De bestreden uiting
De klacht is gericht tegen de website http://holistischartsencentrum.nl, voor zover deze betrekking heeft op de CEASE-therapie. Op de homepage staat onder meer:
“In het centrum bestaat specifieke kennis en ervaring in de behandeling van kinderen en volwassenen met het post-vaccinaal syndroom, autisme-spectrum-stoornissen (CEASE therapie) en de behandeling en begeleiding van patiënten met kanker (ANTTT)”.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Klager stelt voorop dat hij de klacht samenvat in die zin dat de artsen van wie de uiting afkomstig is miniscule suikerpilletjes aanbieden als effectieve behandeling voor ernstige aandoeningen en dat met diverse technieken wordt geprobeerd om klanten te lokken.
Klager maakt in het bijzonder bezwaar tegen twintig onderdelen van de uiting. Deze zijn in de afdrukken van de uiting aangeduid als “Citaat 1” tot en met “Citaat 20”. Tegen de verschillende hierna vermelde onderdelen heeft klager -samengevat- de volgende bezwaren.
1.
“In het centrum bestaat specifieke kennis en ervaring in de behandeling van kinderen en volwassenen met het post-vaccinaal syndroom, autisme-spectrum-stoornissen (CEASE therapie) en de behandeling en begeleiding van patiënten met kanker (ANTTT)”.
Dit is misleidend, omdat het post-vaccinaal syndroom niet bestaat. Verder bestrijdt klager dat beide artsen kennis hebben van autisme-spectrumstoornissen.
2.
“Cease-therapie is een specialisme binnen de klassieke homeopathie”.
Hiermee wordt men op het verkeerde been gezet. Met klassieke homeopathie wordt de homeopathie bedoeld zoals deze oorspronkelijk is ontwikkeld door Hahnemann. De Cease-behandeling wijkt hier van af, omdat isopathie wordt toegepast, namelijk toediening van extreem verdund vaccin, terwijl daarmee geen proeven op gezonden zijn gedaan.
3.
Over de behandeling wordt meegedeeld:
“Het is de combinatie van constitutionele homeopathie, orthomoleculaire geneeskunde en een vorm van homeopatische ontgifting, waarbij de oorzakelijke factoren, die geleid hebben tot de ziekte, stap voor stap worden ontstoord”.
Orthomoleculaire geneeskunde en constitutionele homeopathie zijn geen van beide klassieke homeopathie.
4.
“Met deze methode kun je heel veel resultaat boeken….”
en
5.
“Met deze vorm van therapie worden ook goede resultaten behaald bij de behandeling van autisme (ASS), ADD, ADHD en aanverwante gedragsstoornissen bij kinderen, maar ook bij volwassenen”.
Autisme is een ernstige afwijking, veroorzaakt door een onjuiste bouw van de hersenen en algemeen wordt aangenomen dat autisme onbehandelbaar is.
De illusie van goede resultaten kan ontstaan doordat geen juiste diagnose is gesteld. Voor de gestelde goede resultaten wordt geen documentatie gegeven. Dit duidt op “grootspraak”.
6.
“De Cease-methode wordt binnen ons centrum toegepast in de behandeling van moderne ziektes, als autisme, CVS ME, fibromyalgie, kanker, etc. Het is een effectieve methode gebleken om bij autistische kinderen verbetering te bewerkstelligen…”.
De suggestie dat kanker een moderne ziekte is, is onzin. Hooguit sterven tegenwoordig relatief meer mensen aan kanker dan vroeger, doordat door verbetering van de gezondheidszorg bepaalde andere ziektes in de jongere jaren minder sterfgevallen opleveren.
De suggestie dat CEASE iets kan doen bij kanker is misleidend. Verder valt te betwijfelen of de artsen wel autistische kinderen hebben behandeld. Uit de uiting valt niet op te maken dat het gaat om kinderen bij wie een kinderpsychiater de diagnose ‘autisme’ correct heeft gesteld. Evenmin blijkt dat de psychiater na de behandeling een verbetering heeft vastgesteld.
