeel van de Commissie
Met betrekking tot de verschillende bezwaren overweegt de Commissie het volgende.
Ad 1.
Volgens klaagster wordt gezegd dat “de koperlijnen” een jaar na oplevering van de glasvezel zullen “worden stopgezet”. Deze mededeling wordt echter in geen van de bestreden uitingen gedaan, noch wordt een zodanige indruk gewekt. Dit onderdeel van het bezwaar is dan ook zonder grondslag. Ten overvloede overweegt de Commissie nog dat alleen over het “coax-netwerk” in uiting a ofwel de “Aankondigingsbrief” wordt gezegd:
“Maar het coax-netwerk wordt vervangen door een glasvezelnetwerk en zal dan ook binnen afzienbare tijd door Rekam worden uitgeschakeld”.
Wat betreft het gebruik van de kabels van Rekam heeft adverteerder meegedeeld dat alle woningen in de dorpskernen die door Glasdraad zijn benaderd, zijn voorzien van een coax-kabel van Rekam. Ter zitting heeft adverteerder deze mededeling enigszins genuanceerd in die zin dat alle woningen een coax-kabel hebben, behalve die op ongeveer 200 adressen, waar om religieuze redenen geen coaxkabel is aangelegd.
Verder heeft adverteerder nog opgemerkt dat voor de in de bestreden reclame-uitingen bedoelde mogelijkheid om over te stappen op glasvezel niet relevant is of daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van de aangelegde coax-kabel, maar alleen of er een coax-kabel aanwezig is. Gelet hierop ziet de Commissie geen aanleiding om te oordelen dat in de bestreden reclame melding had moeten worden gemaakt, zoals klager kennelijk vindt, van het aantal inwoners dat, in elk geval volgens klager, geen gebruik maakt van de coax-kabel.
Gelet op het bovenstaande acht de Commissie bezwaar 1 ongegrond.
Ad 2.
Klaagster stelt “Het is niet gratis”, waartoe zij diverse argumenten aanvoert.
De Commissie stelt vast dat in de bestreden uitingen meermalen over “gratis” wordt gesproken:
In uiting a (de “Aankondigingsbrief”) staat in de aanhef:
“Meld u voor 9 december aan en stap gratis over op glasvezel van Rekam GlasDraad!”.
Verderop staat onder het kopje “Gratis glasvezel? Meld u aan voor 9 december 2019”:
“U heeft tot 9 december 2019 de mogelijkheid om gratis over te stappen op glasvezel in combinatie met een abonnement bij de serviceprovider van uw keuze”.
In uiting b (de “Aanbiedingsbrief”) staat in de aanhef:
Zeg ‘ja’ tegen GRATIS gigasnel internet van Rekam en GlasDraad!”
Verderop staat onder het kopje “Aanleg glasvezel al gestart”:
“U heeft tot 9 december 2019 de mogelijkheid om gratis over te stappen op glasvezel”.
In de bijgevoegde ‘Glasvezelkrant’ komt het begrip “gratis” ook meermalen voor.
Adverteerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat het “overstappen” op glasvezel van Rekam Glasdraad op zich voor de geadresseerden van de bestreden uitingen gratis is, indien men zich vóór 9 december 2019 inschrijft, in combinatie met een abonnement bij een serviceprovider naar keuze van de geadresseerde.
Dat niet wordt gesproken over vastrecht van € 15,- per maand of over de afkoop hiervan via een eenmalige bijdrage van € 1.815,-, betekent niet dat belangrijke informatie op dit punt in de onderhavige reclame-uitingen ontbreekt. Bij verweer heeft adverteerder namelijk meegedeeld dat bewoners van de dorpskernen, tot wie deze uitingen gericht zijn, geen vastrecht hoeven te betalen, en dat de door klager genoemde bedragen (€ 15,- respectievelijk € 1.815,-) voor vastrecht alleen gelden voor de bewoners van de buitengebieden. In aansluiting hierop heeft adverteerder gesteld dat het erop lijkt dat klaagster de informatie over voornoemde bedragen aan vastrecht heeft betrokken van de website voor het buitengebied van Krimpenerwaard, in plaats van de website voor het binnengebied.
In uiting a staat:
“lnschrijven na 9 december is weliswaar ook mogelijk, maar dan bedragen de aansluitkosten minimaal € 1.000,-”. Volgens klaagster is dit misleidend, omdat hier zowel vastrecht als graafkosten en dergelijke bijkomen.
