De bestreden reclame-uitingen

Het betreft:

1.Een televisiereclame.

Daarin zegt Gaston Starreveld namens de Nationale Postcode Loterij onder meer:  

“Ik ga deze maand elke werkdag op stap om een hele postcode blij te maken met

€ 25.000,- per lot”

en “Ga naar postcodeloterij.nl voor alle informatie”. 

Intussen verschijnt in beeld: “

“€ 25.000,- per lot*

 *Inclusief StraatprijsVerdubbelaar”. 

2.Een radioreclame waarin Gaston Starreveld namens de Nationale Postcode Loterij onder meer zegt:

“Het is bijna september, en dan ga ik elke werkdag op pad om een hele postcode blij te maken met de straatprijs. (…) Elk lot is dan € 25.000,- waard”

en “Ga naar postcodeloterij.nl en doe mee”.  

De klacht

Men kan slechts € 25.000,- per lot winnen, indien men een StraatprijsVerdubbelaar heeft. In de televisiereclame is dit heel kort, in piepkleine letters vermeld. Uit de radioreclame valt helemaal niet op te maken dat men, in tegenstelling tot hetgeen wordt beweerd, “maar” € 12.500,- per lot wint.  

Ter onderbouwing van haar klacht legt klaagster een afdruk over van de website van adverteerder. Daarop staat:

“Om € 25.000,- per lot te winnen in september dient u mee te spelen met een lot  inclusief StraatprijsVerdubbelaar. Met de StraatprijsVerdubbelaar wint u € 25.000,- per lot in plaats van € 12.500,- wanneer de PostcodeStraatprijs op uw postcode valt”.

Het verweer

Namens adverteerder is onder meer het volgende meegedeeld.

Een lot voor de Postcode Loterij kost € 11,50 inclusief StraatprijsVerdubbelaar. Valt de Straatprijs op een lot inclusief StraatprijsVerdubbelaar, dan ontvangt de winnaar 

€ 25.000,-. Wie zonder StraatprijsVerdubbelaar mee wil spelen, dient te bellen met de ledenservice. Valt de Straatprijs op een lot zonder StraatprijsVerdubbelaar, dan ontvangt de winnaar € 12.500,-”.

De bestreden uitingen bevatten de aansporing: “Ga naar postcodeloterij.nl”. Na aanvinken van het kopje ‘loten bestellen’, kan men onder meer lezen:

“Een lot kost € 11,50 inclusief StraatprijsVerdubbelaar” en

“Wilt u meespelen zonder StraatprijsVerdubbelaar? Belt u dan met ledenservice (0900-3001500 (10 cpm)”. Adverteerder verwijst naar de bij het verweer overgelegde afdruk van de website. De actiewebsite “straatprijs.nl” bevat dezelfde informatie.

Van misleiding is geen sprake.  

Wie naar aanleiding van de reclames een lot koopt, koopt dat lot in beginsel inclusief StraatprijsVerdubbelaar, en ontvangt € 25.000,- indien de Straatprijs op zijn postcode valt.

Het oordeel van de Commissie

Tussen partijen staat vast dat de in de uitingen genoemde prijs van € 25.000,- alleen kan worden gewonnen indien men een lot inclusief StraatprijsVerdubbelaar heeft, en dat € 12.500,- kan worden gewonnen, indien men een lot zonder StraatprijsVerdubbelaar heeft.

Naar het oordeel van de Commissie blijkt uit de televisiereclame voldoende duidelijk dat men over een lot inclusief StraatprijsVerdubbelaar dient te beschikken, om € 25.000,- te kunnen winnen. In beeld verschijnt immers voldoende leesbaar:

“€ 25.000,- per lot*

 *Inclusief StraatprijsVerdubbelaar”. 

Voor wat betreft de radioreclame ligt dat anders. Hier wordt gesteld:

“Elk lot is dan € 25.000,- waard”, terwijl er in het kader van de onderhavige loterij ook loten worden verkocht, namelijk loten zonder StraatprijsVerdubbelaar, die kans bieden op een prijs van € 12.500,-. 

Gelet op het bovenstaande is er in het geval van de radioreclame sprake van een verborgen houden van essentiële informatie die de consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Aangezien de radioreclame moet worden aangemerkt als reclame voor een kansspel, is deze tevens in strijd met artikel II.2 van de Reclamecode voor Kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de Kansspelen (RVK) 2013. 

De beslissing van de Reclame Code Commissie [18 oktober 2013]

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de radioreclame in strijd met de artikelen 7 NRC en artikel II.2 van de Reclamecode voor Kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de Kansspelen (RVK) 2013. 

Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. De klacht tegen de televisiereclame wijst de Commissie af.

Het College van Beroep:

De grieven

Het College vat deze als volgt samen.

