De bestreden reclame-uitingen
Uiting 1
Het betreft een televisiecommercial van adverteerder (The Big Picture) waarin televisiepresentator Robert ten Brink te zien is met een grote cheque in zijn handen waarop het logo van de BankGiro Loterij staat vermeld en waarop voorts groot en dikgedrukt staat vermeld: “1 miljoen” en boven dit bedrag het logo van adverteerder. In de commercial zegt Robert ten Brink:
“Vanaf volgende week zondag maakt u zes weken lang gratis kans op één miljoen euro. Ga naar BigPicture.nl, speel mee en pak uw gratis kans op 6 maal één miljoen”.
In beeld verschijnt de tekst: www.bigpicture.nl. Rechtsboven in beeld staat het logo van adverteerder. Linksboven in beeld staat: ‘vanaf 1 februari’.
Uiting 2
Het betreft een radiocommercial van adverteerder waarin wordt gezegd:
Hallo, ik ben Robert ten Brink!
Vanaf zondag 1 februari presenteer ik het spannende nieuwe tv programma BankGiro Loterij ‘The Big Picture’. En het wordt nog spannender als u nu gaat meespelen in de BankGiro Loterij. U maakt dan thuis – zes zondagen lang – gratis kans op één miljoen euro. Ga naar bigpicture.nl en doe gratis mee. Deelname vanaf 18 jaar.”
De klacht
In de commercials wordt gezegd dat men gratis kan meespelen in het programma ‘The Big Picture.’ Deelname is echter niet gratis want men moet lid zijn van de BankGiro Loterij (en dus loten kopen) om mee te kunnen spelen. Dat is niet gratis! Hiermee worden mensen op het verkeerde been gezet, aldus klager.
Het verweer
Adverteerder kan zich niet vinden in het standpunt van klager dat in haar commercials mensen op het verkeerde been worden gezet omdat ze niet gratis mee zouden kunnen spelen. Adverteerder roept in haar commercial op om naar het programma te kijken en spoort hierin mensen aan om deel te nemen aan de loterij en kans te maken op prijzen, verbonden aan het programma. Degene die ingaat op het aanbod en een (extra) lot koopt speelt daarmee de eerste maand gratis mee. Er wordt de eerste maand dus nog geen inleggeld afgeschreven. Na de eerste maand gratis deelname wordt pas voor het eerst inleggeld afgeschreven en speelt men mee met het (extra) lot tot wederopzegging. Een deelnemer speelt iedere speelronde mee met de maandelijkse trekking ten behoeve van het hoofdspel van de BankGiro Loterij en de wekelijkse trekking ten behoeve van het hoofdspel van de BankGiro Loterij en de wekelijkse trekkingen voor het extra spel waar iedere deelnemer automatisch aan meedoet. Voorafgaand aan iedere opname van The Big Picture worden telkens in wekelijkse reguliere trekkingen van het extra spel in februari de winnende deelnemers getrokken. De winnaars ontvangen – net als de studiokandidaat – het bedrag dat de studiokandidaat tijdens de betreffende opname bij elkaar speelt. Alle zes de shows worden binnen de speelronde februari – de speelronde waaraan men met het (extra) gratis lot deelneemt – opgenomen. Kortom, de consument die op het aanbod uit de commercial ingaat en deelnemer wordt, maakt hiermee kans om zes maal een bedrag van mogelijk 1 miljoen euro te winnen. Voorts wordt in de commercial duidelijk verwezen naar de website www.bigpicture.nl waar alle essentiële informatie staat over het aanbod. Voorts verwijst adverteerder naar het dossier 2014/00084 waarin de Voorzitter in een – volgens adverteerder – vergelijkbare klacht overwoog: “dat men om, voor dit gratis aanbod in aanmerking te komen, eerst een (extra) lot dient te kopen bij de Vriendenloterij, staat niet in de weg aan het adverteren met een ‘gratis kans’ op genoemde prijs. Het is immers op grond van de Nederlandse Reclame Code toegestaan aan het gratis aanbod de voorwaarde te verbinden dat men zich tegen betaling abonneert op een bepaalde dienst of dat men het gratis aanbod krijgt bij de koop van een bepaald product.”
Het oordeel van de Commissie
1. Ten aanzien van uiting 1 oordeelt de Commissie als volgt. Vaststaat dat de consument om mee te kunnen spelen en gratis kans te kunnen maken op één miljoen euro, dient deel te nemen aan de BankGiroLoterij door een (extra) lot te kopen (met gratis deelname de eerste maand). Naar het oordeel van de Commissie is dit een essentiële voorwaarde. Deze voorwaarde blijkt – anders dan het geval was in het dossier 2014/00084 waarnaar adverteerder verwijst – echter niet uit de bestreden reclame-uiting. Uit het gebruik van de woorden “speel mee”, blijkt in ieder geval onvoldoende dat daarmee (mogelijk) wordt gedoeld op het meespelen met de BankGiro Loterij in plaats van het spel “The Big Picture”.
2. Op grond hiervan zal de gemiddelde consument kunnen menen dat hij ook zonder deel te nemen aan de BankGiro Loterij gratis kan meespelen. Op zichzelf genomen kan de gemiddelde consument weliswaar niet verwachten dat in een televisiecommercial alle voorwaarden volledig worden vermeld. Dat neemt echter niet weg dat die consument wel tijdig en duidelijk moet worden geïnformeerd indien er essentiële voorwaarden van toepassing zijn, teneinde te voorkomen dat bij hem onjuiste verwachtingen worden gewekt en hij als gevolg daarvan besluit een transactie aan te gaan dat hij niet zou hebben genomen indien deze essentiële informatie tijdig aan hem zou zijn verstrekt. Het medium televisie biedt in beperkte mate ruimte voor het verstrekken van deze informatie, maar de Commissie acht het desondanks zeer wel mogelijk in de televisiecommercial de consument te informeren over het bestaan van bedoelde voorwaarde. Hieraan is in dit geval niet voldaan. Uit de enkele verwijzing in de commercial naar de website www.bigpicture.nl blijkt evenmin dat aan (essentiële) voorwaarden dient te zijn voldaan indien de consument gratis kans wil maken op één miljoen euro.
3. Blijkens het voorgaande is de bestreden reclame-uiting in strijd met artikel 3 aanhef en onder c (eerste bolletje) van de Reclamecode voor kansspelen (RVK) juncto artikel 8.3 aanhef en onder c NRC. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet zou hebben genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
4. De Commissie zal de klacht ten aanzien van uiting 2 afwijzen nu hieruit voldoende duidelijk blijkt dat de consument – om gratis kans te maken op één miljoen – dient mee te spelen met de BankGiro Loterij. Anders dan in zaak 2015/00084A is in het onderhavige dossier niet geklaagd over de mededeling van adverteerder dat men zes weken kans maakt op één miljoen, terwijl die periode één maand bestrijkt. Over dat onderdeel van de reclame-uiting hoeft de Commissie in deze zaak dus geen oordeel te geven.
5. Op grond van het vorenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht op grond van hetgeen onder 2) en 3) is overwogen reclame-uiting 1 in strijd met het bepaalde in artikel 3 aanhef en onder c (eerste bolletje) RVK juncto artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.