De bestreden reclame-uiting
Het betreft een de televisiecommercial voor het financiële product “Robeco ONE”.
In de commercial wordt door een voice-over gezegd:
“Hallo, ik ben belegvarken.
Geld hoort niet te slapen.
Maar dat kwartje is nog niet bij iedereen gevallen.
…want als twintiger … denk je helemaal niet aan beleggen…
….. als dertiger… heb je geen tijd om aan beleggen te denken…
Terwijl je op je veertigste denkt…. het wordt nu echt tijd om te gaan beleggen.
Gelukkig is er nu… Robeco ONE!”
Tijdens de daarop volgende gesproken tekst:
“Robeco ONE.
Beleggen voor een nieuwe generatie.
Iedereen kan nu zo beginnen op Robeco.nl”
verschijnen de volgende mededelingen in beeld:
Vetgedrukt in kleine letters: “Fondsvariant is offensief. Gemiddeld jaarrendement van Robeco ONE Offensief sinds start tot 31 augustus.”,
waaronder in kleiner en niet vetgedrukt lettertype:
”De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.”
Hieronder is de zogenaamde risicometer geplaatst, met links daarvan de tekst:
“Loop geen onnodig risico.
Lees de Essentiële Beleggersinformatie.”
Tijdens de laatste gesproken tekst, zijnde “Wow, met een rendement van 10,7% per jaar” verschijnt in beeld een cirkel met de tekst “10,7% per jaar*”. De asterisk komt niet nogmaals voor in de bestreden uiting.
De klacht
Klager heeft de volgende bezwaren.
a.
In de commercial wordt een opbrengst gesuggereerd van 10,7%. Robeco kan echter niets garanderen, maar dat ontdekt men pas na het aanvragen van de prospectus.
b.
De suggestie wordt gewekt dat “je alles zelf kunt doen”. Klager stelt:
“Kom op, doe mee, anders ben je een sukkel”.
c.
Adverteerder vermeldt niet wat de kosten zijn die worden berekend.
Klager vindt de uiting misleidend.
Het verweer
Adverteerder heeft naar aanleiding van de verschillende bezwaren onder meer het volgende meegedeeld.
Ad a.
De reclame betreft het beleggingsfonds Robeco ONE. Dit fonds is een zogenaamd mixfonds, dat in aandelen, obligaties, vastgoed en indextrackers belegt. Het fonds kan dagelijks gekocht of weer verkocht worden, tegen de dan geldende koers. Hier zijn geen kosten aan verbonden (behalve bij een telefonische opdracht).
Op de reclame is naast de Nederlandse Reclame Code (hierna: NRC), met name artikel
8, de Wet op het financieel toezicht (de “Wft”) van toepassing. Deze wet, en de lagere regelgeving daarvan, kent specifieke verplichtingen voor Robeco ten aanzien van misleiding over rendementen in reclame-uitingen. Voor de toetsing van de reclame aan de regels levert de Wft dus een specifieker -en daarmee bruikbaarder- kader dan de algemene bepalingen van de NRC. Robeco hanteert daarom de Wft als toetsingskader.
Klager heeft blijkbaar in de reclame een garantie begrepen, waarschijnlijk in de zin dat hij 10,7% rendement als een gegarandeerd rendement voor de toekomst opvatte. Een dergelijke garantie ligt niet in de uiting besloten. Integendeel, Robeco heeft juist de benodigde informatie laten zien die nodig is om te begrijpen dat het om behaald rendement gaat, en dus niet een garantie voor de toekomst:
– Bij de beeltenis van “10,7% rendement” staat lager in beeld vetgedrukt: “Fondsvariant is offensief. Gemiddeld jaarrendement Robeco ONE Offensief sinds start tot 31 augustus.”
– Onder deze vermelding staat, in kleinere letters: “De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst”.
– Gedurende de gehele reclame staat onderin beeld de zogenaamde risicobalk, met onder andere de tekst: “Loop geen onnodig risico. Lees de Essentiële Beleggersinformatie.”
Deze waarschuwingen vloeien voort uit de specifieke wetgeving hierover, en zijn erop gericht om de consument duidelijk te maken dat het vermelde rendement geen garantie biedt. Mocht klager gevolgd worden in zijn (impliciete) standpunt dat deze waarschuwingen desondanks onvoldoende effect hebben, dan zou er een taak voor de wetgever liggen om de regels nog verder aan te scherpen. Kennelijk vindt de wetgever dat echter niet nodig.
Ook afgezien van het voldoen aan deze wettelijke reclameregels, vindt Robeco dat er geen sprake is van misleiding over een eventuele garantie. Het percentage van 10,7 wordt weliswaar prominent vermeld, maar noch expliciet noch impliciet wordt de suggestie gewekt dat daarover een garantie wordt gegeven. Het is evenmin juist dat pas in het prospectus ontdekt kan worden dat er geen garantie wordt gegeven voor het Rendement. Robeco ONE kan alleen via de website van Robeco worden gekocht en daardoor neemt de koper vanzelf kennis van alle informatie die hij nodig heeft om tot aankoop over te gaan. Het is (of: wordt) daarbij ook duidelijk dat er geen sprake is van een garantie.
Ad b.
Robeco is het met de klager eens dat je in principe alles zelf kunt doen. Het is echter niet zo dat de consument “met één druk op de knop” aan het product vast zit. Om het product te kunnen kopen, moet zoals gezegd eerst de website (www.robeco.nl) benaderd worden. Op de landingspagina van Robeco ONE wordt vervolgens direct toelichting gegeven over de behaalde rendementen, inclusief risico-indicatoren. Ook de kosten worden direct en transparant vermeld. Bij interesse (“Start nu met Robeco ONE”) worden wederom de risico indicatoren vertoond. Daarnaast biedt de website (“Hulp bij beleggen”) uitgebreide tools en informatie aan om een consument te begeleiden in zijn keuze om te gaan beleggen.
