Het College van Beroep [4 april 2023]
1. Procedureverloop
[…]
2. De bestreden uiting
De klacht is gericht tegen de hierna te omschrijven uiting van Verisure op Twitter.
3. Het geschil bij de Commissie
3.1. In de inleidende klacht wordt bezwaar gemaakt tegen een reclame-uiting van Verisure op Twitter waarin staat dat zij op zoek is naar mensen die 12 maanden lang voor € 0,- haar “alarmsysteem icm huisdieren” willen testen. Na inschrijving hiervoor ontving geïntimeerde een telefoontje van adverteerder waarin een aanbieding werd gedaan. Toen bleek dat het in de uiting niet om gratis testen maar in feite om een loterij of kansspel gaat.
3.2. De Commissie heeft geconstateerd dat de bestreden reclame-uiting betrekking heeft op een promotioneel kansspel waarbij 1 op de 5.000 deelnemers een alarmsysteem gratis mag testen. Nu de uiting een andere indruk wekt, te weten dat wie een huisdier heeft 12 maanden lang het Verisure alarmsysteem gratis kan uitproberen, geeft deze een evident onjuist beeld van wat wordt aangeboden. Dit ondermijnt volgens de Commissie het vertrouwen dat men in reclame dient te kunnen hebben, waardoor de bestreden reclame-uiting in strijd is met artikel 5 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Gelet op een eerdere beslissing van de (voorzitter van de) Commissie had Verisure kunnen weten dat deze vrijwel gelijke reclame-uiting in strijd met de NRC is. In het voortzetten van deze manier van reclame maken ziet de Commissie aanleiding de uitspraak als een Alert te laten verspreiden.
4. De grieven
4.1. Grief 1: de Commissie is van de verkeerde entiteit uitgegaan.
De uitspraak is gewezen tegen Verisure Installation and Monitoring B.V. Dit is geen ‘adverteerder’ maar een bedrijf dat zich bezighoudt met onder meer het opvolgen van alarmmeldingen. Bedoeld zal zijn Securitas Direct B.V. die zich bezighoudt met marketing en sales.
4.2. Grief 2: onduidelijk is wat de bestreden reclame-uiting is.
Geïntimeerde noemt in zijn klacht een tweet die de Commissie kennelijk nergens kon vinden, zoals blijkt uit de correspondentie. De Commissie heeft gemeend dat het gaat om een andere uiting dan is bedoeld in de oorspronkelijke klacht, en heeft Verisure daarom in staat gesteld om een aanvullend verweerschrift in te dienen. In haar beslissing citeert de Commissie ogenschijnlijk weer een andere tweet. Dat is niet de uiting waar geïntimeerde naar verwijst in zijn klacht, en ook niet de uiting waarvan hij heeft bevestigd dat het de uiting is waar de klacht op ziet. Deze uiting is niet in het dossier te vinden. Voor zover de Commissie ambtshalve tot de beoordeling van reclame is overgegaan, had zij de reden daarvan moeten communiceren. Dit is niet gebeurd. Voor zover de Commissie heeft gemeend een uiting te hebben beoordeeld waarover geïntimeerde zou hebben geklaagd, geldt dat hij onvoldoende documentatie heeft overgelegd om te kunnen vaststellen dat de juiste uiting is beoordeeld. Verisure heeft zich daardoor niet, althans niet volledig, kunnen verweren.
4.3. Grief 3: de Commissie heeft miskend dat Verisure compliant is.
Verisure heeft aan de Commissie meegedeeld dat de uiting per ongeluk nog geactiveerd was en online stond. Verisure heeft de tweet verwijderd. De Commissie heeft dit niet meegewogen in haar uitspraak. Verisure acht dit onzorgvuldig. Verisure had conform het door de Stichting Reclame Code op de website beschreven proces als compliant moeten worden aangemerkt. Er had geen compliance-formulier moeten worden toegestuurd. De Commissie had het voorgaande kunnen aangrijpen om een aanbeveling achterwege te laten.
