De bestreden reclame-uiting

Het betreft een huis-aan-huis folder (2 augustus t/m 5 september 2010) waarin reclame wordt gemaakt voor de schoolartikelen van de HEMA. Op de eerste pagina van de folder staat onder het kopje ‘spiektips’ de tekst:

“Een beetje scholier weet waar ie moet zijn dit schooljaar. HEMA heeft alle voor je school- en huiswerk. In precies de goede kleuren. En voor echte HEMA prijzen natuurlijk. Bovendien helpen we je een handje met een paar slimme spiektips. Je vindt ze op de volgende pagina’s. En als je jouw spiektip uploadt naar hema.nl, krijg je de enige echte HEMA Spiekpen cadeau. Kijk gauw op de achterpagina. Succes verzekerd! Wees er snel bij, want op is op!”

Op verschillende plaatsen in de folder staan de genoemde ‘spiektips’. Op de achterzijde van de folder staat een afbeelding van de ‘gratis Spiekpen*’ en wordt uitgelegd hoe deze werkt. Hierbij staat de tekst:

“Heb jij een goede spiektip? Laat dat ons weten op hema.nl en ontvang gratis de HEMA Spiekpen”. De asterisk verwijst naar de tekst onderin: “*Studeren is een serieuze zaak, je blijft zelf verantwoordelijke voor wat je met de Spiekpen doet”.

De klacht

De klacht kan als volgt worden samengevat.

Klaagster stelt voorop dat  de tips niet echt praktisch zijn en waarschijnlijk niet zullen werken. Wel wordt op deze manier aan kinderen geleerd om spieken, hetgeen klaagster vergelijkt met stelen, normaal te vinden. Klaagster is van mening dat de geloofwaardigheid van adverteerder achteruit gaat. Zij acht het ‘jammer en ergerlijk’ dat de producten van adverteerder op deze manier worden aangeprezen.

Verweer

Adverteerder stelt zich, samengevat, op het volgende standpunt.

Op ludieke wijze heeft adverteerder met deze campagne haar nieuwe collectie schoolartikelen bij scholieren onder de aandacht willen brengen. Adverteerder begrijpt dat niet iedereen zich in deze actie zal kunnen vinden. Zij acht het echter duidelijk dat de campagne onschuldig en humoristisch bedoeld is. De tips zijn niet bedoeld om scholieren aan te zetten tot spieken. Scholieren zijn zelf in staat om te weten wat wel en wat niet mag. Bovendien zijn de meeste tips praktisch niet of nauwelijks uitvoerbaar.

Gelet op het voorgaande en gelet op eerdere uitspraken van de Commissie, vertrouwt adverteerder erop dat de klacht zal worden afgewezen.

De mondelinge behandeling

Mr. Knipscheer voornoemd licht het standpunt van adverteerder nader toe. Tevens is gedemonstreerd hoe de ‘Spiekpen’ werkt.

Het oordeel van de Commissie 

De Commissie leest het bezwaar van klaagster aldus dat zij de reclame-uiting, en met name de ‘spiektips’ die in de folder worden gegeven, in strijd acht met de goede smaak en het fatsoen zoals bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met het voornoemde, stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van deze criteria.

Naar het oordeel van de Commissie zijn de verschillende spiektips in de folder, evenals de genoemde ‘Spiekpen’, waarbij men een lampje dient te gebruiken om de met de doorzichtige inkt geschreven tekst te kunnen lezen, van dien aard dat deze duidelijk niet serieus bedoeld zijn. Naar door klaagster wordt erkend, zullen de tips in de praktijk niet of nauwelijks werken. De Commissie acht het derhalve niet aannemelijk dat de gemiddelde scholier, die er overigens van op de hoogte zal zijn dat spieken niet geoorloofd is, er door de uiting toe gezet zal worden om de bewuste tips daadwerkelijk toe te passen. Gelet op het voorgaande en op de genoemde te betrachten terughoudendheid is de Commissie van oordeel dat met de reclame-uiting de grens van het toelaatbare niet is overschreden. De Commissie heeft er begrip voor dat niet iedereen de uiting waardeert maar dit leidt niet tot een ander oordeel.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.