De bestreden reclame-uitingen
Het betreft drie mailings van adverteerder, gericht aan de ‘Familie P. Halma’, waarin de familie Halma wordt opgeroepen om mee te dingen naar een geldprijs door deel te nemen aan een door adverteerder aangeboden promotioneel kansspel.
In iedere mailing staan de volgende ‘Spelregels’:
“Deze promotie loopt tot 30.06.2009 in meerdere landen van Europa. De trekking van de winnende nummers heeft vooraf plaatsgevonden. Deze promotie kan in verschillende vormen gepresenteerd worden. Door deelname toont u zich akkoord met deze spelregels. Bij een bestelling doet u automatisch mee aan dit prijzenspel. Wanneer u geen bestelling plaatst, doch wel wilt deelnemen, dient u in een voldoende gefrankeerde envelop uw deelnamebewijs met u naam en adres in te sturen. Via internet doet u automatisch mee. De winnaars ontvangen automatisch bericht en geven Bakker Hillegom toestemming om hun naam en foto voor publicitaire doeleinden te gebruiken. De rechtsgang is uitgesloten.”
De klacht
Klaagster heeft deelgenomen aan het betreffende kansspel. De prijzen zijn uitgedeeld en de namen van de prijswinnaars zijn bekend gemaakt. De nummers waarop de prijzen zijn gevallen zijn echter onbekend. Klaagster vraagt zich af onder toezicht van welke notaris de trekking heeft plaatsgevonden en wil van deze notaris de nummers weten waarop de prijzen vielen. Voorts is de trekkingsdatum niet aan klaagster meegedeeld. Klaagster acht het reclamesysteem van adverteerder verwerpelijk.
Het verweer
Het bezwaar van klaagster betreft een door adverteerder ter promotie aan haar klanten aangeboden ‘sweepstake’, waarbij geldprijzen konden worden gewonnen. Bij een sweepstake vindt vooraf een trekking plaats en wordt na sluitingsdatum gecontroleerd welke nummers winnend zijn en of deze tijdig zijn ingezonden. Uitsluitend de houders van een winnend nummer die tijdig hebben ingezonden, ontvangen hun prijs. De trekking heeft plaatsgevonden onder toezicht van mr. Berna in Tourcoing, Frankrijk. Adverteerder heeft na sluitingsdatum gecontroleerd welke winnende nummers zijn ingezonden en welke niet. De prijzen die niet aan de houders van winnende nummers zijn uitbetaald, worden door adverteerder wel uitgekeerd. Hiertoe wordt uit de deelnemers die tijdig hebben ingezonden een reservewinnaar getrokken.
Gelet op het feit dat in de officiële trekkingslijst ook de winnende nummers staan van de klanten die, omdat zij niet hebben ingezonden, uiteindelijk geen prijs hebben gewonnen, heeft adverteerder ervoor gekozen om slechts de namen van de uiteindelijke winnaars en de prijzen te publiceren. In verband met de privacy worden niet de volledige adresgegevens op het internet vermeld.
Adverteerder voegt onder meer een kopie van de trekkingslijst van herfst 2008/voorjaar 2009 bij, zoals opgemaakt door notaris Berna te Toucoing en een lijst met de uiteindelijke prijswinnaars, waarbij ook de naam- en adresgegevens staan.
De repliek en dupliek
Klaagster en adverteerder blijven bij hun standpunt en lichten dit nader toe.
De mondelinge behandeling
E.W.C. Voeten en A. Vastenhout lichten het standpunt van adverteerder nader toe.
Het oordeel van de Commissie
Onderhavige reclame-uitingen betreffen een door adverteerder aangeboden promotioneel kansspel.
Ingevolge de Wet op de kansspelen is het verboden een kansspel aan te bieden, tenzij daarvoor vergunning is verleend. De Wet op de kansspelen voorziet niet in vergunningverlening voor promotionele kansspelen. Dat betekent dat promotionele kansspelen op dit moment formeel verboden zijn.
Sinds 1 januari 2006 is de Gedragscode Promotionele Kansspelen (hierna: Gedragscode) van kracht. Deze code is onderdeel van een algehele herziening van de Wet op de Kansspelen, die op dit moment op zijn vroegst in 2010 wordt verwacht. Het uitgangspunt is dat promotionele kansspelen verboden blijven, maar dat zij worden gedoogd wanneer zij voldoen aan de voorwaarden die in de Gedragscode zijn uitgewerkt.
Gelet op het karakter van deze Gedragscode, die is uitgevaardigd door het Ministerie van Justitie als onderdeel van een algehele herziening van de Wet op de Kansspelen, is de Commissie van oordeel dat deze code is te beschouwen als een wettelijke regeling in de zin van artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), althans daarmee op één lijn kan worden gesteld.
De Commissie zal de onderhavige reclame-uitingen dan ook, voor zover het bezwaar van klaagster hiertegen is gericht, toetsen aan de voorwaarden in de Gedragscode.
De bezwaren van klaagster betreffen de volgende punten:
1. het is niet duidelijk onder wiens toezicht de trekking heeft plaatsgevonden,
2. de nummers van de prijswinnaars zijn niet bekend gemaakt en
3. de trekkingsdatum was niet bekend.
In dit verband is van belang dat, op basis van artikel 7, lid 2 van de Gedragscode, de door de aanbieder opgestelde en aan de deelnemers bekend gemaakte algemene spelvoorwaarden van een promotioneel kansspel, ten minste de volgende gegevens dienen te bevatten:
ad 1. de wijze waarop winnaars worden aangewezen (sub f),
ad 2. de wijze van bekendmaking van winnaars (sub g),
ad 3. de datum van trekking en uitreiking van prijzen of premies (sub h).
Met betrekking tot het hiervoor onder 1 genoemde punt, is de Commissie van oordeel dat uit de in de gewraakte uitingen genoemde Spelvoorwaarden van adverteerder onvoldoende blijkt op welke wijze de winnaars worden aangewezen. Slechts staat, voor zover in dit verband van belang, in de voorwaarden van adverteerder dat de trekking ‘vooraf (heeft) plaatsgevonden’ en wordt in een van de mailings vermeld dat direct na de sluitingsdatum wordt gecontroleerd welke klanten een winnend geluksnummer hebben ingezonden en welk bedrag daarbij hoort. Informatie over wie de trekking verricht en wie controleert ontbreekt.
Met betrekking tot punt 2 is de Commissie eveneens van oordeel dat de voorwaarden van adverteerder niet voldoen aan de Gedragscode. In de voorwaarden wordt in dit kader slechts meegedeeld dat de ‘winnaars automatisch bericht’ ontvangen. Op welke wijze de winnaars bekend worden gemaakt voor de overige deelnemers staat niet in de voorwaarden.
Tot slot ontbreken in de voorwaarden de datum van trekking en de datum van uitreiking van de prijzen. Ook op dit punt (3) acht de Commissie de klacht derhalve gegrond.
Aldus is komen vast te staan dat niet is voldaan aan de in de Gedragscode Promotionele Kansspelen in artikel 7, lid 2, aanhef en onder f, g en h, genoemde voorwaarden. Gelet hierop zijn de reclame-uitingen strijdig met artikel 2 van de NRC, waar is bepaald dat reclame-uitingen in overeenstemming dienen te zijn met de wet.
De beslissing
Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uitingen in strijd met artikel 2 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze te adverteren.