De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial van Vattenfall waarin zij meedeelt dat kinderen hun eigen spel en wereld hebben en dat zij zich geen zorgen zouden moeten maken over klimaatverandering. Verder wordt in de commercial onder meer gezegd: “Daarom is Vattenfall vastberaden om het verschil te maken. Met als ultiem doel fossielvrij leven binnen één generatie. Zo bouwen we voor de Nederlandse kust het grootste windpark op zee ter wereld. Waarmee we tot wel 3 miljoen huishoudens van stroom kunnen voorzien.”

Samenvatting van de klacht

In de reclame presenteert adverteerder zich als een voorvechter voor een beter klimaat. De boodschap is dat adverteerder “hoeder van ons milieu” is. In werkelijkheid wil adverteerder in Diemen de grootste biomassacentrale van Nederland bouwen. Een biomassacentrale is veel schadelijker voor het milieu dan een moderne kolencentrale. De stikstofuitstoot ligt veel hoger, er is sprake van veel meer fijnstof en uitstoot van kankerverwekkende stoffen zoals dioxine. Als klap op de vuurpijl worden elders in de wereld hele bossen gekapt om aan de vraag naar biomassa te kunnen voldoen. Door zich desondanks voor te doen als redder van het milieu wekt adverteerder verkeerde verwachtingen en is de televisiecommercial om die reden misleidend.

Samenvatting van het verweer

Adverteerder spreekt in de televisiecommercial de intentie uit om fossielvrij leven binnen één generatie mogelijk te maken. Adverteerder wijst op een uitspraak van de Zweedse reclamecodecommissie waarin een klacht over vergelijkbare televisiecommercial is afgewezen omdat de gemiddelde consument zal begrijpen dat de televisiecommercial betrekking heeft op een streven, te weten het ultieme doel fossielvrij leven binnen één generatie mogelijk te maken. De beelden in de reclame passen goed bij dit doel. Door de gesproken teksten kan er voor de gemiddelde consument geen misverstand over bestaan dat de beelden op dat doel betrekking hebben. Adverteerder licht toe welke maatregelen zij neemt om dat doel waar te maken. De op basis van het Klimaatakkoord voorgenomen bouw van een biomassacentrale doet niets af aan dit doel. Biomassa wordt gezien als een hernieuwbare energiebron en als een ’transitie brandstof’ bij de overgang naar duurzame energie. Momenteel is biomassa onderdeel van een maatschappelijke en politieke discussie. Adverteerder zal na de zomer met de betrokken partijen in overleg te gaan alvorens definitief over de bouw van de biomassacentrale in Diemen wordt besloten. Deze klachtprocedure is niet de plaats om het inhoudelijke debat te voeren over de voor- en nadelen van het gebruik van biomassa in het kader van een streven naar fossielvrij energie. In ieder geval kan niet worden gezegd dat het tijdelijk gebruik van biomassa als energiebron niet past bij de missie van adverteerder om te streven naar fossielvrije energie. Adverteerder neemt bovendien verschillende maatregelen om mogelijke negatieve effecten van het gebruik van biomassa te beperken.

Het oordeel van de voorzitter

Klager stelt dat het voornemen van adverteerder om een biomassacentrale te bouwen meebrengt dat de televisiecommercial, waarin wordt gesproken over “fossielvrij leven binnen één generatie”, misleidend is. Deze klacht kan niet slagen. Ongeacht wat men vindt van de milieu-implicaties van het gebruik van biomassa, geldt dat adverteerder voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat deze vorm van energieopwekking kan worden gezien als een ’transitie brandstof’ die past bij het bereiken van het doel dat in de televisiecommercial uitdrukkelijk wordt genoemd, te weten het binnen één generatie volledig omschakelen op fossielvrije brandstoffen (“fossielvrij leven binnen één generatie”). Uitgaande hiervan kan het eventuele tijdelijke gebruik van biomassa niet in strijd met de boodschap van de reclame-uiting worden geacht. Daarbij is het bovendien de vraag of adverteerder een nieuwe biomassacentrale zal bouwen. De bouw van de door klager bedoelde biomassacentrale is momenteel opgeschort in afwachting van een nog te nemen definitief besluit over het al dan niet bouwen daarvan. Nu de klacht geen doel treft, wordt beslist als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.