7.
“In de praktijk blijken moderne ziektes, waaronder autisme een stapeling van verschillende oorzaken te zijn”.
Dit is een halve waarheid. Zonder bewijs wordt een aantal oorzaken opgesomd, waaronder medicijngebruik, vaccinaties, zware metalen en glutamaat. Met name glutamaat acht klager curieus. Potentiële klanten worden bang gemaakt met iets wat geleerd klinkt, terwijl het gaat om een volstrekt denkbeeldig gevaar.
8 en 9.
“Meestal worden van de CEASE remedies vier verschillende potenties gebruikt, de 30K, de 200K, MK en 10 MK om de patiënt van de energetische en stoffelijke afdrukken van de toxische substanties of ziektes te ontdoen”.
Het begrip energetische afdruk is onzinnig, althans niet gesteund door medisch of fysiologisch onderzoek. Ook het idee dat men deze “afdrukken” met CEASE remedies verwijdert is onzinnig, temeer omdat het om lactosekorrels gaat.
De mysterieuze formules “de 30K, de 200K, MK en 10 MK” suggereren geavanceerde wetenschap. 30K betekent echter verdund met de Korsakoff-methode in 30 stappen. Het resultaat is een verdunning vergelijkbaar met 1 atoom op 10000 zonsmassa’s. Het komt er op neer dat de artsen fictieve aandoeningen (energetische afdrukken van van alles en nog wat) behandelen met melksuikerkorrels waar niets in zit.
10.
“Autisme ontstaat veelal door een teveel aan oxidatieve stress in de hersenschors”.
Hiervoor is geen enkel bewijs.
11.
“Het ontgiften van de belangrijkste stressmomenten….”.
Een moment is een tijdstip. Dit is immaterieel en kan dus geen gif bevatten. Dat een moment ontgift zou kunnen worden is absurd.
12 en 13.
“De darm wordt indien nodig ondersteund door Saccharum officinale D6”
en
“Bijvoorbeeld met het geneesmiddel Saccharum kan het contact met de buitenwereld, het oogcontact, het gevoel etc. weer hersteld worden”.
Door het geleerd klinkende Saccharum officinale D6 wordt verhuld dat hier in werkelijkheid tafelsuiker in porties van een hondermiljoenste suikerkorrel wordt voorgesteld als effectief middel om zeer uitlopende afwijkingen te corrigeren.
14.
“Als de bevalling zwaar was, of als het kind door middel van een keizersnede is geboren, kan de hulp van een osteopaat ingeroepen worden. Door een traumatische bevalling is het mogelijk dat de hersenvliezen te gespannen zijn en de hersenen onvoldoende ruimte laten om te groeien. Met cranio-sacrale therapie kan een osteopaat de hersenvliezen oprekken en zo ontspannen”.
Gespannen hersenvliezen zijn geen gevolg van een zware bevalling, maar komen voor bij acute bacteriële hersenvliesontsteking. Dit is een ernstige ziekte waarbij snel ingrijpen door een arts is geboden.
15 en 16.
“Een van de factoren voor de ontwikkeling van autisme is waarschijnlijk het toedienen van veel vaccins op zeer jeugdige leeftijd”
en
“Deze vaccins kunnen bij kinderen met slecht functionerend ontgiftingssysteem (tekort aan metallothioneine) tot ernstige bijwerkingen leiden, waar autisme er slechts een van is”.
De auteurs maken niet duidelijk of een tekort aan metallothioneine kan worden vastgesteld, of zij dit tekort ook vaststellen en zo ja hoe en of dit werkelijk tot de geschetste gevolgen leidt.
17.
“Mogelijk berust het ontstaan van epilepsie, astma, eczeem, gedragsstoornissen, ontwikkelingsstoornissen, en vele andere post-vaccinale klachten op hetzelfde onstaansmechanisme”.
