De bestreden reclame-uiting
Het betreft reclame voor het ISOduct rookkanaal op www.isoduct.nl.
In deze uiting staat onder meer:
“Isoduct het veiligste rookkanaal
Nieuwe kachel of haard in uw woning? Kies voor veiligheid en neem een rookkanaal van ISOduct, het veiligste rookkanaal van Europa. Het ISOduct rookkanaal wordt geplaatst zonder brandwerende omkokering, wat bouwkundige ingrepen en dus kosten bespaart.
ISOduct is het enige rookkanaal dat zonder brandwerende omkokering geplaatst kan worden en voldoet aan het Bouwbesluit van 1 april 2012”
en
“ISOduct voordelen op een rij:
Veiligheid: ISOduct is het enige rookkanaal zonder extra brandwerende omkokering dat voldoet aan alle eisen voor brandveiligheid en het Bouwbesluit
(…)”
en
“ISOduct blijft het veiligste rookkanaal, zonder brandwerende omkokering. Dat is de conclusie van het nieuwe Bouwbesluit dat sinds 1 april van dit jaar van kracht is, volledig aangepast aan de nieuwe Europese CE-regels”
en
“ISOduct: rookkanaal voldoet aan Bouwbesluit”
en
“Voordelen
(….)
• Veiligheid. ISOduct voldoet als enig rookkanaal, zonder extra brandwerende omkokering aan alle eisen voor brandveiligheid (ook de nieuwe NEN-6062:2011) en brand overslag (NEN-6069) en daarmee aan het Bouwbesluit.
(…)”.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Adverteerder beweert dat het rookkanaal ISOduct het enige rookkanaal is dat zonder extra brandwerende omkokering voldoet aan alle eisen van brandveiligheid en het Bouwbesluit. Dit is echter niet het geval. Uit diverse testen, waaronder een recente test door een daarvoor gecertificeerd bedrijf (een zogenaamde notified body) blijkt dat het kanaal veel heter wordt dan volgens de regelgeving is toegestaan. Montage van het kanaal zonder beschermende omkokering leidt dan ook tot installaties die ondeugdelijk en brandgevaarlijk zijn. Bovendien kan het te hete en niet afgeschermde rookkanaal bij aanraking tot ernstige verwondingen leiden.
Klager heeft als statutaire doelstelling onder meer het bevorderen van de kwaliteit van haarden, kachels en rookkanalen. Gelet hierop heeft zij adverteerder meermalen verzocht om misleidende uitingen over ISOduct te staken. Adverteerder heeft hier echter niet op gereageerd.
Om haar stelling dat er sprake is van misleidende reclame van objectief bewijs te voorzien, heeft klager het lSOduct-kanaal laten testen bij het daarvoor gecertificeerde instituut Chimneylab Europe ApS in Denemarken. Uit de resultaten van deze test blijkt overduidelijk dat adverteerder de markt misleidt met de eerder genoemde beweringen, omdat:
a. De maximaal toegestane oppervlaktetemperatuur, conform de NEN-EN 1856-1:2009, voor een blank metalen rookkanaal 70 graden Celsius mag bedragen.
Tijdens de test zijn echter oppervlakte temperaturen gemeten van 216, 219 en 342 graden Celsius (klager verwijst naar bijlagen 2A en 2B bij de klacht).
b. De door adverteerder op haar website en producten genoemde minimale afstand van 10 mm tot brandbaar materiaal onvoldoende blijkt te zijn (klager verwijst naar bijlagen 3A, 3B en 3C bij de klacht).
De maximaal toegestane temperaturen, conform de NEN-EN 1856-1:2009, van 85 en 100 graden Celsius van brandbaar materiaal in de nabijheid van de schoorsteen worden namelijk ruimschoots overtreden. Hier worden temperaturen tot wel 126 graden Celsius op brandbaar materiaal gemeten (klager verwijst naar bijlagen 4A en 4B bij de klacht).
Hieruit blijkt ook dat de door adverteerder op haar lSOduct-producten vermelde CE-markering, met de aanduiding van de reeds genoemde 10 mm afstand, niet juist en misleidend is.
