De bestreden reclame-uiting

Het betreft een uiting op de website www.rdgsps.nl.

De klacht

Klager acht de uiting om de volgende redenen misleidend.

a.

Gesuggereerd wordt dat de aangeschrevene een ‘geautoriseerde’ toegangscode heeft ontvangen. Het blijkt echter dat elke toegangscode wordt geaccepteerd en dat aan iedereen die zijn toegangscode is vergeten dezelfde toegangscode wordt verstrekt.

b.

Na ‘inloggen’ wordt op scherm 3 gesuggereerd dat men is geselecteerd voor een prijzenfestijn. Die suggestie is onjuist, omdat iedereen dit scherm te zien krijgt.

c.

Volgens scherm 4 met de aanhef “selectieproces voltooid” is “minder dan 1% van de inwoners van Nederland GENOMINEERD”. Onduidelijk is wat een nominatie inhoudt. Blijkens een steekproef van 20 bezoekers blijkt iedere bezoeker te worden genomineerd.

d.

In scherm 5, waarop deelnamenummers worden toegekend, is sprake van een soortgelijke misleiding; ook hier krijgt iedere deelnemer akkoord op alle vier de deelnamenummers.

e.

Op scherm 6 krijgt de consument een ‘extra privilege’. Door de zinsnede “Schuif deze knoppen omhoog, en onthul uw prijs!” wordt gesuggereerd dat deze prijs reeds gewonnen is.    

f.

Op scherm 7 is sprake van een ‘gegarandeerde kans’ op een auto. Door het woord ‘gegarandeerd’ word gesuggereerd dat de prijs reeds gewonnen is als er ‘ja’ wordt gezegd tegen het aanbod.

g.

Er wordt gesproken over vier unieke kansen op de hoofdprijs. Het woord uniek is onjuist, omdat elke bezoeker van de website dezelfde kans heeft.

h.

Er wordt gesproken over ‘goedgekeurde voordelen’. Onduidelijk is wie voor deze goedkeuring zorgt.

i.

In scherm 8 wordt gesuggereerd dat de consument zijn gegevens invult om voor de beloofde prijzen in aanmerking te komen. Pas bij nadere bestudering blijkt dat de adresgegevens nodig zijn voor een abonnement op een vrijwel nergens in de uiting onder de aandacht gebracht tijdschrift. Door het drukken op de ja-button gaat de consument dit abonnement ongemerkt aan.

j.

De ja-button is veel groter dan de nee-button en staat al ‘aan’.   

Het verweer

De klacht is gemotiveerd weersproken. Daarbij is onder meer op het volgende gewezen.

Aan 2.239 personen is op of rond 31 maart 2010 een e-mail gestuurd, waarbij deze personen werden uitgenodigd om deel te nemen aan een door RD georganiseerd promotioneel kansspel. Deze bij het verweer overgelegde e-mail is als bijlage 2 aan deze uitspraak gehecht. 

De e-mail bevatte een (niet unieke) pincode, die diende om zich aan te melden op de website www.rdgps.nl, op welke site RD ten behoeve van door haar geselecteerde deelnemers twee promotionele kansspelen organiseerde, namelijk het 59^e Prijzenfestijn (met een hoofdprijs van € 100.000,-) en het Eldorado Prijzenfestijn (met als hoofdprijs een auto of een cheque van € 35.000,-). 

Weliswaar kan een ieder die op de website www.rdgps.nl terecht komt een willekeurige pincode intoetsen die toegang geeft tot de vervolgschermen, maar als men voornoemde e-mail niet heeft ontvangen, kan men niet deelnemen aan de actie. Op de website wordt verwezen naar de voorwaarden. Hierdoor kan er bij de gemiddelde consument geen verwarring ontstaan. In dit verband legt adverteerder als bijlage 3 bij het verweer de reglementen van voornoemde kansspelen over.   

Waar RD is ingegaan op de verschillende door klager aangevoerde redenen a tot en met j, zal daarop -voor zover van belang- in het oordeel worden teruggekomen.