Tot kan telefonisch via de helpdesk verdere informatie worden verkregen.
Robeco benadrukt dat zij niet de bedoeling heeft om consumenten een beleggingsfonds op te dringen of de indruk bij hen te wekken dat zij “anders een sukkel zijn.
Een tv-reclame biedt uiteraard niet de ruimte voor alle informatie. Het doel van de reclame is daarom alleen om de consument te stimuleren de website te bezoeken. Aldaar krijgt hij alsnog alle informatie die hij nodig heeft om een weloverwogen beslissing te nemen.
Ad c.
De tv-reclame vermeldt inderdaad niet wat de kosten van Robeco ONE
zijn. De kosten zijn als volgt samengesteld:
Uw inleg Totale kosten (per jaar)
€ 50,- tot € 100.000,- 1,41%
Boven € 100.000,- 1,25%
Online transactiekosten Gratis.
Hoewel dit kostenoverzicht voor een beleggingsproduct nog relatief eenvoudig is, leent deze informatie zich niet voor een kort tv-spotje. Er bestaat ook geen wettelijke verplichting om de kosten in de reclame te vermelden. Wel onderkent Robeco het belang van deze informatie voor de consument. Daarom komt dit overzicht meteen op de landingspagina van Robeco ONE in beeld, zodat de consument niet achteraf verrast kan worden door de kosten.
Wellicht kan klager tot op zekere hoogte tevreden worden gesteld met het feit dat de bestreden editie van de reclame inmiddels als volgt is aangepast.
– Het percentage is geactualiseerd naar de nieuwste stand van eind oktober dit jaar (9,6%, de vorige ging tot eind augustus).
– Het belegvarken roept: ”wow, een behaald rendement van 9,6% per jaar”.
– In de toelichtende tekst eronder staat: “Gemiddeld behaald jaarrendement van Robeco ONE Offensief (sinds start 2012 t/m 31 oktober 2014).
Robeco betreurt het dat klager de reclame als misleidend heeft opgevat, maar naar objectieve maatstaven kan geen sprake zijn van misleiding.
Het oordeel van de Commissie
Met betrekking tot de verschillende bezwaren overweegt de Commissie het volgende.
Ad a.
De Commissie vat dit bezwaar op in die zin dat in de bestreden uiting ten onrechte wordt gesuggereerd dat het product Robeco ONE te allen tijde een rendement van 10,7% oplevert, althans dat niet voldoende duidelijk is waarop het in de uiting genoemde rendement van 10,7% is gebaseerd.
De Commissie stelt vast dat in de uiting in relatief grote letters een rendement van “10,7%” is vermeld, voorzien van een asterisk die niet -ter toelichting- terugkomt in de uiting. Voorts wordt door de voice-over zonder nadere, gesproken toelichting gezegd:
“Wow, met een rendement van 10,7% per jaar”.
In relatief kleinere letters is in de uiting vermeld:
“Fondsvariant is offensief. Gemiddeld jaarrendement van Robeco ONE Offensief sinds start tot 31 augustus” en:
”De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.”
Uit deze mededelingen moet de consument kennelijk opmaken dat genoemd rendement een “gemiddeld jaarrendement” betreft over een bepaalde periode in het verleden, waarbij het begin van die periode -sinds start”- niet aan iedereen bekend zal zijn.
Naar het oordeel van de Commissie ligt aldus in de uiting weliswaar niet de garantie besloten dat het product Robeco ONE een rendement van 10,7% zal opleveren, maar is voor de gemiddelde consument niet voldoende duidelijk dat het gaat om een “behaald rendement”, noch van welke periode daarbij precies is uitgegaan. Gelet hierop is de uiting voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de uiting de gemiddelde consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, acht de Commissie de uiting misleidend en daardoor oneerlijk als bedoeld in artikel 7 NRC en in strijd met artikel 4:19 lid 2 Wet op het financieel toezicht en daardoor in strijd met artikel 2 NRC.
Ad b.
In de uiting wordt onder meer gezegd:
“Robeco ONE.
Beleggen voor een nieuwe generatie.
Iedereen kan nu zo beginnen op Robeco.nl”.
Dat men aldus wordt aangespoord om via de website Robeco.nl te gaan beleggen, betekent niet dat de bestreden reclame om die reden in strijd is met de NRC. Overigens heeft adverteerder aannemelijk gemaakt dat de consument via de website Robeco.nl en telefonisch via de helpdesk nadere informatie kan verkrijgen over beleggen en daaraan verbonden risico’s.
Ad c.
Dat in de onderhavige televisiereclame geen kosten zijn vermeld, betekent niet dat deze uiting om die reden in strijd is met de NRC. In dit verband wijst de Commissie op artikel 52 lid 6 van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Deze bepaling luidt:
“Indien een financiële onderneming in een reclame-uiting via de televisie of de radio informatie verstrekt over een historisch of toekomstig rendement van een complex product, verstrekt zij daarbij of op enig ander moment voorafgaande aan de totstandkoming van een overeenkomst inzake dat product informatie over de belangrijkste kosten van dat product”. Adverteerder heeft aan deze verplichting voldaan door de kosten op de landingspagina van de website www.robeco.nl te vermelden, terwijl deze pagina moet worden geopend alvorens men een overeenkomst met betrekking tot Robeco ONE kan sluiten.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
Gelet op hetgeen in het oordeel is overwogen onder Ad a. acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met de artikelen 2 en 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst zij de klacht af.