De relevante passages uit het testrapport zijn opgenomen in de hierboven genoemde bijlagen. Het complete rapport is als bijlage 5 bij de klacht gevoegd.
Gelet op het bovenstaande meent klager dat adverteerder met haar reclame de markt misleidt en daarmee ondeugdelijke en brandgevaarlijke situaties in de hand werkt.
Dit is onder meer in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
ISODUCT is al vanaf zijn introductie in 1995 “het toonaangevende innovatieve en vooral veilige rookgaskanaal”, aldus adverteerder.
Al vanaf de eerste testen bij TNO te Rijswijk – waaruit onomstotelijk bleek dat ISODUCT zonder verdere brandwerende omkokering veilig is-, tot nu toe met de nieuwe NEN 6062:2011 (op grondslag van de Europese CE), is ISODUCT het veiligste rookgaskanaal van Europa gebleken.
Adverteerders eigen CE testen duiden “waardes” aan “die wel brandveilig zijn”. Adverteerder betwist de waarde van het rapport van Chimneylab op de volgende twee gronden.
1.
Er is geen gebruik gemaakt van onderaf afgedichte doorvoering. Hierdoor stijgt alle warmte van de kachel en het t-stuk langs het kanaal omhoog en treden er niet representatieve temperaturen bij de doorvoeringen op (die dan wel nog maar amper buiten de toegestane bandbreedte liggen). Verder blijkt uit het rapport dat van geforceerde lucht gebruik is gemaakt (dit, zo stelt adverteerder “uit monde van de zogenaamde koeling in verband met brandgevaar”), waardoor dit effect van warmtestijging alleen maar verergerd wordt.
2.
Klager heeft in 2016 al eerder pogingen ondernomen om een instituut te vinden dat “ISODUCT kapot kon stoken”. Adverteerder neemt daarom aan dat klager diezelfde opdracht ook aan het Chimneylab heeft gegeven en dat hieraan gehoor is gegeven.
De excessief hoge oppervlaktetemperaturen vindt adverteerder in haar eigen testen niet terug. Deze kunnen worden verklaard door de testopstelling met de daarbij niet gebruikte afdichtingen aan de onderzijde van de doorvoeringen en de algehele “manier van testen”, aldus adverteerder.
Adverteerder benadrukt daarbij dat de oppervlaktetemperaturen niets zeggen over de brandveiligheid van het rookgaskanaal, maar slechts iets over de veiligheid in gebruik. De harde eis van de 70 graden, genoemd in de klacht, stamt uit de NEN-EN1856-1:2009. Nederland eist echter vanuit de NEN6062:2011 in paragraaf 7.5.1.1 dat de oppervlaktetemperatuur niet hoger is dan volgt uit paragraaf 6.5 van NEN-EN1443:2003. Uit deze paragraaf blijkt dat voor “accidental human contact” het kanaal moet voldoen aan een 1 seconde aanraakgrens volgens NEN-EN 563, getest bij de nominale werktemperatuur behorend bij de temperatuur classificatie, in dit geval dus T600, en dus ook 600 graden. De testen voor de Thermal Performance en Thermal Shock kunnen dus niet gebruikt worden voor het bepalen van de veiligheid in gebruik, aangezien die op 700 graden getest moet worden bij een classificatie van T600.
Verder blijkt ook duidelijk uit de NEN-EN 563 dat excessieve omstandigheden zoals productveiligheidstesten niet van belang zijn, maar dat de strekking is de aanraakveiligheid te bepalen bij normaal gebruik. Adverteerder heeft zelf altijd kenbaar gemaakt dat er bij normaal huishoudelijk gebruik geen aanraakbeveiliging nodig is. Daarbij heeft adverteerder altijd de beperking van een maximaal vermogen van 15 kW gebruikt voor de kachel.
Omdat er toch een misverstand zou kunnen bestaan over de veiligheid in gebruik heeft adverteerder een aantal deskundigen benaderd met de vraag: “is de formulering over een aanraakbeveiliging in de huidige prestatieverklaring voldoende duidelijk?”