De repliek

Klager heeft zijn standpunt nader toegelicht.

Hij heeft onder meer gesteld dat de kern van zijn bezwaar is gelegen in het grote risico dat consumenten ongemerkt een overeenkomst sluiten voor een abonnement op een tijdschrift, terwijl ze dachten slechts aan een prijzenfestival deel te nemen. In dit verband wijst klager op de beslissing van het College van Beroep van de Commissie van 6 april 2010 in dossier 2009/00696. Klager is van mening dat evenals in laatstgenoemde zaak in de thans gewraakte uiting de prijsvraag onevenredig in beeld is en de aandacht afleidt van het afsluiten van het abonnement.   

Op hetgeen klager voor het overige heeft aangevoerd, zal -voor zover van belang- worden teruggekomen in het oordeel.

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten nader toegelicht. Op die toelichting zal -voor zover van belang- worden teruggekomen in het oordeel.

Het oordeel van de Commissie

Naar klager bij repliek heeft benadrukt, is de kern van de klacht dat consumenten ongemerkt een overeenkomst sluiten voor een abonnement op een tijdschrift, terwijl zij dachten slechts aan een prijzenfestival deel te nemen. De Commissie acht deze klacht ongegrond en overweegt daartoe het volgende.

De verschillende schermen dienen in onderling verband te worden beschouwd. In scherm 3 is voor het eerst sprake van het “59^e Readers’s Digest Prijzenfestijn” met een “Hoofdprijs van € 100.000,-”. In scherm 6/1 staat onder de aanhef “extra privilege”:

“Deze speciale “Bedankprijs” kan voor u zijn als u gebruik maakt van ons aanbod!” en in scherm 6/2 staat onder de afbeelding van een Ford Focus:

“Fantastisch!

 Deze spectaculaire FORD FOCUS TDCi of € 35.000,- contant kan voor u zijn, als u gebruik maakt van ons aanbod!”.

Vervolgens is in scherm 7 naar het oordeel van de Commissie voldoende duidelijk vermeld wat het bewuste aanbod inhoudt, te weten het gedurende een jaar ontvangen van het in scherm 7 afgebeelde blad “Reader’s Digest” voor 2 euro per maand.

In scherm 8 wordt men ten slotte voldoende duidelijk voor de keuze gesteld:

– hetzij op “ja” te drukken en voornoemd tijdschrift te ontvangen, aan te geven in welke vorm men de Bedankprijs zou willen ontvangen (te weten de Ford Focus of € 35.000,- contant) en 4 kansen te maken op de hoofdprijs van 100.000 euro

– hetzij op nee te drukken en geen abonnement op het tijdschrift te nemen, zijn nummers wel mee te laten doen aan het 59^e prijzenfestijn, maar geen kans te maken op de Bedankprijs.

Bij het bovenstaande moet worden bedacht dat bovenstaande keuzes -naar als niet weersproken is komen vast te staan- alleen kunnen worden gemaakt door diegenen aan wie, voordat zij de website bezochten, door RD de als bijlage 2 aan deze uitspraak gehechte e-mail was gestuurd en aan wie 4 deelnamenummers waren toegekend voor deelname aan het spel waarmee € 100.000,- kon worden gewonnen.

Naar adverteerder ter vergadering onweersproken heeft meegedeeld, ontdekten bezoekers van de website aan wie geen e-mail was toegezonden, noch deelnamenummers waren toegekend, die na het invoeren van een willekeurige pincode toch toegang hadden tot de vervolgschermen, aan het einde van die schermen dat zij niet aan de actie konden deelnemen. De Commissie sluit niet uit dat deze bezoekers in eerste instantie op het verkeerde been zijn gezet omtrent de mogelijkheid prijzen te winnen, maar dat betekent niet dat de uiting in haar geheel om die reden ontoelaatbaar is.   

