De bestreden uiting

Het betreft een door klaagster via haar brievenbus ontvangen folder (hierna: “de folder), waarbij -zo heeft klaagster het aangeduid: een “pakket van 22 pagina’s” met daarop “handgeschreven aantekeningen” (hierna ook: “het pakket”) was gevoegd.

In de folder staat onder meer:

                 “STICHTING

                  VACCINVRIJ

        VOOR TRANSPARANTE

VOORLICHTING EN HET BEHOUD

VAN EEN VRIJE VACCINATIEKEUZE”

en

“ln vaccins zitten stoffen die niet

 thuishoren in het lichaam van

 onze kinderen.

 Weet u wat er geïnjecteerd wordt

 in uw kind? Weet u hoeveel

 ouders al ontdekt hebben dat dit

 schadelijk kan zijn? Weet u hoeveel

 wetenschappers ons trachten te

 waarschuwen?

 DENK NA VOORDAT U VACCINEERT

 www.stichtingvaccinvrij.nl”.

In “het pakket” met als aanhef: “ONJUISTE BEWERINGEN OVER VEILIGHEID VAN VACCINS WEERLEGD” staat onder meer:

“Wij leven in een tijd waarin steeds meer ouders rapporteren dat hun kinderen, die zich

normaal ontwikkelden, na vaccinaties cognitief (verstandelijk) en fysiek achteruit gingen.

Ondanks degelijk wetenschappelijk onderzoek dat deze claims van ouders ondersteunt,

blijven overheidsinstanties en de massa media de versleten mantra verkondigen dat vaccins

‘veilig en effectief zijn’. Hierbij gaan ze voorbij aan gepubliceerde onderzoeken en het

gezond verstand van velen dat het tegendeel bewijst. De realiteit (onderbouwd met

bronnen) is dat vaccins schade kunnen veroorzaken, inclusief autisme en vele andere

chronische gezondheidsproblemen. Het ‘World Mercury Project’ heeft een lijst samengesteld

van de meest gehoorde misvattingen”.

Hierna wordt ingegaan op 10 claims zoals bijvoorbeeld “vaccins sparen levens”, “vaccins veroorzaken geen autisme” en “alle vaccins zijn rigoreus getest en zijn volkomen veilig”.

Onderaan de bespreking van de claims staat:

“Bron originele artikel:

Countering False Vaccine Safety Claims

(…)

Vertaling (naam) voor Vaccinvrij”.  

Van de bijlage maken verder nog deel uit:

een stuk met de aanhef “De garantie van een arts d.m.v. dit Vaccin Veiligheidsverklaringsformulier”;

een lijst met de aanhef “Vaccine ingredients”;

een lijst met “Informatieve websites vaccinaties”, “Films/documentaires” en “Boeken” en een stuk getiteld: “Former ER Physician sounds the alarm on vaccinatio dangers”, welk stuk voorzien is van handgeschreven aantekeningen. 

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.

Klaagster vindt de onderhavige reclame, die Stichting Vaccinvrij volgens haar huis aan huis heeft verspreid, in strijd met de goede smaak en het fatsoen als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), met name door het meesturen van het pakket. Zij voert hiertoe het volgende aan.

Het staat mensen vrij om het niet eens te zijn met het advies van de overheid om kinderen te laten vaccineren, maar klaagster vindt het volstrekt ongepast dat zij thuis ongevraagd een soort wetenschappelijke verhandeling ontvangt, met daarin “uitgelegd” dat vaccins schade kunnen veroorzaken.

Indien de Stichting Vaccinvrij zich had beperkt tot het verspreiden van de folder, was er geen reden tot zorg geweest, aldus klaagster. Zij had dan de keuze gehad om al dan niet de website van Stichting Vaccinvrij te raadplegen voor nadere informatie over de voor- en nadelen

van vaccinatie. Mede door de omvang en vorm van het pakket, en de handgeschreven aantekeningen, lijkt het alsof mensen in klaagsters buurt (met name ouders) bijna persoonlijk worden aangevallen als ze besluiten hun kinderen te laten vaccineren.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

De klacht dient ongegrond te worden verklaard, om de volgende redenen.

1.

Stichting Vaccinvrij heeft geen reclame gemaakt.

2.

Stichting Vaccinvrij verstrekt informatie, die niet valt aan te merken als reclame en niet in strijd met de goede smaak en het fatsoen.

Ad 1.

Klaagster stelt dat zij van de Stichting Vaccinvrij (hierna ook: de stichting) een folder aan huis bezorgd zal hebben gekregen. Hieraan verbindt zij de conclusie dat het bij deze folder

gevoegde pak papier ook van de stichting afkomstig zou zijn. Dit is een onjuiste

aanname, aldus Stichting Vaccinvrij.

De flyer die klaagster in haar brievenbus heeft ontvangen is wel een flyer van de stichting; deze is vrij verkrijgbaar voor belangstellenden. De stichting heeft deze flyers echter nimmer in brievenbussen van huishoudens gedaan of anderszins verspreid.

De stichting heeft op dit moment ongeveer 30.000 volgers in haar Facebookgroep.

Daarnaast wordt de website van de stichting in groten getale bezocht. Het is goed

mogelijk dat een bezorgde burger het plan heeft opgevat om het door klaagster

ontvangen pakket op eigen initiatief te verspreiden. Het is voor de stichting ondoenlijk om het gedrag van al haar volgers te controleren, waarmee overigens niet gezegd is dat deze flyeractie het initiatief is van een volger.