De prestatieverklaring is het formeel juridische document, waarop de reclame-uitingen van adverteerder zijn gebaseerd. De meningen waren verdeeld, en gelet daarop is de prestatieverklaring aangepast. Bij “de aanraakbeveiliging” is de aanvulling opgenomen dat “bij zwaarder dan huishoudelijk gebruik > 15kW” (kennelijk is bedoeld: bij zwaarder gebruik dan huishoudelijk gebruik, namelijk meer dan 15kW), wel een aanraakbeveiliging noodzakelijk is.
Adverteerder legt een PDF over waarop de onderhavige teksten zijn gemarkeerd. Ook is de prestatieverklaring op de website aangepast.
Voor de volledigheid wijst adverteerder erop dat bij een beperking van het vermogen van de kachel voor normaal huishoudelijk gebruik van het rookgaskanaal tot 15 kW, de 70 graden grens niet wordt bereikt. Er is dus in het geval van ISODUCT geen sprake van een situatie waarin een niet afgeschermd kanaal tot ernstige verwondingen kan leiden, zoals klager suggereert.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van klager is nader toegelicht. Op deze toelichting zal worden teruggekomen in het oordeel.
Het oordeel van de Commissie
Ter zitting is namens klager desgevraagd meegedeeld dat de klacht in essentie gaat over de bewering dat het rookkanaal ISOduct zonder brandwerende omkokering voldoet aan alle eisen voor brandveiligheid. Klager heeft gemotiveerd bestreden dat deze bewering juist is. Daartoe heeft klager gewezen op de resultaten van een in opdracht van klager uitgevoerde test van het rookkanaal ISOduct door een zogenaamde notified body, namelijk ChimneyLab Europe ApS te Hadsten, Denemarken. De opdracht was om het kanaal te testen conform de daarvoor vastgestelde NEN-normen EN 1856-1: 2009 en EN 1859: 2013, aldus klager. Klager heeft onder verwijzing naar relevante, bij de klacht overgelegde onderdelen van het betreffende testrapport gesteld dat:
– tijdens de test oppervlaktetemperaturen werden gemeten van 216, 219 en 342 graden Celsius, terwijl de maximaal toegestane oppervlaktetemperatuur, conform de NEN-EN 1856-1: 2009, voor een blank metalen rookkanaal 70 graden Celsius is, en
– dat de door adverteerder op haar website genoemde minimale afstand van 10 mm tot brandbaar materiaal onvoldoende blijkt te zijn, nu de maximaal toegestane temperaturen, conform de NEN-EN 1856-1: 2009, van 85 en 100 graden Celsius van brandbaar materiaal in de nabijheid van de schoorsteen, ruimschoots worden overtreden, waar temperaturen tot 126 graden Celsius op brandbaar materiaal zijn gemeten.
Gelet op het bovenstaande had het op de weg van adverteerder gelegen om de juistheid van de in de bestreden uiting opgenomen mededeling, dat het rookkanaal ISOduct zonder brandwerende omkokering voldoet aan alle eisen voor brandveiligheid, aannemelijk te maken, bijvoorbeeld door desbetreffende testresultaten over te leggen. Adverteerder heeft dat echter nagelaten.
Adverteerder heeft verwezen naar “eerste testen bij TNO te Rijswijk”. Volgens klagers mededeling ter zitting betreft het hier een TNO-rapport uit 1995, dat niet meer relevant is, gezien de invoering van de CE-markering op 1 januari 2005 en de invoering in 2013 van de EU-verordening over deze CE-markering, met als gevolg wijziging in de regelgeving en in de wijze van testen.
Verder heeft adverteerder gewezen op “eigen CE testen”, maar zij heeft de resultaten daarvan niet duidelijk toegelicht noch overgelegd.
Nu adverteerder de juistheid van voornoemde mededeling niet aannemelijk heeft gemaakt, gaat de bestreden uiting gepaard met onjuiste informatie ten aanzien van de voordelen van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.