Overigens heeft RD ter vergadering meegedeeld dat zij bereid is na te gaan hoe kan worden voorkomen dat een niet door RD aangeschreven persoon, die toevalligerwijs op de website www.rdgps terechtkomt, door het doorlopen van de “webroutine” toch de indruk zou kunnen krijgen dat het aanbod ook voor hem bestemd is.

Met betrekking tot de in de klacht aangevoerde redenen, waarom de uiting naar de mening van klager misleidend is, overweegt de Commissie het volgende.

Ad a.

Anders dan in de bij het verweer overgelegde e-mail, komt het woord ‘geautoriseerde’ in de gewraakte uiting niet voor. Dat -naar RD bij verweer heeft meegedeeld- een ieder op de website www.rdgps.nl een willekeurige pincode kan intikken die toegang geeft tot de vervolgschermen en dat -naar klager heeft meegedeeld- aan eenieder die zijn toegangscode is vergeten dezelfde toegangscode wordt verstrekt, betekent niet dat de gewraakte uiting, waarin gesproken wordt over  “uw toegangscode” en “uw code” misleidend is.

Ad b, c en d.

Naar de Commissie begrijpt uit hetgeen RD daarover onweersproken heeft meegedeeld, is er sprake van een selectie, in die zin dat de mededeling “U bent geselecteerd” op scherm 3 is bedoeld voor diegenen aan wie een e-mail was toegestuurd en aan wie 4 deelnamenummers waren toegekend. Dat volgens klager anderen, die niet tot deze doelgroep behoorden, dit scherm konden zien, betekent niet dat de uiting onjuiste suggesties bevat omtrent vorenbedoelde selectie. In dit verband wijst de Commissie erop dat in de door klager overgelegde afdruk van scherm 3 niets is ingevuld bij “naam” en “e-mail”, hoewel daarboven de aansporing staat:

“Controleer hieronder uw naam en e-mailadres en klik dan op GA DOOR!”, hetgeen impliceert dat naam en e-mail reeds ingevuld zouden moeten zijn en doet vermoeden dat de mededeling “U bent geselecteerd” op anderen is gericht dan degene wiens naam en e-mailadres nog niet zijn ingevuld.

In het verlengde van hetgeen hierboven is overwogen met betrekking tot “U bent geselecteerd”, leidt het feit dat anderen dan de doelgroep kennelijk ook kennis konden nemen van de schermen 4 en 5, waarin sprake is van “genomineerd” respectievelijk deelnamenummers die “Akkoord” zijn, niet tot het oordeel dat de uiting om die reden misleidend is.

Ad e.

De zinsnede “onthul uw prijs” dient naar het oordeel van de Commissie te worden gelezen in de context van de tekst daarboven: “Deze speciale “Bedankprijs” kan voor u zijn als u gebruik maakt van ons aanbod!”. Uit het geheel blijkt voldoende duidelijk dat men kans maakt op de te onthullen prijs.

Ad f.

In de woorden “gegarandeerde kans” op scherm 7 ligt niet de suggestie besloten dat de prijs reeds gewonnen is, als men ingaat op het aanbod. Er staat niet meer dan er staat, namelijk dat er een kans op de prijs is.

Ad g.

De Commissie acht de woorden “vier unieke kansen op de Hoofdprijs van 100.000 euro” niet onjuist, omdat -naar RD bij verweer onweersproken heeft meegedeeld- gebruik is gemaakt van vooraf bepaalde unieke deelnamenummers, toegekend aan personen die per e-mail waren benaderd.

Ad h.

Dat uit de uiting niet blijkt door wie de op scherm 7 genoemde voordelen zijn goedgekeurd, betekent niet dat de uiting om die reden misleidend is.

Ad i.

De Commissie verwijst naar hetgeen hierboven is overwogen met betrekking tot de kern van de klacht.

Ad j.

Dat de ja-button (enigszins) groter is dan de nee-button, betekent  niet dat de uiting daardoor misleidend is.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de Reclame Code Commissie van 5 juli 2010

De Commissie wijst de klacht af.

