De bestreden uitingen
Het betreft uitingen van de Rijksoverheid waarin wordt gewezen op een goedgekeurd vaccin tegen corona en waarin men wordt aangespoord om zich te laten vaccineren (“Het vaccineren kan beginnen.” en “Wij stropen onze mouw op”). Daarbij wordt onder meer gezegd: “Coronavaccins worden dus net zo zorgvuldig ontwikkeld als andere vaccins, zoals het bekende OKTP-vaccin dat er voor heeft gezorgd dat een ernstige ziekte als polio niet meer voorkomt in Nederland.
De uitingen zijn onderdeel van “Alleen samen krijgen we corona onder controle”.
Samenvatting van de klacht en de nadere toelichting door klager
De uitingen wekken door hun opzet en inhoud de indruk dat vaccinatie tegen corona voor iedereen verplicht is. Het is erop gericht om vaccinatie aan iedereen “te verkopen”. De mededeling dat vaccinatie wettelijk niet verplicht is, ontbreekt. Inhoudelijk is de claim, dat het Dktp-vaccin ervoor heeft gezorgd dat polio niet meer voorkomt in Nederland, op zijn minst dubieus. Sinds 1957 wordt tegen polio gevaccineerd. Toch zijn er in elk geval in 1971, 1978 en in 1992 nog uitbraken van polio geweest. Wereldwijd komt polio nog steeds voor. Er is sprake van zuivere propaganda op kosten van de belastingbetaler. De overheid hoort te staan voor neutrale, objectieve en zuivere berichtgeving en dient daarom erop te wijzen dat vaccineren niet verplicht is.
Het oordeel van de voorzitter
1) In de uitingen maakt de overheid kenbaar dat “het vaccineren kan beginnen” en men wordt ook aangespoord om zich te laten vaccineren (“Wij stropen onze mouw op”). In de uitingen wordt niet een specifiek vaccin aangeprezen, maar wordt toegelicht dat er een goedgekeurd vaccin is en dat dit zorgvuldig is ontwikkeld, teneinde te beschermen tegen corona.
2) Klager acht deze uitingen onjuist en incompleet. Hetgeen in de klacht is vermeld, kan echter, mede gelet op de eerdere beslissingen waarover klager is geïnformeerd, niet tot het oordeel leiden dat de uitingen in strijd met de Nederlandse Reclame Code zijn. Anders dan klager in zijn klacht heeft aangevoerd, wordt in de uitingen op geen enkele wijze gesteld noch gesuggereerd dat vaccineren verplicht is. Een verplichting tot vaccineren volgt niet uit het feit dat vaccineren begint, en ook niet uit het feit dat mouwen moeten worden opgestroopt voor een vaccinatie. De uitingen zullen daarom door de gemiddelde consument niet worden begrepen als een verplichting tot vaccineren. De uitingen scheppen hier geen verwarring over. Nadere informatie over de vrijwilligheid van vaccineren dient overbodig te worden geacht. Verder kan het niet ontoelaatbaar worden geacht dat verweerder in een van de uitingen een parallel trekt met vaccinatie tegen polio. Volgens vrij toegankelijke informatie op internet, zoals van het Post-Polio Expertise centrum, komt polio in Nederland tegenwoordig niet meer voor doordat sinds 1957 kinderen in Nederland tegen polio worden ingeënt. De laatste uitbraak was in 1992-1993 bij personen die vaccinatie afgewezen hadden.
Op grond van het voorgaande beslist de voorzitter als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.