4.4. Grief 4: ten onrechte heeft de Commissie de uiting in strijd met artikel 5 NRC geacht.
Dit artikel beschermt de consument tegen onjuiste en misleidende informatie wegens andere dan economische belangen. De reclames die in strijd met artikel 5 NRC zijn geoordeeld, hebben gemeen dat zij de grenzen van het betamelijke overschrijden. Dit ligt anders voor de reclame-uiting van Verisure. Deze bracht mogelijk onvoldoende duidelijk naar voren dat er een element van loting aanwezig is, en was “wat ongelukkig geformuleerd”, maar die onduidelijkheid leidde er hooguit toe dat de consument wellicht op de “doe mee”-knop heeft geklikt waar hij dat mogelijk niet had gedaan als voor hem direct duidelijk was geweest dat sprake is van een loting. Dat enkele ongemak maakt echter nog niet dat het vertrouwen in reclame is geschaad. Ook wordt de gemiddelde consument door de advertentie niet ertoe gebracht een besluit te nemen over een transactie dat hij anders niet zou hebben genomen. Nadat men op de “doe mee”-knop heeft geklikt, wordt immers direct duidelijk wat er van de consument wordt verlangd en welke voorwaarden er gelden. Deze informatie wordt gegeven nog voordat men beslist om wel of niet mee te doen aan de actie en al dan niet persoonlijke gegevens achter te laten. Verisure gaat ervan uit dat voor artikel 5 NRC een zwaardere maatstaf geldt dan voor artikel 7 of 8 NRC, of in ieder geval dat er sprake moet zijn van meer dan enkel onjuistheid of misleiding voordat het vertrouwen in reclame is geschaad. Daarvan is hier geen sprake.
4.5. Grief 5: er bestaat onvoldoende aanleiding voor een Alert.
Gezien de aard en impact van de uitingen, is een Alert een te vergaand middel. Verisure heeft erkend dat de uitingen ongelukkig waren en zij heeft deze daarom al tijdens de procedure bij de Commissie verwijderd.
5. De mondelinge behandeling
Het College heeft tijdens de zitting de reclame-uiting op Twitter getoond, zoals die destijds ook door de Commissie ter zitting is getoond in aanwezigheid van vertegenwoordigers van Verisure. Verisure heeft vervolgens haar standpunt mondeling doen toelichten.
Op hetgeen ter zitting is verklaard zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.
6. Het oordeel van het College
6.1. De Commissie heeft “Verisure Installation and Monitoring B.V.” als adverteerder aangemerkt. Aangenomen moet echter worden dat dit niet de “Verisure” is waartegen de klacht is gericht en die in het klachtformulier als ‘adverteerder’ wordt genoemd. Gelet op hetgeen in het beroepschrift in het kader van grief 1 is gesteld, is (uitsluitend) Securitas Direct B.V. verantwoordelijk voor reclame-uitingen van ‘Verisure’. Namens deze rechtspersoon is bij de Commissie inhoudelijk verweer gevoerd en vervolgens ook beroep ingesteld. Op grond hiervan zal het College bepalen dat de beslissing van de Commissie ten aanzien van de naamsvermelding van de adverteerder overeenkomstig het voorgaande wordt gewijzigd.
6.2. Ten aanzien van de te beoordelen uiting is in het kader van grief 2 het volgende van belang. Het College begrijpt uit de correspondentie die zich in het dossier bevindt dat het secretariaat van de Commissie na het verweer heeft geconstateerd dat er een discrepantie is tussen de tekst van de uiting op Twitter zoals die in de klacht is omschreven (“testers gezocht voor alarmsystemen icm huisdieren”) en de bij de klacht overgelegde uiting (een screenshot waarin het woord ‘huisdieren’ ontbreekt). Het secretariaat heeft naar aanleiding daarvan onderzoek gedaan en heeft aan geïntimeerde een link naar een uiting van Verisure op TikTok en een link naar een uiting van Verisure op Twitter toegezonden. In deze uitingen werd wel gesproken over mensen met huisdieren. Geïntimeerde heeft bij e-mail van 3 januari 2023 verklaard dat zijn klacht specifiek tegen de bedoelde Twitter uiting was gericht. Hierop is Verisure in staat gesteld haar verweer aan te vullen.