Hiermee probeert men zoveel mogelijk klanten te krijgen voor de melksuikerkorrelkuur.
18.
“In de Verenigde Staten valt de enorme toename van autisme (van 1:180.000 naar 1: 180) samen met de introductie van de BMR en later van het hepatitis-B vaccin dat bij de geboorte gegeven wordt”.
Dit is onzin. Algemeen bekend is waar de toename van de diagnose autisme vandaan komt. Ten eerste is deze diagnose sterk verruimd en ten tweede wordt deze tegenwoordig ook vaak gesteld door niet-medici of in elk geval door personen die geen (kinder)psychiater zijn. Verder wil het enkele feit dat twee verschijnselen tegelijk afnemen of toenemen niet zeggen dat er een oorzakelijk verband is.
19.
“Door vaccinaties treedt er een geforceerde verschuiving van cellulaire naar humorale afweer op”.
In de ogen van de auteurs is dit verkeerd. Ze zeggen niet waarom. In werkelijkheid beschermen de vaccinaties slechts tegen een klein aantal ernstige kinderziekten.
Met voornoemde onzinnige opmerking worden ouders bang gemaakt voor vaccinaties en wordt ze aangepraat dat behandeling nodig is.
20.
“Bij autistische kinderen kan met het ontstoren van vaccinaties goede resultaten geboekt worden”.
Zowel hier als door soortgelijke opmerkingen op de site zoals “heel veel resultaat”, “ook goede resultaten” en “een effectieve methode” worden valse verwachtingen gewekt wat betreft de suikerkorrelkuur. Steeds wordt zonder onderbouwing de uiterst onwaarschijnlijke effectiviteit van de behandeling aangeprezen.
De twee artsen maken gebruik van natuurwetenschappelijke en medische begrippen zoals onder meer moleculen, hormonen, virussen en zware metalen. Niet aannemelijk is dat zij niet weten dat hoog verdunde stoffen geen werking kunnen hebben, althans niet volgens dat geheel van natuurwetenschap en geneeskunde waarvan de artsen zich rijkelijk bedienen.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
De uitvoerige klacht maakt het verweerders onmogelijk om tijdig op verantwoorde, gedegen en professionele wijze op alle punten te reageren. Nu de klacht is ingediend bij de Stichting Reclame Code rijst de vraag of het nodig is om op alle items inhoudelijk te reageren. Klager lijkt erop gericht te zijn de niet-werkzaamheid van de homeopathie aan te tonen. De vraag of homeopathie al dan niet werkt lijkt verweerders geen onderwerp om in deze context met klager te bespreken.
De klacht doet geen recht aan de persoonlijke integriteit van verweerders. Voorlopig hebben verweerders onder meer de volgende bevindingen.
Het is bij wet aan artsen verboden om reclame te maken. De bestreden informatie op de website is dan ook geen reclame. Het is ieders recht om een andere visie te hebben op toepassing van medische protocollen en werkwijzen van de homeopathie. Verweerders nemen fel stelling tegen de suggestie dat zij slechts uit zouden zijn op onder meer het binnenhalen van “klanten” en het beangstigen van aanstaande moeders. Klager is een leek op het vakgebied van verweerders.
Mocht de Commissie een meer uitgebreide en inhoudelijke reactie van verweerders willen ontvangen, dan zijn verweerders bereid om aan deze wens te voldoen.
Ter nadere informatie wijzen verweerders erop dat de website holistischartsencentrum.nl is gemaakt in 2010 en verouderd is. De website moet worden geüpdatet om te kunnen voldoen aan het gebruik van tablets. In verband met verhuizing van beide praktijken naar verschillende locaties houdt de samenwerking tussen beide artsen op en zal de website rond mei 2016 verdwijnen. Teksten op de huidige site zijn intussen iets aangepast waar dat nodig werd geacht om onduidelijkheden in de resterende tijd te voorkomen.
