De bestreden reclame-uiting
Het betreft een zogeheten ‘post’ op Facebook met als titel: “Presikhaaf zoekt Community Ambassadeurs”. Daaronder staat:
“Om nog beter aan te sluiten bij de buurt en mee te gaan met de tijd, zijn wij op zoek naar community ambassadeurs. Weet jij precies wat er speelt in jouw buurt? Lijkt het je leuk om samen na te denken over de toekomst van winkelcentrum Presikhaaf? Meld je dan nu aan.
Als community ambassadeur denk je mee over hoe we de buurt samen kunnen versterken. In de komende tijd zullen we interviews, workshops en bijeenkomsten organiseren waar je aan kan bijdragen. De thema’s zullen uiteenlopen van bijvoorbeeld “Hoe kunnen we online meer voor je betekenen?” als ook “Hoe kunnen we de faciliteiten in het winkelcentrum voor jouw doelgroep verbeteren?” Uiteraard geef je zelf aan wanneer je kan en niets is verplicht. Zelfs een kleine bijdrage maakt het verschil.
We hopen op een leuke manier ideeën te kunnen testen waarvoor jouw input enorm waardevol zal zijn.
Graag tot ziens in winkelcentrum Presikhaaf.”
Onder deze tekst is een vragenlijst opgenomen waar bovenaan persoonsgegevens als voornaam, achternaam, e-mailadres en postcode moeten worden ingevuld (een asterisk achter de vragen geeft aan dat deze gegevens “vereist” zijn). Vervolgens worden de volgende meerkeuzevragen gesteld:
“Hoe vaak bezoek je het winkelcentrum?*
Wat is voor jou de belangrijkste reden om naar het winkelcentrum te komen?*
Hoe kom je meestal naar het winkelcentrum?*
Waar doe je meestal de dagelijkse boodschappen?*
Hoeveel uur per dag spendeer je in je vrije tijd online?*
Op welke website spendeer je de meeste tijd?*
Bestel je wel eens producten online?*
Zo ja, op welke website bestel je het vaakst?*
Wat is je favoriete app?*
< >
In welke leeftijdscategorie val je?*
Wat is je gezinssamenstelling?*
Indien je kinderen hebt, hoe oud zijn je kinderen?*
In welke inkomenscategorie valt je huishouden? (niet verplicht in te vullen)
Heb je verder nog vragen/en/of andere opmerkingen?”
Onderaan de pagina staat een button “verzenden”.
De klacht
Klager maakt bezwaar tegen de uiting omdat de oproep om “mee te praten” volgens hem een gewoon commercieel onderzoek is. Volgens klager hebben vragen over de samenstelling van het gezin, opgave van inkomen, welke app vaak gebruikt wordt en waar de boodschappen worden gedaan, niets te maken met samen nadenken over (versterking van) de buurt en het winkelcentrum. Volgens klager moet Wereldhave aangeven wat zij met de informatie doet en waarvoor deze wordt gebruikt. Volgens klager worden de gegevens die worden ingevuld mogelijk doorverkocht.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
Wereldhave is gestart met de herontwikkeling van winkelcentrum Presikhaaf, waarbij het winkelaanbod wordt verbeterd zodat dit weer aansluit bij de behoeftes van het publiek. De herontwikkeling is naar verwachting in 2019 voltooid. Het winkelcentrum ligt in een divers verzorgingsgebied voor wat betreft inkomen en gezinssamenstelling. Om het winkelcentrum optimaal aan te laten sluiten bij het publiek heeft adverteerder ‘input’ gezocht van ‘community ambassadeurs’, die een afspiegeling van het verzorgingsgebied vormen.
De vragen zijn enkel gesteld voor het genoemde motief, het werven van Community Ambassadeurs. Het doel van de vragen wordt hieronder uitgelegd:
voornaam, achternaam en e-mailadres.
doel: gegevens om contact te kunnen leggen in het kader van het aanwijzen van Community Ambassadeurs.
“Hoe vaak bezoek je het winkelcentrum?*
doel: afspiegeling van het verzorgingsgebied qua frequentie.
Wat is voor jou de belangrijkste reden om naar het winkelcentrum te komen?*
doel: afspiegeling van het verzorgingsgebied qua beweegredenen voor het bezoek (dagelijkse boodschappen, funshoppen, horeca, etc.).
Hoe kom je meestal naar het winkelcentrum?*
doel: om geen eenzijdige feedback te krijgen, is van belang dat de aan te wijzen ambassadeurs gebruik maken van diverse vervoersmiddelen.
Waar doe je meestal de dagelijkse boodschappen?*
doel: indien de inkomenscategorie niet wordt ingevuld, geeft het antwoord op deze vraag alsnog een indicatie. De vraag is toegevoegd zodat de ambassadeurs een afspiegeling van het verzorgingsgebied vormen.