6.3. Aangezien Verisure in haar aanvullende verweer vraagtekens stelde bij de te beoordelen reclame-uiting, heeft de Commissie tijdens haar zitting de door geïntimeerde bedoelde Twitter uiting volledig getoond en meegedeeld dat deze uiting zou worden beoordeeld. Dit is de uiting die de Commissie in haar beslissing als volgt heeft omschreven:
Onder de tekst “We zijn op zoek naar mensen met huisdieren, die 12 maanden lang ons alarmsysteem, met huisdierherkenning willen proberen voor €0” verschijnen enkele opeenvolgende schermen met telkens een gedeelte van deze tekst bij afbeeldingen van een hond en pootafdrukken van een hond. In het vierde en laatste scherm is het logo van Verisure te zien met daaronder een button met de tekst “Doe nu mee”. Onder de bewegende beelden staat “Verisure.nl” en “Doe nu mee”.
Naar het oordeel van het College was het op grond van het voorgaande voor Verisure voldoende duidelijk welke specifieke uiting de Commissie zou beoordelen. Van een ambtshalve beoordeling is geen sprake nu de beoordeelde uiting overeenstemt met de uiting die in de klacht is omschreven en deze uiting door vertegenwoordigers van geïntimeerde ook uitdrukkelijk aangewezen is als de bestreden reclame-uiting. Verisure heeft daarna voldoende gelegenheid gehad om zich tegen de klacht te verweren en is dus niet in haar belang geschaad Grief 2 treft op grond van het voorgaande geen doel.
6.4. In de bestreden reclame-uiting staat dat adverteerder huisdiereigenaren zoekt om gratis (“voor €0”) haar alarmsysteem met huisdierherkenning te testen. Dit is de boodschap van de opeenvolgende schermen. In het laatste scherm wordt men opgeroepen om mee te doen. Indien men met dat doel op de uiting klikt, blijkt dat het in werkelijkheid om een promotioneel kansspel gaat waarbij 1 op de 5.000 deelnemers het alarmsysteem gratis mag testen. Als men daaraan meedoet, geeft men blijkens de overgelegde stukken tevens toestemming aan Verisure om het telefoonnummer dat men dient op te geven te gebruiken voor telefonische benadering “zodat we je een gratis en vrijblijvende beveiligingsstudie kunnen aanbieden”. Dit wijkt te sterk af van hetgeen men op grond van de uiting mag verwachten. In feite wordt men door de uiting ‘bij de neus genomen’. Een dermate verkeerde voorstelling van zaken ondermijnt het vertrouwen in reclame en dient om die reden in strijd met artikel 5 NRC te worden geacht. Het is immers niet juist om een promotioneel kansspel waarbij men, indien men gaat meespelen, tevens toestemming geeft voor telefonische benadering, te presenteren als een jaar gratis testen van een alarmsysteem. Hetgeen Verisure in beroep aanvoert, neemt de bezwaren tegen de uiting niet weg en leidt niet tot een ander oordeel.