Zoals hierboven overwogen, zijn geadresseerden van de onderhavige reclame geen vastrecht verschuldigd. Verder heeft adverteerder meegedeeld dat voornoemde aansluitkosten zijn gebaseerd op de werkelijke kosten van het aansluiten van een woning en dat deze in de regel € 1.000,- of meer bedragen, bijvoorbeeld omdat een apart ontwerp, een aansluitopdracht aan een aannemer, een blaasploeg, een lasploeg en een monteur nodig zijn, met de arbeidskosten van dien.
Klaagster heeft ook gesteld dat niet is vermeld dat overstappen geld kost, als men dit doet voor het einde van zijn contract. Ter zitting heeft adverteerder echter meegedeeld dat het niet nodig is om kosten te maken in geval van overstappen voor het einde van het huidige abonnement bij een serviceprovider, ten eerste omdat bij een aantal providers het huidige abonnement kan worden behouden. Verder staat op de website, aldus adverteerder:
“U kunt uw huidige abonnement door laten lopen en het abonnement wat u afsluit bij een van de serviceproviders van Rekam GlasDraad een latere ingangstermijn geven, mocht dat nodig zijn. Zo betaalt u geen dubbele abonnementskosten”.
Zoals hiervoor overwogen heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat het “overstappen” op glasvezel van Rekam Glasdraad voor de geadresseerden van de bestreden uitingen gratis is, indien men zich vóór 9 december 2019 inschrijft, in combinatie met een abonnement bij een serviceprovider naar keuze van de geadresseerde. Gelet hierop acht de Commissie de uitingen, voor zover daarin gesproken wordt over “gratis”, in relatie tot “overstappen” naar glasvezel, niet onjuist. Het is duidelijk dat voor het overstapen naar glaskabel geen kosten in rekening worden gebracht. Die duidelijkheid ontbreekt echter in de groot en vetgedrukte aanhef van uiting b, waarin staat:
“Zeg ‘ja’ tegen GRATIS gigasnel internet van Rekam en GlasDraad!”.
Hier is onvoldoende duidelijk dat alleen het overstappen op glasvezel gratis is, en niet (het gebruik van) het internet als zodanig.
Nu elders in uiting b wel wordt gesproken over “gratis over (…) stappen op glasvezel”, is deze reclame voor de gemiddelde consument dubbelzinnig ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen (zoals (eventueel) ingaan op het onderhavige aanbod, zonder te beseffen dat abonnementskosten moeten worden betaald), is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ter zitting heeft adverteerder nog gesteld dat het, “alle reclame-uitingen samengenomen”, waaronder de in het verweer genoemde website www.krimpenerwaard.rekamglasdraad.nl, voor de gemiddelde consument duidelijk is dat alleen de “overstap” of “aansluiting” op het glasvezelnetwerk gratis is, en niet de ontvangst en het gebruik van internet. Dit verweer wordt verworpen omdat de Aanbiedingsbrief (uiting b), waarin staat: “GRATIS gigasnel internet”, een op zichzelf staande reclame-uiting is, die als zodanig in overeenstemming dient te zijn met de NRC. Zoals hierboven overwogen, is dat niet het geval, gezien vorenbedoelde dubbelzinnigheid. Dat er wellicht op de website van adverteerder informatie staat die de dubbelzinnigheid zou kunnen opheffen, doet daar daarom niet aan af.
Ad 3.
Klaagster stelt dat het in de Glasvezelkrant opgenomen interview met Wethouder Vente niet is afgegeven voor deze krant.
Onder verwijzing naar bij het verweer overgelegde mails heeft adverteerder echter voldoende aannemelijk gemaakt dat zij voornoemde wethouder heeft benaderd voor het houden van het onderhavige interview en dat de wethouder zijn medewerking hieraan heeft verleend.
Klaagster heeft nog gewezen op telefonische mededelingen, naar de Commissie begrijpt gedaan namens adverteerder. Over deze mededelingen zal de Commissie zich echter niet uitlaten, reeds omdat in de onderhavige procedure niet is komen vast te staan hoe die mededelingen precies hebben geluid, en derhalve niet kan worden beoordeeld of deze mededelingen zijn aan te merken als reclame als bedoeld in artikel 1 NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
Gelet op het oordeel onder Ad 2 acht de Commissie reclame-uiting b in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.