De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiereclame waarin zowel het Spoorwegmuseum als de VriendenLoterij worden genoemd.

Bij beelden van kinderen in het Spoorwegmuseum wordt gezegd:

“Heb jij zin in een uitdaging? Kom dan van 16 tot en met 24 oktober naar het Spoorwegmuseum in Utrecht. Tijdens TechlabXL doe je de vetste proeven en experimenten. Zien we je dan?”

Gedurende de hele reclame staat in hoofdletters onderin beeld:

“Gratis toegang voor deelnemers van de vriendenloterij” met daarnaast een hand met daarin een “vriendenloterijvipkaart”.  

Tot slot is onderin beeld ook in hoofdletters te lezen:

“Hét evenement voor stoere kids in het Spoorwegmuseum”.  

Samenvatting van de klacht

Klager zag deze reclame op 18 oktober 2021, om 18.45 uur, direct na het Jeugdjournaal. De uiting, waarin wordt gezegd: “Gratis toegang voor deelnemers van de vriendenloterij”, is evident op minderjarigen gericht, aldus klager. Hierdoor is de reclame in strijd met artikel 2 lid 3 van het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen.

Klager verzoekt de Commissie om voornoemde mededeling uit de reclame te laten verwijderen en om aangifte te doen bij de Kansspelautoriteit dat voornoemd besluit wordt overtreden.

Samenvatting van het verweer van verweerder sub 1

Verweerder is zich ervan bewust dat de spot ter promotie van het Techlab XL deels gericht
is op kinderen en dat daarom rekening moet worden gehouden met de bijzondere regels die in dit verband gelden, zoals die volgend uit de Nederlandse Reclame Code (NRC), meer in het bijzonder de Kinder- en Jeugdreclamecode (KJC).
In dit kader werd met de Ster afgesproken dat de spot pas na 19:00 uur zou worden uitgezonden. Het Jeugdjournaal begint iedere dag om 19:00 uur. De spot stond gepland voor het Ster-blok van 19:20 uur en werd, voor zover het Spoorwegmuseum bekend, ook om die tijd uitgezonden. Verwezen wordt naar het als Bijlage 1 overlegde uitzendschema van de Ster.
 
Bij het inkopen van de zendtijd heeft het Spoorwegmuseum gebruik gemaakt van een
kortingsarrangement van haar partner de VriendenLoterij, zonder erbij stil te staan dat de tekst
betreffende de VriendenLoterij in beeld zou verschijnen. Het Spoorwegmuseum is zich ervan bewust dat een dergelijke tekst niet thuishoort in een reclame die deels gericht is op kinderen. Zij biedt haar excuses aan.
 
Dat het Spoorwegmuseum de regels serieus neemt blijkt onder meer uit het overige marketingmateriaal voor Techlab XL. Als bijlage 2 wordt een poster zonder verwijzing naar de
VriendenLoterij overgelegd.
 
Overigens was de VriendenLoterij niet op de hoogte van de bestreden spot en kan haar geen verwijt worden gemaakt.
De spot wordt inmiddels niet meer uitgezonden en dit zal ook niet meer gebeuren. Het Spoorwegmuseum heeft haar interne processen aangescherpt en zal er voor zorgen dat dergelijke uitingen in de toekomst worden vermeden.
 
Nu de uiting niet meer wordt uitgezonden en het Spoorwegmuseum passende maatregelen
heeft genomen, verzoekt het Spoorwegmuseum de Commissie om de zaak te sluiten.
 

Samenvatting van het verweer van verweerder sub 2

De klacht betreft de TV commercial van Het Spoorwegmuseum waarin haar Techlab XL event wordt gepresenteerd en waarin staat dat deelnemers van de VriendenLoterij (hierna: “VL” gratis toegang krijgen tot dit event.
 
VL heeft met de organisaties die zij steunt, waaronder het Spoorwegmuseum, de afspraak dat
indien in een reclame-uiting wordt verwezen naar de samenwerking met VL, deze uiting voorafgaand ter beoordeling wordt voorgelegd aan VL. VL is van het Spoorwegmuseum gewend dat zij altijd zeer zorgvuldig te werk gaat, maar helaas is de onderhavige commercial om onverklaarbare reden niet voorgelegd aan VL. VL is daarom ook niet betrokken geweest bij deze commercial en heeft helaas geen inspraak gehad.
 
Omdat het een uiting van het Spoorwegmuseum betreft, is het museum in het bezit van het uitzendschema van de commercial. Blijkens dit schema is de uiting uitgezonden na het Jeugdjournaal, dat dagelijks begint om 19.00 uur en eindigt om +/- 19.20 uur. Deze commercial is nooit uitgezonden vóór 19.00 uur. VL betreurt het dat uitzending heeft plaatsgevonden na het Jeugdjournaal.

Het Spoorwegmuseum heeft VL laten weten dat de bestreden commercial inmiddels niet meer wordt uitgezonden en ook niet meer uitgezonden zal worden. Ondanks alle zorgvuldigheid die het

Spoorwegmuseum en VL altijd in acht nemen, heeft VL naar aanleiding van deze klacht opnieuw naar alle interne processen gekeken, teneinde compliant te zijn.u de commercial niet meer wordt uitgezonden en zowel het Spoorwegmuseum als VL passende maatregelen hebben getroffen, verzoekt VL deze zaak te sluiten.

Het oordeel van de voorzitter

De voorzitter vat de klacht op in die zin dat in de bestreden uiting reclame wordt gemaakt voor een kansspel, namelijk de VriendenLoterij, terwijl de uiting is gericht op minderjarigen. De voorzitter oordeelt hierover als volgt.

Door de mededeling “Gratis toegang voor deelnemers van de vriendenloterij” met daarnaast een hand met daarin een “vriendenloterijvipkaart” betreft het hier (onder meer) reclame voor kansspelen als bedoeld in artikel 1.1 van de Reclamecode voor kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de kansspelen (RVK) 2015.   

Tussen partijen is niet in geschil dat de onderhavige uiting is uitgezonden na het op minderjarigen gerichte tv-programma het Jeugdjournaal. Gelet hierop acht de voorzitter de uiting in strijd met artikel 6.6 RVK 2015. Daarin staat:

“Er zal geen Reclame voor Kansspelen worden gemaakt door middel van en rondom specifiek op minderjarigen gerichte media, dan wel delen van deze media (inserts, bijlagen, speciale radio- en tv-programma’s, bioscoopfilms etc.)”.

Nu de uiting reeds om deze reden ontoelaatbaar is, komt de voorzitter niet toe aan toetsing van de uiting aan het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen.

De voorzitter heeft nota genomen van de mededeling van beide verweerders dat -kort samengevat- niet meer op deze wijze reclame zal worden gemaakt. Gelet hierop acht de voorzitter het niet nodig om een aanbeveling te doen.
Ten slotte wijst de voorzitter erop dat het niet tot de bevoegdheid van (de voorzitter van) de Reclame Code Commissie behoort om “aangifte te doen bij de Kansspelautoriteit”, zoals door klager verzocht.  

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De voorzitter acht de uiting in strijd met artikel 6.6 RvK. Zij acht het niet nodig een aanbeveling te doen.