Hoeveel uur per dag spendeer je in je vrije tijd online?*
Op welke website spendeer je de meeste tijd?*
Bestel je wel eens producten online?*
Zo ja, op welke website bestel je het vaakst?*
Wat is je favoriete app?*
doel van deze 5 vragen: de digitale wereld wordt steeds belangrijker. Om ervoor te zorgen dat het toekomstige digitale aanbod van het winkelcentrum dat bestaat uit websites en apps aansluit bij de verwachtingen van het verzorgingsgebied, zijn diverse vragen over het gebruik van internet gesteld. De vragen hebben derhalve tot doel dat een brede groep van verschillende soorten internetgebruikers plaatsneemt in de focus groep.
< >
In welke leeftijdscategorie val je?*
Wat is je gezinssamenstelling?*
Indien je kinderen hebt, hoe oud zijn je kinderen?*
In welke inkomenscategorie valt je huishouden? (niet verplicht in te vullen)
doel van deze 5 vragen: afspiegeling van het verzorgingsgebied qua geslacht, leeftijd, gezin en inkomen.
Heb je verder nog vragen/en/of andere opmerkingen?”
doel: mogelijkheid om vragen/opmerkingen te plaatsen.
Naar aanleiding van de klacht is deze uitleg volgens Wereldhave aan de enquête toegevoegd.
De mondelinge behandeling
Klager heeft zijn standpunt ter zitting nader toegelicht. De taak van Wereldhave beperkt zich volgens klager tot de inrichting van het winkelcentrum, en niet van de hele buurt. Daarbij bestaat er al een goede afspiegeling van de wijk in de vorm van een wijkplatform van 8 personen, waarvan klager deel uitmaakt. Wereldhave zou advies aan dit wijkplatform kunnen vragen in plaats van Community Ambassadeurs te werven.
De uitleg die Wereldhave zegt te hebben toegevoegd staat nog niet bij de enquête, aldus klager. Wel is een “disclaimer” (onder)aan de enquête toegevoegd, die klager ter zitting heeft overgelegd. Daarin staat: “Door indiening van dit formulier geeft u toestemming aan Wereldhave om de door u ingevulde gegevens te gebruiken ten behoeve van de relevante focus groep. (Community Ambassadeurs Presikhaaf). Wij bewaren de van u ontvangen (persoons)gegevens niet langer dan noodzakelijk is voor het doel waarvoor u ze aan ons heeft verstrekt.
Uw persoonsgegevens worden vertrouwelijk en zo zorgvuldig mogelijk behandeld. Uw persoonsgegevens zullen niet zonder uw voorafgaande toestemming aan derden worden verstrekt, tenzij wij daartoe op grond van wet- en regelgeving of een verzoek van een bevoegde autoriteit verplicht zijn.”
Het oordeel van de Commissie
De Commissie begrijpt de klacht aldus dat klager van mening is dat adverteerder met de enquête doet voorkomen dat zij “ambassadeurs” wil werven, maar de gegevens eigenlijk voor een ander doel wil gebruiken, bijvoorbeeld om te verkopen.
Deze klacht kan niet slagen. De Commissie overweegt daartoe als volgt.
Klager baseert zijn klacht kort gezegd op zijn mening dat de vragen in de enquête niet relevant zijn dan wel verder gaan dan nodig is voor het doel. Adverteerder heeft in haar verweer per vraag toegelicht waarom zij de vraag stelt. Zo geeft zij als reden om naar het internetgebruik te vragen dat zij ervoor wil zorgen dat het toekomstige digitale aanbod van het winkelcentrum aansluit bij de verwachtingen van het verzorgingsgebied, en het belang dat een brede groep van verschillende soorten internetgebruikers “Community Ambassadeur” wordt. Naar het oordeel van de Commissie heeft zij hiermee voldoende aannemelijk gemaakt dat de gevraagde informatie relevant is en wordt verzameld voor het aangegeven doel. Vragen over de gezinssamenstelling, inkomen en waar de boodschappen worden gedaan kunnen volgens de Commissie eveneens relevant geacht worden voor het omschreven doel.
Bovendien heeft klager zijn vermoeden dat de informatie verzameld wordt om te worden doorverkocht, niet nader onderbouwd. Nu het tegendeel niet is gebleken, gaat de Commissie er van uit dat adverteerder de informatie volgens de geldende (privacy)regels verwerkt. Deze veronderstelling wordt ondersteund door de disclaimer die adverteerder inmiddels aan de enquête heeft toegevoegd en waarin onder meer staat dat de informatie (in beginsel) niet zonder voorafgaande toestemming aan derden wordt verstrekt.
Het argument dat adverteerder ook op een andere manier informatie over de buurt had kunnen verzamelen, bijvoorbeeld door het wijkplatform te raadplegen, maakt niet dat de uiting misleidend of anderszins oneerlijk is.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.