Het College van Beroep

De grieven

Het College vat de grieven als volgt samen.

Grief 1

De e-mail en de opbouw van de website zijn dusdanig, dat het voor de consument onvoldoende en/of te laat onduidelijk is dat hij een abonnement op het blad Rea­der’s Digest aan het afsluiten is en wat de consequenties hiervan zijn. Dit is met name het gevolg van het feit dat in de uitingen onevenredig veel aandacht wordt besteed aan het prijzenfestijn. Consumenten denken daardoor dat zij slechts wor­den uitgenodigd om deel te nemen aan een prijzenfestijn. Hierdoor wordt de aan­dacht afgeleid van het af­slui­ten van het abonnement. In een vergelijkbare zaak, bekend onder dossiernum­mer 2009/00696, heeft het College geoordeeld dat der­gelijke praktijken in strijd met artikel 8.4 van de Nederlandse Reclame Code zijn.

Grief 2

Toevallige bezoekers van de onderhavige website worden niet geattendeerd op  

het feit dat zij niet kunnen deelnemen aan het prijzenfestival. Wel kunnen zij via

de web­site door het invullen van de gegevens voor het prijzenfestival ongemerkt een abon­nement afsluiten in de veronderstelling dat zij een prijs kunnen winnen.

Het antwoord in appel

De grieven zijn gemotiveerd weersproken.

De repliek

De Consumentenbond licht zijn standpunt nader toe.

De mondelinge behandeling

Partijen lichten hun standpunten toe.

Het oordeel van het College

1. In de eerste plaats dient te worden beoordeeld of het voor de gemiddelde con­sument die naar aanleiding van een gepersonaliseerde uitnodiging besluit deel te nemen aan het door Reader’s Digest georganiseerde prijzenfestijn, voldoende dui­delijk is dat deelname aan het prijzenfestival onder bepaalde omstandigheden kan leiden tot het afsluiten van een abonnement op het blad Reader’s Digest. De Con­su­mentenbond stelt dat door de e-mail en de opbouw van de website deze duide­lijkheid ontbreekt, waardoor het de consument zal ontgaan dat hij een abonnement op het blad Rea­der’s Digest aan het afsluiten is en wat de consequenties hiervan zijn. Reader’s Digest heeft dit gemotiveerd betwist en stelt, kort weergegeven, dat de consument duidelijk wordt geïnformeerd over zijn keuzemogelijkheden.

2. Het College overweegt dat, naar de Consumentenbond ter vergadering heeft erkend, deelname aan het prijzenfestijn niet noodzakelijk gepaard hoeft te gaan met het afsluiten van een abonnement op het tijdschrift Reader’s Digest. De consument kan immers bij het prijzenfestijn van Reader’s Digest meedingen naar de hoofdprijs, zonder dat hij een abonnement hoeft af te sluiten. De consument wordt hierover ge­ïn­formeerd op de scher­men 8 en 9, die volgen na een reeks schermen met infor­ma­tie over het prijzenfestijn. De schermen 8 en 9 zijn hier­onder weergegeven.

Scherm 8

[afbeelding kan hier niet worden weergegeven]

Scherm 9

[afbeelding kan hier niet worden weergegeven]

3. Met betrekking tot scherm 8 merkt het College op dat het aanbod dat onder “Ja” wordt omschreven voldoende duidelijk inhoudt dat men bij het ingaan op dat aan­bod niet alleen meespeelt met het prijzenfestijn en meedingt naar de bedank­prijs, maar ook zich abonneert op het tijdschrift Reader’s Digest. Dit blijkt uit de volgende mededelingen op scherm 8:

– “Speciaal voor u: slechts 2 euro per maand! Als u “Ja” zegt tegen ons geweldige aanbod om Reader’s Digest een jaar lang te ontvangen voor slechts 2 euro per maand, maakt u nog eens kans op een gloednieuwe Ford Focus of 35.000 euro contant.” en

– “Een jaar lang Reader’s Digest voor het ongelo­felijke bedrag van slechts 2 euro per maand.”

