De bestreden reclame-uiting

Het betreft de omslag (wikkel) van een treindagkaart die men bij Kruidvat kan kopen. Hierop staat de uitnodiging om deel te nemen aan een promotioneel kansspel (“Ontdek hier je prijs”) in verband waarmee men een wincode op de uiting ziet en de mededeling: “Gefeliciteerd! Er is een prijs gevallen op deze wincode!”. Men dient deze code in te vullen op www.ns/win.

De klacht

Klager wilde meedoen aan het promotionele kansspel. Hij heeft op de website zijn wincode en zijn e-mailadres ingevuld waarna hij een e-mail met daarin een link kreeg. Toen hij op die link klikte, verscheen een invulscherm waarbij klager zijn voornaam, achternaam, geboortedatum, geslacht en zijn adresgegevens diende te vermelden, waarbij hij voorts akkoord moest gaan met voorwaarden en met het ontvangen van aanbiedingen en onderzoeksvragen. Men wint dus geen prijs maar gaat een fuik binnen.

Het verweer van NS

Dit kan als volgt worden samengevat.

De consument wordt door de uiting gestimuleerd de actiewebsite te bezoeken. Hierop dient hij zijn wincode en e-mailadres in te vullen ter verificatie van de deelname. Onderaan de desbetreffende webpagina wordt gelinkt naar de deelnamevoorwaarden. De consument wordt hierdoor geïnformeerd dat deelname gratis is en dat hij zijn persoonsgegevens dient in te vullen en akkoord dient te gaan met een abonnement op de nieuwsbrief van NS Spoordeelwinkel om in aanmerking te komen voor een prijs. Men dient deze voorwaarden ook te accepteren door het aanvinken van een checkbox. Dit is noodzakelijk om te kunnen deelnemen aan de actie. Iedere deelnemer wint een prijs, zoals ook in de uiting staat. Klager is aldus voldoende geïnformeerd over de te winnen prijzen en de voorwaarden.

Het verweer van Kruidvat

Dit kan als volgt worden samengevat.

Kruidvat heeft samen met NS de desbetreffende treinkaartenactie geïnitieerd. NS heeft echter zelf het initiatief genomen een wikkel om de treinkaart heen te maken met daarop onder meer de vermelding van een promotioneel kansspel. Op deze wikkel staat blijkbaar het logo van Kruidvat omdat het een treinkaartenactie van haar betreft, maar dit is buiten haar medeweten door NS gedaan. Kruidvat heeft hiervoor geen toestemming gegeven. De wikkel is van NS en zij dient hiervoor verantwoordelijk te worden gehouden. Kruidvat distantieert zich van de winactie. Overigens wint men wel prijzen, maar dit neemt niet weg dat men gegevens moet vermelden en akkoord moet gaan met het ontvangen van de nieuwsbrief van NS.

Het oordeel van de voorzitter

1) De voorzitter begrijpt dat klager op grond van de uiting meende dat hij reeds door het invullen van zijn wincode en zijn e-mailadres zou kunnen zien welke prijs hij had gewonnen. Toen klager in verband daarmee zijn wincode op de actiewebsite had ingevuld en een e-mail had bevestigd, bleek dat hij voorts ook zijn persoonlijke gegevens aan de NS diende te verstrekken en hij zich bovendien eerst akkoord moest verklaren met voorwaarden (te weten het abonneren op de nieuwsbrief van NS Spoordeelwinkel respectievelijk het ontvangen van mail van NS “met leuke aanbiedingen en onderzoeksvragen”) voordat hij kon ontdekken welke prijs hij had gewonnen. Klager stelt dat men aldus geen prijs wint maar een fuik binnen gaat. In essentie komt deze klacht naar het oordeel van de voorzitter erop neer dat sprake is van voorwaarden waarover de consument niet van tevoren is geïnformeerd. Beoordeeld dient te worden of dit essentiële informatie betreft die de gemiddelde consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen. De voorzitter oordeelt als volgt.

2) In de bestreden uiting (de omslag/wikkel) wordt geen melding gemaakt van voorwaarden die aan het promotionele kansspel zijn verbonden. De voorzitter acht het daarom begrijpelijk dat klager verrast was door het feit dat hij diverse persoonlijke gegevens moest invullen en hij zich bovendien akkoord moest verklaren met voorwaarden als het abonneren op een nieuwsbrief en het geven van toestemming voor reclame via e-mail. De voorzitter verwijst naar de beslissing van het College van Beroep in dossier 2011/00629 waarin eveneens sprake was van een promotioneel kansspel waarbij de consument niet tijdig over voorwaarden was geïnformeerd die adverteerder het recht gaven hem voor marketingdoeleinden te benaderen. Om vergelijkbare redenen als in die beslissing is de voorzitter in de onderhavige zaak van oordeel dat het verplicht geven van toestemming om reclame via e-mail te ontvangen, dient te worden beschouwd als een belangrijke beperking ten aanzien van de mogelijkheid om aan het promotionele kansspel mee te doen. Deze voorwaarde had als essentiële informatie reeds in de reclame-uiting dienen te worden vermeld. De consument dient immers erop te kunnen vertrouwen dat indien deze beperking niet wordt genoemd, hij enkel door het invullen van zijn wincode en de gegevens die noodzakelijk zijn voor het toekennen van de prijs (in verband waarmee kennelijk met een e-mailadres kan worden volstaan) aan het promotionele kansspel kan meedoen.

3) Blijkens het voorgaande is sprake van een te laat verstrekken van essentiële informatie als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De voorzitter acht het aannemelijk dat het ontbreken van informatie over bedoelde voorwaarden van invloed kan zijn op het besluit van de gemiddelde consument om aan het promotionele kansspel deel te nemen, en dientengevolge ertoe kan leiden dat die consument aan de actie besluit deel te nemen terwijl hij dat niet zou hebben gedaan indien hij reeds in de reclame-uiting over bedoelde voorwaarde juist zou zijn geïnformeerd. In dat geval geeft de consument toestemming hem persoonlijk via e-mail te benaderen met als mogelijk gevolg dat hij wordt bewogen in te gaan op bepaalde aanbiedingen van de NS. Dat de informatie over de voorwaarden wel op de actiewebsite en in de volledige actievoorwaarden staat, kan aan het misleidende karakter van de reclame, die het gevolg is van het ontbreken van deze informatie in de omslag/wikkel, niet in betekenende mate afdoen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

4) Zowel de NS als Kruidvat zijn verantwoordelijk voor dit laatste. Ten aanzien van NS staat vast dat zij in verband met het promotionele kansspel als verantwoordelijke adverteerder kan worden aangemerkt. Kruidvat wordt echter ook uitdrukkelijk in de uiting genoemd, terwijl het specifiek gaat om een treindagkaart die zij in het kader van een actie in haar winkels verkocht. Voor zover Kruidvat stelt dat zij bij de onderhavige uiting niet is betrokken, heeft dit blijkbaar niet eraan in de weg gestaan dat zij de treindagkaarten mét omslag/wikkel verkocht, waardoor zij in feite ermee heeft ingestemd dat zij mede als adverteerder wordt genoemd. De voorzitter acht om die redenen Kruidvat mede verantwoordelijk voor het feit dat de bestreden uiting in strijd met de Nederlandse Reclame Code is.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. De voorzitter beveelt adverteerders aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.