De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial waarin Betadine wondzalf wordt aangeprezen. In de commercial is een familie te zien in de tuin met achtereenvolgens beelden van kleine ongelukjes: een man brandt zijn hand aan de barbecue (met daarbij de tekstwolk “ARRRGGH!”), een vrouw snijdt in haar hand tijdens het snoeien van de rozen (met daarbij de tekstwolk “OOOH!”), een oudere vrouw krijgt een splinter in haar arm van de houten tuinstoel (met daarbij de tekstwolk “OUCH!!”) en een kind krijgt een schaafwond van het spelen in het gras (met daarbij de tekstwolk “AAAGH!”). De vrouw smeert de wondzalf op de knie van het kind. Vervolgens speelt het kind weer verder en is een vrolijk portret van de hele familie te zien. Ter afsluiting is het aangeprezen product in beeld met de tekst: “Betadine Zalf. Wow! Effectieve bescherming in een gele tube”.

In de televisiecommercial wordt door de voice-over het volgende gezegd:

“Betadine zalf kan gebruikt worden voor alle kleine wondjes: bij een brandwond, een snee, een splinter of een schaafwond. Mama heeft altijd Betadine in huis. Betadine doodt ziektekiemen die infecties kunnen veroorzaken. Zodra de wond is schoongemaakt kun je weer snel verder. Vertrouw op Betadine, een effectieve bescherming in een gele tube.”

De klacht

Klager maakt bezwaar tegen de commercial van Betadine wondzalf. Deze commercial bevat de zin: “Mama heeft altijd Betadine wondzalf in huis” en klager vindt dit om 2 redenen klachtwaardig:

1) de zin richt zich op kinderen;

2) volgens klager is sprake van ongewenste stereotypering van man/vrouw rollen. Kinderen krijgen een verkeerde boodschap over wie er thuis verantwoordelijk is voor de inhoud van de EHBO-trommel. In het verlengde daarvan suggereren de beelden volgens klager dat het de rol van mama is om zelfs de brandwonden van papa te verzorgen als hij onhandig is geweest met de barbecue.

Het verweer

Adverteerder is van mening dat de bestreden uiting niet in strijd is met de Nederlandse Reclame Code, aangezien de uiting op 12 mei 2020 door de KOAG/KAG is goedgekeurd.

Voorts is adverteerder van mening dat het gebruik van een stereotype (doelgroep) niet discriminerend is. Uit diverse onderzoeken blijkt dat moeders (nog steeds) de belangrijkste doelgroep zijn in de aanschaf van producten voor wondverzorging. Dat adverteerder deze groep concreet wil aanspreken is naar haar mening niet strafbaar of discriminerend. Verder gaat adverteerder ervan uit dat -mocht het gebruik van dit stereotype in de bestreden uiting aanstootgevend zijn geweest-, de KOAG/KAG gereageerd zou hebben. Dit heeft de KOAG/KAG volgens adverteerder niet gedaan, terwijl op andere punten door KOAG/KAG wel is gereageerd.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie vat de klacht aldus op dat bezwaar wordt gemaakt tegen de commercial omdat de zin “mama heeft altijd Betadine wondzalf in huis” zich richt op kinderen en dat de uiting in strijd zou zijn met de goede smaak en/of het fatsoen als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code. De Commissie stelt voorop dat de bestreden uiting onmiskenbaar is bedoeld voor volwassenen en zich niet richt op kinderen.

Verder merkt de Commissie op dat de door adverteerder aangehaalde toetsing en goedkeuring van de uiting door de KOAG/KAG geen betrekking heeft op de vraag of deze in overeenstemming is met de goede smaak en het fatsoen.

Bij de toetsing van een reclame-uiting aan criteria als de goede smaak en/of het fatsoen stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van die criteria. De Commissie beoordeelt of de uiting naar de huidige maatschappelijke opvattingen de grenzen van het toelaatbare te buiten gaat. In de bestreden uiting wordt gebruik gemaakt van enige, in reclame niet ongebruikelijke overdrijving, nu het niet snel zal voorkomen dat het gehele gezin achtereenvolgens te maken krijgt met kleine ongelukjes waarbij ter behandeling van de wondjes de bewuste zalf wordt gebruikt. In dit kader wordt de vrouw in beeld gebracht bij de behandeling van de schaafwond van het kind, in de verzorgende rol als ouder van het kind. Niet gezegd kan worden dat bij het tonen van de vrouw sprake is van een negatieve bijbedoeling of strekking over (de positie van) de vrouw. Hetzelfde geldt voor de zin “Mama heeft altijd Betadine wondzalf in huis” waartegen klager in het bijzonder bezwaar maakt. In de hiervoor omschreven context van de bestreden reclame-uiting dient deze zin toelaatbaar te worden geacht.

Op basis van de bestreden uiting ziet de Commissie derhalve geen aanleiding om te oordelen dat naar de huidige algemene maatschappelijke opvattingen, de grens van het toelaatbare wordt overschreden.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de Commissie

De Commissie wijst de klacht af.