Het College van beroep [31 mei 2018]

De bestreden uiting, de klacht, de beslissing van de Commissie en de grieven 

De klacht is gericht tegen de website http:/www.lexus.nl/hybrid voor zover daarop een foto van een man is te zien die met een zwaard een elektrische laadkabel van een auto heeft doorgesneden en voor zover op die website mededelingen over de Lexus Hybrid Drive worden gedaan waarop in het oordeel van het College zal worden teruggekomen.

De klacht luidt dat de uiting misleidend is, nu deze het ten onrechte doet voorkomen dat de Lexus Hybrid Drive dezelfde kenmerken en voordelen heeft als plug-in hybride auto’s (PHEV’s) en volledig elektrische auto’s (EV’s). De Lexus Hybrid Drive wint energie terug bij het remmen, maar de elektrische range is klein waardoor de reductie van uitstoot en brandstofverbruik beperkt is. Nu Louwman & Parqui in de uiting vergelijkingen maakt tussen de Lexus Hybrid Drive en PHEV’s en EV’s, dient zij eerlijke informatie te geven over de voor consumenten relevante aspecten, zoals de elektrische range, het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot conform de NEDC norm.

De Commissie heeft de klacht gegrond geacht. De Commissie deelt het standpunt van geïntimeerde dat in de uiting een vergelijking wordt gemaakt tussen de Lexus Hybrid Drive enerzijds en plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s anderzijds. Verder oordeelt de Commissie dat in de uiting had dienen te worden vermeld dat er belangrijke verschillen bestaan tussen de afstanden waarover met deze voertuigen elektrisch kan worden gereden, en dus ook verschillen bestaan tussen de mate waarin brandstof en schadelijke emissie kan worden bespaard. Nu in de uiting onvoldoende duidelijk wordt gemaakt dat de afstand waarmee met de Lexus Hybrid Drive elektrisch kan worden gereden veel beperkter is dan die van een plug-in hybride auto of een volledig elektrische auto, acht de Commissie de uiting voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de van het gebruik te verwachten resultaten en daardoor misleidend.

De grieven tegen de beslissing van de Commissie worden als volgt weergegeven.

De Nederlandse Reclame Code (NRC) biedt geen grondslag om de verschillen toe te lichten tussen de Lexus Hybrid Drive enerzijds en plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s anderzijds. Het oordeel van de Commissie is ook tegenstrijdig nu eerst wordt vermeld dat Louwman & Parqui geen overzicht met de elektrische range, verbruik en CO2 uitstoot volgens de NEDC norm hoeft te vermelden, en vervolgens wordt geoordeeld dat dit overzicht in de uiting niet had mogen ontbreken. In de uiting wordt de werking van de Lexus Hybrid Drive toegelicht, te weten dat sprake is van een benzinemotor en een elektromotor die worden gecombineerd en elkaar afwisselen om zo tot een lager brandstofverbruik te komen. Er wordt door het systeem bij het remmen een bepaalde (beperkte) hoeveelheid energie opgeslagen en het hangt van veel omstandigheden af hoe ver men daadwerkelijk elektrisch kan rijden. Louwman & Parqui claimt niet dat met de Lexus Hybrid Drive een bepaald aantal kilometers elektrisch kan worden gereden. Het daadwerkelijk aantal te rijden elektrische kilometers is niet vooraf te definiëren. Het kan zo zijn dat binnen een rit van enkele tientallen kilometers meer dan 1 kilometer volledig elektrisch gereden kan worden en acceleratievermogen voor de benzinemotor wordt geboden. Omdat de accu zichzelf weer oplaadt, kan het zijn dat in totaal veel meer dan 1 kilometer elektrisch wordt gereden. In de uiting wordt geen vergelijking gemaakt met volledig elektrische auto’s. Uit het enkele feit dat, met enige mate van herkenbare overdrijving, een stekker wordt doorgehakt volgt niet dat de consument de uiting zo opvat dat de Lexus Hybrid Drive een volwaardig elektrisch voertuig is. In de uiting wordt diverse malen herhaald dat in de Lexus Hybrid Drive een benzinemotor aanwezig is en dat beide krachtbronnen (elektrisch en benzine) elkaar afwisselen. Voor de gemiddelde consument is aldus duidelijk dat de Lexus Hybrid Drive geen volledig elektrische auto is die een vooraf bepaald aantal kilometers elektrisch kan rijden.

Het antwoord in appel

Hierop zal in het oordeel, voor zover nodig, worden ingegaan.

