De bestreden reclame-uiting
Het betreft de website www.heineken.nl. Op deze website stond een aankondiging van de zogenaamde Apenkooi actie die op 30 april 2009 van 12.00 tot 21.00 uur in Amsterdam heeft plaatsgevonden. Bij deze actie stond onder meer de volgende toelichting:
“OMG! (*OH MY GOD!)
Apenkooien was vroeger in de gymzaal al aanstekelijk, maar OMG*, met de ultieme mix van muziek en vermaak wordt het op 30 april een nóg grootser festijn. Ook de creatieve dresscode van deze heugelijke dag draagt bij aan het vrije en blije gevoel dat Apenkooien met zich meebrengt! Niets is te gek en alles mag, dus neem je beste vrienden mee en zorg dat die vastgeroeste spieren de nodige beweging krijgen tijdens die heerlijke beats van de beste DJ’s” (…)”
Op de website kon men bij de actie een naam, e-mailadres en een 06-telefoonnummer invullende teneinde kans te maken op een T-shirt met daarop het logo van de Apenkooi actie (een gestileerde aap).
De klacht
Apenkooien is een begrip dat specifiek is gerelateerd aan gymnastiek op de lagere school. Hiernaar wordt in de toelichting bij de actie ook expliciet verwezen. Het is dus een begrip dat wordt geassocieerd met kinderen. Het logo van de actie is een getekende aap in een rood-wit-blauw shirt dat is bedrukt met het woord “Koninginnedag”. Het logo is kinderlijk vormgegeven en zal jongeren aanspreken. Voorts geeft adverteerder in het kader van de actie 10 Apenkooi T-shirts weg die door hun vormgeving en kleurgebruik sterk op jongeren zijn gericht. Het evenement vindt plaats op een tijdstip dat veel jongeren in de stad zijn. Op grond van het voorgaande acht klager de Apenkooi actie in strijd met artikel 10 van de reclamecode voor alcoholhoudende Drank (RVA), omdat deze door zijn naam, de vormgeving van de cartoons en het kleurgebruik op de T-shirts specifiek op minderjarigen is gericht.
Het verweer
De Commissie vat het verweer als volgt samen.
Apenkooi is een feestconcept dat is gericht op een doelgroep tussen 20 en 35 jaar en ook vrijwel uitsluitend door mensen in deze leeftijd wordt bezocht. Het woord apenkooien verwijst naar de jeugdherinneringen van deze doelgroep. Dit blijkt ook uit de tekst van de uiting waar wordt gesproken over “vroeger” en “vastgeroeste spieren”. De dresscode is sportkleding uit de jaren zeventig en tachtig. Het is geen sportief evenement, maar een feest met een “knipoog naar vroeger”. Het woord apenkooien wordt niet in het bijzonder door de huidige jeugd gebruikt en is ook niet specifiek op jongeren gericht. Het logo op de website is een variatie op het vaste merk van Apenkooi. Dit logo is bedoeld om het thema van de feesten te communiceren en heeft een retro karakter dat aansluit bij de jaren zeventig en tachtig. Het enkele feit dat het logo de afbeelding van een dier bevat, maakt nog niet dat dit logo specifiek aantrekkelijk is voor minderjarigen. Hetzelfde geldt voor de afbeelding op de T-shirts die tijdens de Apenkooi actie worden weggegeven. Deze T-shirts zijn niet in kindermaten verkrijgbaar en konden door de age-check op de website alleen door 18-plusssers worden gewonnen. Voor zover klager bezwaar maakt tegen het Apenkooi evenement zelf, wijst adverteerder erop dat het bezwaar is gericht tegen een op het moment van het indienen van de klacht toekomstige gebeurtenis. De Commissie is niet bevoegd te oordelen over een dergelijke klacht, nu deze niet is gericht tegen een openbaar gemaakte uiting.
Het oordeel van de Commissie
1) Voor zover klager in de klacht melding maakt van de nieuwsbrief van adverteerder, is naar het oordeel van de Commissie geen sprake van een afzonderlijke klacht. Indien klager een klacht heeft willen indienen tegen het evenement Apenkooi actie, dan voert adverteerder terecht aan dat ten tijde van het indienen van de klacht het desbetreffende evenement nog niet had plaatsgevonden, zodat toen nog geen sprake was van een openbaar gemaakte reclame-uiting. De Commissie zal hierna derhalve uitsluitend de website www.heineken.nl beoordelen voor zover die mededelingen bevat over de onderhavige actie.
2) Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat de onderhavige actie is bedoeld voor een publiek tussen de 20 en 35 jaar. In de tekst op de website met betrekking tot de Apenkooi actie wordt immers gesproken over “vroeger” en “vastgeroeste spieren”. Deze mededelingen passen niet bij minderjarigen. De Commissie stelt daarom vast dat de mededelingen over de Apenkooi actie onmiskenbaar zijn bedoeld voor een wat ouder publiek. Dit blijkt ook uit de dresscode en het logo die verwijzen naar de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Niet kan worden gezegd derhalve dat de mededelingen over de Apenkooi actie zich specifiek tot minderjarigen richten, ook niet door het gebruik van de naam “Apenkooi”. Duidelijk is dat adverteerder met dit woord bedoelt te verwijzen naar de jeugdherinneringen van de oudere doelgroep.
3) Ook de klachten met betrekking tot het logo van de actie en het T-shirt dat men kan winnen, kunnen niet slagen. Los van het feit dat de Commissie van oordeel is dat de vormgeving van het logo op de website en het T-shirt door zijn zeer abstracte en gestileerde karakter niet specifiek aantrekkelijk is voor minderjarigen, geldt op grond van het voorgaande dat de uiting ook in zoverre is gericht op de doelgroep van 20- tot 35-jarigen. Hierbij is nog van belang dat adverteerder stelt dat het T-shirt niet in kindermaten verkrijgbaar is en dat de website een zogenaamde age-check bevat waardoor deze alleen toegankelijk is voor meerderjarigen. Alleen 18-plussers konden volgens adverteerder een gratis actie T-shirt winnen. Nu het tegendeel niet is gebleken, gaat de Commissie uit van de juistheid van deze stellingen. Van een verboden reclame-uiting in het kader van artikel 10 RvA is geen sprake.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.