De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial van de Nederlandse Loterij waarin is te zien hoe enkele mannen een man in het ziekenhuis bezoeken die met beide armen in het gips op een bed ligt. Vervolgens verschijnt een man die is gekleed in een felroze gekleurde doktersjas (blijkbaar een arts) die de man op het bed een kraslot geeft en daarna onder meer zegt: “Misschien pakt ie dan wel een jaar lang € 150,- per dag”. Vervolgens haalt de arts de hartmonitor erbij en is te zien hoe deze zeer snel stijgt terwijl de man het, ondanks zijn inspanningen. niet lukt beide armen zo te bewegen dat hij het kraslot kan openkrassen. Tijdens deze beelden zegt de arts: “Hij vindt het spannend”.

Samenvatting van de klacht

De uiting is grensoverschrijdend en maakt onevenredige en onrechtmatige inbreuk op de belangen van met name kwetsbare personen en anderen. In de uiting worden mensen in een hulpeloze situatie belachelijk gemaakt. Daarbij wordt oneigenlijk gebruik gemaakt van herkenbaarheidskenmerken van (serieuze) beroepsgroepen of daarbij horende situaties, zoals hartfalen, waarbij klager naar ervaringen met hartritmestoornissen en de reanimatie van zijn moeder verwijst. De uiting bevat ongepaste vertoningen of uitlatingen, die niets te maken hebben met het geadverteerde product. Klager wenst dat adverteerder een boete krijgt. Klager beschrijft in zijn klacht de volgens hem ongewenste effecten die de televisiecommercial op de kijker heeft, mede door de wijze waarop naar een ziekenhuisopname wordt verwezen en het optreden van de arts. Verder acht klager de televisiecommercial misleidend doordat in de reclame-uiting informatie over de winkans van een lot ontbreekt. Verder wordt volgens klager niet voldaan aan de eisen voor reclame voor kansspelen, terwijl hij ook bezwaar maakt tegen de hoeveelheid reclame voor kansspelen die hij ziet.

Het oordeel van de voorzitter

1)  In de bestreden uiting wordt op onmiskenbaar humoristisch bedoelde wijze een kraslot aangeprezen. Dit gebeurt aan de hand van een verhaallijn waarin een patiënt, een dokter en een hartmonitor zijn te zien. De voorzitter acht het gebruik van deze aspecten in reclame in het algemeen toelaatbaar. Dat geldt ook voor de beelden van het stijgen van de hartmonitor op het moment dat de patiënt tevergeefs (doordat zijn armen in het gips zitten) het kraslot probeert open te krassen, hetgeen door de arts wordt geïnterpreteerd als dat hij het spannend vindt. Hier is duidelijk sprake van een grap. De situatie waarin de patiënt tijdens deze beelden verkeert, geeft geen aanleiding om de reclame-uiting aanstootgevend voor het publiek te achten. Hierbij dient overigens niet van de subjectieve beleving van klager te worden uitgegaan, maar moet worden gelet op hoe het publiek de uiting ervaart en het effect dat de uiting in het algemeen op het publiek heeft. De voorzitter past hierbij het toetsingskader toe als vermeld in dossier 2019/00479. De voorzitter oordeelt dat dit publiek de grap en de televisiecommercial als geheel al dan niet zal waarderen, maar in geen geval zal vinden dat de uiting de grens overschrijdt van hetgeen maatschappelijk aanvaardbaar is en van de televisie zou moeten worden geweerd. De uiting kan op grond van het voorgaande niet in strijd met artikel 2 of 4 van de Nederlandse Reclame Code worden geacht.

2)  Voor zover klager bezwaar maakt tegen het ontbreken van informatie over de winkans van een kraslot, geldt dat er geen bijzondere regeling is op grond waarvan adverteerder deze informatie actief in een televisiecommercial zou dienen te verstrekken. Daarnaast betreft het, in het kader van de vraag of sprake is van misleiding, ook geen essentiële informatie die in de televisiecommercial zou moeten worden vermeld, mede gelet op de beperkingen die dit medium heeft. Verder kan hetgeen klager stelt niet tot het oordeel leiden dat de reclame in strijd is met bijzondere voorschriften die gelden voor het maken van reclame voor een kansspel in de vorm van een kraslot. De televisiecommercial toont verder op voldoende duidelijke wijze de voor kansspelreclame voorgeschreven slogan ‘Wat kost gokken jou? Stop op tijd. 18+’.

3)  Klager maakt tot slot bezwaar tegen het feit dat het secretariaat aan hem heeft bericht dat de klacht niet kan slagen. Dit bezwaar treft geen doel. De hier bedoelde mededeling is gebaseerd op een bevoegdheid die aan het secretariaat toekomt op grond van artikel 7 lid 1 van het Reglement van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep. Nu de klacht ook in zoverre niet kan slagen beslist de voorzitter als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.