De bestreden reclame-uiting
Het betreft de televisiecommercial van BUX (die ook op YouTube is te zien). In de commercial, die de vorm van een tekenfilm heeft, is de volgende tekst te horen en (als ondertiteling) te zien:
“Handelen op de beurs:
Da’s iets voor slimme financiële jongens die de hele dag een beetje met miljoenen lopen te smijten. Een spannend spel, maar enorm ingewikkeld en eigenlijk alleen toegankelijk voor insiders. Daarom is er nu BUX. De smartphone app waarmee echt iedereen vanaf nu heel eenvoudig kan beleggen.
Wat denk je: gaat de koers stijgen of dalen? Zo simpel is het. Dus waar wacht je nog op?
Download BUX helemaal gratis en probeer het eerst uit met nepgeld.
BUX
Speel mee met de big boys.”
Aan het eind van de commercial verschijnt de volgende tekst onderin het beeld:
“CFD’s zijn investeringen met hoge risico’s. Je kunt geld verliezen.”
De klacht
Klager stelt dat hij zich om de volgende redenen stoort aan de reclame van BUX voor “een mobiele applicatie om te kunnen beleggen”:
Door de wijze waarop de reclameboodschap wordt gebracht lijken jongeren of jong volwassenen de doelgroep te zijn. Er wordt echter niet gesproken over een minimale leeftijd of de benodigde “toestemming van de ouders en het kantongerecht bij het aangaan van beleggingen voor minderjarigen”.
In de commercial ontbreekt de risico-indicator die bij reclames voor financiële producten gebruikelijk is (de essentiële beleggersinformatie). De getoonde summiere waarschuwing voor eventuele verliezen staat niet in verhouding tot de risico’s die het product meebrengt.
De reclame is weinig transparant. Er wordt niet ingegaan op de voorwaarden van het gebruik en eventueel bijkomende kosten. Een verwijzing naar de algemene voorwaarden ontbreekt.
Er wordt gesuggereerd dat beleggen op de beurs een (kans)spel is. Dit is een onjuiste weergave van de werkelijkheid.
Het is onduidelijk welk product wordt verkocht: een applicatie, een financiële dienst, het aangaan van een beleggersrekening of een computerspel?
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
Als algemene toelichting voert adverteerder aan, dat het aangeboden product een smartphone app is waarmee de beurs extreem toegankelijk wordt gemaakt, juist ook voor mensen die niet beschikken over veel financiële kennis of veel geld, zoals jongeren. De app maakt de handeling van het beleggen zelf heel eenvoudig. Omdat de doelgroep bestaat uit mensen zonder enige ervaring op de beurs, heeft adverteerder bewust belangrijke en innovatieve maatregelen genomen om het beleggen speciaal voor beginners relatief veilig en verantwoord te maken. Adverteerder geeft een opsomming van deze (9) maatregelen. De eerste twee maatregelen houden in dat gebruikers verplicht zijn om eerst ervaring op te doen met nepgeld (funBUX) en een ‘passendheidstest’ te doorlopen voordat ze met echt geld (seriousBUX) mogen gaan handelen.
Adverteerder zegt er alles aan te doen om haar klanten te laten begrijpen wat ze doen en hoe de beurs werkt, waarna zij zelf kunnen beslissen of ze ook met echt geld willen gaan beleggen.
Naar aanleiding van klagers klachten over de commercial stelt adverteerder het volgende.
Ad a.
Het is niet noodzakelijk in de commercial een minimale leeftijd te noemen, omdat gebruikers verplicht zijn eerst met funBUX (nepgeld) te handelen. Pas als een gebruiker met echt geld wil gaan handelen, geldt de verplichting dat hij 18 jaar of ouder moet zijn.
Ad b.
BUX is een handelsnaam van ayondo Markets Ltd., een in Londen gevestigde broker. Daarom opereert BUX onder toezicht van de Britse financiële toezichthouder, de Financial Conduct Authority (FCA). Aan het eind van de commercial is een risicowaarschuwing te zien, die is gecontroleerd en goed bevonden door de Compliance Officer van ayundo Markets Ltd. De risico-indicator van de AFM waar klager op doelt, is alleen van toepassing op beleggingsfondsen. Een beleggingsfonds is een organisatie die geld van consumenten uit naam van deze consumenten belegt, waarbij men de belofte doet om bepaalde rendementen te behalen. BUX is geen beleggingsfonds. De gebruiker die met echt geld handelt, zit juist zelf – letterlijk – aan de knoppen en is dus zelf verantwoordelijk voor eventuele winsten of verliezen.
Daarom is de risico-indicator niet vereist voor het product van BUX.
Ad c.
In de commercial wordt duidelijk gemaakt dat BUX de beurs toegankelijk wil maken voor iedereen. Voor de gebruikers zijn aan het installeren van de app geen voorwaarden en/of kosten verbonden. Iedereen is immers verplicht eerst met funBUX te beginnen, wat volledig vrijblijvend en kosteloos is. Indien gebruikers er uiteindelijk voor kiezen met echt geld te gaan beleggen, worden zij in de app wel gewezen op onder andere de voorwaarden en de risico’s.
Ad d.
Adverteerder noemt de beurs “een spannend spel”, maar geen kansspel. Bij een kansspel zou de kans van het correct voorspellen van een stijging of daling van een aandelenkoers 50/50 blijven, ongeacht het kennisniveau. Adverteerder beschouwt de beurs als een bezigheid waarin je na verloop van tijd steeds beter wordt door (met de BUX app) kennis en ervaring op te doen. Bij een kansspel komt geen kennis of kunde kijken.
Ad e.
In de beperkte tijd die de commercial biedt wordt duidelijk gemaakt dat BUX de beurs voor iedereen toegankelijk maakt. Adverteerder is eerlijk, open en transparant over de inhoud van haar product.
Het oordeel van de Commissie
Ad a.
Klager maakt in de eerste plaats bezwaar tegen de televisiecommercial omdat daarin geen minimum leeftijd wordt genoemd, terwijl jongeren de doelgroep (lijken te) zijn.
De Commissie overweegt hierover het volgende.
In de commercial wordt “BUX, de smartphone app waarmee echt iedereen vanaf nu heel eenvoudig kan beleggen” aangeprezen. Als erkend is komen vast te staan dat deze app met name bedoeld is voor personen die niet beschikken over veel financiële kennis of veel geld, zoals jongeren. Maar ook is gebleken dat de gebruiker van de app verplicht is eerst met funBUX te handelen voordat hij met echt geld kan gaan beleggen. Voor het handelen met nepgeld geldt geen minimum leeftijd. Gelet hierop is het vermelden van een minimumleeftijd in de commercial niet vereist. Pas als de gebruiker vervolgens besluit om met echt geld te gaan handelen geldt een minimumleeftijd van 18 jaar. Adverteerder heeft aannemelijk gemaakt dat de gebruiker voorafgaand aan het handelen met seriousBUX een ‘passendheidstest’ moet doorlopen, waarbij onder meer moet blijken dat de gebruiker 18 jaar of ouder is.
Ad b.
Klager meent dat in de commercial ten onrechte “de bij financiële producten gebruikelijke risico-indicator” ontbreekt.
Uit de commercial blijkt dat Cfd’s het achterliggende product zijn wanneer gehandeld gaat worden met echt geld. Op grond van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo) moet de door klager bedoelde risico-indicator getoond worden in reclame-uitingen voor complexe producten. Een Cfd (contract for difference) geldt niet als een complex product in de zin van artikel 1 van het BGfo. Daarom hoeft in de commercial geen risico-indicator getoond te worden. Om dezelfde reden hoeft er ook geen financiële bijsluiter of essentiële beleggersinformatie opgesteld te worden.
Ad c.
Klager stelt dat de commercial weinig transparant is over de voorwaarden en bijkomende kosten van het gebruik van de BUX app.
Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat aan het installeren van de app geen voorwaarden en/of kosten verbonden zijn en dat vrijblijvend en kosteloos met funBUX gehandeld kan worden. Dat met het handelen op de beurs met echt geld kosten gemoeid zijn, hoeft niet in de commercial vermeld te worden. De gebruiker van de app kan immers in eerste instantie alleen met nepgeld te handelen. Bovendien mag de gemiddelde consument ermee bekend worden verondersteld dat aan het ‘echte’ handelen op de beurs kosten verbonden zijn.
Ad d.
Klager maakt bezwaar tegen de volgens hem in de commercial gewekte suggestie dat beleggen op de beurs een (kans)spel is, wat klager een onjuiste weergave van de werkelijkheid vindt.
De Commissie stelt voorop dat in de commercial niet wordt gesproken over een kansspel. Er wordt gezegd dat handelen op de beurs “een spannend spel” is. Hiermee wordt niet gesuggereerd dat het beleggen op de beurs een gokspel of een spel zonder risico’s is. Met de mededeling “Speel mee met de big boys” wordt opgeroepen om de BUX app te installeren, waarmee eerst alleen met nepgeld kan worden ‘gespeeld’. Van een onjuiste weergave van de werkelijke gang van zaken bij het handelen op de beurs is geen sprake.
Ad e.
De klacht dat in de commercial niet duidelijk wordt gemaakt welk product wordt verkocht kan niet slagen. Uit de tekst “Daarom is er nu BUX. De smartphone app waarmee echt iedereen vanaf nu heel eenvoudig kan beleggen.(…) Download BUX helemaal gratis en probeer het eerst uit met nepgeld” blijkt voldoende duidelijk wat wordt aangeprezen.
Gelet op het vorenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.