Het oordeel van het College

1. In de bestreden reclame-uiting wordt de ‘Lexus Hybrid Drive’ aangeprezen. Daarbij is een foto te zien van een man die een oplaadsnoer heeft doorgehakt. Bij deze foto staat onder meer: “Altijd opgeladen en klaar voor de start (…) opladen zonder stekker (…)”.  In de uiting wordt vervolgens ingegaan op de technische werking van de Lexus Hybrid Drive waarbij wordt toegelicht dat het een systeem voor alle Lexus modellen betreft dat bij het remmen automatisch de accu oplaadt. Verder wordt gesteld welke voordelen die technologie zou bieden voor de brandstofbesparing, de CO2 uitstoot en het comfort. Het College acht het op grond van de totale inhoud van de uiting niet aannemelijk dat de gemiddelde consument deze uiting zal opvatten als (specifiek) een vergelijking van de Lexus Hybrid Drive met auto’s die werken met een oplaadsnoer. De uiting maakt duidelijk dat de Lexus Hybrid Drive werkt zonder oplaadsnoer en noemt de voordelen van dit systeem, zonder daarbij een vergelijking te maken met auto’s die wel een snoer nodig hebben. In zoverre wijkt het College af van het oordeel van de Commissie. Dit impliceert tevens dat dient te worden voorbijgegaan aan de stelling van geïntimeerde dat wegens een dergelijke vergelijking de elektrische range, het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot “conform de NEDC norm” dienen te worden vermeld. Daarbij merkt het College op dat de bestreden uiting strekt tot aanprijzing van de Lexus Hybrid Drive als systeem en niet tot aanprijzing van een specifiek Lexus model dat van dit systeem is voorzien. De Code voor Personenauto’s (CVP) bevat geen bepalingen over de vermelding van (onder meer) de actieradius van de elektromotor bij een hybride systeem als het onderhavige.

2. Vervolgens dient te worden beoordeeld of, zoals in de klacht mede besloten kan worden geacht, de uiting een juist beeld schetst van de resultaten die men in de praktijk van de Lexus Hybrid Drive zal ervaren. Geïntimeerde stelt dat adverteerder het nalaat consumenten eerlijk te informeren over de elektrische range, waardoor tevens een onjuiste indruk wordt gegeven van het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot van auto’s met een dergelijk systeem. Louwman & Parqui stelt daartegenover dat in de uiting geen specifieke mededelingen worden gedaan over de afstand waarmee elektrisch kan worden gereden. Dit neemt echter niet weg dat de uiting op dit punt wel bepaalde verwachtingen wekt. Het College verwijst in het bijzonder naar de volgende passages in de uiting:

• “Lexus Hybrid Drive combineert een indrukwekkende benzinemotor met de krachtige elektromotor voor een zeer laag verbruik. Tijdens het rijden wisselen beide krachtbronnen elkaar soepel af. Wanneer u accelereert, levert de elektromotor direct een krachtig koppel.”
• “Na het starten van de auto rijdt u weg in de EV-rijmodus, in een bijna volmaakte stilte. Uw Lexus verbruikt nu geen brandstof en produceert ook geen schadelijke emissies uit de uitlaat. Dat blijft zo, zolang u rijdt met lage snelheden of in een drukke spits met langzaam rijdend verkeer. Na een acceleratie schakelt de elektromotor over op de benzinemotor.”
• “De soepele benzinemotor gebruikt u alleen bij hogere snelheden – daardoor blijft het gecombineerde brandstofverbruik verrassend laag. Wanneer u met lagere snelheden volledig elektrisch rijdt, worden de emissies zelfs tot nul gereduceerd.”

3. De hierboven genoemde mededelingen wekken, zowel afzonderlijk als in onderling verband, stellig de indruk dat bij de Lexus Hybrid Drive de elektromotor bij het accelereren en bij het rijden steeds een belangrijke rol speelt. Daarbij zal de gemiddelde consument de uiting zo uitleggen dat met de Lexus Hybrid Drive een aanzienlijke afstand elektrisch kan worden gereden en de elektromotor steeds in belangrijke mate de benzinemotor ondersteunt. Er wordt immers in onbepaalde zin gezegd dat de elektromotor en de benzinemotor elkaar afwisselen waarbij de elektromotor bij het accelereren een krachtig koppel biedt, respectievelijk dat men bij het wegrijden elektrisch rijdt en blijft rijden zolang men met lage snelheid of in een drukke spits rijdt, nu de benzinemotor alleen werkt bij hogere snelheden. Louwman & Parqui heeft in beroep gesteld dat het aantal te rijden elektrische kilometers niet is te definiëren doordat sprake is van een wisselwerking tussen elektromotor en benzinemotor en doordat de accu steeds wordt opgeladen. Daarbij kan het volgens Louwman & Parqui zo zijn dat binnen een rit van enkele tientallen kilometers meer dan één kilometer volledig elektrisch wordt gereden en acceleratieondersteuning voor de motor wordt geboden. Dit betreft blijkbaar de optimale situatie dat de accu volledig is opgeladen. Het College begrijpt hieruit dat de elektromotor in de praktijk slechts een beperkte actieradius heeft en ook verder een bescheiden rol speelt bij het rijden. De uiting overdrijft aldus de voordelen van het systeem zonder dat op dit punt voor de gemiddelde consument sprake is van herkenbare overdrijving. Deze consument zal hierdoor te positieve verwachtingen hebben van hetgeen de elektromotor in de praktijk presteert. Dit klemt te meer nu in de uiting een direct verband wordt gelegd tussen de elektromotor en een beweerdelijk laag brandstofverbruik respectievelijk het reduceren tot nul van emissies bij de Lexus Hybrid Drive. Door op te positieve wijze de nadruk te leggen op de prestaties van de elektromotor zal de consument zich tevens een onjuist beeld vormen over de effecten van de elektromotor op het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot. Louwman & Parqui heeft overigens niet onderbouwd in welke mate de Lexus Hybrid Drive het verbruik en de uitstoot verlaagt.

