De bestreden reclame-uiting

Het betreft een flyer van Spotta. De tekst van de flyer luidt, voor zover hier van belang:

“- Bij jou in de buurt

– Vanaf 13 jaar

– Kant-en-klaar, geen vouwwerk

Extra geld verdienen?

Word bezorger bij Spotta!

Ben jij 13 jaar of ouder? Wil je extra geld verdienen? En vind je het fijn om je eigen tempo te bepalen? Word dan bezorger bij Spotta! Je bezorgt dan wekelijks folderpakketten en huis-aan-huisbladen. Alles wordt kant-en-klaar bij jou thuis afgeleverd. Je hoeft er niet voor thuis te blijven. En je mag zelf bepalen of je op zaterdag en/of zondag bezorgt.

Meld je aan via foldersbezorgen.com.”

De samenvatting van de klacht

De zin “Word bezorger bij Spotta” impliceert volgens klager dat je bij Spotta komt werken. Dit is niet het geval aangezien jeugdigen (vanaf 13 jaar) geen arbeidsovereenkomst krijgen, maar een overeenkomst van opdracht. Dit is belangrijke informatie die in de uiting wordt weggelaten.

Een bedrijf mag geen belangrijke informatie over een product of dienst weglaten. Ook bestaan er voor minderjarigen strengere regels voor reclame-uitingen. Bij betaald werk is een arbeidsovereenkomst de norm en kinderarbeid is verboden. Volgens klager moet in de uiting worden aangegeven dat je een overeenkomst van opdracht krijgt en niet in dienst komt bij Spotta.  Een andere mogelijke oplossing is volgens klager om te zin te wijzigen in: “Word bezorger namens Spotta!”.

De samenvatting van het verweer

Klager koppelt de term ‘werken’ aan een arbeidsovereenkomst. De ‘Dikke van Dale’ (Groot woordenboek van de Nederlandse taal) verklaart ‘werken’ in een bredere context; dus niet alleen als ‘werken voor een organisatie waar een arbeidsovereenkomst mee bestaat’.

Dat ‘werken’ niet per se is gekoppeld aan een arbeidsovereenkomst, blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat zzp’ers werken voor verschillende opdrachtgevers met een ‘overeenkomst van opdracht’. Een ander voorbeeld wordt volgens adverteerder beschreven op de website van Stichting van de Arbeid inzake de stukloonnorm voor bezorgers: “Stukloon is het loon dat niet per tijdsperiode maar per stuk afgeleverd werk wordt betaald”. Deze twee voorbeelden zijn een grondslag om voor bezorgers die werken bij Spotta, de overeenkomst van opdracht te hanteren in combinatie met een stukloonnorm die zorgt voor een betaling in overeenstemming met de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag.

Verder verwijst adverteerder naar een Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 12 december 2019 ‘tot wijziging van de Regeling Minimumloon en minimumvakantiebijslag in verband met aanwijzing van werkzaamheden voor stukloonbeloning folderaars’. Uit de titel van deze regeling blijkt dat er ‘werkzaamheden’ kunnen worden verricht voor een stukloonbeloning. Er is volgens adverteerder geen sprake van een verplichte arbeidsovereenkomst voor de werkzaamheden: de overeenkomst van opdracht past hier goed als grondslag om werkzaamheden te kunnen uitvoeren en te betalen conform de loonkostennorm. Verder ontkent Spotta ten stelligste dat sprake is van ‘kinderarbeid’ voor dertien- en veertienjarigen. Spotta houdt zich volledig aan de Arbeidstijdenwet. De klacht over het gebruik van het woord ‘werken’ is onterecht en niet misleidend in relatie tot het werven van nieuwe bezorgers.

De mondelinge behandeling

De standpunten van partijen zijn ter zitting nader toegelicht, aan de hand van pleitnota’s. Voor zover nodig wordt op hetgeen ter zitting is aangevoerd ingegaan in het hierna volgende oordeel.

Het oordeel van de Commissie

1.         Vooropgesteld wordt dat de beoordeling van de Commissie zich beperkt tot de door klager overgelegde uiting, zoals genoemd onder het kopje ‘de bestreden uiting’. Beoordeeld dient te worden of deze uiting misleidend is voor het gemiddelde lid van de doelgroep van de uiting. Daarbij is van belang dat minderjarigen een belangrijk deel van de doelgroep uitmaken. In de flyer wordt immers gerefereerd aan jongeren vanaf 13 jaar en aangenomen wordt dat jongeren vanaf deze leeftijd zich door de uiting aangesproken zullen voelen. Overigens ziet artikel 1 van de Kinder- en Jeugdreclamecode (KJC) op kinderen van 12 jaar en jonger. Hierdoor is artikel 1 KJC, waarop de klacht blijkbaar mede is gebaseerd, in het onderhavige geval niet van toepassing. De Commissie zal daarom aan de algemene misleidingbepalingen toetsen.

2.           Adverteerder heeft toegelicht dat bezorgers bij haar op basis van een overeenkomst van opdracht komen te werken. Het standpunt van klager dat de mededeling “Word bezorger bij Spotta!” suggereert dat je als bezorger op basis van een arbeidsovereenkomst bij Spotta komt werken, wordt door de Commissie niet gedeeld. Dit blijkt immers niet als zodanig uit de mededeling, waarin niet is vermeld op welke basis de werkzaamheden zullen plaatsvinden en hoe de samenwerking zal worden vormgegeven. Het ontbreken van deze informatie kan voor het gemiddelde lid van de doelgroep van bezorgers vanaf 13 jaar ook niet misleidend worden geacht. Duidelijk is wat wordt aangeboden. De exacte invulling en juridische kwalificatie van dit aanbod past ook niet bij de aard van de uiting (een flyer) en het te verwachten kennisniveau van (een groot deel van) de doelgroep. De Commissie is van oordeel dat deze informatie geen essentiële informatie is die reeds in de uiting moet worden opgenomen. Nu geen sprake is van het ontbreken van essentiële informatie, is de bestreden uiting niet misleidend.

3.    De Commissie beslist hierover als volgt.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.