Omschrijving:

Het betreft een televisiereclame van Bob Mobile Nederland BV, waarin ringtones worden aangeboden. Links staat in beeld een lijst van de beschikbare ringtones en rechts zijn bewegende beelden te zien van de betreffende artiest. Daaronder staat: “EERSTE GRATIS” en in zeer grote cijfers: “3399”. Onderin de reclame staat in kleine letters: “TOP MUSIC Abonnement € 4,50 per week plus de kosten voor het gebruik van je mobiele telefoon. Afmelden: sms stop topmusic naar 3399. Vraag eerst toestemming aan je ouders als je jonger dan 18 jaar bent”. Rechts onderin staat: “www.bobmobile.nl”.

Een bestelling vindt per sms plaats. In de sms reactie van adverteerder wordt verwezen naar de voorwaarden en wordt om een bevestiging gevraagd. Ook staat hierin: “afmelden: SMS stop” om af te melden. Indien de besteller niet bevestigt, wordt er geen abonnement afgesloten en wordt er ook geen gratis product verzonden.

Op de website van adverteerder staat de belangrijkste informatie over bijvoorbeeld de kosten en het afzeggen van een abonnement.

Juist omdat jongeren de doelgroep zijn, wordt extra duidelijk gecommuniceerd. In alle uitingen van adverteerder staat duidelijk dat het eerste product gratis is bij het afsluiten van een abonnement. Het aanbieden van een gratis product bij het afsluiten van een abonnement is niet ongebruikelijk. De consument weet dat niets in de wereld werkelijk gratis is.
Klager is een uitzondering. Klanten die het abonnement willen stopzetten, weten informatie hieromtrent te vinden.
Adverteerder legt de met klager gevoerde correspondentie over, een beeldafdruk van de uiting en de uiting op een cd-rom.

De uiting op de cd-rom die adverteerder heeft overgelegd, komt niet overeen met de op televisie getoonde. Klager heeft een opname van de uiting op DVD gemaakt die wordt overgelegd.

Het oordeel van de Commissie (25 maart 2008)

Reclame die geheel of gedeeltelijk tot kinderen is gericht, mag volgens artikel 1 KJC niets in woord, geluid of beeld bevatten waardoor kinderen op enigerlei wijze worden misleid over de mogelijkheid en eigenschappen van het aangeboden product. Rekening dient te worden gehouden met het bevattingsvermogen en het verwachtingspatroon van kinderen.
Door de muziek, gesproken tekst, bewegende beelden, drukke vormgeving en de prominent en groot afgebeelde tekst “EERSTE GRATIS” wordt in de uiting de indruk gewekt dat een gratis ringtone wordt aangeboden, terwijl in werkelijkheid een abonnementsdienst wordt aangeboden waarvan de eerste ringtone gratis is. Door de hierboven genoemde elementen valt de onder in beeld staande tekst, waaruit blijkt dat sprake is van een abonnement, hoeveel dit kost en hoe men dit kan opzeggen, onvoldoende op. Zeker kinderen tot en met 12 jaar zullen zich niet, althans onvoldoende, realiseren dat in feite een abonnement wordt aangeboden en wat dit kost. Gelet op het voorgaande acht de Commissie de uiting misleidend voor kinderen, te meer nu voor de onder in beeld staande tekst een zeer klein lettertype is gekozen dat voor de gemiddelde consument niet goed te lezen is. Dat in een later stadium, na het bestellen van de gratis ringtone per sms, direct een bericht wordt gezonden waarin wordt bevestigd dat sprake is van een abonnement, hoeveel dit kost en hoe men dit kan opzeggen, en dat deze informatie op de website van adverteerder staat, doet aan dit oordeel niet af, omdat de bestreden uiting op zichzelf beschouwd niet misleidend mag zijn.

De identiteit van de adverteerder blijkt voldoende duidelijk uit de vermelding “www.bobmobile.nl”.

De uiting berokkent kinderen geen morele of fysieke schade in de zin van artikel 2 KJC. Dit onderdeel van de klacht wijst de Commissie af.

Artikel 10 KJC is niet van toepassing, omdat er geen sprake is van telewinkelen.

De beslissing

Artikel 1 Kinder- en Jeugdreclamecode

Deze kunnen als volgt worden samengevat.

Bob Mobile acht de beslissing van de Commissie dat de uiting in strijd is met artikel 1 van de Kinder- en jeugdreclame (KJC) en dat Bob Mobile wordt aanbevolen om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken onduidelijk. Bob Mobile zou het op prijs stellen een meer specifieke uitspraak te ontvangen.

Naar de mening van Bob Mobile kan de uitspraak van de Commissie op verschillende wijzen worden uitgelegd. In dit verband vraagt Bob Mobile zich af:
a. of met de aanbeveling wordt bedoeld dat de Stichting Reclame Code reclame voor ringtones gericht op jongeren afkeurt dan wel
b. of er iets moet veranderen aan de vermelding “eerste gratis” dan wel
c. of er iets moet veranderen aan de presentatie, bijvoorbeeld een grotere/duidelijkere tekst onder in beeld voor de uitleg van het aanbod.

Het College deelt het oordeel van de Commissie dat de gewraakte televisiereclame in strijd is met artikel 1 KJC en overweegt daartoe, enigszins anders dan de Commissie het volgende.
Uit de reclame, in haar geheel bezien, kan niet voldoende duidelijk worden opgemaakt welk product wordt aangeboden en wat de kosten daarvan zijn. Door de in grote letters in beeld gebrachte tekst “EERSTE GRATIS” in combinatie met de daarbij uitgesproken tekst betreffende verschillende realtones is duidelijk dat een gratis ringtone wordt aangeboden, maar nu de tekst onderaan de uiting in kleine, slecht leesbare letters in beeld is gebracht, is onvoldoende duidelijk dat men -zoals in die tekst staat- teneinde in aanmerking te komen voor een gratis ringtone, een abonnement dient af te sluiten voor “€ 4,50 per week plus de kosten voor het gebruik van je mobiele telefoon”. Ook is niet voldoende duidelijk leesbaar hoe men zich dient af te melden en dat toestemming aan de ouders moet worden gevraagd, indien men jonger is dan 18 jaar.

Naar aanleiding van de door Bob Mobile in het beroepschrift gestelde vragen onder a en b overweegt het College nog dat in de beslissing van de Commissie niet een algemeen verbod valt te lezen met betrekking tot op jongeren gerichte reclame voor ringtones noch met betrekking tot de vermelding “eerste gratis”.