4. Nu Louwman & Parqui niet aannemelijk heeft gemaakt dat, zoals de bestreden uiting suggereert, dankzij de Lexus Hybrid Drive een aanzienlijke afstand elektrisch kan worden gereden en de elektromotor steeds in belangrijke mate de benzinemotor ondersteunt, en daardoor de gemiddelde consument zich tevens een onjuist beeld zal vormen over de effecten van de elektromotor op het brandstofverbruik en de CO2 uitstoot, kan het beroep niet slagen. De Commissie heeft geoordeeld dat de uiting voor de gemiddelde consument onduidelijk is ten aanzien van de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC waardoor de uiting misleidend en oneerlijk is in de zin van artikel 7 NRC. Ook het College komt op grond van het bovenstaande, zij het deels op andere gronden, tot dezelfde conclusie. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing van het College van Beroep

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie met enige wijziging van gronden.

[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]

De Reclame Code Commissie [22 februari 2018]

De bestreden reclame-uiting

Het betreft een uiting op http://www.lexus.nl/hybrid. Daarin staat onder de aanhef: “LEXUS HYBRID DRIVE  DE HYBRIDE DIE ZICHZELF  OPLAADT” onder meer:
“Altijd opgeladen klaar voor de start – elk model binnen de range van Lexus is leverbaar als hybride. Aansprekende prestaties, opladen zonder stekker en  luxueuze specificaties – dat is de kracht van hybride”. Deze tekst gaat vergezeld van de afbeelding van een man die kennelijk met een zwaard een laadkabel heeft doorgesneden.

Verder staat in de uiting onder meer:

 “DE KRACHT VAN HYBRIDE
Maak vandaag kennis met de technologie van morgen, Lexus Hybrid Drive laadt zichzelf op, bespaart benzine, vermindert co2 uitstoot en is uitgevoerd op alle Lexus modellen. Als pionier van hybride technologie zijn we trots dat er dankzij onze rijders miljoenen liters brandstof bespaard blijven. En de innovatie gaat verder; de nieuwste generatie hybrides heeft zich inmiddels ruimschoots bewezen. Zo verleggen we opnieuw de grenzen met de nìeuwe LC 5OOh en zijn ’s werelds eerste Multi Stage Hybrid System”
en                                  
“WAT IS LEXUS HYBRID DRIVE?
Lexus Hybrid Drive combineert een indrukwekkende benzinemotor met de krachtige elektromotor voor een zeer laag verbruik. Tijdens het rijden wisselen beide krachtbronnen elkaar soepel af. Wanneer u accelereert, levert de elektromotor direct een krachtig koppel. Vervolgens schakelt het systeem soepel de benzinemotor in. En wanneer u afremt, wordt de accu automatisch opgeladen. Zo betekent hybride rijden in geen enkel opzicht een compromis; met krachtige acceleraties en opladen zonder stekker.” 
en
“Achter het stuur van een hybride Lexus merkt u direct hoe de afzonderlijke technologieën harmonieus samenwerken. Na het starten van de auto rijdt u weg in de EV-rijmodus, in een bijna volmaakte stilte. Uw Lexus verbruikt nu geen brandstof en produceert ook geen schadelijke emissies uit de uitlaat. Dat blijft zo, zolang u rijdt met lage snelheden of in een drukke spits met langzaam rijdend verkeer. Na een acceleratie schakelt de elektromotor over op de benzinemotor. Zelf hoeft u over deze transitie niet  na te denken – de geavanceerde Lexus Hybrid Drive regelt het allemaal automatisch, met als resultaat een soepele en comfortabele rijervaring.”
en
“DE VOORDELEN VAN EEN LEXUS HYBRIDE
De voordelen van een Lexus hybrid zullen uw leven veranderen. Een benzinemotor die wordt ondersteund door een elektromotor verbruikt minder brandstof en stoot minder CO2 uit. De soepele benzinemotor gebruikt u alleen bij hogere snelheden – daardoor blijft het gecombineerde brandstofverbruik verrassend laag. Wanneer u met lagere snelheden volledig elektrisch rijdt, worden de emissies zelfs tot nul gereduceerd. En het slimme remsysteem zorgt ervoor dat uw Lexus zichzelf oplaadt, zonder een stekker te gebruiken. Dat maakt een hybride van Lexus tot een slimme keuze, met optimale luxe en nauwelijks nadelige gevolgen voor het milieu.”
en
“Dankzij de intelligente Hybrid Drive Technologie rijdt u niet alleen zuinig, maar ook erg comfortabel. Zo hoeft u uw hybride Lexus nooit op te laden. De remmen vangen de kinetische energie van het remsysteem op zodra u het rempedaal intrapt. Het systeem laadt zo volledig zelfstandig de accu op. Daardoor hoeft de Lexus Hybrid Drive nooit via een externe energiebron te worden opgeladen, dat gebeurt tijdens het rijden.”

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.
Klager acht de reclame misleidend als bedoeld in artikel 8.2 onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC), om de volgende redenen. De reclame suggereert dat de klant altijd een opgeladen auto tot zijn of haar beschikking heeft, en dat opladen zonder stekker mogelijk is, doordat de auto zich oplaadt tijdens het rijden. Adverteerder doet hierdoor overkomen dat haar producten dezelfde kenmerken hebben als plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s van andere fabrikanten. Dat is echter niet het geval. Klager voert hiertoe het volgende aan. Bij een plug-in hybride auto of volledig elektrische auto wordt elektrische energie van een externe elektriciteitsbron in de auto gevoed door middel van een stekker, bij stilstand van de auto. Hierdoor kan een dergelijke auto een bepaald aantal kilometers volledig zonder uitstoot rijden door gebruik te maken van de elektromotor. Bij de hybride auto’s van adverteerder is dit niet het geval. Daardoor is het verbruik per definitie in alle gevallen veel hoger dan dat van vergelijkbare plug-in hybride of volledig elektrische auto’s. Consumenten worden mogelijk tot een aankoop verleid van een Lexus om hiermee – volgens adverteerder – toch elektrisch te rijden. Bij e-mail van 7 december 2017 heeft klager zijn klacht op verzoek van het secretariaat van de Stichting Reclame Code nader toegelicht. Deze toelichting wordt als volgt samengevat. Elke auto heeft energie nodig om te kunnen rijden. Deze energie kan komen van een fossiele brandstof zoals benzine of diesel, of van elektriciteit, als de auto is voorzien van een mogelijkheid tot opladen via een stekker. De laatste jaren zijn de plug-in hybride en de elektrische auto veel in de publiciteit geweest, omdat deze sterk in opkomst zijn. Als nadeel van deze auto’s wordt veelal gezien dat de berijder de auto moet opladen om elektrisch te kunnen rijden. De voordelen zijn voornamelijk financieel (lagere kosten) en gerelateerd aan het milieu (lagere of geen uitstoot). Adverteerder speelt op het bovenstaande in door te suggereren dat opladen niet meer nodig is met de Lexus Hybrid Drive en laat zelfs een foto zien van een laadkabel die met een zwaard wordt doorgehakt. Adverteerder lijkt consumenten tot aanschaf te willen verleiden door te adverteren met dezelfde voordelen als plug-in hybride voertuigen of elektrische voertuigen (dus met stekker). Bij een hybride auto zoals de Lexus Hybrid Drive en bij een plug-in hybride of volledig elektrische auto wordt een deel van de remenergie teruggewonnen en in de batterij opgeslagen. Deze teruggewonnen energie wordt vervolgens gebruikt bij het optrekken of rijden op lagere snelheid. De hoeveelheid teruggewonnen remenergie in normaal verkeer is echter erg laag. Als een auto bijvoorbeeld van de snelweg de afrit af rijdt en daarbij remt, zal er voor hooguit een paar honderd meter afstand aan remenergie worden teruggewonnen. In stadsverkeer is dit hooguit enkele tientallen meters. Als een auto uitrolt zonder te remmen, zal er helemaal geen energie worden teruggewonnen. Bij een rit op de snelweg wordt er ook vrijwel geen remenergie teruggewonnen, omdat hier nauwelijks geremd wordt.
Op de website staat onder meer:
“En wanneer u afremt, wordt de accu automatisch opgeladen. Zo betekent hybride rijden in geen enkel opzicht een compromis; met krachtige acceleraties en opladen zonder stekker.”
Hieruit zou de consument kunnen concluderen dat de accu bij remmen volledig wordt opgeladen, waarna de consument weer een flink stuk elektrisch kan afleggen, en dat er geen compromis nodig is, doordat opladen kan zonder gebruik van een stekker. Zoals hierboven toegelicht, is de hoeveelheid remenergie die teruggewonnen kan worden zeer beperkt, en wordt slechts een beperkte bijdrage aan de reductie van uitstoot en kosten geleverd.
Op de website staat ook:
“Na het starten van de auto rijdt u weg in de EV-rijmodus, in een bijna volmaakte stilte. Uw Lexus verbruikt nu geen brandstof en produceert ook geen schadelijke emissies uit de uitlaat. Dat blijft zo, zolang u rijdt met lage snelheden of in een drukke spits met langzaam rijdend verkeer. “
Adverteerder vermeldt niet dat de benzinemotor aan zal gaan zodra de batterij leeg is. Dit is al na enkele honderden meters het geval, omdat de batterij van een hybride voertuig zoals “de Lexus”, erg klein is, aldus klager. Ook het gebruik van de verwarming zal zorgen dat de benzinemotor aan zal springen om te zorgen voor de benodigde warmte. De volzin “Dat blijft zo, zolang u rijdt met lage snelheden of in een drukke spits met langzaam rijdend verkeer” suggereert dat men  gedurende een lange afstand elektrisch kan rijden als de snelheid maar laag is. Gezien de beperkte capaciteit van de batterij is de afstand echter beperkt tot enkele honderden meters. Voor de duidelijkheid zou adverteerder in ieder geval moeten vermelden wat de maximaal af te leggen afstand is en bij welke snelheid dit het geval is.
Op de website staat verder:
“Het systeem laadt zo volledig zelfstandig de accu op. Daardoor hoeft de Lexus Hybrid Drive nooit via een externe energiebron te worden opgeladen, dat gebeurt tijdens het rijden.” Hier wordt duidelijk een analogie gemaakt met auto’s die wel een stekker hebben, en suggereert adverteerder dat zij een oplossing heeft bedacht om niet te hoeven laden met een stekker. Adverteerder vermeldt echter niet dat deze oplossing bovengenoemde beperkingen heeft en geenszins in de buurt komt van het verbruik, kosten en milieu-kenmerken van een plug-in hybride of volledig elektrisch voertuig. Met een plug-in hybride voertuig kan veelal 20-80 kilometer volledig elektrisch worden afgelegd, en met een elektrisch voertuig veelal 100-500 kilometer. Dit staat in schril contrast met een hybridevoertuig zoals de Lexus Hybrid Drive, waarbij dit ongeveer 1 kilometer is, afhankelijk van de rijstijl.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.
|Een (absolute) claim ten aanzien van “dezelfde voordelen als” plug-in hybride auto’s en volledige elektrische auto’s (hierna: “PHEV of EV’s”) wordt in de bestreden reclame-uiting niet gemaakt. Er wordt immers niet gesteld dat de Lexus Hybrid Drive dezelfde voordelen heeft als PHEV of EV’s. Het doel van de uiting is ook niet het aanprijzen van de Lexus Hybrid Drive als volwaardig alternatief voor PHEV of EV’s. Er wordt zelfs in het geheel niet verwezen naar PHEV of EV’s. De volgens klager misleidende tekst: “En wanneer u afremt, wordt de accu automatisch opgeladen. Zo betekent hybride rijden in geen enkel opzicht een compromis; met krachtige acceleraties en opladen zonder stekker.” moet worden gelezen in de context van de gehele tekst, waar deze deel van uitmaakt, namelijk:

“Lexus Hybrid Drive combineert een indrukwekkende benzinemotor met de krachtige elektromotor voor een zeer laag verbruik. Tijdens het rijden wisselen beide krachtbronnen elkaar soepel af. Wanneer u accelereert, levert de elektromotor direct een krachtig koppel. Vervolgens schakelt het systeem soepel de benzinemotor in. En wanneer u afremt, wordt de accu automatisch opgeladen. Zo betekent hybride rijden in geen enkel opzicht een compromis; met krachtige acceleraties en opladen zonder stekker.”

Zoals kan worden gelezen, wordt er niet geclaimd dat er een bepaald stuk (aantal kilometers) elektrisch kan worden gereden. Hier gaat de redenatie van klager ook enigszins mank, daar hij meent dat er een vergelijking wordt gemaakt met PHEV en EV’s, die inderdaad enkele kilometers volledig elektrisch kunnen rijden.

Klager stelt verder dat het misleidend is dat er niet wordt vermeld dat de benzinemotor aangaat als de batterij leeg is (hetgeen volgens hem al na enkele honderden meters het geval zou zijn). Adverteerder kan klager niet volgen in zijn redenatie. Adverteerder stelt of suggereert niet dat de betreffende energie in de accu’s kan worden omgezet in een x aantal kilometers volledig elektrisch rijden, noch wordt gesuggereerd dat bij een enkele keer remmen weer volledig elektrisch kan worden gereden. Op de webpagina wordt wel degelijk vermeld dat de benzinemotor aanslaat op bepaalde momenten, waaronder momenten van acceleratie. Ook wordt uitgelegd dat de benzinemotor en elektromotor worden gecombineerd én elkaar afwisselen om tot lager benzineverbruik te komen. Bij het afremmen wordt er, zoals klager stelt en erkent, een bepaalde (beperkte) hoeveelheid energie opgewekt en in de accu’s opgeslagen. Het daadwerkelijk daarmee volledig elektrisch rijden, wat inderdaad mogelijk is, hangt van veel omstandigheden af, waaronder de gebruiksomstandigheden, de voertuigconfiguratie, rijstijl en de omgevings- en klimaatomstandigheden.

Klager mag overigens niet verwachten dat in het bestek van een webpagina de volledige werking van de hybridetechniek van Lexus wordt uitgelegd.

Klager erkent enerzijds dat de hybride techniek door middel van de remfrictie de accu’s energie oplevert waarmee gereden kan worden, anderzijds stelt hij echter dat adverteerder niet aan de consument mag meedelen dat deze energie wordt omgezet in elektrisch rijden of het ondersteunen van de acceleratie, en daarmee onder meer geruisloos kan worden opgetrokken en onder omstandigheden bij lage snelheden volledig of deels elektrisch gereden kan worden. Tegelijkertijd meent klager dat  adverteerder zou moeten vermelden hoeveel kilometers er elektrisch afgelegd kunnen worden en bij welke snelheid dit het geval is. Wat daar ook van zij, hetgeen klager stelt  dat toegevoegd zou moeten worden, zou de webpagina juist misleidend maken voor de consument en juist de vergelijking trekken met de voordelen en kenmerken van PHEV en EV’s.

Wellicht ten overvloede merkt adverteerder op dat ook haar claim dat de Lexus Hybrid Drive zichzelf oplaadt tijdens het rijden en altijd opgeladen en klaar voor de start is niet  strijdig is met de NRC. Deze claim is technisch gezien volledig juist: er is inderdaad geen stekker nodig om de accu’s op te laden. Dat is inherent aan de hybridetechniek. Ook behoeft de accu van de Lexus Hybrid Drive technisch gezien nooit “volledig” opgeladen te zijn om toch gebruik te maken van de energie daarin. Al zou er een beperkte spanning aanwezig zijn in de accu, dan wordt immers, wegens de hybride- techniek, gemiddeld genomen snel, bij de eerste remactie, weer energie teruggewonnen en wordt de accu (deels) opgeladen en vervolgens weer gebruikt om deels of volledig elektrisch te rijden. Waar al dan niet deels of volledig elektrisch wordt gereden, helpt dit bij het verminderen van het benzineverbruik en uitstoot.

Van enige misleiding zoals door klager beweerd, namelijk dat de Lexus Hybrid Drive daarmee dezelfde kenmerken claimt als een PHEV of EV is geen sprake nu, zoals reeds gesteld, geen specifieke koppeling wordt gemaakt tussen een hybride van het merk Lexus en de eigenschappen van PHEV of EV’s. Overigens, ook hier geldt dat de stelling van klager innerlijk tegenstrijdig is, aldus adverteerder: de accu’s van PHEV of van EV’s zonder hybridetechniek zullen inderdaad op een zeker punt ‘op’ zijn en alsdan kan er niet verder worden gereden zonder eerst aan de stekker op te laden. Bij een hybride van het merk Lexus is dat echter niet aan de orde.

De repliek

De repliek wordt als volgt samengevat.

Aanleiding om de klacht in te dienen, waren vragen in klagers omgeving over de bestreden reclame. Deze betroffen onder andere de mate van het elektrisch kunnen rijden met dergelijke hybride technologie, en of deze hybride technologie vergelijkbaar is met het rijden in een PHEV of EV. Hieruit werd klager duidelijk dat deze reclame verwarring veroorzaakt bij consumenten en dat consumenten op het verkeerde been worden gezet.

Klager bestrijdt dat adverteerder geen (absolute) claim maakt “op dezelfde voordelen” als PHEV’s en EV’s. In alle onderdelen van de uiting wordt immers impliciet gerefereerd aan PHEV’s en EV’s, zonder deze bij naam te noemen. Adverteerder gebruikt diverse bewoordingen om een vergelijking met auto’s met een stekker (zoals PHEV’s en EV’s) te maken. De belangrijkste claim daarbij is dat de hybride technologie het mogelijk maakt om de auto op te laden en elektrisch te rijden zonder stekker. Het is zelfs de centrale boodschap van de webpagina. Klager geeft in de repliek diverse voorbeelden en licht deze toe. 

Adverteerder stelt dat een directe vergelijking met PHEV’s en EV’s voor verwarring zou zorgen bij de consument. Klager geeft een voorbeeld van een (in de repliek opgenomen) overzicht van een concurrerend automerk, Hyundai. Uit dit overzicht, inhoudende “waarden volgens NEDC”, is voor consumenten duidelijk op te maken, aldus klager, wat de verschillen zijn wat betreft elektrische range, verbruik en CO2 uitstoot tussen de hybride uitvoering, de plug-in hybride en de volledig elektrische variant van eenzelfde model voertuig. Adverteerder zal een dergelijk vergelijking van de hybride technologie niet graag inzichtelijk maken voor de consument, aangezien hieruit in één oogopslag duidelijk is dat er een groot verschil is tussen de drie typen aandrijvingen, en dat de hybride aandrijving hierbij duidelijk in het nadeel is.

Zoals adverteerder terecht stelt, is het onderwerp van hybride technologie en dat van PHEV’s en EV’s behoorlijk ingewikkeld en van allerlei omstandigheden en persoonlijke factoren afhankelijk. Het is daarom niet eenvoudig om de consument op een juiste wijze te informeren. Adverteerder richt zich in de uiting met name op het niet nodig zijn van opladen door middel van een stekker als voordeel van de hybride technologie ten opzichte van PHEV’s en EV’s. Daarbij wordt nagelaten de consument eerlijk te informeren over alle relevante aspecten.

Adverteerder maakt de fout in haar verweer dat, wanneer de accu van een PHEV ‘op’ is, deze eerst opgeladen moet worden alvorens verder te kunnen rijden, terwijl dit bij een hybride van Lexus niet aan de orde is. Een PHEV is altijd voorzien van een brandstofmotor die zorgt voor de energievoorziening op het moment dat de accu op is.  Het bereik van een PHEV is dus vaak vergelijkbaar met een hybride aandrijving.

Klager roept de Commissie op om adverteerder op te dragen al haar reclame-uitingen aan te passen, en alleen vergelijkingen te maken met PHEV’s en EV’s als hierbij eerlijke informatie gegeven wordt over voor consumenten relevante aspecten zoals elektrische range, brandstofverbruik en CO2 uitstoot conform de NEDC norm.  

De dupliek

De dupliek wordt als volgt samengevat.

Adverteerder verwijst naar haar verweer, dat als hier herhaald en ingelast dient te worden beschouwd.

Adverteerder heeft kennis genomen van het voorstel van klager inzake de verschillen in hybride uitvoeringen en PHEV of EV’s. Wederom gaat klagers redenering mank. In de reclame-uiting wordt immers niet gesteld dat de Lexus Hybrid Drive dezelfde voordelen heeft als PHEV of EV’s, namelijk het volledig elektrisch kunnen rijden voor een – gemiddeld genomen – vast aantal kilometers met een volle accu. Nergens in de reclame-uiting wordt geclaimd dat de Lexus Hybrid Drive een bepaalde actieradius heeft. Het doel van de reclame-uiting is ook niet het aanprijzen van de Lexus Hybrid Drive als volwaardig alternatief voor een PHEV of EV’s.

Klager is overigens zeer suggestief in zijn reactie dat ‘de hybride aandrijving hierbij duidelijk in het nadeel is’. Adverteerder vraagt zich af op welk nadeel klager doelt: er wordt immers geen vergelijking gemaakt met de producteigenschappen van PHEV of EV’s, noch wordt het kenmerk van deze voertuigen, namelijk volledig elektrisch kunnen rijden voor een gemiddeld genomen vast aantal kilometers, geclaimd.

Een consument die op zoek is naar een vooraf aangegeven (“zeker”) aantal kilometers volledig elektrisch rijden met een auto, wordt niet misleid door de reclame-uiting, nu géén actieradius wordt geclaimd en meer dan duidelijk wordt gemaakt dat het géén elektrisch voertuig is met een actieradius voor volledig elektrisch rijden.

Adverteerder benadrukt dat zij zich aan de revelante wet- en regelgeving houdt bij haar reclame-uitingen, waaronder de vermeldingen van verbruikscijfers van haar merken Toyota en Lexus.

De mondelinge behandeling

Klager heeft zijn standpunt nader toegelicht. Daarbij heeft hij zijn vraag aan de Commissie herhaald om te bepalen dat een “eerlijke vergelijking” moet worden gemaakt, met vermelding van “waarden volgens NEDC”.

Het oordeel van de Commissie

De klacht komt er kort gezegd op neer dat klager vindt dat in de bestreden uiting een vergelijking wordt gemaakt tussen de in de uiting aangeprezen Lexus Hybrid Drive enerzijds en plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s anderzijds, waarbij wordt benadrukt dat eerstgenoemde auto zichzelf oplaadt, zonder stekker, terwijl niet  naar voren wordt gebracht dat de Lexus Hybrid Drive in verhouding tot plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s:

over een geringere afstand elektrisch kan rijden en slechts een beperkte bijdrage levert aan de reductie van brandstofverbruik en co2 uitstoot.

Klager vindt dat in de bestreden uiting een “eerlijke vergelijking” zou moeten worden gemaakt, met vermelding van “waarden volgens NEDC”.

De Commissie oordeelt hierover als volgt.

Zij deelt het standpunt van klager dat in de uiting een vergelijking wordt gemaakt tussen de Lexus Hybrid Drive enerzijds en plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s anderzijds. Laatstbedoelde auto’s worden weliswaar niet met zoveel woorden genoemd, maar de vergelijking vindt plaats, waar gesteld wordt dat de Lexus Hybrid Drive wordt opgeladen “zonder stekker”, hetgeen wordt verbeeld door de afbeelding van een man  die kennelijk met een zwaard een laadkabel heeft doorgesneden.

De Commissie acht het aannemelijk dat de gemiddelde consument hierdoor zal denken aan het opladen van plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s, voor het opladen waarvan wel een stekker nodig is.

Klager heeft onder verwijzing naar een in de repliek opgenomen overzicht betreffende een auto van het merk Hyundai, inhoudende “waarden volgens NEDC” wat betreft  elektrische range, verbruik en co2 uitstoot in de gevallen van een hybride uitvoering, de plug-in hybride en de volledig elektrische variant van eenzelfde model voertuig, aan de Commissie verzocht te bepalen dat een “eerlijke vergelijking” moet worden gemaakt, met vermelding van “waarden volgens NEDC”.

De Commissie stelt voorop dat de NRC geen grondslag biedt voor het oordeel dat adverteerder gehouden zou zijn een dergelijke vermelding in de reclame-uiting op te nemen. 

Gegeven de klacht oordeelt de Commissie verder als volgt naar aanleiding van de vraag of de bestreden uiting wellicht onvoldoende duidelijk is ten aanzien van de van het gebruik van de LexusHybrid Drive te verwachten resultaten.  

De Commissie stelt vast dat in de bestreden uiting aspecten van de Lexus Hybrid Drive worden aangeprezen, die ook kenmerkend zijn voor plug-in hybride auto’s en volledig elektrische auto’s, namelijk besparing van brandstof en beperking van schadelijke emissies.

Zo wordt gesteld:

“Lexus Hybrid Drive (…) bespaart benzine, vermindert co2 uitstoot (…)”.

Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de mate waarin deze aspecten aan de orde zijn. Zo staat in de uiting:

“Als pionier van hybride technologie zijn we trots dat er dankzij onze rijders miljoenen liters brandstof bespaard blijven” en “Lexus Hybrid Drive combineert een indrukwekkende benzinemotor met de krachtige elektromotor voor een zeer laag verbruik” en “Na het starten van de auto rijdt u weg in de EV-rijmodus, in een bijna volmaakte stilte. Uw Lexus verbruikt nu geen brandstof en produceert ook geen schadelijke emissies uit de uitlaat. Dat blijft zo, zolang u rijdt met lage snelheden of in een drukke spits met langzaam rijdend verkeer” en “De voordelen van een Lexus hybrid zullen uw leven veranderen. Een benzinemotor die wordt ondersteund door een elektromotor verbruikt minder brandstof en stoot minder CO2 uit. De soepele benzinemotor gebruikt u alleen bij hogere snelheden – daardoor blijft het gecombineerde brandstofverbruik verrassend laag.

Wanneer u met lagere snelheden volledig elektrisch rijdt, worden de emissies zelfs tot nul gereduceerd. En het slimme remsysteem zorgt ervoor dat uw Lexus zichzelf oplaadt, zonder een stekker te gebruiken. Dat maakt een hybride van Lexus tot een slimme keuze, met optimale luxe en nauwelijks nadelige gevolgen voor het milieu.”

Nu in de uiting, voorzien van een afbeelding van een doorgesneden laadkabel,  nadrukkelijk wordt gewezen op het voordeel van de Lexus Hybrid Drive, dat voor het opladen daarvan geen stekker nodig is

(“DE HYBRIDE DIE

 ZICHZELF

 OPLAADT” onder meer:

“Altijd klaar voor de start –

 elk model binnen de range van Lexus is

 leverbaar als hybride. Aansprekende

 prestaties, opladen zonder stekker (…)”

en

“(..) opladen zonder stekker”

en

“(…) zonder een stekker te gebruiken”

en

“(…) hoeft de Lexus Hybrid Drive nooit via een externe energiebron te worden opgeladen”)

acht de Commissie het voor de duidelijkheid nodig dat in diezelfde uiting, waarin bovendien staat: “Zo betekent hybride rijden in geen enkel opzicht een compromis”, ook op de een of andere wijze wordt belicht dat er -naar adverteerder niet, althans niet voldoende heeft weersproken- belangrijke verschillen zijn tussen de afstanden waarover elektrisch kan worden gereden, en dus tussen de mate waarin brandstof en schadelijke emissie kan worden bespaard/beperkt, al naar gelang het gebruik van de Lexus Hybrid Drive dan wel een plug-in hybride auto of een volledig elektrische auto. In dit verband overweegt de Commissie dat klager onweersproken heeft gesteld dat met een plug-in hybride voertuig veelal 20-80 kilometer volledig elektrisch kan worden afgelegd, met een elektrisch voertuig veelal 100-500 kilometer en met een hybridevoertuig zoals de Lexus Hybrid Drive ongeveer 1 kilometer, afhankelijk van de rijstijl.

Naar het oordeel van de Commissie vallen bovenbedoelde verschillen niet, althans niet voldoende duidelijk uit de uiting op te maken. Gelet hierop acht de Commissie de uiting voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.