De bestreden reclame-uiting

Het betreft een bij een tijdschrift gevoegde reclamefolder (‘insert’) van de VriendenLoterij. In de uiting staat onder meer:

“Ontdek direct of u € 25.000,- op uw rekening krijgt!” en:

“Speel mee in de VriendenLoterij en zie direct wat u ontvangt:

€ 25.000,-

€ 10.000,-

€ 5.000,-

€ 2.500,-

€ 500,-

€ 250,-

€ 20,-

€ 15,-”.

Naast de mededeling “(…) zie direct wat u ontvangt” staat een ‘stempel’ met rond de afbeelding van een euroteken de mededeling “Gegarandeerde stortgarantie!”.

De klacht

De mededeling “Ontdek direct of u € 25.000,- op uw rekening krijgt!” is volgens klager misleidend. Er kan bij deze actie wel € 25.000,- worden gewonnen, maar door de afdracht van kansspelbelasting – door de loterij direct aan de belastingdienst – is het uitgesloten dat iemand dit bedrag op zijn rekening krijgt. De mededeling “zie direct wat u ontvangt” heeft dezelfde strekking, al is deze mededeling volgens klager “iets meer richting het grijze gebied”.

Het verweer

Klager heeft slechts een gedeelte van de bestreden uiting overgelegd. Adverteerder voegt bij het verweer een kopie van de volledige uiting. Op de achterzijde van de uiting staat onder meer: “Kijk op vriendenloterij.nl/kampioen voor alle actievoorwaarden” (of, indien de uiting als insert is gevoegd bij een ander tijdschrift dan de Kampioen, de naam van dat tijdschrift). Via het genoemde webadres komt men op de startpagina van de actiewebsite. Onderaan deze startpagina kan een link naar de actievoorwaarden worden aangeklikt. Onder punt 20 van de voorwaarden staat:

“Ten aanzien van (geld-)prijzen waarover kansspelbelasting moet worden afgedragen, gelden de volgende regels:

een geldprijs boven een bedrag van € 449,- wordt door de VriendenLoterij met inhouding van de verschuldigde kansspelbelasting (29%) uitbetaald”.

Deze bepaling staat ook in het toepasselijke deelnemersreglement, dat eveneens via de startpagina van de actiewebsite kan worden gevonden.

Volgens diverse uitspraken van de Commissie moet een uiting altijd in haar geheel worden bekeken en beoordeeld, aldus adverteerder.

Ook de door klager genoemde mededeling “zie direct wat u ontvangt” is juist, nu deelnemers die zich aanmelden om te gaan meespelen met de VriendenLoterij direct online zien (of telefonisch horen) welk bedrag zij ontvangen.

Uit het voorgaande blijkt dat diverse malen expliciet melding wordt gemaakt van het feit dat er bij geldprijzen kansspelbelasting moet worden afgedragen. Het is algemeen bekend dat loterijen bruto geldprijzen communiceren, tenzij in de uiting expliciet wordt meegedeeld dat sprake is van netto geldprijzen. De uiting is niet misleidend, aldus adverteerder.

De mondelinge behandeling

Het standpunt van adverteerder is gehandhaafd en nader toegelicht. Daarbij is onder meer verwezen naar eerdere uitspraken van de Commissie, waarin is overwogen dat de gemiddelde consument weet dat de door loterijen (met uitzondering van de Staatsloterij) gecommuniceerde te winnen prijzen brutoprijzen betreffen waarover kansspelbelasting moet worden betaald.

Het oordeel van de Commissie

1. In de bestreden uiting van de VriendenLoterij wordt meegedeeld “Ontdek direct of u € 25.000,- op uw rekening krijgt!” Vast staat dat het genoemde bedrag van € 25.000,- het te winnen bruto bedrag betreft, waarvan vóór uitkering aan de winnaar door de VriendenLoterij 29% kansspelbelasting wordt ingehouden. Dit betekent dat de winnaar van de bruto prijs van € 25.000,- door de VriendenLoterij een bedrag van € 17.750,- krijgt uitgekeerd.

2. Op grond van het voorgaande is de mededeling “Ontdek direct of u € 25.000,- op uw rekening krijgt!” niet juist. De winnaar van deze prijs krijgt immers € 17.750,- op zijn rekening. Adverteerder stelt zich op het standpunt, zo begrijpt de Commissie, dat niettemin geen sprake is van misleiding, omdat in de uiting wordt verwezen naar de actievoorwaarden op de website waarin de inhouding van kansspelbelasting wordt vermeld, en de gemiddelde consument bovendien weet dat de door loterijen gecommuniceerde prijzen bruto prijzen betreffen.

3. De Commissie is van oordeel dat de gemiddelde consument bekend mag worden verondersteld met het feit dat de (hogere) geldbedragen die door loterijen als “te winnen prijzen” worden genoemd bruto bedragen betreffen, waarover kansspelbelasting moet worden afgedragen. In het onderhavige geval echter wordt het geldbedrag van € 25.000,- niet als ‘te winnen prijs’ geadverteerd, maar wordt meegedeeld dat men kans maakt om € 25.000,- op zijn rekening te krijgen. Door deze stellige mededeling kan bij de gemiddelde consument de indruk ontstaan dat in dit geval de geadverteerde prijs het daadwerkelijk op de rekening te ontvangen geldbedrag betreft. Deze indruk wordt nog versterkt door de mededelingen “zie direct wat u ontvangt: € 25.000,- (…)” en “gegarandeerde stortgarantie”. De enkele verwijzing in de uiting naar de actievoorwaarden op de website van adverteerder acht de Commissie onvoldoende om de onjuiste indruk over de hoogte van het te ontvangen bedrag weg te nemen. De consument wordt er door deze verwijzing niet op attent gemaakt dat in de actievoorwaarden de geadverteerde geldprijzen worden ‘bijgesteld’ naar de op de rekening te ontvangen bedragen.

4. Op grond van het vorenstaande is de Commissie van oordeel dat de bestreden uiting gepaard gaat met onjuiste informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Om die reden is de uiting tevens in strijd met het bepaalde in de aanhef van artikel 3 van de Reclamecode voor Kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de Kansspelen (RVK) 2015.

5. Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC en artikel 3 RVK 2015.