6.5. Het voorgaande betekent dat het College het oordeel van de Commissie inhoudelijk onderschrijft. Tot slot dient te worden beoordeeld welke consequenties aan deze constatering dienen te worden verbonden. In dat kader is van belang dat Verisure heeft meegedeeld dat de bestreden tweet inmiddels is verwijderd en dat in de parallelle zaak met nummer 2022/00456A een qua strekking vergelijkbare YouTube video eveneens is verwijderd. Anders dan bij de Commissie doet Verisure nu uitdrukkelijk een beroep op deze omstandigheden en verzoekt zij daarmee rekening te houden. Verisure stelt gemotiveerd dat zij inmiddels als compliant kan worden beschouwd. Het College vat hetgeen Verisure in dat kader aanvoert aldus op, dat zij toezegt niet meer op een dergelijke wijze reclame te zullen maken, waarbij het College ervan uitgaat dat deze toezegging betrekking heeft op alle mediavormen. Verisure heeft een voorbeeld van een aangepaste reclame-uiting overgelegd. Verisure heeft met dit alles het College ervan overtuigd dat zij niet meer op de onderhavige wijze reclame zal maken, zodat geen reëel gevaar meer bestaat voor herhaling. Gelet hierop ziet het College inmiddels onvoldoende aanleiding voor een Alert en zal tevens worden bepaald dat de aanbeveling om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken, wordt gedaan voor zover nog nodig, zodat wordt beslist als volgt.
7. De beslissing van het College van Beroep
Het College bepaalt dat de beslissing van de Commissie in deze zin verbeterd dient te worden gelezen, dat Securitas Direct B.V. (in plaats van Verisure Installation and Monitoring B.V.) de adverteerder is en aldus in de beslissing had dienen te worden genoemd.
Het College bepaalt voorts dat de beslissing niet als een Alert zal worden verspreid en dat de aanbeveling om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken wordt gedaan voor zover nog nodig.
Het College wijzigt overeenkomstig het voorgaande de bestreden beslissing.
Het College bevestigt voor het overige de beslissing van de Commissie dat de bestreden reclame-uiting in strijd is met artikel 5 NRC.
[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]
De Reclame Code Commissie [1 februari 2023]
De bestreden reclame-uiting
Het gaat om een reclame-uiting van Verisure op Twitter.
Onder de tekst “We zijn op zoek naar mensen met huisdieren, die 12 maanden lang ons alarmsysteem, met huisdierherkenning willen proberen voor €0” verschijnen achter elkaar drie schermen met telkens een gedeelte van deze tekst bij afbeeldingen van een hond en pootafdrukken van een hond.
In het vierde en laatste scherm is het logo van Verisure te zien met daaronder een button met de tekst “Doe nu mee”. Onder de bewegende beelden staat “Verisure.nl” en “Doe nu mee”.
De klacht
In de reclame-uiting worden testers gezocht voor het alarmsysteem. Na inschrijving hiervoor kwam klager door een telefoontje van adverteerder tot de ontdekking dat hij het alarm niet gratis kon testen, maar werd hem wel een zogenaamd aanbod gedaan. Feitelijk is er sprake van een loterij of kansspel. Navraag heeft ook geleerd dat er geen notaris aan te pas komt voor de trekking van het kansspel.
Het verweer en de aanvulling daarop
Klager heeft een klacht ingediend en een screenshot bijgevoegd van een onderdeel van een reclame-uiting. Adverteerder gaat ervan uit dat de klacht uitsluitend ziet op het screenshot.
Uit de volledige reclame-uiting volgt dat er sprake is van een promotioneel kansspel en onder welke voorwaarden kans wordt gemaakt op het winnen van het testen van het alarmsysteem. Op het moment dat de consument in de gelegenheid wordt gesteld zijn gegevens achter te laten – derhalve op het moment van de transactie – is duidelijk waarvoor deze moeten worden achtergelaten. Dit is direct leesbaar op de betreffende (web)pagina. Er staat dat de gegevens moeten worden achtergelaten om kans te maken op het testen van het alarmsysteem en om Verisure de mogelijkheid te geven contact op te nemen voor het aanbieden van een vrijblijvende beveiligingsstudie. De aard van het door klager overgelegde screenshot leent zich niet voor deze informatie. Adverteerder heeft een printscreen bijgevoegd van de pagina waarop alle informatie staat.
