De bestreden reclame-uitingen

Het betreft de (digitale) reclamefolder van Gall & Gall, geldig van 22 november tot en met

5 december 2010.

Op de voorpagina van de (digitale) reclamefolder staat (onder meer) Sinterklaas met een halfvol champagneglas in zijn hand waaronder de tekst:

‘Op het heerlijk weekendje!’.

Op pagina 2,3,4 en 5 van de digitale folder zijn zwarte pieten afgebeeld in een slijterij met op de achtergrond schappen met drank. Een aantal pieten houdt een aanbieding uit de folder vast. De begeleidende tekst luidt (onder meer):

‘Sint’s favoriete kadowinkel’.

Op pagina 8 en 9 van de digitale folder staan verschillende schoenen met daarin flessen drank afgebeeld waarboven (onder meer) de tekst:

‘Voor schoenmaat 42 en groter…

Je schoen zetten is eigenlijk meer iets voor de kleintjes, alleen deze keer is er ook heel veel lekkers voor de maten 42 en groter’.

De klacht

Volgens klager zijn Sinterklaas en Zwarte Piet aan te merken als kinderidolen. Volgens artikel 10 van de Reclamecode voor alcoholhoudende dranken (RVA) zijn uitingen waarbij gebruik wordt gemaakt van tieneridolen verboden. Ook de uitdrukking ‘Sint’s favoriete kadowinkel’ wekt de indruk dat Sinterklaas het liefst aan iedereen drank cadeau doet, dus ook aan kinderen, hetgeen ook in strijd is met voornoemd artikel. Omdat Sinterklaas een icoon is voor kinderen en geacht wordt een voorbeeldfunctie te hebben acht klager de uiting waarop Sinterklaas met een glas champagne is afgebeeld tevens in strijd met de goede smaak en fatsoen, zoals bepaald in artikel 5 RVA.

Het verweer

Adverteerder is van mening dat Sinterklaas óók een feest is voor volwassenen, hetgeen in haar folder ook zo is gepresenteerd. De reclamefolder richt zich specifiek op volwassenen en niet op kinderen. Zowel in beeld als in tekst wordt op geen enkele manier aan kinderen gerefereerd. Kinderen zijn geenszins de doelgroep en mogen in de winkel ook geen aankopen doen. De kado’s zijn alleen gericht op volwassenen. Daar waar een knipoog wordt gemaakt naar ‘schoenzetten’, staat “Voor schoenmaat 42 en groter…” met daaronder: “Je schoen zetten is eigenlijk meer iets voor de kleintjes, alleen deze keer is er ook heel veel lekkers voor de maten 42 en groter”. Deze grote schoenen worden ook zo afgebeeld. Er wordt in de folder verder verwezen naar gedichtenschrijven voor elkaar, hetgeen niet door kinderen maar juist door volwassenen wordt gedaan. Naast het feit dat de reclame zich niet richt op minderjarigen, is adverteerder van mening dat zij niet verwijst naar een tieneridool. Sinterklaas is zoals gezegd een feest voor iedereen. Daar komt bij dat de magie van Sinterklaas voor tieners al lang is verdwenen. Adverteerder meent dan ook dat de reclame niet in strijd is met de RVA.

Het oordeel van de Commissie

1) De (digitale) reclamefolder van adverteerder richt zich, naar het oordeel van de Commissie, op een volwassen publiek. Het feit dat in de uitingen gebruik is gemaakt van afbeeldingen van (of andere verwijzingen naar) Sinterklaas en Zwarte Piet, maakt dit oordeel niet anders. De Commissie overweegt daartoe dat Sinterklaas een familiefeest is waarvan de viering niet alleen is voorbehouden aan kinderen. Niet kan worden gesteld dat in de alcoholreclame gebruik is gemaakt van tieneridolen. Ook anderszins is naar het oordeel van de Commissie niet gebleken dat de reclame zich specifiek op minderjarigen richt.

2) Voor zover klager meent dat de uiting in strijd is met de goede smaak en het fatsoen, zoals bepaald in artikel 5 RVA, overweegt de Commissie dat zij zich bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met voornoemd artikel terughoudend opstelt, gezien het subjectieve karakter daarvan. Met inachtneming van deze terughoudendheid – en voor zover al sprake zou zijn van de door klager gestelde voorbeeldfunctie van Sinterklaas – is de Commissie van oordeel dat het enkele feit dat Sinterklaas, een volwassen man, een glas champagne vasthoudt, daarmee de grens van wat in het licht van deze code toelaatbaar moet worden geacht, niet is overschreden. Ook op dit onderdeel wordt de klacht afgewezen.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.