E-mail van 3 maart 2016 van het secretariaat van de Stichting Reclame Code aan verweerders
Deze e-mail wordt als volgt samengevat.
Het is aan verweerders te beslissen of een meer uitvoerige reactie wordt gegeven. Voor een eventuele meer uitvoerigere reactie wordt uitstel gegeven.
E-mail van 7 maart 2016 van verweerders
Verweerders leggen een geüpdatete versie over van de teksten waarnaar klager verwijst en een aantekening betreffende het postvaccinaal syndroom. De update betreft een update tot mei 2016. Daarna zal de site, in verband met de verhuizing van de praktijk, nog verder worden aangepast.
De mondelinge behandeling
De voorzitter vat de klacht aldus samen dat de kern daarvan is dat verweerders niet waarmaken wat in de uiting wordt aangeboden. Klager deelt mee dat de klacht op deze wijze goed is samengevat.
Klager licht zijn standpunt nader toe. Hij maakt daarbij ook bezwaar tegen de bij het verweer overgelegde nieuwe versie van de website.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt het volgende voorop.
1.
De bestreden uiting moet worden aangemerkt als reclame in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Door middel van deze uiting wordt immers in het openbaar en direct een product van verweerders aangeprezen, namelijk de CEASE Therapie.
2.
De Commissie zal zich beperken tot het beoordelen van de uiting die bij de klacht aan de Commissie is voorgelegd. Zij zal niet ingaan op de bezwaren die klager ter zitting heeft geuit tegen de bij verweer overgelegde nieuwe uiting, op welke bezwaren verweerders niet meer hebben kunnen reageren.
3.
Volgens verweerders lijkt de klacht erop gericht te zijn om de niet-werkzaamheid van de homeopathie aan te tonen. De Commissie heeft tot taak te beoordelen of reclame wordt gemaakt in overeenstemming met de bepalingen van de NRC en zal zich niet uitspreken over de werkzaamheid van homeopathie in het algemeen.
Zoals klager ter zitting aan de voorzitter heeft bevestigd, is de kern van de klacht dat verweerders niet waarmaken wat in de uiting wordt aangeboden.
Klager heeft gemotiveerd bestreden dat de CEASE Therapie, die volgens klager ten onrechte als “specialisme binnen de klassieke homeopathie” wordt aangeduid,
de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven.
Meer in het bijzonder heeft hij bestreden dat met deze therapie goede resultaten worden behaald bij autisme. In dit verband heeft klager in twijfel getrokken of, in het geval dat wordt uitgegaan van autisme, wel de juiste diagnose is gesteld, bijvoorbeeld omdat deze diagnose -zo heeft klager aangevoerd- tegenwoordig vaak wordt gesteld door niet-medici of door personen die geen (kinder)psychiater zijn. Verder heeft klager erop gewezen dat algemeen wordt aangenomen dat autisme onbehandelbaar is. Wat betreft de in de uiting genoemde “CEASE remedies” met de “potenties” “de 30K, de 200K, MK en 10 MK” heeft klager gesteld dat het gaat om “melksuikerkorrels waar niets in zit”. Ook heeft hij erop gewezen dat er geen sprake is van “documentatie” en “onderbouwing” voor opmerkingen als “goede resultaten” en “effectieve methode” en dat zonder “bewijs” onder meer “vaccinaties” en “oxidatieve stress in de hersenschors” worden genoemd als oorzaak van autisme.
Klager heeft ook gesteld dat ten onrechte wordt gesuggereerd dat de CEASE Therapie “iets kan doen” bij kanker.
Gezien bovenbedoelde gemotiveerde betwisting door klager van hetgeen in de uiting over de CEASE Therapie wordt gesteld had het op de weg van verweerders gelegen om aannemelijk te maken dat de CEASE Therapie de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Dat hebben verweerders niet gedaan. Gelet hierop is de Commissie van oordeel dat de uiting gepaard gaat met onjuiste informatie ten aanzien van de van het gebruik van de CEASE Therapie te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt verweerders aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.