De Nationale Postcode Loterij gaat ervan uit dat volgens de Commissie in de radiocommercial had dienen te worden vermeld dat elk lot alleen dan € 25.000,– waard is, indien gebruik is gemaakt van de StraatprijsVerdubbelaar. Volgens de Nationale Postcode Loterij is deze laatste toevoeging echter niet nodig en brengt het weglaten daarvan niet mee dat de reclame misleidend is of anderszins in strijd met de Nederlandse Reclame Code is. Ook zonder deze toevoeging wordt aan de gemiddelde consument geen essentiële informatie onthouden. De consument vindt de informatie over de StraatprijsVerdubbelaar op de website van de Nationale Postcode Loterij. In de radiocommercial wordt expliciet naar die website verwezen. De radiocommercial bevat verder geen informatie over (de hoogte van) de lotprijs of andere voor de transactie essentiële informatie. Er kan volgens de Nationale Postcode Loterij om die reden geen misverstand bestaan over wat de transactie inhoudt en waar de consument meer informatie over de transactie kan vinden. Een lot kost € 11,50 inclusief StraatprijsVerdubbelaar en dit lot geeft recht op € 25.000,– indien de Straatprijs valt op de postcode van de klant. In de radiocommercial wordt niet de suggestie gewekt dat men met een lot zonder StraatprijsVerdubbelaar ook kans maakt op een prijs van € 25.000,–. De lotprijs zonder StraatprijsVerdubbelaar wordt niet genoemd, hetgeen benadrukt dat de standaard verkoop van loten betrekking heeft op loten inclusief StraatprijsVerdubbelaar. De toevoeging “inclusief StraatprijsVerdubbelaar” wordt daarbij steeds uitdrukkelijk vermeld.

Het antwoord in appel

Geïntimeerde handhaaft zijn standpunt.

Het oordeel van het College

1. Het College stelt voorop dat de stelling van de Nationale Postcode Loterij dat de toevoeging “inclusief StraatprijsVerdubbelaar” steeds uitdrukkelijk wordt vermeld, niet opgaat voor de radiocommercial. Hierin is immers geen verwijzing naar de StraatprijsVerdubbelaar te horen. Door het ontbreken van een dergelijke verwijzing heeft de mededeling “Elk lot is dan € 25.000,– waard” een absolute strekking. Deze mededeling kan in de gegeven omstandigheden immers niet anders worden begrepen dan dat alle loten kans geven op het winnen van € 25.000,–.

2. Vaststaat dat een lot bij het winnen van de straatprijs alleen € 25.000,– waard is, indien gebruik is gemaakt van de StraatprijsVerdubbelaar. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om met loten zonder StraatprijsVerdubbelaar mee te spelen. Dergelijke loten zijn kennelijk goedkoper en geven recht op maximaal € 12.500,–. Nu desondanks in de radiocommercial letterlijk en uitdrukkelijk wordt gezegd dat “elk” lot € 25.000,– waard is, is de uiting door zijn absolute strekking feitelijk onjuist. Dat op de website van de Nationale Postcode Loterij wél staat dat voor het kunnen winnen van een dergelijk bedrag gebruik moet zijn gemaakt van de StraatprijsVerdubbelaar, neemt de onjuistheid niet weg. Hetzelfde geldt voor het feit dat loten standaard inclusief StraatprijsVerdubbelaar worden verkocht en dat de consument die geen gebruik wil maken van deze Verdubbelaar zich hiervoor telefonisch moet afmelden bij de Nationale Postcode Loterij. De consument wordt in die situatie immers pas achteraf geïnformeerd over het feit dat de mededeling “Elk lot is dan € 25.000,– waard” zo dient te worden begrepen dat dit uitsluitend geldt voor loten met StraatprijsVerdubbelaar en dat daarnaast de mogelijkheid bestaat om met goedkopere loten mee te spelen die recht geven op een lagere prijs. De radiocommercial dient overigens te worden beschouwd als een op zichzelf staande reclame-uiting die als zodanig, dus los van de informatie op de website, dient te voldoen aan de Nederlandse Reclame Code.

3. Het College acht de informatie dat alleen met de StraatprijsVerdubbelaar “elk” lot € 25.000,– waard is, voorts essentiële informatie die de gemiddelde consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen. Zonder die informatie is immers niet duidelijk dat ook zonder StraatprijsVerdubbelaar kan worden meegespeeld in welk geval de informatie over de hoogte van de te winnen prijs niet van toepassing is. Naar het oordeel van het College had de Nationale Postcode Loterij om die reden de consument reeds in de radiocommercial dienen te informeren over het feit dat bij de straatprijs een lot alleen dan € 25.000,– waard is, indien gebruik is gemaakt van de StraatprijsVerdubbelaar, en had de Nationale Postcode Loterij niet in absolute zin dienen te stellen dat “elk” lot bij de straatprijs recht geeft op een dergelijke prijs. Het College onderschrijft op grond van het voorgaande het oordeel van de Commissie dat de uiting misleidend en tevens in strijd met artikel II.2 van de Reclamecode voor Kansspelen is. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing van het College van Beroep [ 4 december 2013]

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie voor zover in beroep aan de orde.