Volledigheidshalve wordt over de ‘trekking’ opgemerkt, dat dit volgens adverteerder geen deel uitmaakt van de procedure. Klager noemt dit, maar verbindt hier verder geen consequenties aan. Daarbij geldt dat op grond van artikel 4, lid 5, van de Gedragscode voor promotionele kansspelen en de toelichting daarop staat dat het begrip ‘op onpartijdige wijze’ op verschillende manieren kan worden ingevuld. Het toekennen van prijzen of premies kan bijvoorbeeld ook door een computer gebeuren. Het is niet noodzakelijk dat een notaris dit doet.
De reclame-uiting waar de klacht op ziet wordt niet meer gebruikt.
De mondelinge behandeling
Adverteerder licht toe dat de reclame-uiting tot doel heeft consumenten te interesseren voor de diensten van Verisure en duidelijk te maken dat het alarmsysteem ook werkt wanneer zij huisdieren hebben. Wanneer in de reclame-uiting op de knop “Doe nu mee” wordt geklikt, verschijnt de pagina waar wordt meegedeeld dat sprake is van een loterij en waar persoonlijke gegevens kunnen worden ingevuld. Deze pagina maakt deel uit van de bestreden reclame-uiting. Zo wordt de consument vóór het transactiebesluit om persoonlijke gegevens te verstrekken, voldoende geïnformeerd.
Adverteerder deelt desgevraagd mee in haar verweer niet te zijn ingegaan op de beslissing van de voorzitter van de Commissie van 22 juni 2021 over een soortgelijke uiting van Verisure (dossier 2021/00178), omdat die – anders dan nu het geval is – een uiting op Instagram betrof. Bovendien is adverteerder van mening dat het klikken op de button “Doe nu mee” niet als een transactiebesluit kan worden beschouwd. De transactie bestaat uit het verstrekken van persoonlijke gegevens.
Ten slotte zegt adverteerder toe dat in eventuele toekomstige reclame-uitingen waarin sprake is van een promotioneel kansspel, dit al in de eerste reclame-uiting duidelijk zal worden gemaakt door de tekst op de button “Doe nu mee” te vervangen door “Maak nu kans” en een verwijzing naar actievoorwaarden op te nemen.
Het oordeel van de Commissie
1) In de bestreden reclame-uiting op Twitter staat dat adverteerder huisdiereigenaren zoekt om het alarmsysteem te testen. Dit is de woordelijke tekst van de reclame uiting. De bestreden reclame-uiting wekt daarmee de indruk dat wie een huisdier heeft en wil meedoen 12 maanden lang het alarmsysteem van verweerder gratis kan uitproberen. In werkelijkheid blijkt sprake van een promotioneel kansspel (waaraan overigens ook mensen zonder huisdieren mee kunnen doen), waarbij 1 op de 5000 deelnemers het alarmsysteem gratis mag testen.
2) Uit het voorgaande volgt dat de bestreden reclame-uiting een onjuist beeld geeft van wat adverteerder aanbiedt. Dat er sprake is van een promotioneel kansspel en wat de voorwaarden zijn moet duidelijk worden gemaakt voordat op de deelnameknop (met de tekst “Doe nu mee”) wordt geklikt. Om te voorkomen dat de consument met onjuiste verwachtingen op de deelnameknop klikt. Door een evident onjuiste indruk te wekken over de inhoud van het aanbod, ondermijnt adverteerder het vertrouwen dat men in reclame dient te kunnen hebben. Hierdoor is de bestreden reclame-uiting op Twitter in strijd met artikel 5 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
3) Gelet op de eerdere beslissing van de (voorzitter van de) Commissie[1] had adverteerder kunnen weten dat deze vrijwel gelijke reclame-uiting in strijd met de NRC is. In het voortzetten door adverteerder van deze manier van reclame maken ziet de Commissie aanleiding onderhavige uitspraak via een Alert bekend te maken onder een breed publiek.
De beslissing van de Reclame Code Commissie
De Commissie acht de bestreden reclame-uiting in strijd met artikel 5 van de Nederlandse Reclame Code. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken en zal deze beslissing als Alert laten verspreiden.