Ad 2.

De stichting heeft niet als doelstelling om reclame te maken. Zij verstrekt slechts

informatie aan personen die daar behoefte aan hebben. Uit de flyer, die door klaagster

werd bijgevoegd, blijkt naar het inzicht van verweerster voldoende dat deze niet valt

onder definitie van reclame in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame

Code (NRC). Zelfs indien dit wel het geval zou zijn, is er geen sprake van strijd met de goede smaak en het fatsoen.

Samenvattend geldt dat nu de stichting de flyers niet verspreid heeft, de klacht reeds om deze reden dient te worden afgewezen. Stichting Vaccinvrij meent dat zij de NRC op geen enkele wijze heeft geschonden.

De repliek

Klager handhaaft zijn klacht en voert hiertoe, aan de hand van de punten 1 respectievelijk 2 van het verweer, het volgende aan.  

Ad 1.

De definitie van reclame in de NRC omvat ook de aanprijzing van denkbeelden. Naar klaagsters mening kunnen de flyer en “het materiaal” als een zodanige aanprijzing worden aangemerkt.

Ad 2.

Klaagster kan niet controleren of / bewijzen dat Stichting Vaccinvrij al dan niet zelf de flyers en informatie heeft laten verspreiden / heeft verspreid. Wel heeft zij op de website stichtingvaccinvrij.nl gezien dat de flyers kunnen worden besteld. Daarbij is de boodschap opgenomen:  “Heel erg bedankt voor het verspreiden ervan!” (https://stichtingvaccinvrij.nl/flyers/) aldus klaagster. Er wordt dus een oproep aan geïnteresseerden gedaan om de flyers te verspreiden. Klaagster zou het (op zijn minst) passend vinden als Stichting Vaccinvrij op haar website vermeldt dat deze flyers niet als ongeadresseerd reclame drukwerk ongevraagd huis aan huis mogen worden verspreid.

De dupliek

Verweerster handhaaft het standpunt dat er geen sprake is van reclame in de zin van de NRC. Zij heeft niet als doel om denkbeelden over te brengen. Zij is slechts een bron voor een steeds groter wordende groep burgers die behoefte heeft aan informatie over dit onderwerp. Zo is één van de kerndoelen dat de keuzevrijheid voor vaccinaties wordt behouden.  Hieruit blijkt reeds dat er geen denkbeeld uitgedragen wordt door de stichting.

De bedoeling van de stichting is om die mensen te bereiken die behoefte hebben aan informatie over vaccineren. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling om deze informatie huis aan huis te laten verspreiden. Nu blijkt dat de tekst “Heel erg bedankt voor het verspreiden ervan!” mogelijkerwijs tot andere opvattingen hierover heeft geleid, zal verweerster deze

tekst per direct laten verwijderen van de site. Dat is geen erkenning dat zij de NRC zou hebben geschonden, maar een praktische oplossing ter voorkoming van misverstanden. 

Het oordeel van de voorzitter
 

De klacht komt erop neer dat klaagster de volgens haar door Stichting Vaccinvrij verspreide, bestreden uiting, gelet op de inhoud van “het pakket”, in strijd acht met de goede smaak en het fatsoen. De Commissie oordeelt hierover als volgt.

Stichting Vaccinvrij heeft gemotiveerd weersproken dat de uiting, zoals klaagster die in haar brievenbus heeft aangetroffen, namelijk “de folder” met daarbij gevoegd “het pakket”, door haar verspreid is. Klaagster heeft vervolgens meegedeeld dat zij niet kan bewijzen dat Stichting Vaccinvrij al dan niet zelf “de flyers en informatie” heeft laten verspreiden/heeft verspreid. Wel heeft zij gewezen op de mededeling “Heel erg bedankt voor het verspreiden ervan!” op de website van Stichting Vaccinvrij, in het kader van de mogelijkheid flyers te bestellen.

Uit het bovenstaande concludeert de voorzitter dat niet is komen vast te staan dat de folder tezamen met het pakket, tot welk pakket de klacht inhoudelijk is beperkt, door Stichting Vaccinvrij is verspreid. In zoverre mist de klacht feitelijke grondslag en acht de voorzitter deze ongegrond.

Nu klaagster bij repliek heeft meegedeeld dat zij het passend zou vinden als Stichting Vaccinvrij op haar website vermeldt dat flyers niet als ongeadresseerd reclame drukwerk ongevraagd huis aan huis mogen worden verspreid, en verweerster vervolgens haar standpunt

heeft gehandhaafd, dat er geen sprake is van reclame in de zin van de NRC, overweegt de voorzitter nog het volgende.

De flyer of folder, die volgens verweerster van haar stichting is, en vrij verkrijgbaar is voor belangstellenden, moet worden aangemerkt als reclame als bedoeld in artikel 1 NRC, in elk geval voor denkbeelden, namelijk:

“In vaccins zitten stoffen die niet thuishoren in het lichaam van onze kinderen”

en

“DENK NA VOORDAT U VACCINEERT”.

Nu klaagster geen bezwaren heeft geuit tegen de inhoud van de folder, zal de Commissie deze niet verder toetsen aan de NRC.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist. 

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter wijst de klacht af.