Direct naast laatstgenoemde mededeling zijn aan de rech­terzijde van scherm 8 drie exem­plaren afgebeeld van het tijdschrift Reader’s Di­gest onder een kopje met de tekst: “Dit zijn uw goedgekeurde voordelen als u ‘ja’ zegt!”.

4. Het feit dat, zoals de Consumentenbond terecht stelt, scherm 8 volgt na een e-mail en enkele schermen die in feite alleen betrekking hebben op het prij­zen­fes­tijn, leidt niet tot het oordeel dat de con­sument in dit specifieke geval wordt misleid door de wijze van informatievoorziening. De hierboven geci­teerde me­de­delingen op scherm 8 zijn naar het oordeel van het Col­lege dusdanig duidelijk en opvallend, dat deze de gemiddelde consument niet zul­len ontgaan. De informatie wordt bovendien her­haald op scherm 9 waar naast een invul­scherm nogmaals duidelijk het aanbod wordt omschreven, en wel als volgt: “Ik wil graag het tijdschrift Reader’s Digest een jaar lang bij mij thuis ontvangen voor slechts 2 euro per maand.” Onder het kopje “Nee” staat: “Ik heb op dit moment geen interesse in een abonnement op Reader’s Digest voor slechts 2 euro per maand.”, waaruit nog­maals blijkt dat het aanbod mede betrekking heeft op een abonnement op het tijdschrift Reader’s Di­gest.

5. Gegeven deze mededelingen, die naar het oordeel van het College in het ge­heel van de schermen 8 en 9 – derhalve ook in vergelijking tot de informatie over  

de te winnen prijzen – vol­doende opvallend zijn, kan geen sprake zijn van het onge­merkt en onbedoeld af­sluiten van een abonnement op het tijdschrift Reader’s Digest door de consument. Reader’s Digest heeft bovendien onweersproken gesteld dat de e-mail waarmee men de web­site be­reikt, uitsluitend is verzonden aan personen die zijn geselecteerd op grond van het feit dat zij aan haar bekend zijn wegens eer­dere “contacten”. Deze perso­nen kun­nen op grond van hetgeen Reader’s Digest heeft aangevoerd, geacht worden bekend te zijn met het tijdschrift Reader’s Digest, waarop het aanbod betrekking heeft. Het aanbod zelf wordt specifiek omschreven  in een tekst die men ziet na het aanklikken van de link “Ons aanbod” op scherm 9.

6. Het College onderschrijft op grond van het voorgaande het oordeel van de Com­missie dat de consument aan wie de e-mail is verzonden door de onderhavige reclame-uitingen voldoende is geïnformeerd over het feit dat het klikken op de “Ja” knop impliceert dat men een abonnement op het tijdschrift Reader’s Digest afsluit en wat dat inhoudt. De vraag of dit ook geldt voor “toevallige bezoe­kers” van de web­site (dat wil zeggen bezoekers die niet in de inleidende e-mail hebben ontvan­gen) kan in het midden blijven, evenals de vraag of dergelijke bezoekers worden misleid nu zij niet worden geïnformeerd over het feit dat alleen geselecteerde deel­nemers kun­nen mee­spelen om de genoemde prijzen. Niet duidelijk is geworden hoe een consument die vooraf niet de bewuste e-mail heeft gehad op de des­be­tref­fende website zou kunnen belanden. Het gaat blijkbaar om een website die op zichzelf staat (dat wil zeggen geen onderdeel is van een andere website) en die niet direct via een link vanuit een andere website is te bereiken. Voor zover de website wel via een zoekopdracht was te bereiken, is niet gesteld of gebleken dat dit ook daadwer­kelijk is gebeurd. Onder deze omstandigheden kan niet worden gezegd dat toe­valli­ge bezoekers zijn misleid wegens het ontbreken van informatie die specifiek op hun situatie is afgestemd.

7. Het voorgaande brengt mee dat als volgt moet worden beslist.

De beslissing

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie.